Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/951 E. 2022/6 K. 06.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/951
KARAR NO : 2022/6

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 15/11/2021
KARAR TARİHİ : 06/01/2022
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 06/01/2022

DAVA; Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin 05.11.2021 tarihli 2018, 2019, 2020 yıllarına ilişkin Olağan Genel Kurul toplantısında 2, 3, 4, 5 ve 6 nolu gündem maddeleri görüşülürken 2018, 2019 ve 2020 yıllarına ait bilançolarla ilgili olarak taraflarınca soruları soruların bazılarının davalı şirket tarafından hiçbir detay içermeden ve genel geçer ifadelerle yanıtlanırken bazılarının hiç yanıtlanmadığını, muavin kayıtları taraflarınca incelenmek istenmişse de davalı şirketin bu taleplerini kabul etmediğini beyanla TTK’nın 437. maddesinin 5. fiktası uyarınca müvekkillerinin bilgi alma ve inceleme hakkını mahkeme aracılığıyla kullanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davacıların, şirketin faaliyetleri ile ilgili bilgi alma ve inceleme haklarının engellenmesi, ihlal edilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını, Müvekkili şirkelin, yasal şartlara uygun düzenli genel kurullarını yaptığını, genel kurullarda ve öncesinde ortaklara bilgi verdiğini ve tüm iş ve işlemlerinin yasal zeminde olduğunu, 05.11.2021 tarihli Olağan Genel Kurul toplantısı öncesinde de toplantı sırasında da buna uygun davranıldığını, şirket Genel Kurulunda davacı ortakların bilgi alma ve inceleme istemlerinin, davacıların iddialarının aksine cevapsız bırakılmadığını, teddedilmediğini, ertelenmediğini ve genel geçer cevaplar verilmediğini, Genel Kurulla ilgili tüm yasal gereklerin ve tebligatların eksiksiz yerine getirildiğini, genel kurul duyurusunun ortaklara postalandığı tarihten itibaren şirketin Bilanço ve Gelir/Gider tabloları, faaliyet raporunun ortakların incelemesine açıldığını, davacıların temsilcilerinin incelemeye açılan belgeleri, toplantı tarihinden önceki günlerde bizzat incelediğini ve birer nüshasını teslim aldıklarını, Genel Kurul çalışmalara başladığında ….. ve ….. temsilcisinin önceden hazırladığı yazılı soruları divana verdiğini, tüm sorulara Yönetim Kurulu Başkanının ayrıntılı olarak cevap verdiğini, bu sorularla birlikte arada sorulan sözlü soruların da cevaplandığını, sadece gizlilik ihlaline yol açmamak için sır olması gereken sorularda örneğin binadaki kiracıların isimleri ve ayrıntılı bilgilerinin istendiğini, Yönetim Kurulu Başkanının da kiracıların izni olmadan bu tip bilgilerin verilemeyeceğini belirterek cevap verdiğini, müvekkili şirketin Yönetim Kurulu Faaliyet Raporunda şirketin durumu, yapılan iş ve işlemler ve diğer hususlar hakkında geniş bir şekilde bilgilendirme yapıldığını, ayrıca bu cevapların ve ilgili tüm bilgi ve belgelerin, ticari defter ve kayıtların davacılar tarafından açılan şirketin feshi/ortaklıktan çıkma dava dosyasına sunulduğunun tutanağa yazıldığını, hiçbir sorunun cevapsız bırakılmadığını, Genel Kurul zaptına verilen ayrıntılı cevapların özetinin yazıldığını, Genel Kurulda belirli bir belge inceleme talebi olmadığını, davacı tarafın yapılan ayrıntılı açıklamalara rağmen ve yasada düzenlenen inceleme hakkı kapsamına aykırı olacak şekilde muavin kayıtların kendilerine verilmesini istediğini, muavin kayıtların bir genel kurul sürecinde pratik olarak ortaya dökülmesi mümkün olmadığı gibi, sayın mahkemenin de takdir edeceği gibi bu tip kayıtların şirket sırrı olması bakımından talebin yönetim kurulunda değerlendirileceğinin bildirildiğini, Şirket Genel kurullarına sadece ortaklar veya temsilcilerinin katılabileceğini, ….. ve …..’