Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1006
KARAR NO : 2021/417

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan), İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/07/2016
KARAR TARİHİ : 14/04/2021
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 15/04/2021
DAVA; Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan ( mahkememizin bozma öncesi … Esas … Karar ) iş bu davanın dava dilekçesinde özetle;müvekkili ile davalı arasında …idari binası yapım işine ilişkin üç adet sözleşme imzalandığını, birincisinin … İdari binası kaba inşaat yapım sözleşmesi, ikincisinin … idari bina inşaat yapımına ilişkin ek sözleşme ve üçüncüsünün … İdari bina inşaatı peyzaj işlerine ait anahtar teslimi götürü bedel sözleşmesi olduğunu kaba inşaata ilişkin ilk sözleşmeden dolayı müvekkilinin alacağı bulunmadığını, bakiye işlere ilişkin son iki sözleşme nedeni ile davalının hukuka aykırı tutum ve davranışları ile müvekkilinin zarara uğradığını, her üç sözleşmenin bir bütün teşkil ettiğini, davalının hak edişleri tam olarak ve zamanında ödenmediğini, fiilen yapılmış bir takım önemli imalatların hak edişe konu edilmediğini, çevre düzenlemesine ilişkin bir sözleşme yapılmasına karşın, hiçbir neden olmadan sözleşmeden dönüldüğünü, müvekkilinin çevre düzenlemesi borcunu ifa etmek için yapmış olduğu giderlerin zarar olarak müvekkiline kaldığını, davalının sözleşmeye aykırı davranışlarını şu şekilde olduğunu, davalının müvekkilinin temerrüdü olmamasına rağmen, sözleşmeyi sonlandırıp müvekkilinden gecikme cezaları tahsil ettiğini, müvekkilinin teslimde temerrüde düşmediğinin Bakırköy …. ATM nin … Esas ve … karar sayılı dosyasında görüldüğünü, ilgili dosyada davalı tarafından dört defa proje değişikliği yapıldığını ve müvekkiline süre verilmediğini açıkça vurgulandığını, bu dosyanın karara çıktığını ve kesinleştiğini, müvekkilinin temerrüdü olmamasına rağmen temerrüde düştüğü iddiası ile 595.630,20 TL cezai şart kesildiğini, kesilen cezai şartın haksız olduğunu, yine davalı şirket nesafet kesintisine yer olmadığı halde nesafet kesintisi yaptığını, müvekkilinin borcu muaccel olmadan davalı tarafından el çektirildiğini, henüz süre varken eksik işlerden veya ayıplı işlerden bahisle nesafet kesintisi yapılmamasının açıkça hukuka aykırılık oluşturduğunu, davacının talebi ve onayı ile bir takım değişiklikler yapıldığını, bu durumun gecikme olarak değerlendirilemeyeceğini, müvekkili tarafından binanın eksik ve ayıplı imalatta bulunmamasına rağmen, 347.210,61 TL kesinti yapıldığını, bu durumun hukuka aykırı olduğunu, her ne kadar müvekkili şirketin hak ediş raporunda imzası bulunsa da maddi gerçekliğe hakkaniyete ve sözleşmeye aykırı bu hakediş raporunun müvekkilini bağlamaması gerektiğini, müvekkilinin taahhük etmiş alacağının ödenmemesi baskısı altında hakediş raporunu imzaladığını, müvekkilinin henüz süresi varken Küçükçekmece … Sulh hukuk mahkemesinin … değişik iş dosyası ve …. Sulh hukuk mahkemesinin … değişik iş dosyası tespit yapıldığını, her iki raporunda gerçege aykırı olmak suretiyle raporda yer verilmediği halde gerçeğe aykırı olarak 226.923,45 TL kesildiğini, bu kesintinin de haksız olduğunu ve iadesi gerektiğini davalı şirketin hakediş bedelini düşük gösterdiği ve yapılan hakedişi zamanında ödemediğini, zamanında ödenmemesi nedeniyle davalının vade farkı ödemesi gerektiğini, yine davalı tarafından haksız olarak iki adet son hakediş düzenlendiğini ve müvekkilinin imzalaması için dayatıldığını, bunların ilkinde kesinti miktarının 1.726.917,97 TL olarak hazırlandığını, müvekkilinin itirazları üzerine 1.247.271,01 TL ye düşürülerek hakedişinin müvekkiline imzalatıldığını, bu hakedişinde hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin gecikmesi olmadığı halde gecikme cezası, teminat kesintisi, ayıplı imalat olmamasına rağmen ayıplı imalat kesintisi, mesafe kesintisi, faturalandırma yapılmadığı halde elektrik ve su kesintisi yapıldığını, tüm bunların haksız olduğunu, ayrıca müvekkilinin yapmış olduğu önemli imalatların hakedişe konu edilmediğini, sözleşme konusu olan binada zemin mermer kaplamaları ve bunun gibi birçok imalatlar ile %10 nakliye bedelleri hiçbir şekilde hakedişe konu edilmediğini, bu imalatların bedelinin 1.215.306,422 TL olduğunu bu miktarın ödenmesi gerektiğini, davalı şirketin çevre düzenlemesine ilişkin sözleşmede haklı neden olmaksızın verilmek suretiyle müvekkilini zarara uğrattığını, zarar bedelinin sözleşme bedelinin %25 i olan 128.221,326 TL olduğunu belirterek fazlaya ilişkin davalı tarafları saklı kalmak suretiyle toplam 2.681.081,39 TL nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacıdan, dava dilekçesinin beşinci maddesinde yer alan sözleşme dışı işlerin neler olduğu, bu işlerin metrajları ile açıklanması istenilmiş, davacı ibraz etmiş olduğu 16/04/2017 havale tarihli dilekçesinde açıklanması talep edilen işlerin, sözleşme dışı işleri olmayıp sözleşme gereğince yapılıp davalı tarafından kesin hakedişe konulmayan ve kendilerine ödenmeyen bedel olduğunu beyan etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin müvekkiline ait idari binanın inşaatını yaptığını, davanın eser sözleşmesinden kaynaklanması nedeniyle zamanaşımı süresinin 5 yıl olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu hususların gerçeği yansıtmadığını, davacının tacir olup mutabakata varılarak imza altına alınan hususların sonradan imzalatıldığını ileri sürmesinin beklenemeyeceğini, müvekkilinin kurumsal yapısı da dikkate alındığında, bu şekilde iddianın yersiz olduğunu, yapılan tüm proje değişikliği, hakediş raporu ve kesintilerin karşılıklı mutabakatla kararlaştırıldığını, temerrüdü olmamasına rağmen sözleşmenin sonlandırıldığı iddiasının doğru olup olmadığını, yapılan kontroller ve denetimlerde eksikliklerin tespit edildiğini, danışman raporlarının hazırlandığını, davacı ve yapılan sözleşmenin tesliminden sonradan … Yapı San. Ve Tic. Lmt. Şirketi ile 1.682.880,29 TL bedelli bir sözleşme imzalandığını, kesintilerden sonra yapılan işin miktarının 1.400.120,48 TL olduğunu, müvekkilinin burada da zarara uğradığını, davacının yapmış olduğu işlerin bedelinin eksiksiz olarak usulüne uygun olarak düzenlenmiş hakediş raporları tanzim edilerek karşılıklı imza ile davacıya ödendiğini, proje değişikliklerinde tarafların mutabakatları ile yapıldığını, bu değişikliklerin davacının taahhütünü yerine getirmesine engel nitelikte olmadığını, sözleşmenin fesih tarihinin davacının taahhüt ettiği tarihten çok sonra olduğunu, davacı tarafından müvekkilinin 3.000.000.00 TL borcu bulunduğuna dair yazı verildiği iddiasının gerçek olmadığını, dönemin genel müdürü tarafından verilen bu yazının geçersiz olduğunu zira genel müdürünün böyle bir yetkisi bulunmadığının, çevre düzenlemesi ile ilgili sözleşmenin feshi nedeni ile zararı bulunduğunu ancak herhangi bir delil ileri sürülmediğini, müsvet zarar talep edildiğini ancak sözleşmenin feshedilmesi nedeni ile müsvet zarar talep etmesinin mümkün olmadığını, tarafların defter ve kayıtlarının incelenmesi halinde müvekkilinin herhangi bir borcu bulunmayacağını beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizin … Esas … sayılı karar ve 24/05/2017 tarihli verilen karar İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesinin 02/10/2018 tarih ve … Esas … Karar sayılı kararı ile kaldırılmış olup mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizin işbu dosyasıyla birleşen Bakırköy … ATM’nin … E sayılı dosyasının mahiyeti, her iki dosyanın geldiği aşama nazara alınarak … ATM’nin … E sayılı dosyasının iş bu dosyadan tefriki ile mahkememizin ayrı bir esasına kaydedilmesine karar verilmiştir.

