Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/101 E. 2021/26 K. 24.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/101
KARAR NO : 2021/26

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/08/2018
KARAR TARİHİ : 24/02/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/03/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı/karşı davalı vekili dava dilekçesi ile, Davalının müvekkili aleyhine Bakırköy ….. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasıyla tespit yaptırdığını, hükümsüzlüğe konu ….. tasarım tescil nolu kutu ile müvekkilinin kutusunun benzer olarak algılandığının tespit edildiğini, taraflarınca bu tespite itiraz edildiğini, davalının ….. nolu tasarımının başvuru tarihi olan 07/04/2009 tarihinden önce belirttikleri deliller karşısında yeni ve ayırt edici olmadığını, bu sebeple hükümsüz kılınması gerektiğini ileri sürerek ve delil olarak ….. nolu …. Plastik San. Ve Tic. Ltd. Şti’ne ait tasarımı, ….. Plastik’in …. Kataloğunun 53.sayfasındaki … kod nolu saklama kaplarını, …. kataloğunun 26.sayfasında yer alan ……. kodlu ürünleri sunarak davalının ….. nolu tasarım tescilinin hükümsüzlüğünü, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA : Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, Müvekkilinin TPMK nezdinde 07/04/2009 tarih ve ….. nolu kiler kutusu başlıklı tasarım tescilinin maliki olup, müvekkilinin mezkur ürünlerinin hem 6769 s. SMK, hem de TTK’nın amir hükümlerine göre koruma altında olduğunu, davacı yanın, haksız ve hukuka aykırı surette ikame ettiği davasını ispatlamaya yeter belge ve dökümanları dosyaya sunmayarak kanunun emredici hükümlerine açıkça aykırı hareket ettiğini, davacının mezkur dilekçesi ile müvekkili adına usul ve yasaya uygun tescilli tasarımın yenilik niteliğinde olmadığı yönünde iddialarda bulunduğunu, ancak hangi ürün nedeniyle yenilik kriterini yitirdiğini belgeleriyle açıklayamadığını, dolayısıyla müvekkilinin tasarımları ile davacı yanın benzer olduğunu iddia ettiği ürünler arasında inceleme yapılabilme imkanının dahi olmadığını, davacının sadece müvekkiline ait tasarım bilgilerinden bahsettiğini ve birtakım katalog örneklerini ekte sunduğunu, mezkur dilekçesinde bahsi geçen bilgilerin somut olaya yansımaları hakkında ise herhangi bir açıklama yapmadığını, müvekkilinin 554 s. KHK’ya uygun şekilde tescil ettirdiği özgün ve orijinal tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik niteliğine sahip olduğunu, müvekkilinin tasarımı ile davacı/karşı davalının mesnet gösterdiği ürünler arasında herhangi bir benzerliğin olmadığını, karşı tarafın müvekkilinin tasarımını parçalara ayırarak haksız bir benzerlik yaratmaya çalıştığını ve ….. D.İş sayılı tespit dosyasında bilirkişi marifetiyle yapılan tespit işleminde davalının müvekkilinin ürünlerinin aynısını haksız ve hukuka aykırı biçimde taklit ettiğinin tespit edildiğini belirterek, asıl davanın reddini ve karşı davalı tarafın haksız ve kanunsuz bir şekilde imal ettiği ve/veya ettirdiği, ithalatını, satış ve pazarlamasını gerçekleştirdiği ve müvekkilin çoklu tasarımlarının birebir aynılarının/ayırt edilemeyecek kadar benzeri olan taklit ve tecavüz mahsulü ürünlerin yer aldığı http://www…. com/ internet hesabına erişimin engellenmesi, taklit ve tecavüz mahsulü ürünlere el konulması, ürünlerin toplanması ve imhaları hususlarında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, ihtiyati tedbirin verilecek karar kesinleşinceye kadar devamını, karşı davalı tarafın müvekkili adına ….. no ile tescilli Kiler Kutusu başlıklı tasarımlara konu ürünlerin birebir aynısı ve/veya ayırt edilemeyecek kadar benzeri olan taklit ürünleri sebebiyle müvekkilinin 6769 sayılı SMK’dan kaynaklanan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini ve bu suretle haksız tecavüzün giderilmesini, şimdilik 5.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi olmak üzere toplam 10.000 TL tazminata hükmedilmesini ve hükmün ilanını talep etmiştir.
Davalı Karşı Davacı vekili 30/06/2020 havale tarihli ıslah dilekçesi ile; bilirkişi raporu doğrultusunda dava dilekçesinde talep edilen maddi tazminat taleplerini 7.214,43 TL arttırarak toplam 12.214,43 TL olarak dava tarihinden itibaren işletilecek merkez bankası krediler avans faizi ile davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacıya ait tasarım tescil belgesi ve Bakırköy ….. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ….. D.İş sayılı dosyası celp olunmuş, tetkikinde; talep edenin …, karşı tarafın ….. Plastik Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. olduğu, yapılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda; “davacı tarafa ait ….. numaralı endüstriyel tasarım ile aleyhine tespit istenene ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, aleyhine tespit istenene ait kataloğun 12.ve 13. Sayfalarında davacı tarafa ait ….. numaralı endüstriyel tasarımın benzerlerinin yer aldığı, aleyhine tespit istenene ait olduğu iddia edilen www…..com web sitesinde davacı tarafa ait ….. numaralı endüstriyel tasarımın benzerlerinin yer aldığı” hususlarını tespit ettiği görülmüştür.
Dosya davalı adına tescilli olan ….. tescil nolu tasarımın tescil başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinde olup olmadığı, hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin,l karşı dava yönünden ise davacı karşı davlaının davalı karşı davacı adına tescilli bu tasarımdan doğan haklarına tecavüzü veya haksız rekabeti olup olmadığı,maddi manevi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı ve miktarlarına ilişkin olduğu hususlarında rapor tanzim etmek üzere bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler 05/08/2019 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “Asıl davada davalı/karşı davacı tarafa ait 07/04/2009 başvuru tarihli ….. numaralı tasarım tescili ile hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan geçmiş tarihli tescil ve ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yatarılan genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebeple farklı olarak alglandıklarını; davalı/karşı davacı tarafa ait 07/04/2009 başvuru tarihli ….. numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 07/04/2009 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu ve internet üzerinden resen yapılan araştırmada, davalı/karşı davacı tasarımının 07/04/2009 başvuru tarihinden önce yeniliğini ortadan kaldıracak benzerlikteki bir tasarıma-ürüne rastlanmadığı, karşı davada; davalı/karşı davacı tarafa ait 07/04/2009 başvuru tarihli ….. numaralı tasarım tescili ile davacı/karşı davalı tarafa ait ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yaratılan genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları ve karşı davacının tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüz durumunun oluştuğunu” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Mahkememiz 31/10/2019 tarihli celse ara kararında; Davalı-karşı davacı vekili yazılı beyanlarını sunduktan sonra dosyanın seçimlik hakka göre tazminat hesabı yapılması için SMM bilirkişisine verilmesine karar verilmiş, dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi 25/02/2020 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporunda; “davalının ibraz edilen ticari defterlerinin tasdiklerinin usulüne uygun yapıldığının tespit edildiğini, dava konusu tasarıma ait ürünlere ait davalının 2015 ve 2016 yılında defter kayıtlarında satışlarına rastlanmadığını, davacının talebi doğrultusunda SMK 151/2-b kapsamında davalının 31/08/2018 dava tarihine kadar ticari defter kayıtlarında dava konusu ürün satıları üzerinden yapılan hesaplamada davalının 2017 ve 2018 yıllarında toplam 12.214,43 TL faaliyet kazancı elde ettiğinin hesap edildiği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Ana dava; davalı adına tescilli olan ….. tescil nolu tasarımın tescil başvuru tarihi itibariyle yeni ve ayırt edicilik niteliğinde olup olmadığı, hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin, karşı dava; davacı karşı davalının davalı karşı davacı adına tescilli bu tasarımdan doğan haklarına tecavüzü veya haksız rekabeti olup olmadığı,maddi manevi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı ve miktarlarına ilişkin talebine yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı gözünde oluşturduğu genel izlenim ile bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların birlikte dikkate alınması gerekir. Kıyaslanan tasarımlar arasında sadece küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımların aynı olduğu kabul edilir. Yine bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenim arasında genel bir farklılık varsa tasarım ayırd edici niteliğe sahip demektir. Burada, tasarım alanında, özellikle dikkat edilmesi gereker husus korumanın, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklere hasredilmesidir. Tasarım hakkı ürün ve eşyaların teknik işlevini değil, dış görünümünü konu etmektedir.
Ana dava yönünden; alınan bilirkişi raporu ile davalı/karşı davacıya ait ….. tescil numaralı tasarımın, başvuru tarihi olan 07/04/2009 tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu hususlarının tespit edildiği görülmüştür.
Buna göre, davalı/karşı davacı adına tescilli tasarımın tescil edildikleri tarih itibariyle yeni ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunduğu, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla, ana davada davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Karşı davada ise; davacı/karşı davalı tasarımlarının yukarıda anılan ilkeler ışığında yapılan değerlendirmede ve alınan bilirkişi raporu ile davalı/karşı davacı ürünleri ile benzer olarak algılandıkları anlaşılmakla benzerlik ve karıştırma ihtimali nedeniyle tecavüz davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir. Davacının seçimlik hakkı doğrultusunda muhasip bilirkişiden alınan raporda davalının 12.214,43 TL faaliyet kazancı elde ettiği, davacı vekilinin davasını bu miktar üzerinden ıslah ettiği görülmüştür. Davalının eylemi, davacının tasarımdan doğan manevi haklarını da ihlal ettiğinden ihlalin niteliği, süresi, tarafların ekonomik durumları ve manevi tazminatın amacı gözetilerek, davacı yararına 5.000,00 TL manevi tazminata hükmetmek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Asıl davada;
-Davacının davasının REDDİNE,
-Alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davacı/karşı davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
-Davalı/karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya verilmesine,
-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
2-Karşı davada;
Karşı davacının davasının KABULÜ ile;
-Karşı davalının karşı davacıya ait ….. tescil numaralı tasarımından doğan haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına; bu kapsamda tecavüz oluşturan ürünlere el konularak imhasına, http://www….. com/ hesabına erişimin engellenmesine, 12.214,43 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte karşı davalıdan alınarak karşı davacıya verilmesine,
-Hüküm özetinini masrafı karşı davalıdan karşılanmak suretiyle ülke çapında yayın yapan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına,
-Alınması gereken 1.175,92 TL harçtan peşin alınan 171,00 TL peşin harç ve 124,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 880,92 TL harcın davacı/karşı davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
-Davalı/karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle tecavüz davası yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL vekalet ücreti takdirine, bu ücretin davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya verilmesine,
-Davalı/karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle kabul edilen maddi tazminat davası yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL vekalet ücreti takdirine, bu ücretin davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya verilmesine,
-Davalı/karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle kabul edilen manevi tazminat davası yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.000,00 TL vekalet ücreti takdirine, bu ücretin davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya verilmesine,
-Karşı davacı tarafından yapılan 171,00 TL peşin harç, 124,00 TL ıslah harcı, 35,90 TL başvurma harcı, 2.300,00 TL bilirkişi ücreti, 114,00 TL tebligat/posta masrafı olmak üzere toplam 2.744,90 TL yargılama giderinin davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya verilmesine,
-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/02/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır