Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/287 Esas
KARAR NO : 2021/264

DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/06/2015
KARAR TARİHİ : 16/03/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkili şirket ,davalı şirket ve dava dışı … Gıda A.Ş arasında çok taraflı Finansmaaş Sözleşmesinin imzalandığını, söleşmeye göre dava dışı … Gıda A.Ş nin çalışanlarının maaşlarının müvekkili banka hesaplarına yatırılacağı, sözleşme gereği de … Gıda A.Ş hesabına 20.000 TL ödeme yapıldığını, yine sözleşmeye göre sözleşmeye uyulmaması halinde 20.000 TL cezai şart öngörüldüğünü ancak davalının sözleşmeye uymadığını, dava dışı … Gıda A.Ş’nin iflas ettiğini bunun üzerine davalı şirkete hesap kat ihtarnamesi gönderildiğini, ihtarnameye itiraz edildiğini ve ödeme yapılmadığını beyanla Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında yapılan itirazın iptaline,yargılama ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile davanın öncelilkle … Gıda A.Ş’ye ihbarının gerektiğini, anılan şirketin iflas etmiş olmamsının davanın tarafı olmasına engel olmadığını, müvekkilinin herhangi bir borcunun bulunmadığını, yapılan icra takibinde müvekkili şirketin herhangi bir şekilde borçlu sıfatının bulunmadığını, davacının davasını ispat etme zorunluluğunun bulunduğunu beyanla davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa tahmilini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Bakırköy … Icra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası celbedilmekle tetkikinde, davacı banka tarafından davalı … Gıda ve dava dışı … Gıda aleyhine toplam 24.722,96 TL’ni tahsili istemiyle ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalı tarafından takibe itiraz edildiği görülmüştür.
Dosya bilirkişiye tevdi edilmiş olup, tanzim olunan bilirkişi raporunda, sözleşmenin tarafları olan dava dışı … Gıda AŞ çalışanlarının sadece Nisan ve Mayıs 2013 tarihlerinde yatırdığı, bu tarihten sonra maaş ödemeleri için para yatırılmadığı, yapılan sözleşmeye göre tarafların ilk maaş ödemesinin gerçekleştiği tarihten itibaren 2 yıl süre ile yürürlükte kalması gerekirken tarafların sözleşme koşullarını yerine getirmediklerini, davacı bankanın sözleşmeyi feshettiğini, davacının 24.857,72 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır.
Dava taraflar arasında aktedilen çok taraflı maaş sözleşmesine istinaden cezai şartın ödenmesi istemiyle başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı ve davalı ile dava dışı … Gıda arasında 01/04/2013 tarihli çok taraflı maaş sözleşmesi imzalanarak personelin maaşlarının …bank aracılığı ile ödenmesi ve sözleşmenin 2 yıl boyunca yürürlükte kalması hususunda anlaştıkları, Nisan ve Mayıs 2013 tarihlerinde maaşların yatırıldığı, bu tarihten sonra maaş ödemesi için para yatırılmadığı anlaşılmıştır. Sözleşme ile belirlenen cezai şart miktarı 20.000,00 TL’dir, BK’nun 161/3 ncü maddesi “hakim, fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir” hükmünü haiz olup, cezai şart bedelinden % 50 oranında takdiren tenkisat yapılmış olup, açılan davanın kısmen kabul, kısmen reddine, Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasında davalının 10.000 TL asıl alacak, 2.304,03 TL işlemiş faiz, 124,82 TL masraf olmak üzere 12.428,85 TL lik kısmına itirazın iptaline, takibin 10.000 TL asıl alacak, 2.304,03 TL işlemiş faiz , 124,82 TL masraf üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %20,28 faiz uygulanmasına, davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin şartlar oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin 20/02/2017 tarih ve … Esas …. Karar sayılı kararı İstinaf edilmiş olmakla; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesi’nin 20/03/2020 tarih ve … Esas … Karar sayılı ilamı ile; ” İtirazın iptali talepli davada, davacı banka, davalı şirket ve dava dışı … Gıda A.Ş. arasında çok taraflı finansmaaş sözleşmesinin imzalandığı, sözleşmenin 12. maddesi ile 2 yıl yürürlükte kalacağının kararlaştırıldığı ancak sözleşmenin imza tarihinden sonra sadece iki aylık ücret ödemelerinin davacı bankaya yatırıldığı, davacı bankanın 19/04/2013 tarihinde dava dışı … Gıda’ya 20.000 TL ödediği konusunda ihtilaf bulunmadığı, dava dayanağı Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E.sayılı icra dosyasında 20.000 TL asıl alacağın (finansmaaş sözleşmesi ile kararlaştırılan bedelin iadesi-cezai şart) faizleriyle birlikte iadesinin istenildiği, davalı tarafça ödenmesi istenen bedelin cezai şart olduğu konusunda itirazının bulunmadığının görülmüş olduğu, davacı vekilinin istinaf talebinde davalının tacir olduğunu ve cezai şart miktarında tenkis istenemeyeceğini ileri sürdüğü anlaşılıyorsa da; kararlaştırılan cezai şart miktarının ekonomik yönden borçlunun mahvına sebebiyet verecek ölçüde yüksek olduğunun saptanması durumunda 6098 Sayılı TBK 182/3 maddesi gereğince, cezai şarttan makul oranda indirim yapılabileceği, Yargıtay uygulamalarında da bu hususun kabul edildiği (emsal Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 30/11/2017 tarihli 2016/6257 Esas- 2017/6784 Karar sayılı kararı) göz önüne alınarak, davacı vekilinin bu istinaf sebebinin yerinde görülmemiş olduğu, sözleşmenin 18. maddesinde sözleşme süresi içerisinde uygulanmasının fiilen durdurulması halinde, kurumların (davalı şirket ve dava dışı … Gıda) davacı bankanın fazlaya dair zararlarını talep hakkı saklı kalmak kaydıyla durumun meydana geldiği tarihi takip eden 3 iş günü içerisinde 20.000 TL’yi ödeyeceklerinin ve kurumların bedelin tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarının düzenlendiği, yargılama sırasında davalı vekilinin rapora itirazında cezai şart miktarının fahiş olduğunu ve hakimin tenkis etmekle yükümlü olduğunun ileri sürüldüğü ancak bu şekilde bir indirime gidilebilmesi için borçlunun ekonomik durumu yönünden ayrıntılı bir inceleme yapılması ve kararlaştırılan cezai şartı ödemesinin ekonomik yönden mahvına sebep olup olmayacağının belirlenmesi gerektiği, dosya kapsamında cezai şartın davalının ekonomik mahvına neden olup olmayacağı konusunda davalı ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmadığı, mahkemenin eksik inceleme ile ve dayanağını açıklamadan cezai şart miktarından %50 oranında indirim yapmasının yerinde olmadığı kanaatiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ İLE, mahkeme kararının KALDIRILMASINA, dosyanın tenkis koşullarının oluşup oluşmadığı yönünden, bilirkişi raporu alındıktan sonra hasıl olacak sonuca göre karar verilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, mahkeme kararının eksiklik nedeniyle KALDIRILMASINA” karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 20/03/2020 tarih ve 2017/4441 Esas 2020/730 Karar sayılı ilamı uyarınca yargılamaya devam edilmiştir.
Dosyanın borçlunun ekonomik durumu ile mahkememizin eski tarihli kararında kararlaştırılan cezai şartın ödenmesi durumunda ekonomik yönden mahfına sebep olup olmayacağı konusunda davalı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmak ve tenkis koşullarının oluşup oluşmadığı şartlarını değerlendirmek üzere bilirkişiye tevdine karar verilmiş olup, Mali Tablolar Değerleme Uzmanı bilirkişi … 07/01/2021 tarihli raporunda özetle; 01.12.2017 tarihli Düzenleme Şeklinde Alacak Devir ve Temlik Sözleşmesi çerçevesinde …bank A.Ş. tarafından alacağın … Varlık Yönetimi A.Ş.’ye devredilmiş olduğunu, taraflar arasında 01.04.2013 tarihinde akdedilen Finansmaaş Çok Taraflı Sözleşme hükümleri incelenmiş olup 17. maddede maaş ödemelerinin iki yıl boyunca davacı bankadan yapılması halinde 20.000,00- TL nin fatura karşılığı ödeneceğini, 18. maddede ise bu taahhüdün yerine getirilmemek ve sözleşmenin fesih edilmesi hâlinde, feshi takip eden 3 gün içinde 20.000,00-TL nin geri ödenmesinin hüküm altına alınmış olduğunu, bu bedelin geri ödenmesi herhangi bir cezai şart değil promosyon olarak ödenen bedelin geri iadesi olduğunu, sözleşmede bedelinin iadesi dışında ayrıca bir cezai şart konulmamış olduğunu, davalı … Gıda Paz. Org. San ve Tic. A.Ş.’ nin 2017-2018-2019 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamelerinin temin edilmiş olup, Gelir tabloları ile bilançolarının incelenmiş olduğunu, Gelir İdaresi Başkanlığı İnteraktif Vergi Dairesi tarafından 05.01.2021 tarihinde yazılan yazıdan anlaşıldığı üzere işe başlama tarihi 11.03.2014 olan davalı firmanın faal olduğu anlaşılmakta olduğunu, davalı firmanın Kasım 2020 Katma Değer Beyannamesi vermiş olup 447,96 TL KDV beyan etmiş olduğunu, fiilen önemli bir faaliyetinin bulunmadığının görüldüğünü, elde edilen bilgi ve belgelerden firmanın faaliyetini sürdürdüğü 2015 ve 2016 yılında da kar elde edemediğini, her iki yıl faaliyetlerine de sembolik zarar ile kapattığını, 2017 yılında satışlarının oldukça düştüğünün görüldüğünü, satış faaliyeti olmaması nedeni ile firmanın artık kar etme imkânının bulunmadığını, uzun vadeli borçların ortaklara olan borçlardan oluştuğunu neticeten; talep edilen bedelin cezai şart olduğunun Mahkeme tarafından kabulü halinde; kardeş firmanın batması, bu bedelin iki ayrı firmanın taahhüdüne karşılık verilmiş olması ve firmanın durumunda yaşanan bozulmalar dikkate alındığında tenkis şartının mevcut olduğunu, talep edilen bedelin cezai şart değil de verilen promosyonun anlaşma şartlarına uyulmaması nedeni ile iadesi talep edilen bir alacak olduğunun kabulü halinde; tenkis şartlarının oluşup oluşamayacağın hukuki bir mütalaa gerektirdiğinden hâkim takdirinde olduğunu, firmanın güçlü bir özvarlık yapısına karşılık özellikle 2017 yılından itibaren satış da yapmaması nedeni ile ödeme gücünü kaybettiği ve elinde mevcut değerlerin de zaman içinde paraya tahvilinin mümkün olmaması nedeni ile ödeme yapamayacağını, ancak takibin açıldığı ve davamn karara bağlandığı tarihlerde (2014-2017) faaliyette bulunan, güçlü bir özvarlık yapısına ve ayrıca ortaklar tarafından fonlanabilen firmada bu ölçüde bir ödemenin firmanın mahvına / batmasına neden olamayacağını bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirilmiştir. Mahkememizde açılan dava taraflar arasında aktedilen çok taraflı maaş sözleşmesine istinaden cezai şartın ödenmesi istemiyle başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı doğrultusunda Mahkememizce verilen eski tarihli hükümde kararlaştırılan % 50 oranındaki tenkis miktarının davalının ekonomik durumu yönden mahvına sebep olup olmayacağının hususunda bilirkişi incelemesi yapılmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporu ile güçlü bir özvarlık yapısına ve ayrıca ortaklar tarafından fonlanabilen firmada bu ölçüde bir ödemenin firmanın mahvına / batmasına neden olamayacağı tespit edilmiştir. Hali ile sözleşme ile belirlenen 20.000,00 TL cezai şart miktarının, BK’nun 161/3 ncü maddesi “hakim, fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir” hükmü uyarınca cezai şart bedelinden % 50 oranında takdiren tenkisat yapılmış olup açılan davanın kısmen kabul kısmen reddine karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıda belirtildiği şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasında davalının 10.000 TL asıl alacak, 2.304,03 TL işlemiş faiz, 124,82 TL masraf olmak üzere 12.428,85 TL lik kısmına İTİRAZIN İPTALİNE, takibin 10.000 TL asıl alacak, 2.304,03 TL işlemiş faiz, 124,82 TL masraf üzerinden DEVAMINA, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %20,28 faiz UYGULANMASINA,
Davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin şartlar oluşmadığından REDDİNE,
2-Alınması gereken 849,01 TL harçtan peşin alınan 298,61 TL harcın mahsubu ile bakiye 550,40 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan ilk dava açılış harç gideri 326,31 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça sarf edilen bilirkişi, tebligat ve posta masrafı 1.179,50 TL yargılama giderinin kabul oranı (%50,27) ret oranı (%49,73) dikkate alınarak hesaplanan 592,93TL’sinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 4.080,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davalı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 4.080,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, yapılan yargılama neticesinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.16/03/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