Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/558 Esas
KARAR NO : 2023/208

DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/01/2020
KARAR TARİHİ : 10/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 10/04/2023
Davacı tarafından mahkememize açılan dava dosyasının incelenmesi sonunda;
İSTEM:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; … Sanayi Anonim Şirketi (“…”) …. markalı kırtasiye ürünlerinin Türkiye’deki münhasır (inhisari) lisanslı üreticisi ve distribütörü olduğunu aynı zamanda kendisinin de birçok kırtasiye ürününün üretimini ve pazarlamasını yapan köklü ve saygın bir şirket olduğunu,… … (“…”) isimli dünya çapında tanınmış olan şirketin ise Üretim Hakkını Kapsayan Lisans ve Teknik Yardım Anlaşması (Lisans Sözleşmesi), ile ….e, … markalı ürünleri üretmek, promosyonunu yapmak, dağıtmak ve satışa arz etmek üzere inhisari lisans hakkı verdiğini, bu gerekçelerle … ve ….’in Türkiye’de … ve …. markalı ürünlere haksız rekabet yolu ile tecavüz edilmesi halinde gerekli kanun yollarına başvuru hakkının bulunduğunu, davalı …. Kırtasiyenin müvekkili şirketler tarafından üretilen ve müvekkili şirketlerin yoğun çalışmaları sonucunda piyasada maruf hale getirilmiş olan kırtasıye ürünlerinin ayırt edilemeyecek kadar benzerlerini ürettiklerini, davalı tarafın haksız eylemlerinin bunlarla sınırlı olmayıp mezkur ürenlerin bizzat müvekkili şirketlerin kullanmakta olduğu ambalajlar ile ayırt edilemeyecek ölçüde benzer olan paketleme unsurları ile satışa arz edildiğini beyanla dava ürünlerinin üretim, dağıtım pazarlanma, elinde bulundurma eylemlerinin teminatsız olarak tedbiren durdurulmasını, haksız rekabet sonucu oluşan maddi durumun tedbiren önlenmesini ve ortadan kaldırılmasını, haksız rekabet konusu mallara ithalat veya ihracat sırasında gümrük idareleri tarafından ihtiyati tedbir niteliğinde el konulmasını ve imhasını, TTK’nın 56 vd. Maddeleri uarınca fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminata hükmedilmesini, işbu talepleri uyarınca hüküm altına alınacak tazminatın ilk olarak gerçekleştirilen haksız eylem tarihinden itibaren işletilecek olan avans faizi ile birlikte müvekkili şirketlere ödenmesini, davalının haksız rekabeti nedeni ile müvekkili şirketlerin uğramış oldukları manevi zarar nedeniyle 20.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesini, işbu talepleri uyarınca hüküm altına alınacak tazminatın ilk olarak gerçekleştirilen haksız eylem tarihinden itibaren işletilecek olan avans faizi ile birlikte müvekkili şirketlere ödenmesini, Bakırköy … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı dosyası kapsamında … tarafından yapılan masrafların tespiti amacı ile ilgili mahkemeye müzekkere yazılmasını, toplam tutarın yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek … e ödenmesini, tüm giderleri davalı tarafından karşılanmak üzere , hükmün Türkiye çapında günlük olarak yayın yapan ve tiraji 1.000,000,00’dan fazla olan bir gazetede ilanını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
YANIT:
Davalı tarafa dava dilekçesi ve tensip zaptı usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı tarafça cevap dilekçesi ibraz edilmediği görülmüştür.
KANITLAR VE GEREKÇE:
-Dava, haksız rekabetin tespiti, tecavüzün önlenmesi ile bu eylemlere dayanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
-Mahkememizce ticaret sicil kayıtları, Bakırköy … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı dosyası celp edilerek dosya arasına alınmış, ticari defterler incelenmiş ve diğer tüm deliller toplanmıştır.
