Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/10 E. 2019/1430 K. 26.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/10 Esas
KARAR NO : 2019/1430

DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğininden kaynaklanan )
DAVA TARİHİ : 06/01/2016
KARAR TARİHİ : 26/12/2019
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 17/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Üyeliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkilinin dava dışı …. Yapı Kooperatifinin ortaklarından iken aidatlarını ödemediğinden ortaklıktan çıkarma kararı alındığını, açılan dava konunda çıkarma kararının iptaline karar verildiğini, dava dışı … Yapı Kooperatifinin bu arada arsa sahibi ile arasında çıkan anlaşmazlık sebebiyle müvekkiline tahsis edilmesi gereken daireyi tahsis etmediğinden Bakırköy …. ATM’nin …. Esas ve …. Karar sayılı ilamı ile dava dışı … Yapı Kooperatifinin müvekkiline 50.266,94 TL tazminat ödemesine karar verildiğini, bu kararın Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün …. E sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünün …. Tal. Sayılı dosyasından da fiili haciz yapmak üzere kooperatif inşaatlarının bulunduğu siteye gidildiğini, kooperatifin tasfiye halinde olduğu 2007 yılından beri Genel kurul yapılmadığını, haczi kabil bir menkulünün bulunmadığının tespit edildiğini, müvekkilinin kooperatif hakkında gerekli takibi yaptığı halde sonuç alamaması nedeniyle davalı üyelerin payları oranında kooperatifin borçlarından sorumlu olduğunu beyanla Küçükçekmece …. İcra Müdürlüğünün …. e sayılı dosya ile takip edilmekte olan alacağın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan payları oranında tahsili ile müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ettiği,
CEVAP;Davalı … … cevap dilekçesinde özetle; dava dışı kooperatifteki dairesini 2008 yılında sattığını, kooperatife herhangi bir borcunun bulunmadığı gibi kooperatifte hissesinin de mevcut olmadığını beyanla davanın zamanaşımından ve taraf sıfatı olmadığından reddini savunduğu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, davacının, dava dışı kooperatiften olan ilama dayalı alacağından, davalı kooperatif ortaklarının payına düşen kısmının tahsiline ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacının dava dışı kooperatiften alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise dava dışı koperatif üyeleri olan davalılardan söz konusu alacağı talep hakkının bulunup bulunmadığı ve talep edebilecek alacak miktarının ne kadar olduğu hususlarındadır.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden dava dışı … Yapı Kooperatifi’nin sicil kayıtları ile sicil dosyası celbedilmiştir.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden dava dışı … Yapı Kooperatifi’nin 2011 yılına ait Genel Kurul Tutanağı ve hazirun cetveli ile anasözleşmesinin örnekleri celp edilmiştir.
Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün …. Esas sayılı dosyası celp edilmiş, incelenmesinde; Bakırköy …. ATM’nin 18/09/2012 tarih …. E-…. K sayılı ilamına istinaden takip alacaklısı davacı tarafından takip borçlusu dava dışı kooperatif aleyhine ilamlı icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyası celp edilmiş, incelenmesinde; mahkememiz dosyası davacısı tarafından dava dışı ….Yapı Koop. Hakkında ihraç kararının iptali istemiyle dava açıldığı, mahkemenin 12/12/2002 tarih …. E- …. K sayılı kararı ile davacının ihracına ilişkin 11/12/1998 tarihli kararın iptaline karar verildiği, kararın temyiz edilmeksizin 06/11/2010 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyası celp edilmiş, incelenmesinde; mahkememiz dosyası davacısı tarafından dava dışı …. Yapı Koop. Hakkında verilen ihraç kararının iptal edildiği, ancak kooperatifin kendisine daire tahsisatı yapmadığını beyanla alacak davası açtığı , mahkemenin 18/09/2012 tarih … E-…. K sayılı kararı ile toplam 50.266,94 TL tazminatın kooperatiften tahsiline karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava dışı kooperatifin ticari defter kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak takip konusu mahkeme ilamında hükmolunan alacağın dava dışı kooperatif tarafından davacıya ödenip ödenmediği, ödenmemiş ise söz konusu borçtan dolayı sorumlu olacak dava dışı kooperatif üyelerinin isimlerini ve paylarını tespiti hususunda SMMM bilirkişisinden rapor alınmasına karar verilmiş, SMMM bilirkişisinden alınan bilirkişi raporunda özetle; davacının iş bu davada davalılardan 50.266,94-TL’lik alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsil edilmesini talep ettiği, Bu doğrultuda davalıların tamamının dosyaya İstanbul Valiliği Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünden gelen hazirun cetveline göre dava dışı kooperatife üye oldukları, Söz konusu davalılar haricinde dava dışı Kooperatife başkaca 2 üyenin de olduğu dikkate alındığında dava dışı kooperatifin 77 üyesinin olduğu, mahkeme tarafından davacının dava dışı kooperatiften olan alacağından dava dışı kooperatif üyelerinin sorumlu olacağı kanaati oluşması durumunda davacının her bir üyeden ayrı ayrı ( 50.266,94/77 Üye) 652,82-TL’si alacaklı olacağı hesaplandığı, bu değerlendirmenin mahkeme tarafından kabulü halinde davalıların dava tarihi itibari ile 652,82-TL’si borçlu olacaklarını, davacı alacağına (davacı talebi doğrultusunda) 06.01.2016 dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiği kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamındaki bilirkişi raporunun SMMM bilirkişisinden alındığı, kooperatiflerle ilgili davacının iddiaları kapsamında yapılması gereken, gerek dava konusu kooperatif hakkında takibin sonuçsuz kalıp kalmadığı, gerek kooperatif üyelerinin şahsi sourmluluğunun bulunup bulunmadığ yönünde ve davacının diğer iddiaları hususunda gerekli tespitlerin yapılmadığı anlaşılmakla, önceki bilirkişi heyetine bir kooperatif bilirkişisi eklenerek tüm dosya kapsamı ve yıukarıdaki tespitler ve eksikler yönünden bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş, alınan bilirkişi heyeti kök/ek raporunda özetle; Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. E dosyasından verilen …. K sayılı ilam hükmü gereği 50.266,94-TL tazminatın davalı kooperatiften tahsili için Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası ile ilamlı icra takibi başlatmış ise de icra müdürlüğü eliyle borçlu kooperatife ait tapu sicil müdürlükleri, tüm bankalarda bir araştırmanın yapılmadığı, borçlu kooperatifin hiçbir mal varlığının kalmadığına tüm malların ferdileşme işlemi gereği üyeler adına geçmiş olduğu yönünde icra dosyasınca yapılan bir işlemin bulunmadığı ve bu kapsamda icra müdürlüğünce İİK 143/1 uyarınca aciz vesikası alınmadığından kooperatif hakkında takibin sonuçsuz kaldığından söz edilemeyeceği yönünde kanaate ulaşıldığı, dava dışı … Yapı Kooperatifine ortakların ödeyecekleri, taahhüt ettikleri pay tutarının 1992 tarihindeki eski para ile 100.000,00-TL, yeni para ile 0,10-TL tutarında olduğu, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 28. maddesine göre kooperatifin mamelekiyle sorumlu olduğu, ancak 1163 sayılı kanunun 28. maddesinde yer alan bu düzenlemenin aksine bir düzenlemenin aynı kanunun 29.,30. ve 31. madde hükümleri uyarınca ancak ana sözleşme ile getirilebileceği, dava dışı kooperatif ana sözleşmesinin 20. maddesinde “her ortağın kooperatif borçlarına karşılık taahhüt ettiği pay tutarı kadar sorumludur” şeklindeki düzenlemenin varlığı ve kooperatif borçlarına karşı, ortakların sınırsız bir sorumluluk anlayışının ve kooperatiften alacaklı olanların kooperatif üyelerine doğrudan ve kişisel mal varlığına başvurma hakkını veren bir düzenlemenin dava dışı kooperatif ana sözleşmesinde kabul edilmediği dikkate alındığında davalıların somut davada ancak ana sözleşmenin 20 maddesinde belirlendiği üzere sadece taahhüt ettikleri pay tutarı miktarı ile sorumlu olacaklarının kabul edilmesi gerekeceği yönündeki kanaatini bildirmişlerdir.
Mahkememizce kooperatif ve SMMM bilirkişisinden alınan bilirkişi raporu denetime uygun ve hüküm kurmaya elverişli bulunmakla itibar edilerek hükme esas alınmıştır.
Kooperatif borçlarından dolayı ortağın sorumluluğu ana sözleşme ve kooperatifler kanunu ile sınırlıdır.
1163 Sayılı Kooperatifler kanunu’nun 28 maddesine göre; Ana sözleşmede aksine hüküm olmadıkça kooperatif, alacaklılarına karşı yalnız mamelekiyle sorumludur. Aynı kanunun 29. maddesine göre, Ana sözleşme, kooperatifin varlığı borçlarını karşılamaya yetmediği hallerde, ortaklarının da şahsen ve sınırsız olarak sorumlu tutacaklarını hüküm altına alabilir. Bu takdirde alacaklılar kooperatifin iflâsı veya diğer sebeplerle dağılması halinde alacaklarını tamamen sağlayamazlarsa, kooperatifin borçlarından dolayı, kooperatif ortakları zincirleme ve bütün varlıklarıyla sorumlu olurlar. Aynı kanunun 29. maddesine göre, Ana sözleşmeye, kooperatif borçlan için her ortağın kendi payından fazla olarak şahsen ve belirli bir miktara kadar kooperatiften sonra sorumlu olacakları hususunda bir hüküm konabilir. Ortakların tek başına sorumlu olacakları miktar kooperatifteki paylarının tutarı ile orantılı olarak da gösterilebilir. İflâsın sonuna kadar bu sorumluluk iflâs idaresi tarafından ileri sürülür.
Dava dışı … Yapı Kooperatif ana sözleşmesinin ortakların şahsi sorumluluklarının düzenlendiği 20. Maddesi; ” Her ortak, kooperatifin borçlarına karşı, taahhüt ettiği pay tutarı kadar sorumludur. Kooperatiften ilişkisi kesilen ortağın sorumluluğu, ayrıldığı tarihten itibaren iki yıl devam eder. Kooperatife giren her ortak, girişinden önce doğmuş olan kooperatif borçlarından dolayı diğer ortaklar gibi sorumlu olur. Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin sorumlulukları hakkındaki hükümler saklıdır.” şeklindedir.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirilmiştir. Davacının, davalıların üyesi oldukları dava dışı Yeni Sedirkent Yapı Kooperatifinden alacaklı olduğu Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyasından verilen kesinleşmiş mahkeme ilamıyla sabittir.
Davacı her ne kadar, Bakırköy …. ATM nin …. E dosyasından verilen …. K sayılı ilam hükmü gereğince 50.266.94.TL tazminatın davalı kooperatiften tahsil edilmesini temin için Küçükçekmece …. İcra Müd. … E sayılı dosyası ile ilamlı icra takibi başlatmış ise de anılan icra dosyası üzerinde yapılan incelemede icra müdürlüğü eliyle tapu sicil müdürlükleri ve tüm bankalarda bir araştırmanın yapılmadığı, borçlu kooperatifin hiçbir mal varlığının kalmadığına tüm malların ferdileşme işlemi gereği üyeler adına geçmiş olduğu yönünde icra dosyasınca bir işlemin bulunmadığı ve bu kapsamda icra müdürlüğünce İİK 143/ 1 uyarınca borç ödemeden aciz vesikasının alınmadığı görülmüştür.
Davacı vekilinin de dosyaya ibraz ettiği Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 17.9.1997 tarih ve 1997/11 – 44 E. 1997/649 K. sayılı kararında da açıkça belirtildiği üzere, temel anlamda 1163 sayılı kooperatifler kanununun 28. maddesine göre kooperatif mamelekiyle sorumludur. Ancak kooperatifin sorumlu olduğu hususlarda ortaklara gidilebilmesi için kooperatifin tasfiye edilmiş, sicilden silinmiş olması yeterli olmayıp, kooperatif aleyhine gerekli takibat yapılıp sonuç alınmaz ise ortaklara ana sözleşmede belirlenen sorumluluk durumuna göre müracaat edilebileceği, diğer bir değişle kooperatifin borcundan dolayı ortak, ancak kooperatifin iflası veya dağılması hallerinde ve ana sözleşmede belirtilen kurallar dahilinde sorumlu tutulabilecektir.
Buna göre, yukarıda belirtilen 1163 sayılı kanunun 28., 29. ve 30. maddeleri ile dava dışı kooperatif ana sözleşmesinin 20. Maddesi nazara alındığında, ortakların kooperatif borçlarından kişisel sorumluluklarının bulunmadığı, her ortağın kooperatif borçlarına karşılık taahhüt ettiği pay tutarı kadar sorumlu olabileceği, kooperatif kayıtlarına göre dava dışı kooperatif ortaklarının taahhüt ettikleri pay tutarının 1992 tarihindeki eski para ile 100.000,00.TL, yeni para ile 0,10.TL tutarında olduğu, kaldı ki, davacının ilama bağlı alacağı olan 50.266.94.TL tazminatın davalı kooperatiften tahsili için Küçükçekmece … İcra Müd. … E sayılı dosyası ile ilamlı icra takibi başlatmış ise de kooperatif hakkında takibin sonuçsuz kaldığından söz edilemeyeceği anlaşılmakla davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 44,40-TL’nin harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.468,67-TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 1.424,27-TL fazla harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirmiş olmakla; dava dilekçesinde her bir kooperatif üyesinin payları oranında tahsil talep edildiği ve davalının payına isabet eden talep miktarının 652,82-TL olduğu nazara alınarak, 652,82-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
4-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 50,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafça dosyaya yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,

Dair davacı tarafın yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/12/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır