Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/657
KARAR NO : 2022/247

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/07/2017
KARAR TARİHİ : 16/03/2022
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 16/03/2022
DAVA; Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın dava dilekçesinde özetle; davalı … A.Ş toptan bayi olduğunu, müvekili de … A.Ş avcı bayii olup, bayi kodu …. olduğunu, davalının alt bayii konumunda olduğunu, müvekilinin yapmış olduğu işlerden alacağı bedeli … A.Ş toptan bayii olan davalının hesabına ödenmekte olduğunu, davalı müvekkilin adına ödenen hak ediş tutarını müvekkiline bildirmekte ve müvekkilinin alacağı bedel kadar davalıya fatura kesmekte olduğunu, davalı da fatura bedelini müvekkiline ödendiğini, müvekkilinin ticari defterlerini incelediğinde davalıya 628.084,36 TL borçlu olduğunu, müvekkilin ticari defterlerde ki borç sebebini araştırdığında davalı tarafından müvekkiline … A.Ş’den gelen ödemelerin bildirilmediği bu nedenle müvekkili tarafından davalıya fatura kesilmediğini, … A.Ş tarafından Avcı bayi olan firması için davalıya ödenen ödemeleri incelediğinde davalının 2016 yılından bu yana … A.Ş tarafından müvekkili adına yatırılan paraları müvekkiline bildirilmediğini, … A.Ş’nin davalıya müvekkil adına yatırdığı ödemeleri bildirmesine rağmen, davalının bu ödemeleri müvekkiline bildirilmediğinden müvekkilin davalıya fatura kesemediğini ve muhasebesel açıdan borçlu gözükmekte olduğunu, … A.Ş tarafından müvekkil adına gönderilen hak edişler müvekkilime bildirilip müvekkili tarafından faturası kesildiğinden davalıdan yaklaşık 1.200,000 TL alacaklı olduğunu, bilirkişi incelemesinden sonra ıslah dilekçemizle beraber dava değeri artırılarak harcın tamamlanacağını, beyanla fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla 5.000 TL’lik alacağının … A.Ş tarafından ödenen tarihten itibaren hesaplanacak olan reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesini, dava harç, masraf yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP; Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirket ticari defter ve kayıtları incelendiğinde müvekkil şirket davacıdan 822.779,89 TL alacaklı olduğunu, müvekkil şirket tüm ticari yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak davacı her nedense herşeyden önce müvekkil şirket ile iletişime geçmeden herhangi bir ihtar yollamadan dava açma yoluna gidildiğini, davacı 1.200,000 TL alacaklı oldğuunu yazılı belgelerle ispatlamak durumda olduğunu, müvekkil şirketin ticari kayıtlarına göre borç olmadığını, beyanla haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava konusu uyuşmazlığın tespiti amacıyla tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
SMMM …. tarafından düzenlenen raporda, dava konusunun, davacının, davalıdan olan alacağın … A.Ş. tarafından ödenen tarihten itibaren hesaplanacak olan reeskont faizi ile davalıdan tahsili talebinden ibaret olduğu, davacının 2016 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, 2017 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığı, davacının ticari defterlerine göre; dava tarihi (13.07.2017) itibariyle davacının davalıya 628.084,36 TL borçlu olduğu, davalının 2016 ve 2017 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davalının ticari defterlerine göre; dava tarihi (13.07.2017) itibariyle davalının davacıdan 822.779,89 TL alacaklı olduğu, dava dışı … Limited Şirketi’nin 2016 ve 2017 yılları ticari defterleri ve tasfiye sonrası 2017 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, dava dışı şirket …. Limited Şirketi’nin ticari defterlerine göre; dava dışı şirketin, davacı ve davalı ile ticari ilişkisinin 2016 yılında sonlandırıldığı, 2016 yılsonu itibariyle dava dışı şirketin, davacıdan ve davalıdan alacağının bulunmadığı, davalı şirketinden dava dışı …. Ltd. Şti’ne gönderilen ödemeler toplamının 1.720.439,50 TL olduğu, davalının dava dışı … A.Ş.’den 2016/Haziran – 2017/Ağustos dönemi içerisinde davacıya aktarılmak üzere 1.956.737,12 TL prim hakkedişinin olduğu, … A.Ş.’den gelen cevabi yazıda belirtildiği dönemlerde (2016/08- 2017/06 ) davalı şirketinden davacıya gönderilen ödemeler toplamının 667.568,41 TL olduğu, bu çerçevede dava tarihi itibariyle davacının davalıdan (1.956.737,12 TL – 667.568,41 TL ) 1.289.168,71 TL alacaklı olduğu, neticeten davalının dava dışı …. Ltd. Şti’ne gönderilen ödemelerin davacının alacağına ilişkin olarak yapıldığının davalının ispatına muhtaç olduğunun kabulü ile dava tarihi itibariyle davacının davalıdan 1.289.168,71 TL olduğu belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularında daha önce alınan bilirkişi raporundaki tespitler ve bu tespitlere itirazlar da değerlendirilerek; tarafların ve dava dışı üçüncü kişi …. şirketinin Ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
SMMM …. ve Elektronik Yüksek Mühendisi …. tarafından düzenlenen kök raporda, davacı tarafından sunulan ticari defterlerden 2016 yılı defterlerin sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğu, yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yaptırılmaması nedeniyle 2017 yılı defterlerinin ise sahibi lehine delil niteliğine haiz olmadığı, davalı tarafından sunulan ticari defterlerin sahibi lehine delil niteliğine haiz olduğu, dava dışı ….. tarafından sunulan ticari defterlerin sahibi lehine delil olduğu, dosya kapsamında yapılan tespit ve değerlendirmeler ışığında taraflar arasındaki çekişmenin davacıya yapılacak ödemenin davacının talebi üzerine dava dışı firmaya gönderildiği hususundan kaynaklandığı, dosya kapsamında yapılan incelemede bu hususa ilişkin herhangi bir veriye rastlanmadığı, mahkemece davalı tarafından dava dışı firmaya ödenen bedellerin davacının alacağından tenzilinin mümkün olduğu yönünde karar verilmesi halinde davacı alacağının mümkün olmadığı, dava dışı firmaya ödenen bedellerin davacının alacağından tenzilinin mümkün olmadığı yönünde karar verilmesi halinde ise davacı alacağının (1.956.737,12 TL- 89.168,71 TL olabileceği davacı talebi 5.000 TL olması nedeniyle taleple bağlılık ilkesi gereği bu tutarın dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.
İbraz edilen bilirkişi raporunun tetkikinde heyette sektör bilirkişinin yeralmasına rağmen taraflar arasındaki ilişkinin teknik boyutuna ilişkin değerlendirme yapılmamış olduğu, alınan ilk rapordaki mali tespitlerin tekrarı ile yetinildiği görülmekle dosyanın yeniden heyete tevdii ile taraflar arasındaki alt bayilik ilişkisinin ve davacı tarafından verilen hizmetin irdelenmesi, davacının alacağının ne zaman muaccel hale geleceğinin ve hizmetin ne zaman verilmiş olacağının tespiti ile ek rapor tanziminin istenmesine, ek raporda davalı yanın itirazlarınında tek tek irdelenmesine karar verilmiştir.
Aynı heyetten alınan ek raporda, davacıdan 20.04.2021 tarihli dilekçe ile talep edilen evraklar rapor tarihi itibariyle dosya kapsamına sunulmadığı için inceleme yapılamamış olup, bu aşamada kök raporundaki kanaatlerinde herhangi bir değişikliğe gidilmediği belirtilmiştir.
Dosyanın yeniden bilirkişi heyetine tevdii ile davalı vekili tarafından ibraz edilen 07/06/2021 tarihli dilekçe ekindeki belgeler ve …. AŞ tarafından gönderilen evrak ve dosya kapsamı itibariyle titizlikle inceleme yapılarak taraflar arasındaki alt bayilik ilişkisinin ve davacı tarafından verilen hizmetin irdelenmesi, davacının alacağının ne zaman muaccel hale geleceğinin ve hizmetin ne zaman verilmiş sayılacağının tespiti ile ek rapor tanziminine karar verilmiştir.
Aynı heyetten alınan ikinci ek raporda, dosyada yer alan … cevabi yazılarına göre davacının 06.11.2015 tarihi itibariyle …. numaralı bayi kodu ile alt bayilik faaliyetlerinde bulunduğu, bu dönemler arasında alt bayilik olarak hizmet verildiğinin anlaşıldığı, ancak davacının iddiasının söz konusu hizmetin davacı tarafından değil de 3. Kişi firma tarafından verildiği ve alt bayilik kodunun sadece davacı tarafından kullanılmadığı yönünde olduğu, buna dayanak olarak davacının sigorta çalışanlarını 3. Kişi firmaya kaydırdığını ve uygulamanın bu şekilde olduğuna ilişkin 3. Kişilere ait yazıların sunulduğu, incelenen belgelerde 2016 nisan ayında davacı bünyesinde çalışan ve rapor içerisinde detayı arz edilen 27 kişinin 2016 Temmuz döneminde aynı meslek kodu ile …. Şirketi firmasında çalıştığı ve mevcut yazılarda çalışılan dönem içerisinde birden fazla alt bayi olmasına rağmen sisteme bir tek alt bayi kodunu girmenin süregelen bir uygulama olduğunun ifade edildiği, bu aşamada çekişmenin söz konusu hizmetin davacı tarafından mı? yoksa 3. Kişi firma tarafından mı? verildiği hususunun oluşturduğu, sunulan ön raporda davacı tarafından söz konusu hizmetin verildiğine ilişkin belgeleri dosyaya sunması talep edilmiş ise de davacı tarafından herhangi bir delilin dosyaya sunulmadığı ve teslim iddiasını sadece ….dan gelen cevabi yazılara dayandırdığı, bu aşamada; mahkemece davacının iddiasına dayanak olarak göstermiş olduğu …’dan gelen cevabi yazıların teslim edimi yönünden yeterli olduğu şeklinde kanaat bildirilmesi halinde diğer raporlardaki kanaatte herhangi bir değişikliğe gidilmediği, mahkemece davacının hizmeti davalıya … kayıtları dışında ispatlaması gerektiği yönünde karar verilmesi halinde ise davacının talebinin ispata muhtaç olduğu, dosyada mevcut prim özet tablolarından, davacının alacağının hizmetin verilmesine müteakip 2 ay içerisinde muaccel hale geldiği belirtilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlığın … AŞ ‘ye bağlı bayilik ve alt bayilik ilişkisi kapsamında … Aş’den gönderilen hakedişlerin davalı tarafından davacıya ödenmediği veya eksik ödendiği iddiası karşısında davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının ne kadar olduğu hususlarında olduğu anlaşılmıştır. Davacı taraf, davalının … AŞ toptan bayii, müvekkilinin ise davalının alt bayii olduğunu, 2016 yılından itibaren ödemelerin eksik yapıldığını ve davalıdan alacaklı olduğunu iddia etmiştir.