-Somut olayda davacı taraf, üretmiş olduğu ürünlerin birebir benzerinin satışı ile haksız rekabet oluşturacak düzeyde benzerlik oluşturduğunun tespiti ile araçların ve malların imhasını, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 10.000,00 TL maddi tazminat, 20.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir .
-Hem 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (6762 sayılı TTK) hem de 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (6102 sayılı TTK) haksız rekabet kuralları, ticari nitelik taşısın taşımasın tüm haksız rekabet hâllerini kapsayacak şekilde ve son derece ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Olay ve dava tarihi itibariyle somut olaya uygulanması gereken 6102 sayılı TTK’nin 54. (6762 sayılı TTK’nin 56.) maddesinde haksız rekabete ilişkin amaç ve genel hükme yer verildikten sonra, aynı Kanun’un 55. (6762 sayılı TTK’nin 57.) maddesinde uygulamada sık karşılaşılan ve dürüstlük kurallarına aykırı olan bazı davranış ve fiil örnekleri sayılmıştır (Arkan, s. 350.).
-6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 54/2. maddesinde; “Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu madde ile hakime, çevreye, zamana ve günün ekonomik koşullarına uyan, uyarlanabilen geniş ve değişik bir kıstas verilmiştir. Kanunun amacı, ekonomik alanda doğruluk ve dürüstlük esaslarının ihlalini önlemek olup, 55. maddede de sınırlayıcı olmamak kaydıyla dürüstlük kuralına aykırı davranışlar ve ticari uygulamalar gösterilmiştir. Haksız rekabet hükümleri, sadece rakiplerin ekonomik çıkarlarını değil, rekabete dayalı ekonomik düzenin de korunmasını amaçlar.
-6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 55/(1)-a-4 maddesi gereğince “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak” dürüstlük kuralına aykırı haksız rekabet hâli olarak belirtilmiştir. Buna göre, kişinin bir başkasının mal veya iş ürününün ya da ticaret unvanı veya markasının aynısını ya da benzerini kendi iş ve faaliyetinde ticari amaçla kullanması, ilgili malı veya iş ürününü piyasaya sunması karıştırılmaya (iltibasa) yol açar ve haksız rekabet teşkil eder.
-6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 56. maddesinde ise; haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, meslekî itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimsenin, fiilin haksız olup olmadığının tespitini, haksız rekabetin önlenmesini, haksız rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, haksız rekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilmesini ve tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise, haksız rekabetin işlenmesinde etkili olan araçların ve malların imhasını, kusur varsa zararın tazminini, TBK’nın 58. maddesinde öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini isteyebileceği belirtilmiştir.
-Yukarıda yer verilen hususlarda davacı taraf iddialarının değerlendirilmesi, Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası kapsamında uygulanan ihtiyati tedbir kararı davalı uhdesinde bulunan mevcut ürünler üzerinde inceleme yapılması suretiyle Bakırköy … Sulh Hukuk Mahkemesinin …. Değişik İş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu da değerlendirilmek suretiyle davalı tarafın eylemlerinin haksız rekabet teşkil edip etmediği, haksız rekabet teşkil etmesi halinde davalının haksız rekabet teşkil eden fiillerinin men’inin gerekip gerekmediği, varsa tazminat miktarının hesaplanması amacıyla bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 20/10/2022 tarihli raporda özetle; davalının, gerek ürünler üzerinde gerekse ürün ambalajları üzerindeki renk kombinasyonları, marka kullanımlarının yer ve ebatları, kompozisyonlar, kullanılan aynı veya benzer görseller(örneğin her iki tarafın ürün ambalajında da aynı şato görselleri kullanılmıştır) hep birlikte değerlendirildiğinde, davalının kullanımının, davacının kullanımlarına oldukça benzer ve benzetilmiş olduğu, bu durumun, davacının ve davalının ürünlerinin karıştırılmasınaliltibasına) neden olabilecek boyutta olduğu, dosya içeriğinde, davalının, kendi ürünlerinin, davacınınkilerden daha önceki tarihte üretildiğine yönelik bir iddia ve savunmasının bulunmadığı, TTK m. 55/1/a/4 uyarınca, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyet ve işleri ile karıştırılmaya (iltibas) yol açacak önlemleri almanın, haksız rekabet hali olarak düzenlendiği ve davalının eylemlerinin bu kapsamda değerlendirilebileceği, davacı tarafın incelenen ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğu, davalı taraf belirlenen gün ve saatte, ticari defterlerini incelemeye sunmadığından, tespit ve değerlendirme yapılamadığı, Bakırköy …Sulh Hukuk Mahkemesi’ nin …. D.İş sayılı dosyası kapsamında hazırlanan Bilirkişi Raporunda, davalı tarafın işyerinde, bilirkişi marifeti ile tespit edilen dava konusu tasarımlara benzerliği tespit edilen ürünleri, davacı taraf piyasada satış sunmuş olsaydı, davacı tarafın elde edeceği muhtemel kazancın 34.058,39 TL.” sı olarak hesap edildiği, Davalı tarafın ticari defter ve kayıtları incelenemediğinden, dava konusu tasarımlara ait ürünlerden, daha önce ne kadar satıldığı tespit edilemediğinden, davacı tarafın maddi zararının tam olarak hesap edilemediği, davacı tarafın maddi tazminat talebinin Borçlar Kanununun 50. ve 51. Maddelerine göre belirlenmesi hususunun Mahkemenin takdirinde olduğu görüş ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
-Yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davaya ve tespit dosyasına konu edilen ürünlerdeki ürün ambalajları, ürünlerin üzerindeki renk kombinasyonları, markasal kullanımların yer ve ebatları, kompozisyonlar dikkate alındığından kullanılan aynı veya benzer görseller marifetiyle davacının ürünlerine benzer nitelikte ürünlerin satışının davalı tarafça gerçekleştirildiği, açıklanan benzerliklerin davacı ile davalı ürünlerinin karıştırılmasına neden olabilecek boyutta olduğu görülmektedir. Davalının bu eyleminin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 54 ve devamı maddelerinde sayılan haksız rekabet eylemine sebebiyet verdiği sabit olduğundan, davalı tarafın eylemlerinin haksız rekabet ve tasarım ihlali oluşturduğunun tespitine ilişkin talebin kabulü ile davalı tarafın haksız rekabet ve tasarım eylemlerin men edilmesine ve davalı tarafından yapılan tecavüzün giderilmesine, Bakırköy …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …. Değişik İş sayılı dosyası ile tespit edilen tecavüzlü ürünlerin ve tanıtım gereçlerinin ticari amaçla bulundukları yerlerden toplanarak imha edilmesine karar vermek gerekmiştir.
-Maddi tazminat talebi bakımından yapılan değerlendirmede; Türk hukuk sisteminde gerçek zarar ilkesi kabul edilmiş olup, gerçek zararını ispat edenin bu zararın tazminini talep edebileceği kural olarak benimsenmiş, ancak TBK’nın 50. maddesinde uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemediği takdirde, hakimin olayların olağan akışına ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirleyeceği düzenlenmiştir. Somut olayda davalının haksız rekabet eylemi nedeniyle, davacının uğradığı maddi zarar miktarının tespitinin tam olarak mümkün değildir. Mahkememizce davacı tarafın ticari defterleri incelenmiş ancak kazanç kaybına ilişkin bilirkişi marifetiyle de doğrudan tespit yapılamamıştır.
-Ancak bilirkişi raporuyla da tespit edildiği üzere Bakırköy … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı dosyası ile tespit edilen ürünler davacı tarafça piyasada satış sunulmuş olsaydı, davacı tarafın elde edeceği muhtemel kazancın 34.058,39 TL olacağı belirlenmiştir.
-Davacının gerçek kazanç kaybı tespit edilmemiş olsa da, TBK’nın 50. maddesi hükmü doğrultusunda davacı lehine bir miktar maddi tazminata hükmedilmesi gerekmektedir. Tespit dosyası ve bilirkişi raporuyla belirlenen miktarın bu bakımından hakkaniyete uygun olduğu, bu bedelin davacı tarafın zararını giderecek boyutta olduğu, taraflar arasındaki hak ve adalet dengesi gözetildiğinde 34.058,39 TL’lik bedelin somut olay bakımından yeterli ve yerinde olduğu kanaatine varıldığından, davacının değer arttırım dilekçesi doğrultusunda maddi tazminat talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
-Davacı tarafın manevi tazminat talebi yönünden yapılan değerlendirmede ise; manevi tazminat miktarı belirlenirken marka hakkını ihlal eden eylemin özelliği ve yoğunluğu, markanın tanınmışlığı, tarafların kusur oranı ve ihlalin boyutu gibi hususların göz önünde tutulması gerekmektedir.
-Buna göre yukarıda ayrıntılarına yer verilen tecavüzün boyutu, davalının satışını gerçekleştirdiği ürünlerde ürün ambalajları, ürünlerin üzerindeki renk kombinasyonları, markasal kullanımların yer ve ebatları, kompozisyonlar, kullanılan aynı veya benzer görselleri mevcut oluşu, davalı ürünlerinin davacının seri markası altında üretildiği izlenimi yaratacağı, bu hususların davacının ticari-kişisel varlığını olumsuz etkileyeceği nazara alınarak manevi tazminat miktarı belirlenmiş, manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar verilerek 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
-Davalının uhdesinde bulunan ve Bakırköy … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …Değişik İş sayılı dosyası ile tespit edilen ürün ve bu nevideki benzer diğer ürünlerin davacıya ait tasarımlarla belirgin şekilde benzer olduğunun, haksız rekabet ve tasarım ihlali oluşturduğunun tespitine,
-İş bu haksız rekabet ve tasarım eylemlerin men edilmesine ve davalı tarafından yapılan tecavüzün giderilmesine,
-Bakırköy … . Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı dosyası ile tespit edilen tecavüzlü ürünlerin ve tanıtım gereçlerinin ticari amaçla bulundukları yerlerden toplanarak imha edilmesine,
-Davacının maddi tazminat talebinin kabulü ile 34.058,39 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Karar kesinleştiğinde, hüküm özetinin ulusal çapta yayın yapan bir gazetede masrafı daha sonra davalıdan tahsil edilmek üzere talep eden tarafça karşılanmak üzere ilan edilmesine, ilan için kararın kesinleşmesinden itibaren 3 ay içinde başvuru yapılması gerektiğinin, 3 ay içinde başvurulmadığı takdirde ilan hakkının düşeceğinin davacı tarafa ihtarına,
-Fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
2-Davacının tespit ve tecavüz talebi bakımından Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından yatırılan peşin harç ve ıslah harcı ( 512,33 + 410,80 ) olmak üzere toplam 923,13 TL harçtan mahsup edilmesine,
3-Davacının maddi tazminat talebi bakımından Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.326,53-TL karar ve ilam harcından peşin harç ve ıslah harcı olarak alınan harcın bakiyesi toplamı olan 743,23 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.583,30- TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacının manevi tazminat talebi bakımından Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 683,10-TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından peşin harç ve ıslah harcı olarak yatırılan 923,13-TL harcın davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
6-Davacı tarafından yargılama sırasında yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 3.500,00 TL bilirkişi ücreti, 348,75 TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere 3.903,15-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
7-Tespit ve tecavüz talebi bakımından davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
8-Maddi tazminat talebi bakımından davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
9-Manevi tazminat talebi bakımından davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
10-Bakiye gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa derhal iadesine,
Dair; tebliğden itibaren İKİ HAFTA içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı (e-duruşma) davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/03/2023

Katip ….
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır