Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/580 E. 2023/653 K. 16.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/580 Esas
KARAR NO : 2023/653

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 06/07/2021
KARAR TARİHİ : 16/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 27/07/2023
Davacı tarafından mahkememize açılan dava dosyasının incelenmesi sonunda;
İSTEM:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket nezdinde sigortalı dava dışı … Makine İmalat İthalat İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye ait … plakalı aracın davalı … Tekstil’in … Mah. … Cad. No:12″ adresli imalathanesinde, 31.12.2019 tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle hasara uğradığını, yangında “…” plakalı aracın büyük zarar görmesi nedeniyle pert işlemi yapıldığını, müvekkili şirket tarafından zarar gören araç için “Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesi” kapsamında 21.120,00 TL hasar tazminatı ödendiğini, yapılan incelemeler neticesinde yangının davalının imalathanesinden çıktığının tespit edildiğini, müvekkili şirket tarafından ödenen 21.120,00 TL tutarlı hasar tazminatı için davalı tarafa bilgilendirme yazısı gönderildiğini ancak dönüş alınamadığını, bunun üzerine müvekkili şirket tarafından 21.120,00 TL’nin tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalı tarafça İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğü’nün …. E. sayılı dosyasıyla ikame edilen takibe itiraz edildiğini, itirazın haksız olduğunu, müvekkili şirketin dava dışı “…” plakalı araç sahibinin sigortacısı olarak, uğranılan zararı tazmin etmiş olup, TTK madde 1472 gereği sigortalının haklarına halef olduğunu, davalı tarafın gönderilen rücu mektubu ile oluşan hasar ve hasarın miktarından haberdar edildiğini, akabinde geri bildirimde bulunulmadığını ve ödeme yapılmadığını, dolayısıyla davalının da haberdar olduğu bu durum karşısında, ikame ettikleri takibe karşı itiraz edilmesinin açıkça kötü niyetli olduğunu, davalının bilinçli olarak müvekkilinin alacağına kavuşmasını engellemekte ve geciktirmekte olduğunu, açıklanan nedenlerle haklı davalarının kabulünü, İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğü …E. sayılı dosyasına yapılan haksız ve mesnetsiz itirazın iptalini, takibin devamını, davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatı ödemesine hükmedilmesini, vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı taraf üzerinde bırakılmasını talep ve dava ettiği görülmüştür.
YANIT:
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; öncelikle müvekkillerinin … Sigorta A.Ş. Nezdinde … poliçe nolu Yangın sigortasının mevcut olduğunu, bu kapsamda öncelikle iş bu davanın … Sigorta A.Ş. ‘ye ihbar edilmesini talep ettiklerini, dosya kapsamından ve sigorta kayıtlarından söz konusu aracın müvekkillerinin işyerinde meydana gelen yangın sonucunda zarar gördüğü yönünde bir tespit bulunmadığını, dosyaya celp edilen ekspertiz raporunda söz konusu aracın hasar yerinin Bayrampaşa ilçesi, hasar nedeninin ise çarpma, çarpışma, devrilme olarak belirtilmiş olduğunu, zararın nedeninin yangın olarak belirtilmediğini, ayrıca yine ekspertiz raporunda mevcut hasar fotoğraflarının da 27/02/2020 tarihli olduğunun göründüğünü, bu fotoğrafların yangından aylar sonra çekildiğini, ilgili hasarın müvekkilinin iş yerinde meydana gelen yangın ile ilişkisinin olmadığının açık olduğunu, davacı taraf iddialarını kabul anlamına gelmemekle birlikte bir an için müvekkilinin işyerinde meydana gelen yangın sonucunda söz konusu aracın zarar gördüğü kabul edilse dahi davacı tarafın taleplerinin haksız fiil sorumluluğuna dayanmakta olduğunu ve müvekkili yönünden kusur sorumluluğunun söz konusu olduğunu, ancak müvekkilinin yangın sebebiyle herhangi bir kusurunun bulunmadığını, iş yerinin kiralık olduğunu, müvekkilinin kiracı konumunda olduğunu, yangının sebebinin tam olarak belirlenemediğini, yangının sebebinin binanın bakım ve onarımından kaynaklı eksiklikten olma ihtimalinin olduğunu, yapılacak yargılama ve toplanacak deliller ile de bu hususun ortaya çıkacağını, arıca yine söz konusu yangın sebebi ile Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Sor. Sayılı dosyası ile yürütülen soruşturmasında müvekkili şirketin yetkilisi … hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğini, bu karar ile müvekkilinin kusursuz olduğunun tespit edildiğini, meydana gelen yangın ile olarak Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesi …. D. İş sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırdıklarını, keşif ve bilirkişi incelemesi ile rapor alındığını, alınan bilirkişi heyeti raporuna göre yangının meydana geldiği binanın çok eski olduğu, elektrik tesisatının da eski ve yetersiz olduğu tespitlerinin yapılmış olduğunu, bu nedenle kiracı olan müvekkilinin sorumluluğu dışında yangının gerçekleştiğini, binanın bakım ve onarım yükümlülüğünün yapı sahibinin sorumluluğunda olduğunu, hatta yapı sahibinin sorumluluğu kusursuz sorumluluk kapsamında olup ağırlaştırılmış bir sorumluluğunun bulunduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın talep etmiş olduğu tazminat tutarları da fahiş olduğunu, gerçek zararın hesaplanması gerektiğini, ayrıca taleplerin zamanaşımına uğradığını ve zamanaşımı defiinde bulunduklarını, açıklanan ve resen gözetilecek sair hususlar doğrultusunda haksız ve mesnetsiz iş bu davanın reddini, davacı tarafın kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini iddia ve talep ettiği görülmüştür.
KANITLAR VE GEREKÇE:
-Dava, genişletilmiş kasko poliçesi kapsamında halefiyete dayalı olarak davacı sigorta şirketi tarafından davalı satıcı aleyhine İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile başlatılan ilamsız icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
-Mahkememizce hasar dosyası, soruşturma dosyaları, Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyası, Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası celp edilerek dosya arasına alınmış, taraf delilleri toplanmıştır.
-İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 21.120,00 TL asıl alacak, 865,92 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 21.985,92 TL üzerinden ilamsız icra takibi yapıldığı, takip dayanağının “… numaralı hasar dosyası” olduğu, davalı borçlu tarafından süresinde itiraz edilmesi üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşıldı.
-2004 Sayılı İİK 67. maddesi gereğince itirazın iptali davalarının görülüp hükme bağlanabilmesi için geçerli bir icra takibi bulunması, süresinde borca itiraz edilmesi ve 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılması dava şartı niteliğindedir.
– İtirazın iptali davası icra takibine sıkı sıkıya bağlı, itiraz üzerine duran icra takibinin devam edebilmesini sağlayan ve takip hukuku içinde olmakla birlikte, maddi hukuk ilişkisinin incelenerek uyuşmazlığı kesin hükümle sonuçlandıran bir davadır. Davanın takibe bağlılığı alacağın miktarı bakımından söz konusu olduğu gibi alacağın kaynağı bakımından da geçerlidir (YHGK. 2017/19-1634 Esas – 2018/633 Karar sayılı ilamı).
-Somut olayda taraflar arasında çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; davacı tarafından genişletilmiş kasko poliçesi kapsamında teminat altına alınan aracın davalının kiracı sıfatıyla bulunduğu iş yerinde meydana gelen yangın sebebiyle zarar görüp görmediği, zarar görmüş ise bu bedelin davalı tarafa rücu imkanının bulunmadığı ve varsa rücuen tazminat hususlarında toplanmaktadır.
-TTK’nun “Halefiyet” başlığı altındaki 1472.(eski TTK 1301.) maddesinde; “sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder” hükmüne yer verilmiştir.
-Halefiyet ilkesi doktrinde ”zarar gören sıfati ile sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi sebebiyle meydana gelen zararlar için üçüncü şahsa karşı harhangi bir hukuki sebebe binaen tazminat alacağına sahip ise, bu hakkı ödenen sigorta tazminatı miktarınca kanun icabı sigortacıya geçmesi hali” şeklinde tanımlanmıştır.
-Halefiyet, bir kişinin hukuken diğerinin yerine geçmesi anlamına gelir. Yasal halefiyet zarar sigortalarında söz konusu olup, mal sigortaları bakımından TTK m. 1472 hükmünde, sorumluluk sigortaları bakımından TTK m. 1481 hükmünde düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca sigortacı, sigorta bedelini ödedikten sonra hukuken sigorta ettiren yerine geçer ve dava, tazmin ettiği bedel nispetinde sigortacıya intikal eder. Bu şekilde sigortalısının haklarına halef olan sigorta şirketinin, ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçerek açtığı rücu davası, aslında bir tazminat davası olup, bu niteliği itibariyle aynı zamanda şahsî nitelikte bir eda davasıdır. Burada sigortacı, sigorta ettiren yerine geçtiği için şahsî ve rücu ödediği bedelle sınırlı olduğundan dolayı da cüz’î haleftir (Yargıtay HGK, 05/02/2019, E. 2017/17-1088, K. 2019/65 tarih ve sayılı kararı).
-Buna göre davacı sigorta şirketi, sigortalısının uğradığı zararı karşılamış olmakla, halefiyet ilkesine göre, (TTK. m.1472) maddesi kapsamında, ödediği tazminat dolayısıyla sigortalının haklarına sahip olur ve zarardan sorumlu olan üçüncü kişilere karşı kusuru ölçüsünde doğrudan doğruya dava açarak rücu hakkını kullanabilir.
