Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/23 Esas
KARAR NO : 2021/430

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/01/2020
KARAR TARİHİ : 20/04/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı şirketten işleme alanı 2200.mmx2600.mmx500.mm A:+/- 95 derece olan 4 Eksenli, Alt Tabla Hareketli, Sabit Köprülü … Sistemi sipariş etmiş olduğunu, 23/02/2019 tarihinde onaylanan siparişe göre teklif onayına istinaden azami 45 gün içinde makinenin teslim edileceğinin davalı … Makine Sanayi Tic.Ltd.Şti. tarafından kabul edilmiş olduğunu, bunun üzerine onaylanan teklifte belirtildiği üzere avans olarak 27.000,00TL’nin müvekkili şirket tarafından 25/02/2019 tarihinde hemen ödenmiş olduğunu, akabinde müvekkili şirket tarafından tedarik edilip muhatap şirkete teslim edilen malzeme bedeli olarak 16.932,81TL’nin 02.03.2019 tarihinde üçüncü kişi tedarikçi firma …. Metal San. ve Tic. A.Ş. firmasına ödenmiş olduğunu, ancak muhatap şirketin maddi zorluk yaşaması nedeniyle, bakiyenin iş tesliminde ödenecek olmasına rağmen, 21.03.2019 tarihinde 20.000,00TL daha ödeme yapılmış olduğunu, muhatap şirketin söz konusu sıkıntıları kapsamında, makineyi tamamlamak için gerekli olan 12.105,62 TL tutarındaki parçaları da yine müvekkili şirketin almış ve muhatap şirkete teslim etmiş olduğunu, bu çerçevede müvekkili şirketin sipariş kapsamında 76.038,43 TL tutarında harcama/ödeme yapmış olduğunu, davalı şirkete ilk önce noter kanalıyla ihtarname gönderilerek 20 takvim günü içerisinde siparişe konu makinenin teslim edilmesi, aksi takdirde gecikme nedeniyle sözleşmeden dönüleceği; Sözleşmeden dönme nedeniyle müvekkili … MAKÎNA VE KALIP SAN. TÎC. LTD. ŞTİ.’nin ifa ettiği edimleri geri isteyeceğini ve sözleşmenin hükümsüz kalması sebebiyle uğradığı zararın giderilmesinin isteneceğinin ihtar edilmiş olduğunu, davalı tarafından halen makine teslim edilmediği ve/veya ödeme yapılmadığı için bu kez 06.11.2019 tarihinde noter kanalıyla ikinci bir ihtarname gönderilmiş olduğunu, işbu ihtarname ile de müvekkili tarafından sözleşmeden dönüldüğünün ve sözleşmeden dönme nedeniyle müvekkilinin ifa ettiği edimlerin derhal iade edilmesinin ihtar edilmiş olduğunu, işbu ihtarların davalı şirket tarafından tebliğ alındığı halde ve sözleşmenin ifası için belirlenen tarihten 9 aydan fazla süre geçmiş olmasına rağmen herhangi bir şekilde makinenin tesliminin gerçekleştirilmemiş ve müvekkiline herhangi bir dönüş de yapılmamış olduğunu, arabuluculuğa başvuru yapıldığını, ancak arabuluculuk görüşmelerinde anlaşma sağlanamamış olduğunu beyanla; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında mevcut 22.02.2019 tarihli sözleşmeden haklı sebeple dönme hakkı kullanılmakla haklı sebeple sözleşmeden dönüldüğünün tespitine, müvekkili …’nin sözleşmenin ifası için yerine getirdiği edimlerin iadesi ve sözleşmeden dönülmesi nedeniyle müvekkilinin uğradığı her türlü zarar sebebiyle tazminat ve başkaca alacak istemlerinin fazlaya ilişkin haklar, talebin arttırılmasına dair haklar ile başkaca haklar saklı olmak üzere şimdilik 5.000,00-TL tutarında olarak temerrüt tarihinden işleyecek şekilde ticari faizi oranında temerrüt faiziyle davalıdan tahsiline ve tüm vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili firmanın tüzel kişiliğe haiz olan ticaret şirketi konumunda olduğunu, dava dilekçesinin tebliğinin usulsüz bir şekilde yapılmış olduğunu, tebliğin yapılması için müvekkili firmanın yetkilisinin işyerinde bulunup bulunmadığı sorulmaksızın işyerinde işçi olarak çalışan iş yeri amirine tebligat yapılmış olduğunu, bu haliyle yapılmış olan tebligatın usulüne uygun olmadığını, davanın yetkisiz mahkemede açılmış olduğunu, işbu davanın konusu ve niteliği bakımından özel yetki kuralı öngörülmemiş olduğunu, davanın genel yetkili mahkemelerde görülmesi gerektiğini, HMK’nın 6.maddesine göre genel yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğunu, davanın açıldığı tarih itibarıyla davalının yerleşim yerinin … olduğunu, bu sebeple davada yetkili mahkemenin Çerkezköy Mahkemeleri olduğunu, huzurdaki dava bakımından yetkisizlik kararı vermesi gerektiğini, davacı yan ile müvekkili şirket arasında işleme alanı 2200.mm*2600.mm*500.mm A:/+- 95 derece olan 4 eksenli, alt tabla hareketli, sabit köprülü … Sistemi siparişi konusunda anlaşmaya varılmış olduğunu, ancak tarafların, aralarında sözleşmesel bir ilişki mevcut olmadığını, davacı yanın, 23/02/2019 tarihinde onaylanan siparişe konu makinenin azami 45 gün içerisinde teslim edileceğini iddia etmiş olduğunu, ancak bu iddianın gerçeği yansıtmadığını, tarafların teslim tarihi ile alakalı kesin bir ifa günü belirlememiş olduklarını, aksine davacı tarafın elinde hali hazırda yine müvekkili şirketin ürettiği başka bir makine olduğunu, bu makineyi kullanabileceklerini, aceleleri olmadığını, sağlıklı, rijit bir makine yapılmasını müvekkili şirketten talep etmiş olduğunu, davacı yanın siparişe konu makinenin teslimin azami 45 gün olduğunu iddia ettiğini, ancak davacı yanın kabul etmemekle beraber 45 günlük bir teslim tarihi geçtikten sonra temmuz ayında 12.105,00 TL’lik malzemeyi makinenin imalatında kullanılmak üzere müvekkili şirkete göndermiş olduğunu, kendilerine göre teslim tarihi geçmiş olan bir makine için hala masraf yapmaları ve teslim süresinin 45 gün olduğunu iddia etmeleri arasında çelişki bulunduğunu, söz konusu makinenin şu an bitme aşamasında olduğunu, imalatında sadece elektronik kısmının montesinin kalmış olduğunu, ancak davacı firmanın beyanlarından ve taraflar arasında bulunan ihtilaftan dolayı makinenin kalan kısmının tamamlanamadığını, davacı yanın sipariş ettiği makine tamamlanıp teslim edilene kadar, yine müvekkili firma tarafından üretilen başkaca bir makinenin davacı tarafa verileceğini, siparişe konu makine tamamlandığında makinelerin değiştirilmesi konusunda tarafların mutabakata varmış olduklarını, bu sebepten dolayı müvekkili firmanın diğer makineyi davacı tarafa uygun fiyata satmış olduğunu, davacı tarafın süre açısından sıkıntısı olmadığının bu haliyle de açık olduğunu, taraflar arasında yaşanılan ihtilaf ve makine siparişinin iptal edilmesinin müvekkili firma açısından zarara yol açtığını, zira davacı tarafça sipariş edilen makine özel imalat ürünü olduğu için makinenin başkaca bir yolla satışının mümkün gözükmediğini beyanla; usulsüz tebligat itirazlarının kabul edilerek dava dilekçesi ve tensip zaptının yeniden kendilerine tebliğine aksi halde davaya cevap dilekçelerinin kabul edilmesine, yetki itirazlarının kabul edilerek yetkisizlik kararı verilmesine, dosyanın yetkili Çerkezköy Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ne gönderilmesine, mahkeme yetki konusunda aksi kanaatteyse huzurdaki davanın reddine, yargılama ve dava masraflarının davacı uhdesinde bırakılmasını karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava, taraflar arasındaki makina yapımı anlaşması uyarınca tarafların sözleşmede belirtilen edimlerini yerine getirip getirmediği, sözleşmenin feshi şartlarının oluşup oluşmadığı, tarafların karşılıklı olarak birbirlerinden alacaklı olup olmadığı, alacaklı iseler miktarlarının ne kadar olduğu, makinanın teslim süresinin kararlaştırılıp kararlaştırılmadığı, özel üretim olup olmadığı hususlarının tespitine ilişkindir.
Davacının iddiası, davalının savunması, tolanan deliller , dosya kapsamı dikkate alınmak suretiyle dava konusu sözleşmenin feshinin haklı nedenlere dayanıp dayanmadığı, sözleşmenin feshinde ve davalının herhangi bir kusurunun bulunup bulunmadığı, ödemelerin tespiti, makinanın özel üretim olup olmadığı, tamamlanma sürecinin ne olduğu, dava konusu olay nedeniyle davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise alacak miktarının tespiti için taraf defterleri üzerinde SMMM vastısayla bilirkişi incelemesi yapılmasına, ayrıca dava konusu sürücüler üzerinde keşfen inceleme yapılmasına, taraf defterleri üzerindeki bilirkişi incelemesinin 01/09/2020 günü saat 14:30de mahkememiz duruşma salonunda yapılmasına; keşfin aynı gün saat 14:30’da icra edilmesine karar verilmiş ise de; davacı vekili 31/08/2020 tarihli talep dilekçesi ile davalı şirketin adresinin …/… olduğunu, bu çerçevede keşfin talimat dosyası yolu yapılması gerektiğini, yine davalı vekili 01/09/2020 tarihli talep dilekçesi ile müvekkilinin defterlerinin faaliyet alanı olan ….’de bulunduğundan ve keşfe konu işlemlerin tamamının …’de gerçekleştiğinden defterlerin …’de incelenmesine ve keşfin …de yapılmasına karar verilmesini talep etmiş olmakla; Çerkezköy Asliye Hukuk Mahkemesi’ne (Asliye Ticaret Sıfatıyla) talimat yazılmış olup, talimatımız Çerkezköy .. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Talimat sırasına kaydı yapılmış ve SMMM bilirkişi …. ve Elektrik – Elektronik Yük. Mühendisi bilirkişi … tarafından rapor düzenlenerek talimat dosyasına sunulmuş olduğu görülmüş, söz konusu raporda özetle; davacı … Makina ve Kalıp San. Tic. Ltd. Şti. ile davalı şirket … Makine San. Tic. Ltd. Şti. arasında 22/02/2019 tarihli sözleşme ile İşletme alanı 2200mmx2600mmx500mm A:+/- 95 derece olan + Eksenli, Alt Tabla Hareketli, sabit Köprülü … Sistemi Sipariş edilmiş olduğunu, makine üzerinde elektrik ve elektronik aksamı sözleşmeye esas teklifi teknik özellikler kısmında belirtilen maddelere göre incelenmiş, inceleme neticesinde; Kontrol Panosu içerisinde … motoruninvertörünün bulunmadığının, makina üzerinde … motorun yerinde takılı olmadığının, … makine üzerinde takılı olmadığının, makinanın diğer elektrik elektronik aksamlarının yerinde takılı olduğunun tespit edilmiş olduğunu, fakat Makina sipariş teklifi teknik özellikler kısmında belirtilen “Müşteride bulunan …, Yeni … makinası alınmaya geldiğinde …’a getirilip, Yeni … yüklemesi yapılacaktır, yüklemeden min. 3 gün öncesi müşteride bulunan … motor sökülerek yeni … makinası üzerine adaptasyonu yapılacaktır. ( Müşteride bulman … motor invertörsüz olarak geri alınacaktır.) … motor +İnvertör olarak eski makinanın … motor ve invertörükullanılacak olup, yeni makinaya adapte edilecektir, ’’maddesi uyarınca; davacı tarafından Eski … makinasının, makine imalatçısı davalı şirket … Makine San. Tic. Ltd. Şti.’ye teslim edilmesi gerekmesine rağmen … Makinasının teslim edilmediği beyanı ve bununla ilgili dosya içerisinde herhangi bir belge bulunmadığı dikkate alındığında … Makine San. Tic. Ltd. Şti.’nce … motorun makine üzerindeki yerine ve … motor İnvertörünün harici pano içerisine takılamadığının tespit edilmiş olduğunu, … makine üzerinde takılı olmadığının, malzemelerin fabrikada bulunduğunu fakat montajının … motor kablo ve bağlantıları ile birlikte yapılabileceğinin anlaşılmakta olduğunu, siparişe konu … Makinanın sözleşmeye esas teklifin teknik özellikler kısmında belirtilen diğer elektrik ve elektronik aksamlarının tamamlanmış olduğunun tespit edilmiş olduğunu, davacının davalıya göndermiş olduğu toplamda 47.000,00 TL olan avans tutarları; 25.02.2019 tarihli …. Nolu yevmiye maddesi ve 21.03.2019 tarihli … Nolu yevmiye maddesi ile davalının yasal defterlerinde kayıtlı olduğunun tespit edilmiş olduğunu, davalının davaya konu makine için ne kadarlık bir maliyete katlandığının, belli bir ölçüde tamamlanan makineye ne kadar harcamalar yaptığının, davalı tarafından dosyaya yüklenilen maliyete ilşkin faturalar sunulmadığı için tespit edilememiş olduğunu, davacı tarafından davalıya gönderilen malzeme faturalarının dosyada tespit edilmiş olup, makinenin son aşamaya gelmiş olması sebebiyle davacı tarafından ödemelerinin yapıldığı malzemelerin makine üzerinde kullanıldığı sonucuna varılmış olduğunu, davacının 16.932,81 TL ve 12.105,62 TL olmak üzere toplamda 29.038,43 TL tutarında malzeme maliyetine yüklendiğinin dava dosyasından tespit edilmiş olduğunu, davacının göndermiş olduğu 47.000,00 TL tutarlı avansla birlikte katlanılan maliyetin 76.038,43 TL olduğunun tespit edilmiş olduğunu, davalının bitme aşamasına gelen makineye ilişkin katlandığı maliyetle ilgili fatura ve belgelerin dava dosyasında yer almaması sebebiyle, davalının katlanmış olduğu maliyetin tespit edilememiş olduğunu, davalı firma tarafından davacı firmaya henüz fatura kesilmediğinin tespit edilmiş olduğunu, … Makine San. Tic. Ltd. Şti. firmasının imalat yerine heyetlerince gidildiğinde davacının yaptırdığı ve sözleşmeden geri dönmek istediği davaya konu 2200 mmx500mm A:+/- 95 derece olan 4 Eksenli Alt Tabla Hareketli Sabit Köprülü … Sisteminin davalıya teslim edilmediği halen imalatçı firmanın imalat hattında durduğunun, davalının imalat hattından çıkıp çalışır vaziyette makinenin davacıya teslim edilebilmesi için davacının sözleşmede almayı ve davalıya göndermeyi taahhüt ettiği parçaların davalıya göndermesi gerektiğinin tespit edilmiş olduğunu, ancak bu parçaların gönderilmemesi nedeniyle taraflarca yapımı konusunda anlaşılan makinenin %100 tamamlanarak çalışır hale getirilmesinin mümkün olmadığını ve dolayısıyla davalı tarafından davacıya tesliminin mümkün olmadığını bildirmişlerdir.
Davalı vekili tarafından yetki itirazında bulunulmuş ise de, yetki itirazının süresinde olmadığı, bu halde geçerli bir itirazında bulunulmadığından söz konusu talep hakkında karar verilmemiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirilmiştir. Davacı ve davalı arasında makine alım satımı konusu bir sözleşme akdedildiği, davacı tarafından iş bu sözleşme uyarınca davalı tarafa avans ödemesi ve parça temini için bir takım harcamalar yaptığı ve makinenin kararlaştırılan tarihli teslime hazır olmadığı noktasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık makinenin kararlaştırılan tarihte teslim hazır olmamasının davacı veya davalı taraftan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacı tarafın yapmış olduğu ödemeleri davalı taraftan talep edebilip edemeyeceği noktasındadır. Talimat mahkemesi aracılığı ile alınan bilirkişi raporunda davalının imalat hattından çıkıp çalışır vaziyette makinenin davacıya teslim edilebilmesi için davacının sözleşmede almayı ve davalıya göndermeyi taahhüt ettiği parçaların davalıya göndermesi gerektiği, ancak bu parçaların gönderilmemesi nedeniyle taraflarca yapımı konusunda anlaşılan makinenin %100 tamamlanarak çalışır hale getirilmesinin mümkün olmadığı ve dolayısıyla davalı tarafından davacıya tesliminin mümkün olmadığı tespit edilmiştir. Ne var ki bilirkişi raporunda yapılan tespitlere ilişkin davalı tarafından, davacıya yapılmış herhangi bir bildirim dosya kapsamına sunulabilmiş değildir. Yine dava dilekçesinde ekinde sunulan sözleşme tarihi ile dava tarihi arasında geçen süre nazara alındığında davalı tarafın sözleşme ile üstlenmiş olduğu edimleri, sözleşmede belirtilenin üzerinden çok zaman geçmiş olmasına rağmen yerine getirmediği sabittir. Açıklanan bu nedenlerle dava dilekçesi ekinde sunulan davalı tarafın ihtarnameye cevabı temerrüt tarihi kabul edilerek davalı tarafın, sözleşmenin feshi ve yapılan ödemelerin tarafına iadesi talebi yerinde görülerek açılan davanın kabulüne karar vermek gerektiği kanaatine varılmış ve aşağıda belirtildiği üzere hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
Açılan davanın KABULÜ İLE,
1-76.038,43 TL’nin 14/11/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken 5.194,19 TL harcın peşin alınan 85,39 TL peşin harç ile 1.213,16 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 1.298,55 TL harçtan mahsubu ile bakiye 3.895,64 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irat KAYDINA,
4-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 139,79 TL, tamamlama harcı 1.213,16 TL ile bilirkişi, tebligat ve posta masrafı 2.254,50 TL olmak üzere toplam 3.607,45 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 10.685,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/04/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