Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/334 Esas
KARAR NO : 2023/736

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/04/2023
KARAR TARİHİ : 11/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin müteveffa …’tan turşu alımı konusunda anlaşmış olduğunu, … ne yazık ki bir süre sonra hayatını kaybettiğini, bu sebeple de müvekkil şirketi ile anlaşmış olduğu edimlerini kendisi yahut mirasçıları yerine getiremediğini, müvekkili şirket, müteveffaya peşin nakit olarak da yüksek miktarlarda ödeme yapmış olmakla birlikte bu ödemeler neticesinde herhangi bir belge almadığını, müvekkili sipariş ettiği turşular için davalıya peşin olarak ayrıca son olarak Bakırköy Keşide yerli, … Bankası / …. Seri No’lu 03.05.2023 vade tarihli 40.000 TL bedelli ve … Bankası / …. Seri No’lu 11.04.2023 Vade tarihli 50.000 TL bedelli toplam 90.000 TL değerinde iki adet çek verdiğini, peşin olarak verilen işbu çeklere karşı, davalı taraf vefatı sebebiyle kendisi ve sonrasında mirasçıları edimlerini yerine getirememiş olup müvekkiline 04.03.2023 tarihinde teslim edilmesi gereken mallar vadesinde teslim edilmediğini, müvekkili şirket müessesenin daha fazla zarara uğramaması için başkaca bir yerden turşu tedariki yaptığını beyanla; öncelikle teminatsız olarak, mahkeme aksi kanaatte ise de dava konusu bedelin %15’ine tekabül eden 6.000-TL teminatın tarafınca yatırılması akabinde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müteveffanın mirasçılarının tespit edilerek davaya dahil edilmesini yahut bu konuda tarafına yetki verilmesini, davalı tarafa elden teslim edilmiş olan Bakırköy Keşide yerli …. Bankası / … Seri No’lu 03.05.2023 vade tarihli 40.000 TL bedelli ve … Bankası / … Seri No’lu 11.04.2023 Vade tarihli 50.000 TL bedelli toplam 90.000-TL iki adet çekin bedelsiz kaldığının tespiti ile müvekkili şirketin davalıya borçlu olmadığının tespitine, tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … ve … vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilleri … ve …., müteveffa ile davacı arasındaki hukuki ilişkiyi bilmediklerini, ancak davacı ile müteveffa arasında turşu alımı konusunda bir anlaşma olması halinde dahi Türk Borçlar Kanunu’nun 207/II maddesi uyarınca çekin verildiği tarihte turşuların teslim edilmiş olduğu karine olarak kabul edileceğini, bunun aksini davacının yazılı deliller ile ispat etmesi gerektiğini, müvekkilleri, …’tan kalan mirası 12.04.2023 tarihinde kayıtsız ve şartsız olarak reddettiklerini, Orhangazi Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … E., …. K. Sayılı ilamı ile müvekkillerinin muris …’tan kalan mirası kayıtsız ve şartsız olarak reddettiğinin tespiti ve tesciline karar verildiğini, müvekkillerin mirasçılık sıfatı bulunmadığını, dolayısıyla işbu dava bakımından da müvekkillere husumet yöneltilmesi yerinde olmadığını beyanla; davanın reddine, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’a usulüne uygun tebligat yapıldığı fakat davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; bedelsiz kaldığı iddia olunan çeklere dayalı menfi tespit istemine ilişkin olup, uyuşmazlığın; müteveffa davalı ile davacı şirket arasında turşu alım satımı yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise davalı müteveffanın edimini yerine getirilip getirmediği, davalı müteveffaya teslim edilen çeklerin karşılıksız kalıp kalmadığı, davacı tarafın davalı müteveffaya borçlu olup olmadığı hususlarındadır.
Dava konusu çeklerin ödeme ve ibraz bilgileri celp edilmiş olup incelenmesinde … Bankası / … Seri No’lu 03.05.2023 vade tarihli 40.000 TL bedelli çekin keşidecisinin davacı, lehtarının davalıların murisi … olduğu, ilk cirantasının lehtar olduğu, çek bedelinin takas bankası aracılığı ile tahsil edildiği ve … Bankası / … Seri No’lu 11.04.2023 Vade tarihli 50.000 TL bedelli çekin keşidecisinin davacı, lehtarının davalıların murisi … olduğu, ilk cirantasının lehtar olduğu, çek bedelinin takas bankası aracılığı ile tahsil edildiği görülmüştür.
Davacının talebi çekle yapılan ödemenin karşılıksız kaldığı sebebine dayalı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Çek bir ödeme vasıtası olup, kural olarak mevcut bir borcun tediyesi amacıyla verildiğinin kabulü gerekir. 6098 Sayılı Yasanın 232.maddesine göre (818 Sayılı Yasanın 182.maddesine göre) asıl olan peşin satış olup, peşin satışta mal ve senetin aynı anda verildiği yönünde yasal karine mevcuttur. Davacı belirtilen kuralın ve yasal karinenin aksini iddia ettiğinden bu yöndeki iddiasını yazılı delil ile kanıtlama zorunluluğu bulunmaktadır. Başka bir anlatımla, ispat külfeti davacı da bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen hususlar gereği ispatını da ancak yazılı delil ile yapmak zorunluluğu bulunmaktadır.(Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 13/05/2013 tarih, 2013/5500 esas, 2013/8662 karar sayılı ilamında belirtildiği üzere). Buna göre davacının davalıların murisine çek ile ödeme yapmış olmasına rağmen verilen çekler karşılığı anlaşma konusu turşuların taraflarına teslim edilmediğini aynı mahiyette yazılı delil ile ispatlamalıdır. Davacı bu yönde yazılı bir delil sunmamış, çeklerin davacı tarafa ait ticari defter ve belgelerde kayıtlı olmasının da sonuca etkili olmayacağı kanaati ile usul ekonomisi ilkesi de göz önünde bulundurularak ticari defter ve belgeler üzeri inceleme yapılması kararı verilmemiştir. Davacı taraf dava dilekçesinde yemin deliline dayanmış ise de HMK hükümleri gereği hakimin yemin hatırlatma görevi bulunmadığından (Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2015/30674 Esas 2019/3408 Karar, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi 2019/1178 Esas 2021/114 Karar, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi 2019/1889 Esas 2019/1973 Karar, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi 2018/2495 Esas 2019/919 Karar, Ankara 6. Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi 2017/2915 Esas 2018/1885 Karar sayılı ilamları) davacı tarafa yemin deliline dayanıp dayanmayacağının hatırlatılmadığı, davacı tarafın da yemin deliline dayanacağı ve davalıya yemin teklif edeceği yönünde bir beyan ve talebinin bulunmadığı dikkate alındığında ispatlanamayan davanın reddine dair karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
AÇILAN DAVANIN REDDİNE;
1-Alınması gereken 269,80 TL harcın peşin alınan 1.536,98 TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 1.267,18 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
2-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
3-Davalılar … ve … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davalılar yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 14.400,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalılar … ve …’a VERİLMESİNE,
4-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, (e-duruşma ortamında) davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/07/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