-Bu doğrultuda Mahkememiz dosyası toplanan deliller ile olaya ilişkin itfaiye yangın tutanağı, ekspertiz raporunda yapılan tespitler ile aynı olaya ilişkin Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporu, Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesi … esas sayılı dosyasındaki bilirkişi kök ve ek raporları hep birlikte değerlendirilmek suretiyle bina elektrik tesisat projesinin mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığı, doğru uygulanıp uygulanmadığı, elektrik kaçağını önleyici koruma röleleri vs. gibi unsurların tesisatta olup olmadığı, bu aksamın bulunması halinde yangının çıkıp çıkmayacağı ve anılan aksamın yangın çıkışını önleme işlevi olup olmadığı, elektrik tesisatının yangının çıkmasına etkisinin teknik açıklamalarıyla tespitinin yapılması, buna göre davalının işyerini kiracı sıfatıyla kullandığı, kiracının basit bakım ve tamirat işlerini de yaparak kiralanan malı kullanma zorunluluğu olduğu, ancak esaslı bakım ve tamir işlemlerini yapma zorunluluğu bulunmadığı, bunları yapma sorumluluğunun bina malikinde olduğu, davalının alması gereken ya da alabileceği önlemlerin ne olduğu ve hangi önlemlerin alınmadığı hususları da açıklanmak suretiyle bina malikine izafesi kabil kusur olup olmadığının değerlendirilmesi, elektrik tesisatının yangının çıkmasında bir etkisinin bulunmadığının tespiti halinde bunun dışında yangının çıkmasına sebep olabilecek faktörlerin ne olduğu, sonuç olarak davalının olaydaki kusur durumunu ve kusuru varsa oranının anılan hususlara göre belirlenmesi, tüm bunlara ek olarak dava konusu yangında davacı tarafından pert işlemi yapılmış olduğu belirtilen … plakalı araçta meydana gelen zararın dava konusu yangında zarar görüp görmediği, davacı sigortacı tarafından zarar kapsamında ödendiği belirtilen bedelin ödeme tarihi itibariyle piyasa rayiçlerine ve olayın şekline uygun olup olmadığı hususlarının belirlenmesi amacıyla 1 inşaat mühendisi, 1 elektrik mühendisi, 1 yangın alanında uzman bilirkişi ve 1 makine mühendisinden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş bilirkişiler tarafından düzenlenen 24/01/2023 tarihli raporda özetle: 300mA sigorta-rölenin
elektrik kaynaklı yangın başlangıcını %100 engelleyemeyeceği,
püskül-fistül uzantılarının elektrikli rezistans çekilerek yakılmasından
veya, soba-soba bacasından çıkan kıvılcım ile sobadan çıkan alev
sonucunda yangın çıkmasının kuvvetle muhtemel olduğu,
elektrik tesisatlarının periyodik test ve bakımlarının bina sahibi tarafından
yapılmamış veya yaptırılmamış olması sebebi ile %30 oranında kusurlu
olduğu,
elektrik tesisatlarının periyodik test ve bakımlarının İşletmeci … Tekstil
adlı firma tarafından yaptırılmamış, Bina sahibine bu konuda herhangi bir
bildirimde bulunmamış olması ve işyerinde yangınla ilgili yeteri tedbirleri
almamış ve bunun sonucunda da yangın çıkmasına neden olmasından
dolayı %70 oranında kusurlu olduğu, …. plaka sayılı Araç’ da, onarım ekonomik olmadığı, pert total
olarak değerlendirildiğinde 16.620,00 TL hasar olduğu, Davalının % 80
kusur oranına göre 16.620,00 TL X % 70= 11.634 TL olarak davalıya rücu
edilebileceği görüş ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
-Mahkememizce alınan bilirkişi raporlarına karşı tarafların itirazlarını sunması akabinde dosyanın daha önce rapor veren bilirkişiler …,…, … ve …’ya tevdi edilerek tarafların hukuki nitelikte olmayan itirazlarının irdelenerek ek rapor düzenlenmesi istenmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 12/04/2023 tarihli raporda özetle; 300mA sigorta-rölenin
elektrik kaynaklı yangın başlangıcını %100 engelleyemeyeceği,
püskül-fistül uzantılarının elektrikli rezistans çekilerek yakılmasından
veya soba-soba bacasından çıkan kıvılcım ile sobadan çıkan alev sonucunda
yangın çıkmasının kuvvetle muhtemel olduğu,
elektrik tesisatlarının periyodik test ve bakımlarının bina sahibi tarafından
yapılmamış veya yaptırılmamış olması,30 ve 300 mA’lik yangın sigorta-
rölelerinin mal sahibi tarafından yaptırılması kesin olarak yaptırılması
gerektiği, sebepleri ile % 30 oranında kusurlu olduğu,
yangının kesin olarak … Tekstil işyeri katının içinde başladığı,
elektrik tesisatlarının ve panelebağlı duman dedektör tesisatlarının
periyodik test ve bakımlarının İşletmeci … Tekstil adlı firma tarafından
yaptırılmamış, Bina sahibine de bu konuda herhangi bir bildirimde
bulunmamış olması ve işyerinde yangınla ilgili yeterli tedbirleri almamış
ve bunun sonucunda da yangın çıkmasına neden olmasından dolayı %70
oranında kusurlu olduğu, … plaka sayılı Araç’ da, Davalının işyerinde çıkan yangın sebebi
ile binadan üzerine düşen moloz parçalarının hasara sebebiyet verdiği, onarımın yapılmasının ekonomik
olmayacağı, tam hasarlı olarak değerlendirildiği, Davacı tarafından
tazminata esas tutarın 41.000,00 TL – 24.380,00 TL = 16.620,00 TL olduğu,
Davalının % 70 kusur oranına göre rücu edilecek miktarın 16.620,00 TL X %
70 = 11.634,00 TL olacağı ve Kök Raporumuzda herhangi bir değişikliğin
olmadığı görüş ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
-Bu doğrultuda alınan raporlar ile sabit olduğu üzere; davaya konu yangının … Tekstil işyeri katının içinde başladığı hususunun mevcut bilgi ve belgeler ile sabit olduğu, yangının sebebinin kesin nedeninin kesin olarak tespit edilmesi mevcut bilgi ve belgelerle mümkün olmadığından eldeki mevcut verilerle değerlendirme yapılması gerektiği, davalı şirketin
elektrik tesisatlarının ve panelebağlı duman dedektör tesisatlarının
periyodik test ve bakımlarını düzenli olarak yaptırmamasından kaynaklı olarak ihmali davranışı ile yangına sebebiyet verdiğinin ve/veya zararın ortaya çıkmasına sebebiyet verdiğinin kabulünün gerektiği, bu doğrultuda davalı şirkete ihmali davranışı nedeniyle %30 oranında kusur yüklenmesinin olayın oluş şekline ve hakkaniyete uygun olacağı, davacı tarafın davalıdan talep edebileceği rücuen tazminat miktarının kusur oranıyla ( %30 ) sınırlı olduğu, fazlaya ilişkin bedel yönünden davalının bir kusuru bulunmadığından rücuen tazminat talep edilemeyeceği anlaşıldığından, davalı tarafından yapılan itirazın kısmen iptaline karar verilmiştir.
-Davacı vekili, itirazın iptali talebi ile birlikte icra inkar tazminatı talebinde bulunmuştur. Borçlu aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için likit ve belirlenebilir bir alacağın mevcut olması gerekmektedir. Likit bir alacaktan söz edilebilmesi için, ya alacağın gerçek miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurların bilinmesi veya bilinmesinin gerekmekte olması, böylece, borçlunun borç tutarını tahkik ve tayin etmesinin mümkün bulunması; başka bir ifadeyle, borçlunun yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda olması gerekir.
-Buna göre davalı borçlu tarafından alacağın niteliği itibariyle gerçek borcun tereddütsüz bir şekilde belirlenmesi ancak yargılama aşamasında yapılan tahkikat ve alınan raporlar ile mümkün olduğundan icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
-İstanbul Anadolu ….. İcra Müdürlüğü’nün …. esas sayılı takip dosyasında davalı takip borçlusu tarafından yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 11.634,00 TL asıl alacak, 476,99 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 12.110,99 TL alacak ve takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz üzerinden devamına,
-Alacak likit ve belirlenebilir olmadığından davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 827,30-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 265,54-TL harcın mahsubu ile bakiye 561,76-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan toplam 265,54-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama sırasında yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 9.000,00 bilirkişi ücreti, 251,45-TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere 9.310,75-TL yargılama giderinden davanın kabul red oranına (%55,08) göre hesap edilen 5.128,85-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yargılama sırasında sarf edilen 2.000,00 TL bilirkişi ücretinden ibaren yargılama giderinden davanın kabul red oranına (%55,08) göre hesap edilen 898,30-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca İstanbul Anadolu Arabuluculuk Bürosu’nun …. numaralı arabuluculuk dosyasında suç üstü ödeneğinden karşılanarak ödenen 1.320,00 TL’nin davanın kabul red oranına (%55,08) göre hesap edilen 727,12-TL’sinin davalıdan, 592,88-TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
9-Bakiye gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa derhal iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin e-duruşma ortamında yüzlerine karşı kabul edilen ve reddedilen miktarlar yönünden KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır