Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/374 E. 2019/565 K. 23.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/374 Esas
KARAR NO : 2019/565

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/04/2015
KARAR TARİHİ : 23/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ilye davalı şirket arasında 26/02/2014 tarihinde imzalanan imalat sözleşmesi uyarınca tüm elemanlara 100 mikron kalınlığında epoksi boya uygulaması yapılacağını, bu boya sistemi ….; … Ve …. istekleri ve onayları dahilinde, …. ve …. arasında 15/04/2014 tarihinde imzalanan zeyilname-1 ile belirlenen boya sistemi ile değiştirildiğini, Ataçelik fabrikasında çelik imalatı devam ederken, çelik malzemelere uygulanacak yüzey hazırlığının uzun bir süre netleştirilemesi sebep olduğunu, yeni boya sisteminin seçimi için karar aşamasında yavaş davranmasının sebep olduğu sounçlarının getirdiği ilave maliyetinin 8.513,47-USD olduğunu, sözleşme kapsamındaki boya siskteminin …. ve … arasında 15/04/2014 tarihinde imzalanan Zeyilname-1 ile yeni boya sistemi ile değiştirilmesinin getirdiği maliyetin Zeyilname-1’de 21.280-USD olarak belirlendiğini ancak bu meblağ hesaplanırken yapılan yanlışlığı en kısa sürede …; … ve … bildirildiğini ve doğru rakamın 45.501,00-USD olarak hesaplanmasının taraflarca uygun bulunduğunu, müvekkili şirketin bu alacaklarının ödenmesi için davalıya 27/02/2015 tarihinde Bakırköy 19. Noterliği’nin 04996 yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiği fakat davalı şirketin bu ihtarnameye rağmen müvekkiline olumlu bir dönüş yapmadığını, …; … ve …. isteği, bilgisi ve onayı dahilinde yapılan boya sistem değişkliğinin getirdiği ilave maliyetler ile Libya’dan geri getirilemeyen….i’nin bedeli için oluşan toplam 75.555,29-USD’nin müvekkili şirkete ödenmesi konusunda işbu davayı açma zarureti doğduğunu beyan ederek 73.555,29-USD’nin 04/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; mücbir sebepler nedeniyle müvekkilinin 26/02/2014 tarihli imalat ve montaj sözleşmesinden doğan borcunun ifa etmesinin imkansız hale geldiğini, ayrıca müvekkili şirketle davacı şirket arasında akdedilen 26/02/2014 tarihli sözleşme kapsamında elektrik tork, stud makinesi ve montaj için gerekli aletlerin geçici ihracat işlemlerinin yapılması gibi bir madde stud makinesi ve montaj için gerekli aletlerin geçici ihracat işlemlerinin yapılması gibi bir madde yahut sözlü anlaşma bulunmadığını, savaşın sözleşmeyi akdedn taraflar açısından önceden öngörülebilmesi ve herhangi bir tedbir alınmabilmesi mümkün olmayan mücbir bir sebep olduğunu, bu sebeple sözleşmeden kaynaklı olduğu ileri sürülen herhangi bir borcun yahut yükümlülüğünün doğmasının mümkün olmadığını, mücbir sebeplerden meydana gelen hukuki imkansızlıklardan dolayı herhangi bir borcun varlığından söz etme imkanı bulunmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı vekilince müvekkilinin savaş nedeniyle işleri …. firmasına iade etmiş olması ve bu firmanın da işi …. firmasına devretmiş olması nedeniyle davanın inşaat projesinin sorumlusu konumundaki bu firmalara da ihbarını talep etmiş, mahkememizce ihbar talebi kabul edilerek ihbar olunan…. firmasına ve …. firmasının iştiraki olduğu gerekçesiyle Türkiye’de mukim … A.Ş. firmasına ihbar dilekçesi gönderilmiş, ihbar olunan … A.Ş. vekili yazılı beyanında; firmanın Libya’da mukim olan firmanın temsilcisi, acentesi ya da şubesi olmadığını, her iki firmanın farklı tüzel kişiliklerinin bulunduğunu beyan ederek yapılan ihbar ile yöneltilen tüm iddia ve taleplere itiraz etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; dava konusu sözleşme kapsamında davalının edimlerini yerine getirip getirmediği, sözleşmenin davalı tarafça yerine getirilmemesinin mücbir sebeptan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, davacının söz konusu sözleşme nedeniyle davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının ne kadar olduğu hususlarına ilişkindir.
Davacının iddiası, davalının savunması , toplanan deliller , tanık beyanları hep birlikte değerlendirilerek dava konusu sözleşmeler nedeniyle tarafların edimlerini sözleşmeye uygun şekilde yerine getirip getirmedikleri , boyama sistem değişikliği nedeniyle davacının zarara uğrayıp uğramadığı, uğramış ise davalıya kusur yüklenip yüklenemeyeceği, bu kapsamda davacının davalıdan talep edebileceği herhangi bir alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarı , montaj sözleşmesi kapsamında ise montaja ilişkin makina ve aletlerin davacıya teslim edilmemesinde davalıya yüklenebilecek herhangi bir kusur bulunup bulunmadığı, bundan dolayı davacının herhangi bir zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa davacının davalıdan talep edebileceği zarar miktarının ne kadar olduğu, her iki sözleşmeden kaynaklanan edimlerin yerine getirilmemiş olması halinde bunun mücbir sebepten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususlarında tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde inceleme günü belirlenerek bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmekle, bilirkişi heyeti ibraz etmiş olduğu raporunda özetle; davacının 26/02/2014 tarihli imalat sözleşmesindeki boya sistem değişikliği nedeniyle oluşan ek maliyetleri iş sahibinin temerrüdü nedeniyle ve ileri sürülen mücbir sebeple bağlantısının bulunmaması nedeniyle davalıdan talep edebileceğini, davacının talep edebileceği alacak tutarının rapor içerisinde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere 4.590,67-TL olabileceğini, davacının 15/04/2014 tarihli zeyinamede yanlış ve eksik hesaplandığını ileri sürdüğü boya fiyat farkının dayanaklarının bulunmaması sebebiyle ispata muhtaç olduğunu, bununla birlikte davacının zeyilnamede belirtilen 21.280,00-USD boya fiyat farkını davalı tarafından ödenmemesi nedeniyle ve ileri sürülen mücbir sebeple bağlantısı bulunmaması nedeniyle davalıdan talep edebileceğini, davacının 26/02/2014 tarihli montaj sözleşmesi gereğince Libya’ya gönderildiği çekişmesiz olan stud çakma makinesi bedelini davalı tarafından ekipmanların mücbir sebep dolayısıyla getirilemediği somut olarak ispat edilemediğinden davalıdan talep edebileceğini, davacının talep edebileceği alacak tutarının rapor içerisinde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere 50.504,00-TL olabileceğini beyan etmişlerdir.
Dosyanın bilirkişiye tevdi ile taraf vekillerinin itirazlarını karşılayacak şekilde ek rapor alınmasına karar verilmekle, bilirkişi heyeti ek raporunda özetle; kök rapordan sonra dasyaya yeni bir kayıt ve belge sunulmadığından kök raportaki tespit ve değerlendirmelerinde herhangi bir değişiklik olmadığını beyan etmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirilmiştir. Davacı vekili; davalının alt yüklenicisi olduğu Bingazi / Libya’daki inşaat projesinin çelik işlerinin 26/02/2014 tarihli imalat ve montaj sözleşmeleri ile taşeron olarak müvekkili şirkete verildiğini, müvekkilinin imal ettiği çelik elemanlarının sevkiyatım 04/06/2014 tarihinde tamamladığını, imalat sözleşmende kararlaştırılan boya sisteminin daha sonradan ana yüklenici firma ile alt yüklenici davalı firmanın isteği üzerine değiştirilmesi nedeniyle imalat ile ilgili olarak 8.513,47 USD ve boya malzemesi ile ilgili olarak 45.501,00 USD ek maliyet doğduğunu, montaj sözleşmesi kapsamında Libya’ya mülkiyeti müvekkiline ait olan 19.540,82 USD bedelli bir stud çalışma makinesi gönderildiğini ancak bu makinenin geri alınamadığını, boya sistem değişikliği nedeniyle ortaya çıkan ilave maliyetler ile Libya’dan geri getirilemeyen makine bedeli toplamı olan 73.555,29 USD’nin gönderilen noter ihtarına rağmen davalı tarafından müvekkiline ödenmediğini beyan ve iddia ederek bu alacağın 04/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, Davalı vekili; Libya’da inşaat alanının da dahil olduğu coğrafyada dava konusu süreçte yaşanan savaş nedeniyle projeler ile ilgili her türlü faaliyetin durduğunu, 15/06/2014 tarihinde müvekkili şirketin inşaat projesinden savaş sebebiyle yaşanan zorluklar nedeniyle ayrılarak işi …. firmasına iade ettiğini, bu firmanın da işi …. firmasına devrettiğini, her türlü borç ve alacakların muhatabının… firması olduğunu, Libya’daki savaş nedeniyle inşaat ile ilgili sevkiyatların yapıldığı limandaki her türlü faaliyetler durduğundan malzemelerin sevkiyatlarının yapılamadığını, mücbir sebeplerden dolayı müvekkilinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini ifa etmesinin imkansız hale geldiğini, sözleşmenin akdinden sonra ortaya çıkan mücbir sebeplerden (savaş hali) meydana gelen hukuki imkansızlıklardan dolayı herhangi bir borçtan söz etmenin mümkün olmadığını, davacının alacak taleplerini kabul etmediklerini beyan ve iddia ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce itibar edilen bilirkişi raporunda taraflar arasındaki 26/02/2014 tarihli ….Sözleşmesi, 15/04/2014 tarihli ek zeyilname, taraflar arasındaki mail yazışmaları ve noter ihtarnameleri incelenerek değerlendirme yapıldığı, tarafların ticari defter ve belgelerinin incelenmesinde davacı tarafından düzenlenen faturalar toplamının 1.380.392,26-USD ve 69.927,27-TL olduğu, davalı tarafından yapılan ödemeler toplamının 1.380.392,26-USD olduğu, buna göre davacının davalıya çelik imalatları için düzenlediği faturalar dışında kumlama maliyeti için 4590,67-TL montaj ekipmanları için 65.336,60-TL olmak üzere 2 adet toplam 69.627,27-TL miktarında fatura düzenlediği ve fatura bedellerinin ödenmediğinin tespit edildiği anlaşılmıştır. Davacının taleplerinin değerlendirilmesinde ilk olarak boyama sistem değişikliğine dayalı 2 ayrı alacak talebinin bulunduğu, birisinin boya sistem değişikliğinin geç haber verilmesi nedeniyle oluşan ek maliyetlere dayandığı, diğerinin ise yukarıda belirtilen 15/04/2014 tarihli zeyilnamede boya farkının eksik hesaplanmasına dayandığı, yapılan teknik değerlendirme sonucunda boya sistem değişikliğine dayanan ek maliyetler yönünden davalı iş sahibinin alt yüklenicinin sözleşme yaptığı dava dışı asıl yükleniciden kaynaklı gecikme nedeniyle davalının alacaklının temerrüde düştüğü, bu durumda yüklenici tazminat talep edememekle birlikte koşulları varsa gecikmeden doğan masrafları talep edebileceği, davacı taraf 8.513,47-USD miktarında talepte bulunmuşsa da davacı şirketin davalıya kestiği, davalının da kayıtlarına aldığı 4590,67-TL’nin talep edebileceği, fazlaya ilişkin talebin ispatlanamadığı, boya fiyat farkına dayanan ek maliyetler yönünden yapılan değerlendirme de ise dosya kapsamında boya fiyat farkının yanlış hesaplandığını gösteren dayanak herhangi bir belge bulunmaması ve davacı şirket tarafından boya fiyat farkı için davalı şirketin kesilen ve davalı şirketin kabul ettiği herhangi bir fatura bulunmaması nedeniyle davacının boya fiyat farkına dayalı 45.501,00-USD alacak talebinin ispatlanamadığı, bununla birlikte her ne kadar davacı şirket tarafından davalı şirkete faturalandırılmamış olsa da 15/04/2014 tarihli zeyilnamede ödenmesi kararlaştırılan 21.280-USD’lik boya fiyat farkının davalı tarafından ödenmediği anlaşıldığından bu miktarın zeyilnameye dayalı olarak (21.280-USD x 2.6027-TL) 55.385,46-TL olarak talep edilebileceği, bu hususta alacak kaleminin Libya’da ki inşaat alanında fiilen yapılacak montaj işine ait Montaj Sözleşmesinden değil Türkiye’de üretimi yapılan imalat işine ait İmalat Sözleşmesinden kaynaklanması nedeniyle davalının ileri sürdüğü mücbir sebeple bir ilgisinin bulunmadığı, son olarak davacının montaj işi için Libya’ya gönderilen makinalara ilişkin alacak talebinin değerlendirilmesinde davacının talebine konu stud çakma makinesi ile ekipmanları Libya’ya gönderildiği ve davacıya iade edilmediği hususunda bir uyuşmazlık bulunmadığı, taraflar arasındaki Montaj Sözleşmesi hükümlerine göre bu ekipmanların davacıya geri getirilmemesi halinde bedelinin ödenmesi gerektiği, söz konusu ekipmanların bedelinin 50.504,00-TL olarak hesaplandığı, davalı tarafça mücbir sebep iddiasında bulunulmuşsa da söz konusu makinaların nerede ve ne durumda olduğu konusunda bir bilgi ve belge bulunmadığı gibi bunların geri getirilmesine yönelik herhangi bir girişiminde bulunulduğu, limanda yaşanan sorunlar nedeniyle geri getirilemediği hususunda herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı, bunun yanında davalı tarafından Libya’daki işin dava dışı firmaya devredildiği yönünde de bir kayıt ve belge bulunmadığı, sonuç itibariyle mücbir sebep iddiasının somut olarak ispatlanmadığı anlaşılmış, bilirkişi raporundaki tespitler nazara alınarak 4.590,67-TL, 55.385,46-TL ve 50.504,00-TL’nin toplamı olan 110.480,13-TL’nin talep edilebileceği kabul edilmiş, temerrüt tarihi olarak her ne kadar son sevkiyat tarihi talep edilmiş ise de davacının davalıya gönderdiği noter ihtarnamesinin 03/03/2015 tarihi olması ve ödeme için 1 haftalık süre verilmesi nazara alınarak temerrüt tarihi 10/03/2015 olarak kabul edilmiş, buna göre 110.480,13-TL’nin 10/03/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE KISMİN REDDİNE;
1-110.480,13 TL’nin 10.03.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gereken 7.546,90-TL harçtan peşin alınan 3.248,28-TL’nin mahsubu ile bakiye kalan 4.298,62-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Dava ilk açılış ve harç gideri olan 3.275,98-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan kabul-red oranına göre hesaplanan 128,38-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davalı tarafından yapılan yapılan yargılama gideri olan kabul-red oranına göre hesaplanan 1.654,55-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 11.588,41-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 9.120,07-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, diğerlerinin yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 23/05/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır