Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1206 E. 2023/128 K. 14.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1206 Esas
KARAR NO : 2023/128

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2017
KARAR TARİHİ : 14/02/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 03/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket …. merkezi Almanya da kurulu olan dünyanın en büyük çatı ve çatı malzemeleri, çatı sistemleri üreten şirketler topluluğu olduğunu, (http://…/) … gurubu … ve bağlı markaları ile Türkiye de faaliyetlerini … Yapı Çözümleri San ve Ticaret A.Ş. ve … Ürünleri Ticaret Ltd. Şti. şirketleri ile sürdürmekte olduğunu, gurup üretiminin bir kısmını Türkiye deki fabrika ve tesislerinde yapmakta olduğunu, müvekkilinin pazarlama yapmış olduğu bayilerinden çekler almakta bu çekleri de bölgede bulunan kişiler vasıtası ile kargo ya vererek genel merkeze getirttirmekte olduğunu, bu kapsamda davaya konu çekin de keşideciden alınarak genel merkeze gönderilmek üzere … kargoya verilmiş olduğunu, fakat … kargo da çeklerin kaybolduğunu, çeklerin kaybolduğunu düşünen müvekkilinin çeklerin takibe konulmasından sonra çalındığını anlamış olduğunu, çeklerin kaybolması üzerine müvekkilinin çeklerin iptali amacı ile Gebze Asliye Ticaret Mahkemesine … E. sayılı dosyasından başvurmuş ve bu davada ödemeden men talimatı alınmış olduğunu, daha sonra ilanlar yapılmış yapılan ilanlara hiç bir müracaat edilmemiş, çeklerin çalınmalarından dolayı da muhtelif suç duyurularında bulunulmuş olduğunu, çalınan bu çeklerin arkası … Ürünleri Ltd. Şti. nin sahte cirosu atılarak bankalara verilmiş icrai işleme konulmuş olduğunu, çeklerin yapılan cirolarının müvekkili şirket yetkilileri tarafından yapılan cirolar olmadığını, çekleri çalanların şu anda ellerinde bulunduran kötü niyetli hamiller ile birlikte bu çekleri paraya çevirmeye çalışmış olduklarını, zira bu malların alınıp satılmadığını da, davalı … Ürünleri San ve Tic. Ltd.Şti. nin de ticaretin yapıldığı iddia edildiği tarihte kapalı bir tabela şirketi olduğu ve banka sicillerinin bozuk olduğunu, müvekkilinin çekini haksız yere çalan kişilerin … Ürünleri San ve Tic. Ltd.Şti. adlı tabela şirketinin cirosunu, ondan sonra hamil olduğunu iddia eden davalı şirketin takibe konulmuş olduğunu, …Otomotiv ve Tekstil Ürünleri San ve Tic. Ltd.Şti. ve …. Petrol ve Otomotiv hakkında da daha önce suç duyurusunda bulunulmuş olduğunu, bu iki kişinin müvekkili şirket ile ticari bir ilişkisi olmadığı gibi herhangi meşru hamilliği de bulunmadığını, çek iptali davasında mahkemeye sunulan çekte bulunan cironun ekte sundukları imza sirkülerinden de görüleceği üzere sahte olduğunu, böyle bir çek cirosu olmadığından davalıların çekin meşru hamili olmadığını, çekin arkasındaki ciro incelendiğinde ve ekteki imza sirküleri karşılaştırıldığında çekin sahte ciro ile ile cirolandığının açıkça görülecek olduğunu, …. Ürünleri Ticaret Ltd. Şti. nin ekte sunmuş oldukları Gebze … Noterliğinden düzenlenen 25.04.2016 tarihli … yevmiyeli imza sirkülerinde şirketi sadece … ve … nun müşterek imzası ile temsil edebileceğinin açıkça belirtilmiş olduğunu, müvekkili şirketin yabancı sermayeli bir şirket olup münferit temsil yetkisi bulunmadığını, şirketi temsilin her iki imzanın müşterek kullanılması ile yapılmakta olduğunu, kaşenin üzerindeki imzanın tek imza olduğunu, müvekkili şirketin çift imza ile temsil edilebilmekte olduğunu, müvekkili şirketin kaşesine bakıldığında çekin arkasında kullanılan kaşeden farklı olduğunun da görülecek olduğunu, kaybolan çekin sahte ciro ile cirolanması ve akabinde yeri yurdu olmayan bir şirket tarafından mal satın almak üzere diğer davalıya verilmesi bir başka ciro geçirmemesi malzeme verdiğini iddia eden şirketin ticari olarak bu kadar kıymetli bir malzemeyi açık olmayan telefonu cevap vermeyen bir şirkete satmasının iyi niyet olarak yorumlanamayacağını, müvekkilinin … ile ilgisi bulunmadığını, yukarı da da izah edildiği üzere müvekkili şirket ile … Tekstil Ürünleri San ve Tic. Ltd.Şti. arasında hiç bir ticari ilişki bulunmadığını, … ‘nın tabela şirketi olup herhangi bir ticari faaliyeti bulunmadığını, olayın öğrenilmesinden sonra bu şirket hakkında çıkan çeklere göre suç duyrularında bulunulmuş olduğunu, … ile diğer davalı arasındaki ticari ilişki irdelendiğinde kötü niyetli olduğunun ortaya çıkacak olduğunu beyanla; ilk olarak; Lehtarı müvekkili olan … … Şubesi, keşide yeri … olan, 25.09.2017 keşide tarihli 25.000,00-TL bedelli … nolu çekin icraya konulması durumunda zarar görmesine binaen yapılacak takiplerin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, yapılacak olan yargılama neticesinde Lehtarı müvekkili olan … Şubesi, keşide yeri … olan, 25.09.2017 keşide tarihli 25.000,00-TL bedelli … nolu çekin istirdatına, İstirdatın TTK 704 madde hükümlerine uygun görülmez ise müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, İstirdatın uygun görülmesi durumunda diğer davalı hakkında borçlu olmadıklarının tespitine hükmedilmesine, %20 kadar kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine fazlaya ve yasal tüm hakları saklı kalmak kaydı ile karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davacının ödeme yasağı aldığı Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasına taraflarınca müdahil olunmuş ve ödeme yasağına ve çek iptali talebine itiraz edilmiş olduğunu, müvekkili şirketteki çeklerin davacı tarafından iddia edildiği gibi kaybolmamış olduğunu, … Şubesi’ne ait 25.09.2017 keşide tarihli, keşidecisinin … Tar. Orm. Ür. Tur. Teks. Tic. Ltd Şti olduğu … no’lu 25.000 TL’lik çekin ciro silsilesinden ve çek tevdii bordrosundan açıkça anlaşılacağı üzere davaya konu çekin müvekkili şirkete ticari ilişki sebebiyle verilmiş olduğunu, müvekkilinin davaya konu çekin meşru hamili konumunda olduğunu, müvekkili şirketin iyi niyetli üçüncü kişi olduğunu, müvekkili şirkete söz konusu çekin … ve Tekstil Ürünleri San ve Tic Ltd Şti tarafından ciro edilmiş olduğunu, müvekkil şirketin davacı tarafından ciro edilen çekin sahte olup olmadığını tespit etmesine olanak bulunmadığını, buradaki kusurun davacıya ait olduğunu, zira davacının çeklerin kaybolduğunu tespit ettiği anda bankalara bilgi vermesi ve müvekkilinin ve diğer şirketlerin yaşadığı mağduriyetin önüne geçmesi gerektiğini, dava konusu çekteki ciro silsilesinin; … Tar. Orm. Ür. Tur. Teks. Tic. Ltd Şti > … Ürünleri Ticaret Ltd Şti > … Tekstil Ürünleri San ve Tic Ltd Şti > … Ürünleri San. ve Tic AŞ şekline olduğunu, müvekkili şirketin çeki doğrudan davacıdan almamış, araya ciro silsilesinden görüleceği üzere … Otomotiv ve Tekstil Ürünleri San ve Tic Ltd Şti’nin girmiş olduğunu, dolayısı ile müvekkili şirketin … Ticaret Ltd Şti yetkilisinin imzasının taklit edilmesinden, cironun sahte olmasından haberdar olmasının mümkün olmadığını, müvekkili çeki … Otomotiv ve Tekstil Ürünleri San ve Tic Ltd Şti’den aldığından davacının imza sirkülerini sorgulayabilecek/bilebilecek ve cironun sahte olup olmadığı tespit edebilecek durumda olmadığını, böyle bir yükümlülüğü de bulunmadığını, huzurdaki olaya davacı yanın kendi kusuru ile sebep olmuş ve davacının bu iyi niyetli veyahut kötü niyetli kusurunun müvekkilinin maddi anlamda zararına sebep olduğunu, davacı … çekteki kaşenin kendilerine ait olmadığını iddia etmekte olduğunu, Türkiye’de milyonlarca şirket bulunduğunu, müvekkili şirketin, her şirketin kaşesini ezbere bilecek durumda olmadığını, böyle bir durumun müvekkili şirketten de beklenemeyeceğini, kaldı ki, gerçek olduğu iddia edilen kaşenin sonradan yaptırılıp yaptırılmadığının da belli olmadığını, dosyada bu konuda delil bulunmadığını, kaşenin her zaman yaptırılabilecek bir ürün olduğunu, bu noktada davacının iddiaları ve delillerinin geçerliliğini kaybetmekte olduğunu, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasında davacı yanın ödeme yasağı talep etmiş, taraflarınca ve … Ürünler Tarım ve Orman ve … Taahhüt San Tic Ltd Şti’nin ödeme yasağına itiraz etmiş olduğunu, dava dışı … ve … ve … İnşaat Taahhüt San Tic Ltd Şti’nin elinde keşidecisinin … Gıda Tar. Orm. Ür. Tur. Teks. Tic. Ltd. Şti olan … Şubesine ait 25.10.2017 vade tarihli, … nolu 25.000 TL tutarlı çeki bulunmakta olduğunu, bu çekin … İnş.. tarafından davacıya, davacıdan … ve … San Tic Ltd Şti’ye ciro edilmiş ve … nolu çek halihazırda … ve … İnşaat Taahhüt San Tic Ltd Şti’nin elinde olduğunu, müvekkiline ciro edilen çekin de keşidecisinin … İnş ve … Ür. Tur. Teks. Tic. Ltd. Şti olan … Şubesine ait 25.10.2017 vade tarihli, … nolu 25.000 TL tutarlı çeki bulunmakta olduğunu, bu çekin … Orm. Ür. Tur. Teks. Tic. Ltd Şti tarafından davacıya, davacıdan … ya, … ’dan … Ürünleri Tekstil İnşaat Taahhüt San Tic Ltd Şti’e ciro edilmiş ve … nolu çek, yani … Tekstil İnşaat Taahhüt San Tic Ltd Şti’ye verilen çekten bir önceki nolu çek olduğunu, müvekkili ve … arasında ticari ilişki bulunduğunu, müvekkilinin sattığı mal karşılığında fatura kesmiş bu faturalar için de …dan çek almış olduğunu, hatta müvekkilinn … nolu çeki aldıktan sonra … Şubesi’ne mail atmış ve çekte bir sorun olup olmadığını sormuş olduğunu, … ile müvekkili şirket arasındaki ilk ticari ilişkinin 19.06.2017 tarihinde kurulmuş, müvekkilirir anılan şirkete mal satmış ve fatura kesmiş olduğunu, …’nın dava konusu çeki müvekkiline verdiğinde müvekkilinin 19.06.2017 tarihinde … ile görüşüp çeki teminat olarak yazdırmak istediklerini, çekte bir sorun olup olmadığını sormuş, banka yetkililerinin çek ile ilgili bir sorun olmadığını söylemesi üzerine müvekkili şirketin 21.06.2017 tarihinde …ya ikinci parti mal satışında bulunmuş olduğunu, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasının ise 22.06.2017 tarihinde, huzurdaki davanın ise 27.12.2017 tarihinde yani açılmış olduğunu, tarih sıralamasından dahi davacının kötü niyeti ve arka plandaki danışıklı dövüşlü işlerin anlaşılabilmekte olduğunu, davacı … kaybettiği çekler nedeni ile müvekkilinin de alacağını tahsil edememiş ve maddi anlamda zarara uğramış olduğunu, davacı … çekler kaybolduktan sonra kötü niyetli davranarak mahkemeye başvurma sürecini geciktirmiş ve müvekkilinin …ya ikinci parti mal satışını gerçekleştirmesini bekleyerek, mal satışı gerçekleştikten sonra 22.06.2017 tarihinde Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurmuş olduğunu, müvekkilinin ticari ilişkileri, çekte vadeyi kabul etmesi ve sattığı ürünü TL ya da USD şeklinde satmasının müvekkilinin vereceği ticari bir karar olduğunu, müvekkilinin ürünlerini TL bazında satmasının müvekkilinin kötü niyetini göstermeyeceğini, müvekkilinin …ya mal satmış ve karşılığında da fatura düzenlemiş olduğunu, müvekkilinin düzenlediği faturaların Seri… Sıra Nolu, 19.6.2017 tarihli, 4.825,70 TL’lik, Seri … Sıra Nolu, 19.06.2017 tarihli, 12.468,05 TL’lik, Seri … Sıra Nolu, 21.06.2017 tarihli 2.794,95 TL’lik, Seri … Sıra Nolu, 21.06.2017 tarihli 4.788,06 TL’lik faturalar olduğunu, davacı … çekleri … ’ya keşide ettikten sonra, sahte cirodan bahisle borçsuzluğunun tespitini isteyerek müvekkilini ve daha bir çok şirketi bu yolla dolandırmış olduğunu, müvekkilinin malı sattığının belli olduğunu, sattığı mal karşılığında ücretini alamadığının da belli olduğunu, bu konuda müvekkilinin yalnız da olmadığını, bir çok şirketin mağdur olmuş olduğunu beyanla; davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’ne usulünce tebligat yapıldığı, ancak davaya cevap verilmediği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, çek nedeniyle menfi tespit/istirdat istemine ilişkin olup uyuşmazlık; çek üzerindeki imzanın davacı şirket temsilcilerinin imzasını taşıyıp taşımadığı, davacının çeki elinde iken elinde olmayan sebeplerle yitirip yitirmediği, davalıların çeki iktisabında haksız, ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığı, davacının meşru hamil olup olmadığı, davacının çek nedeniyle borçlu olup olmadığı, çekin istirdatının gerekip gerekmediği hususlarındadır.
Davaya konu imzanın davacı şirket yetkilisinin el ürünü olup olmadığının tespiti yönünden ATK’den rapor alınmasına karar verilmiş olup, ATK Fizik İhtisas Dairesi 02/12/2021 tarih ve …,…,…Nolu raporda özetle;…,…. ‘ya ait mukayese yazı/imzalarını içerir; 25/04/2016 tarihli, … yevmiye nolu imza sirküleri, 06/06/2016 tarihli, … yevmiye nolu imza sirküleri, 25/05/2016 tarihli, yönetim kurulu kararı, 16/02/2015 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 25/04/2016 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 17/04/2017 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 04/05/2018 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 20/04/2016 tarihli, … yevmiye nolu imza beyannamesi, 11/05/2016 tarihli, kurul kararı, 03/08/2017 tarihli, … yevmye nolu düzenleme şeklinde vekaletname, 04/05/2018 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 16/02/2015 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 17/04/2017 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 25/04/2016 tarihli, … yevmiye nolu vekaletname, 16/10/2019 tarihli, kimlik tespiti, İstiktab Tutanakları incelendiği SONUÇ OLARAK; Tersim biçimi, işleklik derecesi, alışkanlıklar, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından yapılan incelemede; İnceleme konusu çekte yer alan basit tersimli 1. ciro imzası ile …,…’nun mevcut mukayese imzaları arasında ilgi ve irtibat tespit edilemediği bildirilmiştir.
TTK’nun 659 ve 825. Maddeleri uyarınca, borçlu senedin geçersizliğine veya senedin metninden anlaşılan def’ileri ile alacaklı her kimse ona karşı şahsen sahip olduğu defileri ileri sürebilir. Öte yandan TTK’nun 801. Maddesine göre, muhatabın çekin ödenmesi sırasında ciroların sıhhattini kontrol yükümlülüğü bulunmaktadır. Kıymatli evraktan kaynaklanan bir borç, ancak senedin teslimi ve senet aslındaki cirolardan hak sahibi olduğu anlaşılan bir kişiye ödenir. Bu durumda, kıymetli evraka dayalı bir hakkı devir alan kişi, kendisinden önceki ciro silsilesinin düzgün olup olmadığını denetleyerek senedi iktisap etmekle yükümlüdür. Bu kapsamda imzaların istiklali ilkesine göre, çekte geçerli bir imzası bulunmayan kişi çek nedeniyle sorumlu olmamasına rağmen diğer imza sahipleri ile keşidecinin sorumlulğunun süreceği kuşkusuzdur.
TTK’nın 790. Maddesinde ” cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır”. hükmü düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve tarafların beyanları dikkate alındığında; davacının ileri sürdüğü imzanın kendisine ait olmadığı hususu mutlak defi niteliğinde olup herkese karşı ileri sürülebilmektedir. Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi ile imzanın davacı şirket yetikililerine ait olmadığı tespit edilmiş olup davacı şirketin şirket yetkililerine ait olmayan imza ile çek nedeniye borçlandırılması mümkün olmamasına göre mahkememizce başka bir araştırma yapılmaksızın menfi tespit davanın kabulüne karar verilerek davacı yanın çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. Davacının istirdat talebi bakımından ise davacının 6102 sayılı yasanın 792. maddesi ve 687. maddesi uyarınca; davacı tarafından, çekin hamili olan davalının bu çeki ciro yoluyla iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğunun, başka bir deyişle kötü niyetli ve iktisapta ağır kusurlu olduğunun kanıtlanması gerekmekte olup, dava konusu çekin mücerretlik vasfı nedeni ile davalının çeki elinde bulundurma nedenini açıklama zorunluluğu bulunmadığı, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı, bu kapsamda dosyaya sunulan bir delil olmadığı, davalı son hamilin çeki iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğu ispatlanamadığından açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere:
Açılan davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE;
1- Davacının … Şubesi, 25.09.2017 keşide tarihli … nolu çek nedeni ile davacının borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2- Çekin istirdatı talebinin REDDİNE,
3-Alınması gereken 1.707,75 TL harçtan peşin alınan 426,94 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.280,81 TL eksik harcın davalıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
4-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 458,34 TL ile bilirkişi, tebligat, posta ve ATK masrafı 1.543,15 TL olmak üzere toplam 2.001,49 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden davacı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/02/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