Davacı tarafça imzalanan satış noktası sözleşmesinin 3.maddesi, “… Dağıtım Merkezi (….-davalı)’nın şirketler ile imzalamış olduğu dağıtım merkezi sözleşmesi kapsamında SN’yi (Satış Noktası-davacı) yetkilendirmesi ve SN tarafından ürün ve hizmetlerin şirketlerin belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde “…” ve “….” markaları altında, …. tarafından satış ve pazarlamasının yapılması ile müşteri/abone talepleri doğrultusunda abonelik sözleşmesinin kurulmasına ve sonlandırılması amacıyla müşteriler/abonelere sunulmasına ön başvuru alınması suretiyle aracılık edilmesi ve fakat bunlarla sınırlı olmaksızın tarafların karşılıklı hak, yetki ve yükümlülükleri ile diğer hususların düzenlenmesidir” 5.1 maddesi “TTDM, sözleşme ile SN’ye tanıdığı tüm hak ve yetkileri her zaman, kısmen veya tamamen dilediği yer veya bölgede SN’den başka kişilere ve kuruluşlara da tanıyabilecektir. SN’nin de sadece şirketlere ait ürün ve hizmetlerin satış ve pazarlanmasına aracılık etme yükümlülüğü söz konusu olmayıp bu yönüyle işbu sözleşme her iki taraf bakımından da münhasır olmayan hak ve yetkiler öngörmektedir” şeklinde düzenlenmiştir. Davacı ve dava dışı … AŞ arasında sözleşme bulunmamaktadır.
Mahkememizce … AŞ’ye yazılan müzekkereye davacı …’ın alt bayi olarak ….’a bağlı olarak çalıştığı, alt bayilerle direkt sözleşme ilişkisinin bulunmadığı, prim hesaplamaları ile ödemelerinin direkt dağıtım merkezlerine yapılmadığı, dağıtım merkezlerinin de iletilen prim dosyalarındaki tutarlara istinaden alt bayilerine banka aracılığı ile yapmak zorunda olduğu, tüm sorumlulukların dağıtım merkezine ait olduğu, Satış Destek Müdürlüğü’nden alınan geri dönüşe göre … bayisinin … kodu için ….’a ödenen prim tutarlarının 1.956.737,12 TL olduğu bildirilmiştir. Taraf ticari defterleri ve ödemelerin yapıldığı dava dışı … Limited Şirketi ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi incelemesiyle davalı tarafından dava dışı …. Ltd.Şti’ye yapılan ödemeler toplamının 1.720.439,50 TL olduğu, davacının ticari defterlerine göre davacının davalıya 628.084,36 TL borçlu olduğu, davalının ticari defterlerine göre davalının davacının 822.779,89 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Davacının davalıya bağlı bayi olarak 06/11/2015 ile 17/04/2017 tarihleri arasında faaliyette bulunduğu hususu uyuşmazlık konusu değildir. Davalı tarafça dava dışı … şirketi tarafından hizmet verildiği ve davacının talebine dayanak prim ödemelerinin dava dışı şirkete ödendiği, alt bayilik kodunun sadece davacı tarafından kullanılmadığı belirtilmiş, bilirkişi heyeti tarafından yapılan incelemede de 2016 Nisan ayında davacı bünyesindeki 27 sigortalı çalışanın aynı meslek kodu ile dava dışı ….. şirketine kaydırıldığı ve bu şirket bünyesinde çalıştığı tespit edilmiştir. Davacı taraf, dava dışı … AŞ’den davalıya ödenen prim tutarlarının tahsilini talep etmekte ise de, dava dışı … AŞ tarafından gönderilen müzekkere cevabı dışında bir delil bulunmamaktadır. Davacı ile dava dışı … arasında bir sözleşmenin bulunmadığı, davacının prime dayanak hizmeti davalı yana verdiğine ilişkin delil ibraz edemediği, taraf ticari defterleri ile davacının iddiasının sübut bulmadığı anlaşılmakla açılan davanın reddine karar verilerek aşağıda yazılı olduğu biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
AÇILAN DAVANIN REDDİNE,
1-Alınması gereken 80,70 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 85,39 TL ve ıslah harcı 21.962,00 TL ‘den mahsubu ile bakiye kalan 21.966,69 TL fazla harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
2-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3-Davalı tarafından yapılan davetiye, müzekkere ve bilirkişi gideri 1.920 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 77.920,90 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca dosyaya yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, yapılan yargılama neticesinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 16/03/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …
E-imzalıdır E-imzalıdır E-imzalıdır E-imzalıdır