Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/86 E. 2023/724 K. 07.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/86 Esas
KARAR NO : 2023/724

DAVA : Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ : 27/01/2022
KARAR TARİHİ : 07/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/08/2023
Davacı tarafından mahkememize açılan dava dosyasının incelenmesi sonunda;
İSTEM:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kurum ile yaptığı abonelik sözleşmesi neticesi adına kayıtlı olan …. Hizmet no’lu tesisatla uzun süredir enerji kullandığını, müvekkilinin bugüne kadar faturalarını düzenli olarak ödediğini, davalı kurum ile herhangi bir sorun yaşamadığını, müvekkilinin bulunduğu yerde yediemin otoparkı işlettiğini, müvekkili şirkete gelen davalı kurum çalışanlarının müvekkilin tesisatında kaçak kullanım olduğu gerekçesiyle müvekkiline 227.711,90-TL kaçak elektrik faturası yazdıklarını, davalı kurumun abonelerine ne denli zulmettiği ve haksız tahakkuklar yaptığının görülen yüzlerce dava dosyasında aşikar olduğunu, davalı tarafın düzenlenen faturanın resmi şekilde yönetmeliğe uygun bir kesme olmadığı halde sistemde kesme yapmış gibi gösterip bu dönemdeki kullanımı usulsüz ve kaçak gösterdiğini, günlük sekiz saat çalışan iş yerini yönetmelik dşına çıkarak 21 saat çalışıyor gibi hesaplama yaptığını, son okuma tarihinden itibaren 23 günlük süre geçmesine rağmen yine yönetmelik dışına çıkarak belge bulgu yokmuş gibi 365 gün geriye gittiğini, 0.6 kulanım faktörü çarpan olarak alınmadan hesaplama yaptığını, açıklanan nedenlerle müvekkilinin abonesi olduğu …. hizmet no’lu tesisatla ilgili olarak haksız yere tahakkuk ettirilen 04.01.2022 Tarih 227.711,90-TL’lik fatura nedeniyle borçlu olmadığının tespitini, yargılama masrafları ile vekâlet ücretinin davalı kuruma yükletilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
YANIT:
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın ticarethane vasıflı işletmesinde kullandığı kaçak kullanımına ilişkin olduğundan ticari dava niteliğinin kuşkusuz olduğunu, bu kapsamında ticari davalarda zorunlu arabuluculuk sürecinin işletilmemiş olması göz önünde bulundurulduğunda huzurdaki davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini, müvekkilinin şirket kayıtlarında yapılan incelemede;

01.01.2022 tarihinde dava konusu ticarethanede yapılan kontrolde … seri numaralı …. marka sayacın diyot yardımı ile Nötr hattına geri besleme yapılarak T fazının kayıt yapmasının engellediğinin tespit edildiğini, tespite istinaden tüketici adına 01.01.2022 tarihli …. seri numaralı kaçak/usulsüz elektrik kullanımı tespit tutanağı tanzim edildiğini, zabıt ile 06.01.2021 – 01.01.2022 tarihleri arasında 360 gün üzerinden sayaç kontrol tarihinde tespit edilen 43,4 kW güç üzerinden 135.104 kWh kaçak tüketim bedeli hesap edilerek tahakkuk ettirildiğini, zabıt ile mevzuata aykırı olarak sayaçtan geçen 135.104 kWh enerji tüketimi tahakkuk ettirilmiş oldğunu, tespit ve tahakkukun mevzuata uygun olduğunu, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması mevcutken sayaçlara veya ölçü sistemine müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketilmesi zabıt tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri gereği kaçak elektrik kullanımı olarak tanımlanmakta olduğunu,mevzuata aykırı şekilde kullanılan elektrik, yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri gereği kaçak elektrik tarifesinden tahakkuklandırıldığını, mevzuat hükümleri kapsamında tanzim edilen kaçak tespit elektrik kullanımı tespit tutanakları, kaçak kullanımı tespite ilişkin video kaydı, hesap bültenleri ve faturaların ekte sunulduğunu, müvekkil şirketçe yapılan hesaplama ve tahakkukta herhangi bir hata bulunmadığını, müvekkili şirket tarafından yapılan tespit ve hesaplamaların Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin 42 ve devamı maddelerine uygun olarak yapıldığını, davacı tarafından sayın mahkemenize sunulan bilgi ve belgelerin içerisinde müvekkili şirket tarafından tespit edilen kaçak elektrik kullanımının aksini kanıtlar nitelikte herhangi bir delil bulunmadığını, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2016/9199 E. 2016/11175 K. Sayılı ilamında; “Kaçak elektrik tespit tutanakları aksi sabit oluncaya kadar geçerli olan belgelerdendir. Tutanağın aksinin iddia edilmesi halinde bundan kendisine hak bahşeden kişinin aksini ispat etmesi gerekir.” hükmüne yer verildiğini, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2011/1285 E. 2011/4014 K. Sayılı ilamında;
“Dosyaya bir örneği sunulan kaçak elektrik tutanağında dava konusu sayacın kulak mühürlerinin orijinal olmadığı belirtilmiş ve yine bir örneği dosyaya sunulan sayacı muayene kağıdında ise, sayacın kulak mühürleriyle ve numaratörleriyle oynanmış olduğu açıklanmıştır. Bu tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar geçerli belgelerden olup…” hükmüne yer verildiğini, bu durumda lgili tüketimin EPTHY hükümleri kapsamında kaçak elektrik kullanımı olduğunu, müvekkili şirket tarafından yapılan tespit ve tahakkukta hata bulunmadığını, açıklanan nedenlerle usuli itirazlarının dikkate alınarak huzurdaki davanın usulden reddine karar verilmesini, nihayetinde haksız ve mesnetsiz davanın esastan reddine karar verilmesini yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini iddia ve talep ettiği görülmüştür.
KANITLAR VE GEREKÇE:
-Dava, davalı tarafından davacı aleyhine düzenlenen kaçak elektrik tespit tutanağı doğrultusunda düzenlenen faturalar yönünden davacı tarafın davalı tarafa borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
-Maddi vakıaların anlatımı taraflara ait olup, hukuki nitelendirmeyi yapma görevi ise Mahkemeye aittir. Davacı taraf elektrik kullanımına dayalı kesilen fatura sebebiyle menfi tespit talep etmiş olup, 6100 Sayılı HMK 106. Maddesinde tespit davası yoluyla, mahkemeden bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun tespitinin talep edilebileceğinin düzenlendiği yine 6098 Sayılı BK 77 ve devamı maddelerinde haklı bir neden olmaksızın, bir başkasının mal varlığından ya da emeğinden zenginleşen kimsenin bu zenginleşmeyi iade etmekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
-Dava, kaçak elektrik kullanımına dayalı kesilen fatura sebebiyle menfi tespit istemine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık davacı tarafından kaçak elektrik kullanımının söz konusu olup olmadığı, var ise davaya konu kaçak elektrik kullanımına dayalı faturada belirlenen miktarın doğru hesaplanıp hesaplanmadığı, doğru hesaplanmadığının kabulü halinde kaçak elektriğe dayalı kesilecek ve talep edilecek fatura miktarının ne olduğu, davacının dava konusu fatura sebebiyle borçlu olup olmadığı ve miktarı noktalarında toplanmaktadır.
-Yargılama sırasında davacı tarafın ıslah dilekçesi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 227.711,90-TL – 40.329,76-TL = 187.382,14-TL bedel üzerinden menfi tespit isteminde bulunduğu, ayrıca davacının talebi doğrultusunda davalı kurum ile yapılan yazışmalarda davacı adına … SERİ NUMARALI ZABıt ile tahakkuk ettirilen 227.711,90 TL tutarında fatura bedelinin 22/06/2022 tarihinde davacı tarafça davalı kuruma ödendiğinin bildirildiği görülmüştür.
-Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’inin “Kaçak elektrik enerjisi tüketimi” başlıklı 26. Maddesinde;
“(1) Gerçek veya tüzel kişinin;
a) Kullanım yerine ilişkin olarak; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma olmaksızın dağıtım sistemine müdahale ederek elektrik enerjisi tüketmesi,
b) Dağıtım sistemine veya sayaçlara veya ölçü sistemine ya da yapı bina giriş noktasından sayaca kadar olan tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi,
c) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin ilgili mevzuata uygun olarak kestiği elektrik enerjisini, mücbir sebep halleri dışında; yükümlülüklerini yerine getirmeden dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin izni dışında açması,kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilir.
(2) Yapılan kontrollerde, kaçak elektrik enerjisi tüketildiğine dair bir şüpheye sebep olacak bir bulguya rastlanılması halinde bu Bölüm uyarınca belirlenen yöntemler çerçevesinde kaçak tespit süreci başlatılır.
(3) Kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edilmesinde, ilgili tüzel kişinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır. Kaçak işleminin başlatılması için bu sürecin sonunda kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespiti gereklidir.
(4) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, kaçak tespit süreci sonucunda kaçak elektrik enerjisi tüketimi tespit edilen gerçek veya tüzel kişilerin elektrik enerjisini keserek sayacı mühürler ve Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunur.
“Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanması” başlıklı 28/1. maddesinde;
(1) 26. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamındaki kaçak olarak tüketilen elektrik enerjisi miktarı, tüm tüketiciler için,
a) Öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre,
b) Tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerinin bulunmaması durumunda, ihtilafsız aynı dönemki tüketim miktarına göre hesaplanır. (b) bendi kapsamında, kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki aynı dönem, ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.”
“Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanmasında ve faturalamada esas alınacak süre” başlıklı 29. maddesinde;
“(1) Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketiciye yapılacak faturalandırmada, aşağıda yer alan süreler esas alınır.
a) 26. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla kaçak elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu süre 12 ayı geçemez. Doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu süre 90 gün olarak alınır.
b) 26. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesindeki tespitlerde,
1) Kullanım yerine ilişkin olarak; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma yapılmış olan yerler için, kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; son endeks okuma ile tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme işlemleri gibi, sayaç mahallinde dağıtım şirketince gerçekleştirilmiş olan en son işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez. Ancak, sayaçtan geçirilmeden ayrı bir hatla kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespiti halinde, kullanım süresi esas alınır. Ancak bu süre 180 günü geçemez.
2) (1) numaralı alt bentte belirtilen sürenin dışında, tüketicinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak (1) numaralı alt bent çerçevesinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır.
3) Kaçak tüketimi ile kaçağa ilişkin normal tüketim hesabında esas alınacak sürelerin toplamı, 12 ayı geçemez. Yapılacak hesaplamada tüketimin yapıldığı kabul edilen dönemlerdeki birim fiyatlar dikkate alınır ve gecikme zammı alınmaz.
c) 26. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre, tüketicinin tespite konu elektrik enerjisinin kesildiği tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süredir.” şeklinde düzenlemeler mevcuttur.
-Yasal düzenlemeler doğrultusunda davacı tarafından kaçak elektrik söz konusu olup olmadığı, varsa davaya konu kaçak elektrik kullanıma konu faturada belirlenen miktarın dönem piyasa rayiçlerine uygun olarak hesaplanıp hesaplanmadığı, doğru hesaplanmadığının kabulü halinde varsa kaçak elektrik kullanımına dayalı olarak davalı tarafından talep edilebilecek miktarın hesaplanması amacıyla dosya alanında uzman bilirkişiye tevdi edilmiş, düzenlenen 22/12/2022 tarihli raporda özetle;davacının yapılan kontrollerde elektrik sayacının bağlantısına müdahale ederek
tükettiği elektrik miktarından daha azının sayaçtan geçmesini sağlamak suretiyle
elektrik kullandığı, bu durumun kaçak elektrik tespit tutanağı ile belgelendiği, tüketilen
elektrik enerjisinin yönetmeliğe göre kaçak elektrik tüketimi olduğu, kaçak
elektrik tespit tutanağı aksi sabit oluncaya kadar geçerli olan resmi belgelerden olup,
aksi davacı tarafça ispat edilemediği, davacının da kullanılan elektriğin kaçak olmasına yönelik bir itirazının bulunmadığı,
davalının kaçak elektrik kullanma süresini ve tahakkuk miktarını belirlerken tespitini
doğru bulgu, belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesini
sağlaması gerektiği,
davalının kaçak elektrik kullanma süresi olarak 360 gün ve günde 24 saat olarak
hesaplamaları uygun bulunmadığı, yönetmeliğe göre her takvim ayında bir defa
okunacağı ifade edildiğinden, davacı işyerinin tutanak tarihinden bir ay önce sayaç
okumasının yapılmış olması gerektiği değerlendirildiğinden, 30 gün ve işyerinin
otopark olması nedeniyle günlük çalışma saati olarak da 8 saat kaçak elektrik kullanma
süresi olarak alınmasının uygun olacağının değerlendirildiği,
bu durumda, davalı tarafından tahakkuk ettirilen 04.01.2022 Tarih 227.711,90-TL’lik
faturadan davacının sorumlu tutulamayacağı,
hesaplama sonucuna göre de davalının davacıdan toplam
11.072,49 TL alacağı olduğu görüş ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
-Bilirkişi tarafından düzenlenen 15/03/2023 tarihli ek raporda özetle; davacının yapılan kontrollerde elektrik sayacının bağlantısına müdahale ederek
tükettiği elektrik miktarından daha azının sayaçtan geçmesini sağlamak suretiyle
elektrik kullandığı, bu durumun kaçak elektrik tespit tutanağı ile belgelendiği, tüketilen
elektrik enerjisinin yönetmeliğe göre kaçak elektrik tüketimi olduğu, kaçak
elektrik tespit tutanağı aksi sabit oluncaya kadar geçerli olan resmi belgelerden olup,
aksinin davacı tarafça ispat edilemediği,
davalının kaçak elektrik kullanma süresini ve tahakkuk miktarını belirlerken
tespitini doğru bulgu, belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal
edilmemesini sağlaması gerektiği,
bu durumda, Kök raporda hesaplanan Davacının kullandığı kaçak elektrik tüketimine
ait hesaplamanın dosyaya sunulan belgeler nedeniyle yukarıda belirtilen gerekçelerle
tekrar yapıldığında, yukarıda detayları verilen hesaplama sonucuna göre davalının
davacıdan toplam 40.329,76 TL alacağı olduğu görüş ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
-Somut olayda bilirkişi tarafından düzenlenen ek raporda; Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 26 vd. maddelerine göre hesaplama yapıldığı, yapılan hesaplamada usul ve yasaya aykırı bir yan bulunmadığı görülmektedir.
-Buna göre her ne kadar davacı tarafın kaçak elektrik kullandığı mevcut tutanaklar ve alınan bilirkişi rapor ile sabit ise de davalı şirket tarafından davacı aleyhine düzenlenen kaçak elektrik fatura bedellerinin mevzuata ve olayın oluş şekline uygun olmadığı, … seri numaralı zabıt ile tahakkuk ettirilen 27.711,90-TL bedelli faturanın revize edilmesi gerektiği, bu nedenle iş bu fatura bedelinin 187.382,14-TL’lik kısmı yönünden davacı tarafın davalıya yana borçlu olmadığı ve davacı tarafından 22/06/2022 tarihinden yapılan ödeme ile fazladan yapılan ödemenin iadesi gerektiğinden ıslah dilekçesi doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
-Sabit olan 187.382,14 TL bedelin davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 12.800,07-TL karar ve ilam harcından peşin harç ve ıslah harcı olarak alınan toplam 3.210,78-TL harcın mahsubu ile bakiye 9.589,29- TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 3.210,78-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama sırasında sarf edilen 80,70 TL başvurma harcı, 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 103,60 TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 1.684,30-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 29.107,32-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Bakiye gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa derhal iadesine,
Dair; tebliğden itibaren İKİ HAFTA içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/07/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim ….
e-imzalıdır