Dosyanın 1 inşaat bilirkişi, 1 SMM uzmanı ve 1 hakediş uzmanı bilirkişinin bulunduğu 3’lü bilirkişi heyetine tevdi ile mahallinde inceleme yapılarak sözleşme kapsamına girip hakedişte yer almayan ve davacı tarafça yapıldığı belirtilen imalat bulunup bulunmadığı, taraflar arasında sözleşmeyle kararlaştırılan ya da teamül halini alan vade farkı uygulaması bulunup bulunmadığı, var ise talep edilebilecek bedel bulunup bulunmadığı hususlarında rapor tanziminine karar verilmiştir.
SMMM …, İnşaat Mühendisi … ve Hakediş Uzmanı … tarafından düzenlenen ön raporda, davanın her iki tarafınca davanın tarafları arasında imzalanan ilk sözleşme olan kaba inşaat sözleşmesi ile ilgili tarafla arasında düzenlenen hakedişlerin (hakdeş tutarının belirtildiği kapak sayfalarının) ve bu hakedişler karşılığı olarak kesilen tüm fatura suretlerinin dava dosyasına sunulması gerekeceği ve bu faturalar karşılığı davacı tarafa yapılan ödemelerin hangi ödemeler olduğu ile ilgili açıklamaların sunulması gerekeceği, davanın taraftan arasında imzalanan ikinci sözleşme olan ek sözleşme ile ilgili tarallar arasında düzenlenen hakedişler karşılığı olarak kesilen tüm fatura suretlerinin dava dosyasına sunulması gerekeceği ve bu faturalar karalığı davacı tarafa yapılan Ödemelerin hangi ödemeler olduğu ile ilgili açıklamaların sunulması gerekeceği belirtilmiştir.
Taraflara bilirkişi ön raporunda eksikliklerin ikmaline ilişkin raporun 14 ve 15. sayfalarında belirtilen evrakı eksiksiz olarak mahkememize ibraz etmeleri hususunda 2 haftalık süre verilerek eksiklikler ikmal edildiğinde dosyanın yeniden bilirkişi heyetine tevdi ile rapor alınmasına karar verilmiştir.
Aynı heyetten alınan kök raporda, sözleşme kapsamına giripte hakedişte yer almayan ve davacı tarafça yapılmış olduğu anlatıları imalatlar bulunmakta olduğu, bu imalatlar ile ilgili olarak davacı yüklenici şirketin davalı idareden 450.228,64 TL talep etmekte haklı olacağı, Hakediş ödemesine ilişkin olarak sözleşmede Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesine atıf yapılmış olup şüz konusu şartnamenin 39. Maddesi Hak edişlerin imza tarihinden itibaren 30 gün içinde tahakkuka bağlanılacağı ve müteakip 30 gün içinde de ödeneceği… ” Hükmüne amirdir şeklinde olup 30.03.2011 tarihinde imzalanan ilk hak ediş bedeli otan 3.046.665,35 TL bedelin hesaplanan 60 gün içinde yani 30.05.2011 tarihine kadar davacının davalıdan 3.400 000,00 TL tutarında tahsilat yaptığı ve bu nedenle I, Hak ediş bedelini tahsil etliği, zira; bu itibarla zamanında ödenmeyen l Hak ediş alacağının bulunmadığı tespit edilmiş olup vade farkı alacağının bulunmadığı belirtilmiştir.
