Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/308 Esas
KARAR NO : 2021/806

ASIL DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)), İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
ASIL DAVA TARİHİ : 01/05/2019

BİRLEŞEN BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2019/369 ESAS SAYILI DOSYASI

BİRLEŞEN DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ : 23/05/2019
KARAR TARİHİ : 16/09/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 20/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Kimya Ve Plastik San. Tic Ltd Şti. sektöründe olduğunu, üretiminin büyük kısmını yurt dışına ihraç ettiğini, müvekkillerinin alacaklarına karşılık olarak İzmir ve Ankara Bölgesi bayilerinden aldığı 9 adet çekin … Kargoda dağıtım esnasında çalındığını, bu hususta Orhanlı Polis Merkez Amirliğinde … Kargo Acenta Müdürü tarafından 21.11.2018 tarihinde …. Olay nosu ile ifade verildiğini, … Kargo Çayırova Bölge Müdürlüğü tarafından taraflarına 22.11.2018 tarihli yazıda, Şirket satış temsilcisi/çalışanı …’in gönderdiği 20.11.2018 tarih, … fatura nolu Başkent İçmeler varışlı Kargonun, Şirket satış temsilcisi/çalışanı …’nın gönderdiği 20.11.2018 tarih, … fatura nolu Egeser İçmeler Şube varışlı Kargonun kaybolduğuna ilişkin yazı verdiklerini, çekleri çalan/çalanların, piyasaya dolaşıma sokanların cezalandırılması, çeklerin tahsil için şubeye ibrazında müsaderesi/çeklere el konulması zımnında İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma Nolu dosyasından suç duyurusunda bulunulduğunu savcılık makamınca mezkur çeklerin bankaya ibrazı halinde en yakın kolluk kuvvetine bildirimde bulunulması yönünde karar verildiğini, çeklerin Zayi Nedeni ile İptali ve Ödemeden Men Kararı için İstanbul Anadolu … Asliye Ticaret Mahkemesinin …E. Sayılı dosyasından çalınan çekler için çek zayi nedeni ile iptal davası açıldığını, işbu davada %15 teminat mukabili ödemeden men kararı/ödeme yasağı kararı verildiğini, çalınan çeklerden … Bankası …/…. Şubesinin … hesap, … çek nolu, 31.03.2019 vadeli 35.000,00-TL tutarındaki çekin kötüniyetli şahıslar tarafından İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasından icra takibine konduğunu, Müvekkili … Kimya Ve Plastik San. Tic Ltd Şti.’nin mezkur çeki çalınmadan önce …. Otomotiv Nakliye İnşaat. Dek. Hayv. Yed. Par. San. Tic. Ltd. Şti. den aldığını, çekin çalınmasından sonra çekte cirosu olan şirketlerin yeni kurulduğunu, yeni adres değiştirdiğini, yetkilisi yabancı olan, yetkilileri yeni değişmiş şirketler olmakla organize bir eylem olduğunun ortaya koyulduğunu, suç işleyen faillerin bulunamaması gayretine matuf işlemler yapıldığını, kötüniyetli şahıslar tarafından çek icra marifetiyle tahsil edilmeye çalışıldığını, böylelikle müvekkilinin büyük zarara uğrayacağını, çeki çalan, dolaşıma sokan tahsil etmeye çalışan faillerin ödüllendirilmiş olacağını, alınan parayı geri almanın imkansız olacağını, bu nedenle takibin durdurulmasını talep ettiklerini, İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … e. sayılı dosyasından kötüniyetli olarak işleme konan ve … Bankası …/… şubesi’nin … hesap, … çek nolu, 31.03.2019 vadeli 35.000,00-TL. tutarındaki çekin istirdatı ile müvekkiline verilmesini, bunun mümkün olmaması halinde bedelinin ödenmesini, icra Takibinde çekin tahsili riski olduğundan İstanbul …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından başlatılan icra takibinin teminatsız olarak tedbiren durdurulmasını, yargılama gider ücreti ve vekaletin davalı tarafa yükletilmesi yönünde karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Keşideci-Lehdar-ciranta arasındaki şahsi defilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceğini, iyi niyetli hamil olan müvekkiline karşı açılan davanın reddini, davalının %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilerek, yargılama gideri ve ücreti vekaletin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA: davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin alacaklarına karşılık bayilerden aldığı 9 adet çek’in kargo dağıtımı esnasında kaybolduğunu, bu hususta şikayette bulunulduğunu ve soruşturma başlatıldığını, bu çekler nedeniyle İstanbul Anadolu …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını ve çekler hakkında ödeme yasağı kararı verildiğini, ancak söz konusu çeklerden ….bank A.Ş …. şubesine ait, 31/03/2019 vade tarihli, 9.560,00 TL bedelli çekin icra takibine konulduğunu, müvekkilinin İcra Hukuk Mahkemesi nezdinde bu çek hakkında “sahtecilik/imza” itirazında bulunulduğunu belirterek bu davanın çalınan başka bir çek hakkında Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile açılan istirdat davası ile birleştirilmesi ile çekin istirdadına ve çek bedelinin müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Asıl ve Birleşen dosya itibari ile Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca rıza hilafına elden çıkan çekin istirdatı istemine ilişkindir
Tüm dosya kapsamı itibarı ile dava konusu çekin tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davalının kendinden önceki cirantadan ticari ilişkisi kapsamında alıp almadığı, çekin ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı,dava konusu çeklerin davacının rızası dışında elinden çıkıp çıkmadığı, davacının dava konusu çeklerden 35.000,00 TL bedelli olanda yetkili hamil olup olmadığı, davalının dava konusu çekleri iktisapta kötü niyetli ve ağır kusurlu olup olmadığı, sonuçta dava konusu çekten dolayı davacının davalıya borçlu olup olmadığı, çekin veya çek bedelinin davalıdan istirdatı şartlarının oluşup oluşmadığının tespiti için tarafların Ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde inceleme yapılarak rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda özetle; dava konusu çeklerin davacının rızası dışında elinden çıkmış olduğu, davacı yanın dava konusu çekleri kendisinden önceki cirantadan ticari ilişki kapsamında aldığı ve dava konusu çeklerin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu kanaati bildirilmiştir.
Dava konusu çekte davacı adına atılı bulunan imzanın davacıya ait olup olmadığının tespiti için bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi … tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda özetle; inceleme komusu …bank … Şubesi’ne ait, … Seri nolu, 31.03.2019 keşide tarihli, 4560- TL’lik çekin arka yüzünde davacı şirkete atfen atılmış imzanın mevcut mukayese imzalarına kıyasla davacı şirket yetkilisi …’in eli ürünü olmadığı kanaati bildirilmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır.
Asıl ve Birleşen dosya itibari ile somut uyuşmazlıkta rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çeklerin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çeklerin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır. Somut olayda dava konusu çeklerin kargo dağıtımı esnasında kaybolduğu, davacının elinden rızası hilafına çıktığı hususunda ihtilaf bulunmamakta olup uyuşmazlık, çekin yeni hamili olan davalının çekin iktisabı sırasında kötü niyetli veya ağır kusurlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Mahkememizde yapılan yargılama ve toplanan delillere göre;
Asıl davaya konu … Bankası … … Şubesi … çek nolu 31/03/2019 tarihli 35.000,00 TL bedelli çekte davalıdan önce cirantalar vardır. Davalının ciro yolu ile almış olması ve davalının çekleri iktisapta kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından ve birleşen dosya dava konusu …bank A.Ş. … şubesine …. çek nolu 31/03/2019 vadeli 9.560,00 TL bedelli çek’e ilişkin davalıdan önce cirantalar olması ve davalının ciro yolu ile almış olması , davalı taraf çekteki davacı adına atılı imzanın davacıya ait olmadığını bilebilecek durumda olmadığından ve davalının çekleri iktisapta kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından sübuta ermeyen asıl davanın ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Davalı taraf her ne kadar kötü niyet tazminat talebinde bulunmuş ise de yasal koşulları oluşmayan kötü niyet tazminat talebinin de reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
A)MAHKEMEMİZİN … SAYILI ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın REDDİNE,
2- Davalının kötü niyet tazminatının yasal şartları oluşmadığından REDDİNE,
3-Alınması gereken 59,30-TL harçtan, peşin alınan 596,72-TL’nin tenzili sonucu fazla yatırılan 537,42-TL’nin hüküm kesinleştikten sonra talebi halinde davacıya iadesine,
4-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 19,0-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
B)BİRLEŞEN DOSYA BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2019/369 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN;
1-Davanın REDDİNE,
2- Davalının kötü niyet tazminatının yasal şartları oluşmadığından REDDİNE,
3-Alınması gereken 59,30-TL harçtan, peşin alınan 163,27-TL’nin tenzili sonucu fazla yatırılan 103,97-TL’nin hüküm kesinleştikten sonra talebi halinde davacıya iadesine,
4-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda yapılan yargılama neticesinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.16/09/2021
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır