Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/543 Esas
KARAR NO : 2022/532

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/08/2020
KARAR TARİHİ : 14/06/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 20/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin uzun yıllardır tekstil/kravat üretimi işiyle uğraşmakta olduğunu, kravat satımından kaynaklı alacağından dolayı … Kravat/….’den 31.12.2019 keşide tarihli 9.000,00 TL bedelli …. seri nolu …. Bankası …. Şubesine ait çekin alınmış olduğunu, davaya konu söz konusu çekin müvekkilinin zilyedinde iken rızası dışında elinden çıkmış, çalınmış olduğunu, çekin çalınmasından sonra Bakırköy …. ATM’nin …. E. Sayılı dosyası ile çeklerin zayi olması nedeniyle iptal davası açılmış olduğunu ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilanlar yapıldığını, ilanlar üzerine davalı tarafça davaya konu çeki elinde bulundurduğu iddia edildiğini, davalı şirketin kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu, dava dışı görünüşte cirantalar ile birlikte danışıklı olarak hareket ettiğini, çekin takasa verilmiş olduğunu ve … Bankası tarafından 31.12.2019 tarihinde Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ..E. Sayılı dosyasından verilen ödeme yasağı kararı gereği işlem yapılmamış olduğunu, davalı şirket tarafından Bursa ….. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından keşideci, ciranta ….. ve diğer ciranta … aleyhine icar takibi yapılmış olduğunu, müvekkilinden çalınan dava konusu çekin, … tarafından …’a, … tarafından da davalı şirkete ciro edilmiş olduğunu beyanla; öncelikle davaya konu … Bankası A.Ş. … Şubesine ait …. Iban nolu hesaba tanımlı … çek seri nolu keşidecisi … olan 31.12.2019 keşide tarihli 9.000,00 TL bedelli çek hakkında Bursa …. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatılmış olduğunu, borçlu keşideci tarafından paranın icra dairesine yatırılmış olduğunu, icra kasasına yatırılan paranın meşru hamil olmayan alacaklıya ödenmesi halinde müvekkilinin ciddi zarara uğrayacağını, ileride telafisi güç zararların önlenmesi amacıyla icra takibinin tedbiren durdurulmasına ve icra kasasına yatırılan paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile dava konusu edilen …bank … şubesine ait 31.12.2019 keşide tarihli, 9.000-TL bedelli, … sayılı çekin davalıdan istirdadına ve müvekkiline geri verilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirkete usulünce tebligat yapıldığı, ancak davaya cevap verilmediği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı tarafın rızası dışında elinden çıkan çek nedeniyle davalı taraftan istirdadı ile davacı tarafa iadesine ilişkin olup uyuşmazlık davacı tarafın söz konusu çek nedeniyle davalı tarafa borçlu olup olmadığının tespiti hususlarına ilişkindir.
Bursa …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının celbi talep edilmiş, dosya mahkememize uyap sistemi üzerinden gönderilmiş olup, davalı takip alacaklısı tarafından dava dışı ….., … ve … aleyhine 9.000,00 TL çek, 98,32 31/12/2019-29/01/2020 işlemiş faiz, 27,00 TL komisyon, 900,00 TL çek tazminatı olmak üzere toplam 10.025,32 TL üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldığı anlaşıldı.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller hep birlikte değerlendirilerek, davacı tarafın rızası dışında elinden çıkan çek nedeniyle davalı taraftan istirdadı ile davacı tarafa iadesine ilişkin olduğu, davacı tarafın söz konusu çek nedeniyle davalı tarafa borçlu olup olmadığının tespiti için tarafların Ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde 04/01/2021 günü, saat 15.00 da Mahkememiz duruşma salonunda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, SMMM bilirkişi …. 08/03/2021 tarihli raporunda özetle; davacının 2019 yılı Yevmiye defterinin kapanış tasdiki yaptırılmamış olduğundan lehine delil niteliğinin bulunmadığını, 2019 yılı Defter-i Kebir defteri ibraz edilmemiş olduğundan lehine delil niteliği konusunda değerlendirme yapılamadığını, 2019 yılı Envanter defterinin lehine delil niteliğinin bulunduğunu, davacının davalıdan mezkur çeki aldığına ilişkin dosyaya mübrez faturaların ve tahsilat makbuzlarının bulunduğunu, ancak mezkur faturaların “KAPALI” olarak düzenlenmiş olduğunu, bu konuda davacı şirket Mali Müşavirinin beyanlarının bulunduğunu ve tarafına sunulan yevmiye defterlerinden de bu yönde kayıtların bulunduğunu, dava konusunun davacının dava dışı …. Kravat (…..) firmasından almış olduğunu 31.12.2019 tarihli … no.lu 9.000,00 TL tutarlı çekin rızası dışında elinden çıktığından davalı aleyhine açılmış istirdat davasından kaynaklı olduğunu, mezkur çeke istinaden davacının dava dışı … Kravat (…..) firmasına çek bedelini karşılar nitelikte faturalar düzenlemiş olduğunu ve mezkur çeki 15.10.2019 tarihli tahsilat makbuzu ile dava dışı …..’den aldığına ilişkin dayanak evrakın bulunduğunu, mezkur çekin arkasındaki ciro silsilesinde davacının veyahut dava dışı …. Kravat (…..)’e ilişkin kaşe/imza (ciro) bulunmadığının tespit edildiğini, bunun yanı sıra dava konusu çekin arkasındaki ciro silsilesinde yer alan …..’in 02.01.2020 tarihinde Cumhuriyet Başsavcılığına … soruşturma dosyası ile ifade verdiğini ve ifadesinde çeki rızası dışında elinden alındığına ilişkin şikayetçi olduğunu ve çekin arkasında bulunan diğer cirantalar (davalı dahil) şirketlere ilişkin herhangi bir muhasebe kaydına rastlanılmadığını bildirmiştir.
Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyasında davacının müşteki sıfatıyla içerisinde dava konusu çekin de bulunduğu birden fazla çekin çalındığından bahisle kim tarafından yapıldığını tespit edemediğinden belli bir şüpheli belirtmeksizin şikayette bulunduğu, bu soruşturma dosyasının hukuki ve fiili irtibatı bulunması nedeniyle yine Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyası ile birleştirildiği, bu dosya üzerinden soruşturmanın yürütüldüğü, bu dosyada ise hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığını ihlal etme ve mala zarar verme suçlarından daimi arama kararı verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu ….bankası … Şubesine ait 31/12/2019 tarihli, 9.000,00 TL bedelli, …. seri numaralı çekin keşidecisi … tarafından hamiline olarak düzenlendiği, ilk cirantanın ….., sonraki cirantanın … olduğu, yetkili son hamilin ise davalı şirket olduğu ve onun tarafından takas merkezi aracılığı ile ibraz edildiği, Bursa …. İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı icra dosyasında dava konusu çeke dayalı olarak davalı takip alacaklısı tarafından dava dışı ….., … ve …. aleyhine icra takibine girişildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.
Davacı vekili açmış olduğu işbu dava ile dava konusu çekin müvekkilinin rızası hilafına elinden çıktığından bahisle davalıdan istirdadına karar verilmesini talep etmiş olup dava konusu çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu ettiği çekin yetkili hamili olduğunu ve ayrıca çeki elinde bulunduran davalı hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.
Davacının müşteki sıfatıyla içerisinde dava konusu çekin de bulunduğu birden fazla çekin çalındığından bahisle kim tarafından yapıldığını tespit edemediğinden belli bir şüpheli belirtmeksizin şikayette bulunduğu Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının …. sayılı soruşturma dosyasının hukuki ve fiili irtibatı bulunması nedeniyle yine Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının …. sayılı soruşturma dosyası ile birleştirildiği, bu dosya üzerinden soruşturmanın yürütüldüğü, bu dosyada ise hırsızlık, iş yeri dokunulmazlığını ihlal etme ve mala zarar verme suçlarından daimi arama kararı verildiği, her ne kadar davacı müşteki sıfatıyla dava konusu çekin çalındığından bahisle şikayette bulunmuş ise de şüphelinin kim olduğu belli olmadığı gibi davalı yönünden herhangi bir şikayetin de söz konusu olmadığı, devam eden soruşturma kapsamında şüphelilerin kim olduğu belli olmadığından daimi arama kararı verildiğinin anlaşılmasına göre çekin davalı tarafından çalındığına ilişkin bir iddianın bulunmadığı gibi davalının söz konusu soruşturma dosyası kapsamında şüpheli konumunda da olmadığı, bu durumda davalı hamilin dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğuna dair dosya kapsamında herhangi bir delilin bulunmadığı, ayrıca her ne kadar bilirkişi incelemesine göre dava konusu çeke istinaden davacının dava dışı … Kravat (…..) firmasına çek bedelini karşılar nitelikte faturalar düzenlediği ve dava konusu çeki 15/10/2019 tarihli tahsilat makbuzu ile dava dışı ….’den aldığına ilişkin dayanak evrak bulunduğu yönünde tespit yapılmış olsa da dava konusu çekin keşidecisi …tarafından hamiline olarak düzenlendiği, ilk cirantanın …, sonraki cirantanın … olduğu, yetkili son hamilin ise davalı şirket olduğu ve onun tarafından takas merkezi aracılığı ile ibraz edildiği dikkate alındığında ne davacı ne de davacının çeki kravat satımından kaynaklı olarak aldığını iddia ettiği … Kravat/…..’ün mevcut ciro silsilesinde yer almadığından buna göre davacının dava konusu çekin yetkili hamili olduğu hususunun da halen ispata muhtaç olduğunun Mahkememizce değerlendirildiği, şöyle ki bilirkişi tarafından yapılan inceleme uyarınca ortaya konan az önce bahsedilen tespitin mevcut delil durumu da dikkate alındığında davacının dava konusu edilen çekin yetkili hamili olarak kabul edilmesi sonucunu doğurmayacağı anlaşılmakla mevcut delil durumu ve dosya kapsamına göre davacının dava konusu ettiği çekin yetkili hamili olduğunu ve ayrıca çeki elinde bulunduran davalı hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat edemediğinden açılan davanın reddine dair karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere:
AÇILAN DAVANIN REDDİNE,
1-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 153,70 TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 73,00 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
2-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davalı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 5.100,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/06/2022

Katip ….
¸

Hakim …
¸