Dosyanın taraf itirazları tek tek titizlikle irdelenmek suretiyle ek rapor alınması karar verilmiştir.
Aynı heyetten alınan ek raporda, sözleşme kapsamına giriple hakedişte yer almayan ve davacı tarafça yapılmış olduğu anlaşılan imalatlar bulunmakta olduğu, bu imalatlar ile ilgili olarak davacı yüklenici şirketin davalı idareden 498.599,38 TLtalep etmekle haklı olacağı, Hakediş ödemesine ilişkin olarak sözleşmede Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesine atıf yapılmış olup söz konusu şartnamenin 39. Maddesi “… Hak edişlerin imza tarihinden itibaren 30 gün içinde tahakkuka bağlanılacağı ve müteakip 30 gün içinde de ödeneceği….’’ Hükmüne amirdir şeklinde olup 30.03.2011 tarihinde imzalanan ilk hak ediş bedeli olan 3.046.665,35 TL bedelin hesaplanan 60 gün içinde yani 30.05.2011 tarihine kadar davacının davalıdan 1.100.000,31 TL tutarında vadesinde ödemesini aldığı geri kalan (3.046.665,35 TL- 1.100.000,31 TL) =1.946,665,04 TL eksik ödeme için Ticari (Reeskont) faiz oranını aşmamak kaydı ile aylık TEFE-TÜFE ortalamasının 1,3 ile çarpılması sonucunda şartnamedeki amir hüküm çerçevesinde 120.164,88 TL vade farkı alacağı hesaplandığı, davacı yüklenicinin yapmamış olduğu ince işler ve yine yapmamış olduğu peyzaj işleri ile ilgili olarak davalı idareden bir kar payı talep etmesinin haklı olamayacağı belirtilmiştir.

Dosya arasına celp olunan mahkememizin … Esas sayılı dosya arasına celp edilmiş, incelenmesinde …tarafından … İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş aleyhine sözleşmeye konu eserin geç teslimi nedeni ile kira kaybı ve yeni yapılan sözleşme nedeni ile harcanan bedel , cezai şart, ayıplı ifa nedenleri ile tazminat istemine ilişkin alacak davası açılmış, davanın reddine karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan B.K. nın 355 ve devamı maddeleri gereğince bir eser sözleşmesi düzenlenmiştir. Sözleşme hükümleri arasında yapım işleri şartnamesi sözleşmenin ekleri arasında sayılmıştır. Bu durumda uyuşmazlığın çözümünde sözleşme ve imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan yapım işleri şartnamesi hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. Davacı taraf sözleşmenin haksız olarak feshedildiğini, bir kısım haksız kesintiler yapıldığını belirterek altı kalem halinde talepte bulunmuştur. Bayındırlık işleri genel şartnamesinin 47. Maddesi hükmü gereğince fesih ve tasfiyenin yapılması gerekmektedir. Taraflar arasındaki uyuşmazlıkta kesin hakedişin düzenlendiği hususunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Hakedişe giren istek kalemler yönünden yöntemine uygun bir itiraz bulunmadığı, itirazı kayıt ile imzalar söz konusu olmadığı anlaşılmakla hakediş raporunun taraflarca kabul edilmiş sayılması gerekmektedir. Yapım işleri genel şartnamesinin 39. Maddesi gereğince yüklenicinin hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok 10 gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakediş olduğu gibi kabul edeceği hüküm altına alınmıştır( Yargıtay 15. H.D. Nin 09/03/2016 tarih ve 2015/1817 esas 2016/1527 karar sayılı ilamında belirtildiği üzere) Davacı taraf, kesin hakedişe konu kesintilerden gecikme cezası, teminat kesintisi, nefaset kesintisi, elektrik ve su kullanım bedeli kesintisini yapıldığını ancak mahkememizin … Esas, …. karar sayılı kararı ile gecikme tazminatı istenemeyeceğine dair hükmün kesinleştiğinden bahisle bu kısma yönelik alacak kalemleri bakımından da hüküm kurulmasını talep etmiş ise de, hakedişe giren istek kalemler yönünden yöntemine uygun bir itiraz bulunmadığı, itirazı kayıt ile imzalar söz konusu olmadığı, bu haliyle hakediş raporunun taraflarca kabul edilmiş sayılması gerektiğinden alacak talebinde bulunamayacağı, Yargıtayın müstekar içtihatlarının bu doğrultuda olduğu, istinaf ilamında da hakedişe konu imalat kalemleri yönünden bu hususlara işaret olunduğu anlaşılmakla bu alacak kalemi yönünden talebin reddine karar verilmiştir.
Davacı talebin hakedişe girmeyen alacak kalemlerine ilişkin talepleri yönünden; mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyeti tarafından mahallinde inceleme yapılarak tanzim olunan bilirkişi raporu ile hakedişte yer almayan imalat kalemleri toplamının 498.599,38 TL olduğu, davacı tarafça bu miktarın talep edilebileceği anlaşılmakla hakedişe konu edilmeyen imalatlara ilişkin talebi yönünden; 498.599,38-TL’nin dava tarihi olan 01/07/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Davacının vade farkı talebine ilişkin olarak Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesine atı yapılmış olup sözkonusu şartnamenin 39.maddesi “….Hak edişlerin imza tarihinden itibaren 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve müteakip 30 gün içinde de ödeneceği…” hükmüne amirdir şeklinde olup 30/03/2011 tarihinde imzalanan hak ediş bedeli olan 3.046.665,35 TL bedelin vadesinde ödenmeyen 1.946.665,04 TL’si için şartnamedeki amir hüküm çerçevesinde 120.164,88 TL vade farkı alacağı hesaplanmış olup, davacı tarafça vade farkı alacağı olarak 10.000 TL talep edildiği anlaşılmakla taleple bağlı kalınarak 10.000,00-TL’nin dava tarihi olan 01/07/2016 tarihinden itibaren işleyecek işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Davacı taraf çevre düzenlemesine ilişkin çevre düzenlemesinden haklı neden olmaksızın dönmek suretiyle zarara sebebiyet verdiği iddiasıyla sözleşme bedelinin % 25’lik kısmını kar payı olarak talep etmiş ise de, talebin yasal dayanağının bulunmadığı, iddia edilen kar mahrumiyeti yönünden delil ve belge ibraz edilemediği anlaşılmakla bu alacak kalemi yönünden sübut bulmadığından reddine, davacı tarafın manevi tazminat talebi yönünden ise manevi tazminat talebinin şartları oluşmadığından reddine karar verilerek aşağıda yazılı olduğu biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davalının zamanaşımı itirazının REDDİNE,
Açılan davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE
3-Davacının hak edişe konu edilmeyen imalatlara ilişkin talebi yönünden; 498.599,38-TL’nin dava tarihi olan 01/07/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
4-Davacı tarafın vade farkına ilişkin talebi yönünden; taleple bağlı kalınarak 10.000,00-TL’nin dava tarihi olan 01/07/2016 tarihinden itibaren işleyecek işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının hak edişe konu kesintiler, kar payı ve manevi tazminata ilişkin talebinin reddine,
6-Alınması gereken 34.742,42 -TL harçtan peşin alınan 45.786,17 TL’nin tenzili sonucu fazla yatırılan 11,043,75 TL’nin hüküm kesinleştikten sonra talebi halinde davacıya iadesine,
7-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 34.771,62 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça sarf edilen tebligat , müzekkere ve bilirkişi gideri 4.835,60 TL yargılama giderinin kabul red oranına göre hesaplanan 917,31 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı yararına takdir edilen 42.479,97 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
10-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davalı yararına takdir edilen 102.929,68 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
11-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, yapılan yargılama neticesinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.14/04/2021

Başkan …
E-imzalı
Üye …
E-imzalı
Üye …
E-imzalı
Katip …
E-imzalı