Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/190 Esas
KARAR NO : 2020/846

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/03/2019
KARAR TARİHİ : 08/12/2020
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında yaklaşık 7 yıldır süre gelen mal tedariki konulu ticari ilişkileri bulunduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirketin uzun süredir devam ilişkilerinde müvekkili şirketin siparişleri doğrultusunda üretici olan davalı şirketin mal tedarik ettiğini, yine müvekkili şirketin ödemelerini davalı şirkete avans şeklinde önceden verdiği bir dizi çek ile yerine getirmekte olduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirket arasındaki bu ilişki soncu müvekkili şirketin son olarak davalı şirkete 25/12/2018, 30/01/2018, 25/02/2019, 20/03/2019 tarihli her biri 50.000,00 TL tutarlı 4 adet totalde 200.000,00 TL değerli çek düzenleyip vermiş olduğunu, müvekkili şirket tarafından verilen bu dört çekten 25/02/2018 ve 30/01/2018 tarihli çeklerin vadesinde çek hesabından ödenmiş olduğunu, ancak davalı şirketin son 4,5 aydır işlerinin durmasını gerekçe göstererek müvekkili şirketin sipariş ettiği malları teslim etmemiş olduğunu, bu sebeple davalı şirket nezdinde bulunan ve müvekkili tarafından verilen 26.02.2018 basım tarihli … bankası … hesap nolu … çek nolu, 25.02.2019 vadeli 50.000,00 TL’lik ve ….bankası … hesap nolu … çek nolu 20.03.2019 vadeli 50.000,00 TL’lik çeklerin iadesi amacıyla noter kanalıyla ihtarname çekilmiş olduğunu, fakat davalı şirketin teslim etmesi gerekli malı teslim etmediği gibi toplamda 100.000,00 TL değerindeki iki adet çeki de iade etmemiş olduğunu beyanla; davanın kabulüne, davalı şirket ile yapılan ticari iş ve işlere uygun olarak yükümlülüklerinin davalı şirket tarafından kasten ve hiçbir surette yerine getirilmemiş olması sebebiyle, davacı müvekkilinin davalı şirket lehine keşide ettiği çekler karşılığında davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitine, dava konusu 20.03.2019 vade tarihli … çek nolu 1 adet çekin iadesine, dava konusu senedin tahsili halinde, müvekkili şirketin ileride telafisi imkansız maddi ve manevi zararlara uğrayacağı muhtemel olduğundan dava konusu senedin, teminatsız veya mahkemece uygun görülecek bir teminat mukabilinde ve iş bu dosya kapsamında yapılacak yargılama neticesi verilecek mahkeme kararının kesinleşmesine kadar, davaya konu senedin ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davalı tarafa müvekkili tarafından verilen ve 3. Kişi tarafından tahsil edilen 25.02.2019 vade tarihli … nolu çek bedeli 50.000,00 TL’nin tahsil tarihi itibariyle işleyecek avans faizi ile birlikte davalı taraftan istirdatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirket üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davacı şirket arasındaki ticari ilişkinin uzun yıllardır devam ettiğini, davacı şirketin ticari ilişki kapsamında müvekkili şirkete ileri vadeli çekler vererek avans ödemesi gerçekleştirmekte olduğunu, müvekkili şirketin ödeme ve ciro yasağı olmayan ileri vadeli çekleri kendi ticari ilişkileri kapsamında yasal hakkı olarak üçüncü kişilere, bankalara ve finans şirketlerine teminat ya da ödeme olarak cirolamakta olduğunu, dolayısıyla davaya konu edilen lehdarı müvekkili şirket olan …bankası … Şubesi … çek numaralı 25.02.2019 vade tarihli 50.000 TL bedelli çek ile yine lehdarı müvekkili şirket olan …bankası … Şubesi … çek numaralı 20.03.2019 vade tarihli 50.000 TL bedelli iki adet çekin müvekkili şirketin kendi ticari ilişkileri kapsamında üçüncü kişilere teminat ya da ödeme olarak ciro edildiği için davacı tarafa müvekkili şirketçe iadesinin mümkün olmadığını, müvekkili şirketin davacı taraf ile arasındaki ticari ilişkinin devam etmekte olduğunu, davaya konu edilen çek bedelleri kapsamında davacı tarafça sipariş edilen ürünlerin tesliminin sektördeki durgunluk ve birtakım çeşitli gerekçelerle gecikmişse de davacı taraftan alınan davaya konu çek bedelleri ile müvekkili şirketçe hammadde alımı gerçekleştirilmiş olduğunu, kısmi üretim ve teslimat da gerçekleştirilmiş olduğunu, müvekkili şirketin ticari ilişkisinin ve üretiminin piyasada hala devam etmekte olduğunu, davacı taraf ile arasındaki cari hesabın da hala açık olduğunu beyanla; davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava, İ.İ.K.’nun 72.maddesi gereğince açılan kambiyo senedinde bedelsizlik iddiasına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Davalının kısmi teslimat itirazının bulunması nedeniyle, Davacının iddiası, davalının icra dosyasındaki itirazı, icra dosyası ile ticari defter ve kayıtlar ile tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında ticari ilişki olup olmadığı, var ise ticari ilişkinin mahiyetinin ne olduğu, teslimatın ne kadarının yapıldığı, davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının ne kadar olduğu, varsa yapılan ödemeler, ödeme konusundaki tarafların beyan ve itirazları nazara alındığında alacaklı olup olmadığının tespiti için ticari defter ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, dava konusu hususların tespiti ile bilirkişi raporu tanzimi için tarafların Ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde 23/12/2019 günü, saat 15:15’de Mahkememiz duruşma salonunda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş ve davalı vekili müvekkili şirketin İzmir merkezli bir şirket olduğunu tüm defter ve kayıtlarının İzmir’de bulunduğunu, bu nedenle İzmir mahkemelerine talimat yazılarak müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtlarının yerinde incelenmesini talep etmiş olup, İzmir Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılmış olmakla; İzmir …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Talimat sayılı dosyasına SMMM bilirkişi … tarafından sunulan 14/05/2020 tarihli raporda özetle; davalı şirketin ticari defter kayıtları incelendiğinde davacı şirket ile karşılıklı ticari ilişkilerinin mevcut olduğunu, bu ticari ilişkinin 2018 yılı öncesinden devam edegeldiğinin tespit edilmiş olduğunu, taraflar arasında süregelen ticari ilişkinin davalı şirketin davacı şirketten ön avans çekleri alınmak suretiyle sipariş usulü çalışıldığının incelenen muavin hesaplardan anlaşılmış olduğunu, ancak hesaplardan tespit edildiği üzere 58.410,80 TL tutarında davacıdan alınan sipariş avansı tutarının davalı tarafça karşılanmadığını, diğer bir ifadeyle karşılığında mal sevkiyatının yapılmadığının görüldüğünü, davalı şirket kayıtlarından yapılan tespitte, davacı şirketin verdiği sipariş avansları karşılığı 58.410,80 TL tutarında alınan sipariş avansının davalı tarafça karşılanmadığını, dolayısıyla bu tutar kadar davalı şirketin borçlu kaldığının tespit edilmiş olduğunu, davacının 58.410,80 TL tutarında sipariş avansının davalı tarafça karşılanmadığını, mal sevk edilerek fatura düzenlenmediğini, bu tutarın iade edilmediğini, dolayısıyla bu tutar kadar davalı şirketin davcıya borçlu kaldığının kayıtlardan tespit edilmiş olduğunu bildirmiştir.
Davacı iddia ve delilleri, davalı savunma ve delilleri ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı vekilinin talebinin davalı taraf ile araların yer alan ticari ilişki nedeni ile avans olarak verilen çekler nedeni ile borçlu olmadığının tespiti ile 20.03.2019 vade tarihli … çek numaralı çekin iadesi talebine ilişkindir. Yargılama aşamasında davacı vekilinin … nolu çekin iade edildiğini ve bu çek yönünden davanın konusuz kaldığını beyan ettiği görülmüştür. Diğer dava konusu çek yönünden ise davalı vekili tarafından verilen cevap dilekçesi ile dava konusu çeklerin davalı şirketin kendi ticari ilişkileri kapsamında üçüncü kişilere teminat ya da ciro edildiği için davacı tarafa iadesinin mümkün olmadığı şeklinde ikrar niteliğindeki beyanı, bankalardan gelen yazı cevabında çekin takas sistemi aracılığı ile ödenmiş olduğunun belirtildiği ve alınan bilirkişi raporu ile davalı şirket kayıtlarından, davacı şirketin verdiği sipariş avansları karşılığı 58.410,80 TL tutarında alınan sipariş avansının davalı tarafça karşılanmadığı, bu tutar kadar davalı şirketin borçlu kaldığı, davacının 58.410,80 TL tutarında sipariş avansının davalı tarafça karşılanmadığı, mal sevk edilerek fatura düzenlenmediği, bu tutarın iade edilmediğine yönelik tespitler bir arada değerlendirildirilmiştir. Tüm bu gerekçelerle iade edilen çek yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu diğer çek yönünden ise menfi tespit isteminin kabulü ile çekin ödenmiş olduğu anlaşılmakla 50.000,00 TL ödeme tarihi olan 25.02.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmesi gerektiği kanaati ile aşağıda belirtildiği şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Dava konusu .. Bankası … şubesine ait … nolu hesabı tanımlı … çek nolu 20.03.2019 keşide tarihli 50.000 TL bedelli çek yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer OLMADIĞINA,
2-Dava konusu … Bankası … …. şubesine ait … nolu hesabı tanımlı 25.02.2019 vade tarihli .. nolu çek yönünden menfi tespit isteminin KABULÜ İLE çekin ödenmiş olduğu anlaşılmakla 50.000,00 TL ödeme tarihi olan 25.02.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gereken 6.831,00 TL harçtan peşin alınan 1.707,75 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.123,25 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13.maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irat KAYDINA,
5-Davacı tarafından yatırılan ilk dava açılış harç gideri 1.752,15 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafça sarf edilen 760,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Davalı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
8-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden davacı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 13.450,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine İADESİNE,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/12/2020

Katip …
¸

Hakim …
¸