ın temsilcisinin Genel Kurula yanında üç kişiyle beraber katıldığını, bir tartışmaya meydan vermemek için bu katılım gösterisine Genel Kurul Başkanının müsamaha gösterdiğini, Ortada davacı pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının ihlaline yol açacak herhangi bir durum olmadığı halde esasen bu davanın, davacıların müvekkil şirketin feshi/ortaklıktan çıkma talebiyle Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….. E. Sayılı dosyasından açtıkları davada amaçlarına ulaşamamaları üzerine açıldığını, söz konusu davada da, bilgi alma ve inceleme hakkının ihlali iddiası başta olmak üzere başkaca haksız iddiaların ileri sürüldüğünü, ancak Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 02.12.2021 tarihinde yapılan duruşmasında davacıların haksız davasının REDDİNE karar verildiğini, Öyle ki fesik/ortaklıktan çıkma davasında yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda ve alınan bilirkişi raporunda, davacıların bilgi alma ve inceleme hakkının ihlali iddiasının gerçek dışı olduğunun tespit edildiğini, müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtları Üzerinde davacıların katılımıyla hem mahkeme kaleminde hem de şirket merkezinde bilirkişi incelemesi yapıldığını, inceleme sonucunda herhangi bir menfi tespit olmadığını, Genel kurulda 2018 yılına ilişkin; Bilançoda yer alan ve ciddi bir tutara tekabül eden diğer çeşitli borçların mahiyeti ve kapsamı nedir? Şirket neden bu denli yüksek miktarda borçlanmıştır? sorusuna cevaben: “Bw borçlar ….. Konut A.Ş’nin aktifinde kayıtlı olan Florya’daki binanın restorasyonu için kullanılmış olup ancak bu kadar harçlanma ile tamamlanabilmiştir. 100.000 USD …. Banktan 25.07.2014 tarihinde kredi alınmıştır. Bu tutarın yeterli olmayacağı görüldüğünden yeni kredi başvurusu yapılmış lakin temin edilememiştir. Bunun üzerine grup şirketi ….. Metal A.Ş tarafından aşağıda yazılı tarihlerde üç ayrı köprü kredi kullanılmıştır. 50.000. USD ….. Metal üzerinden köprü kredi 11.05.2015 tarihinde 50.000. USD ….. Metal üzerinden köprü kredi 18.12.2015 tarihinde 50.000. USD ….. Metal üzerinden köprü kredi 17.06.2016 tarihinde üç adet olmak üzere toplamda 150.000 USD tutarında kredi alınmıştır. Üstelik bu soruların bütün sevapları, aynı davacılar tarafından açılmış bulunan şirketin feshi davasında verilmiştir.” 2019 yılına ilişkin sorulan sorular bakımından: “2078 yılında ….. Metal, ….. Denizcilik ve ….. ünvanlı diğer grup şirketlerinden olan alacaklardır ki aynı zamanda onlara borçları da vardır.2019 yılında var olan diğer çeşitli borçlar 2018 yılı için sorulan sorunun aynısı olduğu için cevabı da ayındır, zira bu borçlar halen devam etmekte kısmi olarak ödemeler artık yapılabilir durumdadır” 2020 yılına ilişkin sorulan sorular bakımından: “/, Soruda 2018, 2019, 2020 yılları borçlarının yüksekliği tekrar tekrar sorulmaktadır. Belirttiğimiz üzere Florya binasının restorasyonu için alınan krediler nedeniyle borçlar sürmektedir. Şirket 2019 yılında da 2020 yılında da kira gelirleri elde etmektedir ve Banka ve Kasa hesaplarındaki değişimler bir yandan gelirlerin olduğu diğer yandan da ödemelerin yapıldığını gösterir. Banka kredilerinin TE olarak artmış olması onların USD olarak alınmış olmasındandır ve döviz arlışına bağlı olarak değerleme yapılıp artırılacaktır. Yine 2020 yılında şirkete sağlanan satış gelirleri ve Anansman girdisine rağmen şirketin neden borçlarını ödeyemediği sorusuna; Kredilerin üçer yıllık vadeleri dolmasına rağmen inşaatın uzaması nedeniyle şirketin bu kredileri geri ödeme kabiliyeti bulunmadığı için süre uzatımına gidilmiş ve bunun için Ortak ve Yönetim kurulu Başkanı ….. ….. …bank kişisel hesahından …. Bank’a 22.08.2017 tarihinde 22.500 USD ödemiştir ve 21.08.2020 tarihinde bu kredi üç yıl daha uzatılmış, bunun için de 16.897,22 USD daha ödenmiştir. Devamla, ikinci kredinin vadesini üç yıl uzatmak için yine ….., …bank kişisel hesabından …. Bank’a havale edilmek üzere 16.600 USD 03.05.2018 tarihinde ….. Metal şirketine ödenmiş, bu kredinin vadesi 11.05.2021 tarihinde 8,426 USD ödenmek suretiyle bir kez duha üç yıl uzatılmıştır. Üçüncü ve dördüncü krediler için ….. ….. 28.12.2018 tarihinde 10.000 USD ve dördüncü kredi için yine ….. Metale 21.08.2019 Turihinde 6.150 USD ödemiştir. Ayrıca, ….. ….. şirkete 28,12.2018 tarihinde 2.350 USD borç vermiştir. Şirket ….. ….. ‘ya bu borçları ödemek için 09.08.2019 tarihinde 267.000 TL ödemiştir. ….. …..’nın yaptığı ödemeler için hiçbir faiz tahukkuk ettirilmemiştir. Son olarak da bu krediler dışında şirket 31.12.2018 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hesabına 145.888 TL, 30.06.2019 tarihinde 44.000 TL imar affı ek ödemesi yapmış ve İmar Barışı kapsamında Bakırköy Belediyesi’ne 10.03.2020 tarihinde 189.420,57 TL ödemiştir. 2020 yılı 2. soru olarak Diğer Çeşitli alacaklar 2019 yılında 184.854,85 iken 2020 yılında neden 703.702,18 TL” yükseldiğine cevap olarak: Grup şirketi ….. A.Ş.’nin aktifinde kayıtlı Cihangir/Beyoğlu binasının restorasyonu için ….. Metal ile yapılan bir protokol gereği Metal şirketine olan kredi borçlarının bir bölümü (50.000 USD karşılığı civarında) ….a aktarılmıştır. 2021 dönem sonunda bu hesap mahsuplaşması yapılacaktır. Kiralamalarla ilgili olarak 2019 ve 2020 yılı kiracıları :2020 yılı kiracılar … Ltd Şti./ … İnş. Tah. Hırd. Paz. …. Metal İşleme Mrk. San. Ve Tic. Uck Enerji Sanayi Ve Ticaret A.Ş., ….. Danışmanlık Ve Dış Tic, Lid. Şti., …. Yapı San. Ve Tie. Lid. Şti. …. Otomotiv Tic, Ltd. Şti., … Nak. Petrol İnş. Tem. Otom., …. Enerji Sanayi Ve Ticaret A. Ş., …. Akaryakıt Dağıtım Taşımacılık, … Yapı İnş. Turizm San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti., …. Araç Kiralama Ve Enerji San. Tic., …. Medikal Sağlık Tur. Gıda Ltd. Şti. … gibi bazı kiracılar yıl içinde kiralama ve boşaltma işlemi yapmışlardır. 2019 yılı kiracılar …. Sigorta Brokerliği LidŞt. ….. . Enerji Sanayi Ve Ticaret A.Ş …. Danışmanlık Ve Dış Tic.Liu. Şti. …. Yapı San. Ve Tic.Ltd. Şti.Tem Group Otomativ Tic.Ltd.Şti. … Nak. Petrol İnş.Tem.Otom.İnşirah Gıda İnşaat Turizm Ve Eği.Berak Enerji Sanayi Ve Ticaret A. Ş. ….. Akaryaku Dağıtım Taşımacılık’tır.” Fesih davasına ilişkin bilirkişi raporunda, davacılar vekilince fesih için haklı sebebin varlığı nıntespit edildiği söylenmişse de, davacıların haklı sebep olarak ileri sürdüğü sebeplerin teker teker incelendiğini ve hemen tamamının haklı sebep teşkil etmediğinin rapor edildiğini, İleri sürülen sebebin haklı olup olmadığına karar verecek olanın mahkeme olduğunu, nitekim mahkemenin 02.12.2021 tarihli duruşmasında davacıların davasının REDDİNE karar verdiğini, Davacılar tarafından ayrı ayrı sorular şeklinde tekrar tekrar yöneltilen ama aynı sorudan ibaret olan bir diğer sorunun, kredi maliyetlerinin artması hususunda; “kredi maliyetlerinin artışı dövize bağlı olmasından ve 3 yıllık normal zamanda ödenemediği için süre uzatımından gelen faiz ödemelerinden dolayıdır. Yine Diğer çeşitli borçların artışı hususunda; döviz değerlemesi ve gecikme faizleri eklenmiştir.” davacıların, müvekkili şirkete gönderdikleri Üsküdar …. Noterliğinin 19.02.2021 tarihli, … yevmiye sayılı ihtarnamesine, taraflarınca Beyoğlu ….. Noterliğinin 02.03.2021 tarihli …. yevmiye nolu ihtarnamesi ile cevap verildiğini, ihtarname 03.03.2021 tarihinde tebliğ edildiği halde davayı 04.03.2021 tarihinde açtıklarını, fesih davasında alınan Bilirkişi Raporunda da bu hususun detaylı bir şekilde yer aldığını ve davacıların iddialarının haksızlığının tespit edildiğini, Raporda, “davacıların bu ihtarname dışında örneğin TTK m.437/5 uyarınca asliye ticaret mahkemesine başvurduklarına dair bir bilgi/belgeye rastlanmamıştır. Bu sebeple, davacıların bu iddiası haklı sebep olarak görülmemiştir.” tespili karşısında davacıların şimdi sırf bu kanun maddesine dayanabilmek ve dava açtık diyebilmek için baksız ve kötüniyetli bir şekilde bu davayı ikame ettiklerini, Genel Kurul toplantı tutanağında da yer aldığı üzere davacıların tüm sorularının cevaplandığını, tüm bu bilgi ve belgelerin kendilerinin de davacısı olduğu fesih/’çıkma davasında mahkemeye sunulduğunun belirtildiğini, bu dava kapsamında müvekkili şirkete önce denetim kayyımı atandığını, şirketin bir süre kayyım denetiminde kaldığını ve kayyımın müspet rapor verdiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
SMMM … ile hukukçu Prof.Dr. … tarafından düzenlenen raporda, davacıların aktif husumet ehliyetini haiz olduğu, davanın makul sürede açıldığı, davacılar bilgi atma hakkını önceden yenel kuruda kullandığından işbu dava bakımından objektif (olumlu) koşulun gerçekleştiği, davacıların sormuş olduğu bazı sorular hakkında davalı şirket tarafından yasanın öngördüğü koşul ve kapsamda bilgi verilmemiş olduğundan işbu dava bakımından olumsuz koşulun gerçekleştiği, davacıların davadaki talepleriyle genci kuruldeaki taleplerinin uyumlu olduğu, davacıların bilgiyi hangi şekilde istediklerini, bilgiyi hangi zaman dilimiyle ilgili olarak istediklerini net bir şekilde ortaya koydukları, davacıların incelemek istedikleri belgeleri ve bu belgelerin kapsadığı zaman dilimini de net bir şekilde ortaya koydukları, Muavin kayıtların “şirket sırrı” ya da “korunması gereken diğer şirket menfaatleri” niteliğinde olduğunun davalı şirket tarafından ispat edilemediği, davacıların aşağıda belirtilen sorularına davalı şirket yönetim kurulu tarafından verilen cevapların yeterli ve tatmin edici olmadığı değerlendirildiğinden, aşağıda belirtilen soruların cevapları ile sınırlı olarak, nihai takdirin mahkemeye ait olmak üzere, bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmaları gerektiğinin düşünüldüğü; 2018 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Borçlar hesabında yer alan tutarın hangi firmalara olan borç olduğu ve bu borcun kapsamına ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın 2018 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Borçlar hesabının muavin defterinin ve muavin defter kayıtlara dayanak belgelerin incelenmesi ile kullanılabileceği, 2019 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Alacaklar hesabında yer alan tutarın hangi firmalardan olan alacak olduğu ve bu alacağın kapsamına ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın 2019 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Alacaklar hesabının muavin defterinin ve muavin defterdeki kayıtlara dayanak belgelerin incelenmesi ile kullanılabileceği, 2019 yılma ilişkin Diğer Çeşitli Borçlar hesabında yer alan tutarın hangi firmalara olan borç olduğu ve bu borcun kapsamına ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın 2019 yılma ilişkin Diğer Çeşitli Borçlar hesabının muavin defterinin ve muavin defterdeki kayıtlara dayanak belgelerin incelenmesi ile kullanılabileceği, 2020 yılına ilişkin aktifteki azalma ve artışlar ile pasifteki azalma ve artışların, yani 2020 yılında davalı şirketin kaynakları ve bu kaynakların nerelere kullanıldığına ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın 2020 yılma ilişkin detay mizanın incelenmesi ile kullanılabileceği, 2020 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Alacaklar hesabımda yer alan tutarın hangi firmalardan olan alacak olduğu ve bu alacağın kapsamına ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın 2020 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Alacaklar hesabının muavin defterinin ve muavin defterdeki kayıtlara dayanak belgelerin incelenmesi ile kullanılabileceği, Şirketin tek gelir kaynağı olan gayrimenkulde 2020 yılında hangi kiracıların olduğu ve kira bedellerinin ne olduğuna ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın 2020 yılına ilişkin kiracılara ait muavin defterlerinin incelenmesi ile kullanılabileceği, 2020 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Borçlar hesabında yer alan tutarın hangi firmalara olan borç olduğu ve bu borcun kapsamına ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın Diğer Çeşitli Borçlar hesabının muavin defterlerinin ve muavin defterdeki kayıtlara dayanak belgelerin incelenmesi ile kullanılabileceği, 2020 yılına ilişkin Ortaklardan Alacaklar hesabında yer alan tutarın hangi ortaktan olan alacak olduğu ve bu alacağın kapsamının ne olduğuna ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması gerektiği, bu hakkın Ortaklardan Alacaklar hesabının muavin defterlerinin incelenmesi ile kullanılabileceği belirtilmiştir.
Talep, TTK’nun 437.maddesinde düzenlenen bilgi alma ve inceleme hakkına ilişkin olup, 437/5 maddesinde bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayana pay sahibinin, reddi izleyen 10 gün içinde, diğer hallerde makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurabileceği hüküm altına alınmıştır.
Davacının genel kurul toplantısında bilgi alma ve inceleme hakkı doğrultusunda sormuş olduğu sorular hakkında davalı şirketin yasanın öngördüğü koşul ve kapsamda cevap verilmemiş olduğu, davacının talebinin genel kuruldaki talebi ile uyumlu olduğu, davacının bilgiyi hangi şekilde istediğini, bilgiyi hangi zaman dilimiyle ilgili olarak istediğini net bir şekilde ortaya koyduğu, muavin kayıtlarının “şirket sırrı” kapsamında nitelendirilemeyeceği, davanın makul sürede açıldığı anlaşılmakla açılan davanın kabulü ile aşağıda yazılı olduğu biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
Açılan davanın KABULÜNE,
TTK’nun 437. maddesi gereğince davacının 2018-2019-2020 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Borçlar hesabının muavin defterinin ve muavin defterdeki kayıtlara dayanak kayıtların, 2019-2020 yılına ilişkin Diğer Çeşitli Alacaklar hesabının muavin defterinin ve muavin defterdeki kayıtlara dayanak kayıtların, 2020 yılına ilişkin detay mizanın, 2020 yılına ilişkin kiracılara ait muavin defterlerinin ve Ortaklardan Alacaklar hesabının muavin defterleri üzerinde bilgi alma ve inceleme hakkı çerçevesinde inceleme yapmasına izin verilmesine,
1-Alınması gereken 80,70 TL’nin peşin yatırılan 59,30 TL’den tenzili sonucu eksik bakiyle 21,40 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
2-Davacı tarafından yapılan giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacının yokluğunda, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde KESİN olmak üzere oybirliğiyle karar verildi 06/01/2022

Başkan ….
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır