Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/992
KARAR NO : 2021/1122

DAVA : Tazminat (Kooperatif Üyeliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/09/2014
KARAR TARİHİ : 24/11/2021
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 29/11/2021
DAVA; Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Kadıköy …. Asliye Ticare Mahkemesinin ….. E.. …. K., ve 09.09.2011 tarihli ilamı ile davalı kooperatifin üyesi olduğunu, müvekkilinin bu üyeliğinin selefi … Yapıdan Ortaklık Devir Sözleşmesi ile aldığım, davalı kooperatifin verdiği malzeme karşılığı daire satış yetkisi ile müteahhit firma …. İnşaatın 19.01.2005 tarihli sözleşmeyi ….. Yapı ile imzaladığını, bu barter hükümleri gereği davalı kooperatifin BI, Al, A3 blokların PVC doğrama işlerinin karşılığında 4 adet üyelik kaydının yapıtacağını, PVC işleri toplam bedelinin 260.000 TL ve 1 üyelik bedelinin ise 65.000 TL olarak kararlaştırıldığını, üyeliklerin anahtar teslimi olduğunu ve ek ödemelerden işveren davalı kooperatifin sorumlu olacağını. müvekkilinin selefi olan ….. Yapı tarafından işbu sözleşme yükümlülüklerinin ifa edildiğini, kooperatif raporlarından bu durumun sabit olduğunu, netice olarak müvekkilinin ödeme yükümlülüğünün ifa edilmiş olduğunu ve borcu bulunmadığını, müvekkili tarafından davalı kooperatife Noter ihtarnamesi ile müvekkilinin kooperatif üyelik defterine işlenmesinin ihtaren bildirildiğini, ancak davalı kooperatifin kötüniyetli tutumu nedeniyle üyelik hak ve yetkilerinin müvekkili tarafından kullanılamadığını. davalı kooperatifin müvekkilini yok farzetttiğini, bu kapsamda yapılan müvekkilinin 15/12/2012 tarihli kuraya dahil etmeme işlemini batıl olduğunu, belirtilen nedenlerle davacının üyeliği nedeniyle konut tahsisi ve teslimi ile tapudan üyelik payının adına tescilini, bu mümkün olmadığı takdirde temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte konul bedelinin tazminat olarak davacıya ödenmesini talep ettiklerini, yine davalı kooperatifin tasfiyesinin durdurulması ile ferdileşme ve konutların devir temlik yasağına ilişkin ihtiyati tedbir talep ettiklerini. davalı kooperatifi henüz yol ve birçok temel probleminin çözümlenmemiş olduğunu, üyelikten yabancılaştırılmış birçok üyenin söz konusu olduğunu belirimişler ve de neticc-i talep olarak da arz edilen nedenlerle davalı kooperatifin kura, tasfiye ferdileşmeye ilişkin işlemlerinin durdurulmasına dair ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne, … şirketinin malvarlıkları, banka hesaplarının bloke edilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, 30.06.2014 tarihinde ıttıla ettikleri 15.12.2012 tarihli Genel Kurul ile 08.06.2014 tarihli Genel Kurul kararlarınızı iptaline karar verilmesini, müvekkilinin kooperatif üyeliği nedeniyle davalı kooperatiften konut tahsis, teslim ve tapudan üyeliği karşılığı hissesinin tesciline karar verilmesini. bunun mümkün olmadığı takdirde, temerrüd tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte konut bedelinin tazminat olarak davacıya ödenmesine ilişkin belirsiz alacak taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı kooperatif usule uygun davetiye tebliğine rağmen cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Davanın, ….. Yapı dan üyelik devir almak suretiyle Kadıköy … ATM nin kesinleşmiş ….. esa …..karar sayılı kararıyla da sabit olduğu üzere davacının üye olduğu davalı kooperatif ile ….. Yapı arasında yapılan “Bartır” sözleşmesi gereği ….. Yapı nın hak kazandığı 4 adet üyelikten davacı hakkının doğduğu, ancak Beyoğlu 10 noterliğinden çekilen ihtardan ferdileştirme ile ilgili sonuç alınamadığını oysa davacı üyeliğinin Bartır usulü ve anahtar tesliminden doğmuş olması nedeniyle üyelik borcunun bulunmadığ halde davacının 15/12/2012 tarihli genel kurul toplantısına davet edilmediği gibi kura işlemine de dahil edilmediği, dolayısıyla bu genel kurulda alınan kararların kanuna ana sözleşmeye ve iyi niyet kurallarına aykırı olduğu bu nedenle bu kararların geçersiz oldukları çünkü yönetim kurulunun devredilmez yetkilerinin müteahide devir edildiği iddialarına dayalı tedbir talepli ve belirsiz alacak davası olarak açılan davalı kooperatifin kura, tasfiye ve ferdileşme işlemlerinin tedbiren durdurulması, dava dışı … Şirketinin banka hesaplarına ve mal varlığına tedbir konulması, 30/06/2014 tarihinde öğrenilen 15/12/2012 ve 08/06/2014 tarihli genel kurul kararlarının iptali, davacı üyeliği nedeniyle davalı kooperatiften konut tahsis teslim ve tapudan üyeliği karşılığı hissenin tescili olmazsa temerrüt tarihinden itibaren bedelin yasal faizi ile birlikte taleplerine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Davalı kooperatifin 15/12/2012 ve 08/06/2014 tarihli genel kurul toplantı tutanakları ve ekleri, davalı kooperafitin sicil dosyası, dava konusu bağımsız bölümün tapu kayıtları celp ve tetkik olunmuştur.
Dava konusu uyuşmazlığın tespiti amacıyla dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
SMMM …., Kooperatif uzmanı … ve İnşaat Mühendisi … tarafından düzenlenen kök raporda, davaya konu uyuşmazlık ile ilgili olarak bilirkişi heyetimizec görüş belirtilip hesaplama yapılabilmesi için, Esenyurt Belediye Başkanlığı’na yazı yazılarak … Mahallesi, … Ada, … ve … Parsellerde bulunan yapılar ile ilgili Yapı Tatil Tutanakları ve Yapı Kullanma İzin Belgelerinin (İskan) istenmesi gerekeceği, davalı kooperatif yetkililerince Yüklenici ….. Yapı – …. tarafından kooperatife kesilen Taturaların dava dosyasma sunulması gerekeceği, davacı tarafın üye olduğunu iddia ettiği tarihlerdeki ve sonrası kooperatif resmi/ticari defter ve belgelerinin, dava dosyasında bulunmayan Karar Defteri, sair Genel Kurul Tutanak ve Tahmini Bütçeler, eşitlik prensibi gereği ödemelerinin tamamını davalı ….Yapı Kooperatifine yapan aynı hak ve ödevlere sahip örnek bir üyenin tüm ödemelerini göslerir cari hesapların heyetçe incelenmek üzere dava dosyasına sunulması gerekeceği belirtilmiştir.
Rapordaki belirtilen eksikliklerin tamamlanmasından sonra aynı heyetten ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Ek raporda, davacının, (Dava dosyasında mevcut bulunan T.C Kadıköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. E. Ve …. K sayılı kararı) 1163 sayılı Kanun ve ana sözleşme çerçevesinde davalı kooperatife 131 ortak numarası ile üye olduğu ve bu üyeliği gereğince, Kooperatif ortağı bulunan davacının, davalı kooperatif nezdindeki bu üyeliğini usulüne uygun olarak devir ve temlik etmediği müddetçe, kooperatif üyeliğinin devam edeceği ve kooperatifin tasfiye edilerek sona erdirilmesine kadar 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve ana sözleşme çerçevesinde, davalı kooperatifin genel kurul kararları ile belirlenen aidat ve diğer ödeme yükümlülüklerinden üye sıfatıyla bizzat sorumlu bulunduğundan bu yön itibari ile itirazlarının haklı ve yerinde olmadığı, davacının davalı kooperatif nezdinde 2007 yılını takiben Üye Kaydının olmadığının anlaşıldığı, ancak; 2007 yılı Genel Kurulundan itibaren iş bu üyeliğin ne şekilde sonlandırıldığı, ihraç edilip edilmediği, davacı tarafa tebliğ edilip edilmediğinin mevcut dava dosyası üzerinden tespitinin yapılamadığı, bu konunun davalı kooperatifçe izaha muhtaç olduğu, davalı Kooperatif ile taşeron firmalar arasında yapılan sözleşmelerde; yapılacak olan iş karşılığı alacaklarına karşılık davalı Kooperatiften edindikleri üyeliklerinin sabit fiyatla üye kaydedilmediği, üyelerin, kooperatifin Genel Kurullarında Genel Kurul kararları ile kabul edilen aidat vb. yönünden diğer üyeler gibi sorumlu bulunacağı, kaldı ki, davacının davalı kooperatif üyeliğini devir yolu ile kazandığının yanında, 19.01 2005 tarihli sözleşmenin 5. Maddesinde düzenlenen ek ödeme yükümlülüğünün kabul edilmesi şartı ile kooperatif üyeliğini devir yolu ile almış olduğu, davalı kooperatifin, ticari detter ve muhasebe kayıtlarının bilirkişi heyeti incelemesine sunulmadığından, üsülüne uygun olup olmadığı, noter onaylarının süresinde yapılıp yapılmadığı, davacının cari borç tahakkuklarını genel kurul kararı ile uyumlu şekilde yapıp yapmadığının denetlenemediği, davacı ile aynı Tip gaynmenkule sahip olan Örnek Ortak’ın cari hesabının incelenemediği, genel kurul kararlarına istinaden aidatların cari hesaba kayıtlanıp kayıtlanmadığı ve üyeler atasındaki eşitlik prensibine uyulup uyulmadığının tespitinin yapılamadığı, bu nedenle; davalının üyelerine ne kadar ek tahakkuk kayıtlayıp kayıtlamadığının, davacı tarafın da nc kadar ödeme yaptığı veya yapacağının tespit edilemediği gözetildiğinde, eşiflik prensibi gereğince davacının, davalı kooperatife borcu olmadığı yönündeki yaptığı itirazının haklı ve yerinde olmayacağının düşünüldüğü, Ancak davacının üyeliği gereği ve 1163 sayılı Kanunun 23. maddesinde tanımlanan eşitlik prensibi gereğince, davacı ile aynı konumda olan diğer üyelerin yapmış oldukları tutardaki ödemeyi kooperatife yapmadığı yönünde sonuç ve kanaate ulaşılmış ise de bu husustaki takdirin Sayın Mahkemeye ait olacağı, Ancak, davacının kesinleşmiş mahkeme kararına göre kooperatif üyesi olmasına rağmen eşitlik prensibi gereği diğer üyelere göre, aynı vasıfta bir gayrimenkule kavuşamamış olması karşısında, (Belediyece onaylı imar planı çerçevesinde üyeye tahsis edilecek konutun bulunmaması veya yapılamayacak olduğunun tespit edilmesi halinde ve Şayet, davacı tarafu verilecek bir dairenin mevcut olmadığı tespit edildiğinde) Mahkemece bu yönde bir karara yarılması sonucunda; davacının dava dilekçesindeki talebi olan “konut tahsis, teslim ve tapudan tescili isteminin” mümkün olmaması halinde tazminat bedelinin ödenmesi yönündeki Talebi gereği Yargıtay’ın yerleşik kararlarındaki formüle göre tazminat alacağının tahsilini talep edebileceği, Yargıtay’ın yerleşik kararlarındaki farmüle göre tazminatın da hesap edilebilmesi için; davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar (toptan eşya fiyat endeksi “TEFE” artış ortalıma rakantları esas alınarak) taşınarak güncel değeri bulunması, bunun mümkün olması için de davalı kooperatif defter ve belgelerinin incelenmesinin gerekeceği, bunu takiben davacının davalt kooperatife fazla veya eksik yapmış olduğu ödentileri (b) maddesindeki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme azla miktarının güncelleştirilmesi gerekeceği. kök raporda, sonuç bölümündeki görüşlerinin de herhangi bir değişikliğin bulunmadığı belirtilmiştir.
Mahkememizce önceki celselerde davalı kooperatife ödeme belgeleri ve tüm kayıtların sunulması hususunda verilen kesin süreye rağmen gereğinin yerine getirilmediği ve gelinen bu aşamada mevcut delillerle değerlendirme yapılması gerekliliği nazara alınarak dosyanın yeniden bilirkişi heyetine tevdii ile aynı nitelikteki Bakırköy .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….. esas sayılı dosyasında davalı kooperatife diğer ortaklar tarafından yapılan ödemeler ve taşınmazın değeri konusundaki tespitler de değerlendirilmek suretiyle davacının tapu iptali yerine tazminat talebinde bulunup bulunamayacağı, bulunabilecekse miktarının tespiti ile ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Aynı heyetten alınan ikinci ek raporda, davacının, davalı kooperatife üye olduğu 03.05.2005 tarihi itibarı ile ödediği 65.000.000 TL’ nin dava tarihi ( 07.07.2014) itibarı ile yasal Faiz Oranı, ÜFE-TÜFE, Yeniden Değerleme Oranları, Döviz Kuru, Asgari Ücret, Kamu bankaları (Örnek … bank) faizi, artışları vb.ve Bakırköy … Asliye Ticaret Malikemesi’nin ….. Esas sayılı dosyasına sunulan 21.10.2015 tarihli Bilirkişi Raporundaki emsal değer de alınarak toplam ortalamasının hesaplandığında: 138.309,25 TL olarak kabul edilmesi gerekeceği, davacının tapu iptali yerine tazminat talebinde bulunabileceği, Tarafların Sair taleplerinin takdır ve değerlemesinin mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Davacı taraf, 15/12/2012 tarihli genel kurul toplantısında alınan kararların iptalini talep etmiş ise de, kararların yokluk ve butlanının ileri sürülmediği gibi mahkememizce de kararların yokluk ve butlan halini gerektirir sebebin bulunmadığı, genel kurul kararının iptali talebinin süresinden sonra açılmış olduğu tespit edilmiş olmakla bu yöndeki talebin reddine karar verilmiştir.
Davacı taraf, 08/06/2014 tarihli genel kurul kararının iptalini talep etmiştir. 08/06/2014 tarih, …. no’lu kararında ayrıntıları ve sınırları belirlenmeden yönetim kuruluna yetki verildiği, verilen yetkinin genel kurula ait devredilmez yetkinin devri mahiyetinde olup iptalinin gerektiği, aynı genel kurul diğer maddeleri bakımından iptal ve yokluk halini gerektirir bir durumun sözkonusu olmadığı anlaşılmakla 08/06/2014 tarihli Genel Kurul Kararının iptali talebinin kısmen kabul – kısmen reddi ile … nolu kararın iptaline, diğer maddelere ilişkin iptal talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı taraf kooperatif üyeliği nedeniyle tapu iptal ve tescil, olmadığı taktirde konut bedelinin tazminat olarak kendisine ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Kadıköy .. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….. Esas, … karar sayılı ilamı ile davacının davalı kooperatife 131 ortak numarası ile üye olduğu tespit edilmiştir. Yüklenici sıfatıyla ….. Yapı-…. tarafından ve işveren sıfatıyla davalı tarafından imzalanan 19/01/2005 tarihli sözleşme belgesinin kooperatife ait yapımı devam eden B1, A1 ve A3 no’lu bloklarda cam dahil PVC plastik doğrama işlerinin yapılması işlerini düzenlemekte olup, 3.maddesinde imalat bedelinin toplam 260.000 TL olacağı, bu tutarın yüklenici firmaya ödemesinin her bir kooperatif üyeliği 65.000 TL belirlenerek yükleniciye 4 adet kooperatif üyeliğinin verilmesi suretiyle yapılacağı, sözleşmenin 5.maddesinde 4 adet üyeliğin peşin olarak kabul edildiği, bu üyelikler barter usulü olduğundan yapımcı firmanın bu üyelikleri devri için kooperatiften izin almasının gerektiği, bu üyelikler için salınacak ek ödentilerden kooperatifin sorumlu olacağının düzenlendiği, yine yüklenici sıfatıyla ….. Yapı- … ve davalı kooperatif arasında düzenlenen 22/01/2005 tarihli sözleşmede 5.maddenin devamı olarak sözleşme düzenlendiği, bu sözleşme ile ek ödeme yükümlülüğünün kabul edilmesi şartı ile kooperatif üyeliğinin devredilebileceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Bakırköy … Asliye Ticaret Mahkemesinin ….. esas sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ile 19/01/2005 tarihli sözleşme altındaki imzanın yüklenici …’ın eli ürünü olduğu tespit edilmiştir. Davalı kooperatif tarafından imzalanan 19/01/2005 tarihli tahsilat makbuzuna göre davalı kooperatif, 19/01/2005 tarihli sözleşmeye istinaden ….. Yapı’dan 65.000 TL tahsil etmiştir. Dava dosyasında mübrez 03/05/2005 tarihli ortak giriş formu belgesi ile davacı …’ın davalı kooperatife üye olduğu, belgenin alt tarafında …. Turizm ile ….. Yapı arasında yapılan 19/01/2005 tarihli sözleşmenin 5.maddesindeki şartların karşılıklı kabul edilerek devir alındığının belirtildiği görülmektedir.
Yapı kooperatifinin ana amacı ortakların akçeli yükümlülüklerini yerine getirmeleri karşılığında anasözleşmeye uygun, konut ya da işyeri teslim etmektir. Konut karşılığı tazminat isteyebilmesi için, kooperatifin inşaatlarının bitirilip konut tahsisi aşamasına gelindiği ve diğer üyelere tahsis ve teslim yapıldığı halde davacıya konut tahsis ve tesliminin yapılmaması gerekir. Bu husus, bu tazminatın istenebilmesinin ön koşuludur. Bu önkoşulun gerçekleşmesinden sonra, davacı için çeşitli nedenlerle konut ya da işyeri tahsisi imkânsızlığı ortaya çıktığında ortağın uygun bir tazminat isteme hakkı bulunmaktadır. Normal ödemesini yapıp konut sahibi olan üyelerle eşit miktarda ödemesi bulunduğu tespit edilen, diğer anlatımla eksik ödemesi bulunmadığı belirlenen, ancak kendisine konut tahsis ve teslimi yapılamayan ortağın, ödemesi eksik olmayan diğer üyelere verilen emsal bir konutun dava tarihi itibariyle rayiç değerini talep edebileceğinin, hiç ödemesi yok ise konut karşılığı tazminat talep hakkı olup, bu isteminin reddi gerektiğinin kabulü gerekir.
Kooperatif ortağı olan davacının Kooperatifler Kanunu ve ana sözleşme çerçevesinde kooperatif genel kurul kararları ile belirlenen aidat ve diğer ödeme yükümlülüklerinden üye sıfatıyla sorumlu olduğu açıktır. Davalı kooperatif kayıtları bilirkişi incelemesine sunulmamış, davacı ile aynı tip gayrimenkule sahip örnek ortakın cari hesabı incelenememiş, eşitlik prensibine uygun hareket edilip edilmediği tespit edilememiştir. Bununla birlikte davacı tarafça davalı kooperatife 65.000 TL barter usulü ile ödendiği, bunun dışında bir ödeme yapıldığının iddia ve ispat edilemediği anlaşılmaktadır. Dosyanın tevdi edildiği bilirkişi heyeti tarafından Yargıtay müstekar içtihatlarına uygun olarak tazminat hesabı yapılarak davacının talep edebileceği tutarın 138.309,25 TL olduğu tespit edilmiş olmakla davacı tarafın tapu iptal tescil talebinin reddine, Davacı tarafın tazminat talebinin kabulü ile 138.309,25 TL’nin dava tarihi olan 07/07/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıda yazılı olduğu biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
Açılan davanın KISMEN KABUL- KISMEN REDDİNE,
1-Davacı tarafın 15/12/2012 tarihli Genel Kurul Kararının iptali talebinin süresinden sonra açıldığı anlaşılmakla reddine,
2-Davacı tarafın 08/06/2014 tarihli Genel Kurul Kararının iptali talebinin kısmen kabul – kısmen reddi ile 10 nolu kararın iptali ile diğer maddelere ilişkin iptal talebinin reddine,
3-Davacı tarafından tapu iptal ve tescil talebinin reddine,
4-Davacı tarafın tazminat talebinin kabulü ile 138.309,25 TL’nin dava tarihi olan 07/07/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Alınması gereken 9.447,90 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 170,80 TL ile tamamlama harcı 2.192,00 TL’nin nin mahsubu ile eksik kalan 7.085,10 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Dava ilk açılış harç gideri olan 2.388,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Yapılan yargılama gideri olarak toplam 8.028,10 TL ‘nin kabul -red oranına göre takdir olan 8.026,35 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 17.089,38 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 5.010,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, yapılan yargılama neticesinde kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize müracaatla İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 24/11/2021
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır