Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/548 E. 2018/200 K. 08.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/548 Esas
KARAR NO : 2018/200

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/09/2014
KARAR TARİHİ : 08/03/2018
Mahkememizde açılan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde taraflar arasında müvekkilinin yüklenici olarak yer aldığı davalı firmanın da işveren olarak yer aldığı … Üretim Tesisleri İnşaatının ana idari bina iç mimarı tasarım projelerinin yapılmasına yönelik sözleşme yapıldığını, sözleşmede davacının yükümlülüğünün sözleşmenin ekinde yer alan ve 5 sayfadan oluşan Mimari Projeler, Elektrik Projeleri, Mekanik + Havalandırma Projelerinin hazırlanması olduğunu, tarafların projelerin bedelini sözleşmenin 6.1 maddesine göre 80.000 TL + KDV olarak anlaştığını, müvekkilinin yüklendiği yükümlülüğü yerine getirdiğini, projeleri davalıya teslim ettiğini, davalının müvekkiline 80.000+ KDV toplamda 94.400 TL ödemesi gerektiğini, sözleşmenin 6.2 maddesine göre uygulama işlerinin davacıya verilmesi halinde müvekkilinin 6.1 maddede yazılı olan proje bedelini talep etmeyeceğinin yazıldığını, bu sebeple davalının işin tesliminden sonra yakında başlatacakları uygulama işinin müvekkili firmaya verileceğinden bahisle müvekkili firmanın ödeme isteğini sürüncemede bıraktığını, müvekkiline ne ödeme yapıldığını ne de … üretim tesisi inşaatı işinin müvekkiline verildiğini , davalının şimdilik 30.000 TL gönderelim, inşaat işini size vermez isek geri kalan paranızı da öderiz, inşaat işini size verirsek o bedelden 30.000 TL’yi mahsup ederiz dediklerini, 19.09.2012 tarihinde davalının hesabından müvekkili firmanın hesabına açıklamalı kısmına Proje BD yazılarak 30.000 TL gönderildiğini, davalının yaptığı 30.000 TL’lik kısmi ödemeden 10 ay geçmesine rağmen davalının kalan proje bedelini ödemediği gibi inşaat işini de müvekkili firmaya vermediğini, bunun üzerine müvekkili firma kalan alacağı için 15.07.2013 tarihinde davalıya 64.000,84 TL’lik fatura kestiğini, davalının faturayı iade ettiğini, müvekkilinin davalı aleyhine Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasında ilamsız icra takibi başlattığını davalının itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla itirazın iptline, takibin devamına, davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile dava dilekçesinde ek olarak bahsedilen evrakların hiçbirinin taraflarına tebliğ edilmediğini, sözleşme kapsamındaki işin davacı tarafından yapılmamış olup davacının ödeme almaya hak kazanmadığını, müvekkiline teslim edilmiş hiçbir proje bulunmadığını, davacının bir kısım hazırlıkları yaptığını ancak müvekkilinin bunları kabul etmediğini, gördüğü eksiklikleri kendisine bildirdiğini ve revizyon talep ettiğini, davalının ise talep edilen değişiklikleri yapmadığını, sözleşme bedeli projelerin müvekkilinin taleplerine uygun hazırlanması ve uygulama aşamasında şantiyede teknik kontrollük yapılması işin eksiksiz zamanda ve standartlara uygun biçimde anahtar teslim yapılması için öngörülmüş olup davacının bu yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediğinden kendisine KDV dahil 30.000 TL’lik ödeme yapıldığını davanın reddini, davacının % 20′ den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava İİK’nun 67. maddesine istinaden açılmış itirazın iptali davası olup, tüm dosya kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; eser sözleşmesi kapsamında davacı yüklenicinin edimini yerine getirip getirmediği ve ne kadarını yerine getirdiği, bu kapsamda davalı tarafça yapılan ödeme dışında davalıdan alacaklı olup olmadığı hususlarındadır.
Taraflar arasındaki sözleşme, sözleşme konusu projeler, taraflar arasındaki mailler, tanık beyanları, icra takip ve dava konusu fatura ile icra dosyası dosya kapsamında mevcut olup incelenmiştir.
Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasının tetkikinden davacı alacaklı tarafından davalı borçlu hakkında 64.000,84 TL üzerinden ilamsız takip yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda Bilirkişi …, mimar …. ve hukuk bilirkişisi Yrd. Doç. Dr. …. tarafından tarihli rapor hazırlanmıştır. Bilirkişi raporunda, taraf dilekçeleri, sözleşme hükümleri, sözleşme kapsamındaki projeler, taraflar arasındaki maillerin tek tek incelendiği;
Taraflar arasında akdedilen sözleşmede işin tarifi bölümünde işveren tarafından yapılan ana idari binasının, iç mimari ve cephe giydirme konsept projelerinin, elektrik ve mekanik tesisat konsept ve uygulama projelerinin teknik şartnamede verilen şartlara uygun olarak hazırlanarak işverene onaylatılması ve uygulama aşamasında şantiyede teknik kontrollük yapılarak işin eksiksin ve standartlara uygun olarak anahtar teslimi tamamlanması şeklinde proje yapımı + uygulama olarak yüklenicinin yapacağı iş kapsamı tarif edilmiş ise de; Sözleşmenin 6.1.maddesinde sözleşme tutarının 80.000.00TL+K.DV olduğu, 6.2.maddesinde tasarımı yapılacak projenin uygulama işleri yüklenici firmaya verildiği takdirde 6.1.maddede belirtilen tasarım bedelinin talep edilmeyeceği şeklinde açıklama yer aldığından, sözleşmenin konusu başlıklı 2. maddesinde iş konusunun işveren tarafından yaptırılan …. Üretim Tesisleri inşaatının ana idari bina iç mimari tasarım projelerinin yapılması işi olduğu belirtilip, teknik şartnamede de işin konusuna uygun proje hizmetleri talep edildiğinden, davalı vekilinin 18.06.2014 havale tarihli davaya cevap dilekçesinde projenin uygulanması ile ilgili olarak projenin onaylanmasından sonra uygulamaya yönelik teklifin diğer firmalarla birlikte davacıdan da alınacağı ve müvekkil şirketin uygun bulacağı ile çalışacağı açıklamasından, uygulama işinin başka firmalarında katıldığı teklifler arasından değerlendirilerek yükleniciye verileceği anlaşıldığından, sözleşme ile davacı yüklenicinin üstlendiği edimin idari binanın iç mimari ve cephe giydirme konsept projelerin, elektrik ve mekanik tesisat uygulama projelerinin teknik şartnamede verilen şartlara uygun olarak hazırlanarak işverene onaylatılması olduğu sonucuna varıldığı;
Taraflar sözleşme ile götürü bedel üzerinden anlaşmaya vardıklarından, proje hizmet aşamalarında yapılacak ödemeler ayrı ayrı belirtilmediğinden, sözleşme iç mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin tümünü kapsadığından, davacının sözleşme kapsamında yaptığı hizmetlerin fiziksel tamamlanma oranı; Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesinde yer alan hizmet (mimarlık hnakine mühendisliği+elektrk mühendisliği) dallarına göre uygulanacak katsayılar esas alınarak, mimarlık kat sayısı İçmimarlık Hizmet Bölüm vc Oranlan’ııa uygulanarak, sözleşme kapsamında davacı tarafından ifa edilen iç mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin fiziki tamamlanma oranı hesaplandığı; buna göre;
Sözleşme kapsamında yapılan proje hizmetlerinin fiziksel tamamlanma oranı %61.10 olduğu tespit edildiğinden, yapılan hizmetlerin toplam tutarı; 80.000,00TLx %61.10=48.880,00TL+KDV olarak hesaplandığı,
Taraf dilekçelerinde yer alan beyanlardan ve dosyaya sunulan 19.09.2012 iarihli dekont fotokopisinden işverencc davacı yükleniciye 30.000,00 Tl- ödemenin yapıldığı, davalı işveren yetkilisinin davacı muhasebe departmanlığına gönderilen 27 Aralık 2012 tarihli mailde “size yapılan 30.000,00TL tutarında KDV dahil fatura kesin” şeklindeki yazışmadan davacıya ödenen 30.000,00TL’sının KDV dahil tutar olduğu, dosyaya sunulan 25.12.2012 tarihli proje hizmet bedeli ön ödeme açıklamalı faturada da ödeme tutarının 25.424,00+K.DV olmak üzcrc,30.000,00TL olduğunun görüldüğü,
Davacı tarafından sözleşme kapsamında yapılan proje hizmetlerinin toplam tutarının 48,880,OOTL+K.DV olup, KDV lı tutar 57.678,40TL olduğu, yapılan 30.000,00 TLlik ödeme nedeniyle davacının talep edebileceği iş tutarının 27.678,40 TL (KDV li) olduğu,
Davalının itirazlarının değerlendirilmesinde; davalı vekilinin müvekkiline teslim edilmiş hiç bir proje bulunmadığı, davacının bir takım hazırlıklar yaptığı ancak müvekkilinin bunları kabul etmediği, revizyon talep ettiği, davacı yanın talep edilen revizyonları yapmadığı ileri sürüldüğü yönündeki itirazlarının incelenmesinde; işverenin mail ile talep ettiği revizyonların mimari paftalara işlendiği, mekanik projelerinde bu değişiklikleri kapsayacak şekilde düzenlendiği mekanik projelerin incelenmesinden anlaşılmış, ancak sözkonusu projelerin revizyon sonrası işverene gönderildiğine dair elektronik posta yazışması dosyaya sunulmadığı, davalı vekilinin davaya cevap dilekçesinde yer alan ‘projelerin sözleşmede belirtildiği şekilde ıslak imzalı, kaşeli firma başlıklı, resmi yazı ekinde teslim edilmediği, onayın alınmadığı” hususu ile ilgili olarak projelerin antetli olarak hazırlandığı paftalarda görülmüş, ancak resmi yazı ekinde gönderildiğine dair bir belgede dosyaya sunulmadığı belirtilmiş,
Bilirkişi raporunda ayrıca yapılan hukuki değerlendirmede; taraflar arasındaki söyleşmenin eser sözleşmesi niteliğinde olduğu, Eser sözleşmelerinde TBK m. 479/I’c göre, iş sahibinin bedel ödeme borcunun, eserin teslim edildiği anda muaccel oduğu, sözleşmeye göre işin fiyatının 80.000,00TL+KDV olduğu, 6.1, maddesinde işin tesliminde düzenlenen faturaya istinaden bedelin nakit ödeneceği kararlaştırıldığı, bunun anlamının davalı iş sahibince eser sözleşmesinden doğan 80.000 TL borcun kalan kısmının projenin düzenlenip sözleşmede kararlaştırılan koşullar çerçevesinde davalı şirkete teslim edilmesinden sonra ödenecek olması olduğu, diğer bir deyişle, eser sözleşmesi, ileriye etkili olacak şekilde feshedilmedikçe, davacı yüklenicinin avans bedeli hariç, yaptığı kısımla orantılı bir bedel talep edebilmesi mümkün olmadığı, dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, taraflar arasındaki eser sözleşmesinin sona erdirilmediği anlaşıldığı için, davacı yüklenicinin avans olarak verilen bedeli talep etmeye hak kazanmış olduğu, sözleşmeye uygun olarak verilen 30.000 TL avans bedeli hariç yüklenicinin yaptığı kısımla orantılı bedel talep etmesinin sözleşme sona erdirilmediğinden mümkün olmadığı, yani 80.000 TL bedelin kalanının davacı tarafından talep edilemeyeceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporuna itiraz sonucu aynı heyetten alınan ek bilirkişi raporunda, davacı defterleri incelenmiş, davacı ve davalı tarafın itirazları değerlendirilmiş, davalıya elektronik posta yazışmaları ile gönderilen iş listeleri tek tek belirtilmiş, sözleşme kapsamında yapılan işler esas alınarak, yapılmayan işler değerlendirilmeyerek işin fiziki tamamlanma oranının %61.10 olarak tespit edildiği, bu oran işin götürü bedel sözleşme tutarına uygulanarak ve ihtilafsız ödemeler düşülerek, alacak tutan 27.678,40TL (KDVli) olduğu belirtilmiştir.
Davalı şirketin defterlerinin incelenmesi sonucunda aynı heyetten alınan ikinci ek bilirkişi raporunda, 15 07.2013 tartıli … nolu 64,000,84 TL faturanın davalı tarafından kabul edilmeyerek davacıya 23.07.2013 tarihinde iade edildiği, sözü edilen faturanın davalı defterlerinde kaydının olmadığı ve ek raporundaki görüşlerine aynen katıldıkları belirtilmiştir.
Bilirkişi kök raporundaki hukuki değerlendirmede her ne kadar; eser sözleşmesi, ileriye etkili olacak şekilde feshedilmedikçe, davacı yüklenicinin avans bedeli hariç, yaptığı kısımla orantılı bir bedel talep edebilmesi mümkün olmadığı, kanaati bildirilmişse de; davacı vekilince dosya kapsamına sunulan benzer uyuşmazlıklara ilişkin Yargıtay …. HD. … E. – …. K. sayılı ve …/… E. – … K. sayılı kararında da belirtildiği üzere,
Eser sözleşmesinin feshi ya da sözleşmeden dönülmesi halinde, yüklenici gerçekleştirdiği imalât bedelini sözleşme fiyatları ile iş sahibinden talep edebilir. Somut olayda sözleşme götürü bedelli olduğundan hak edilen bedel gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanması suretiyle hesaplanır. Sözleşmenin feshinde haklılık kâr kaybı, müsbet zarar gibi talepte bulunulması halinde alacağın belirlenmesinde dikkate alınır ise de hakedilen iş bedelinin hesaplanmasında dikkate alınmaz. Talep edilen haksız fiil sonucu uğranılan zararın giderimi de olmadığından, hesaplanan alacaktan kusur oranına göre indirim yapılması mümkün değildir.
Götürü bedelli sözleşmelerde 6098 sayılı TBK’nın 480. maddesi hükmünce yüklenici eseri kararlaştırılan bedelle meydana getirmekle yükümlü olduğundan Dairenin yerleşik içtihat ve uygulamalarında ihtilâf halinde gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurları dikkate alınarak ve düşülmük suretiyle işin kararlaştırılan tamamına göre fiziki oranını tespit ve bu oranının götürü bedele uygulanmak suretiyle hakedilen bedel hesaplanıp bu bedelin kanıtlanan ödeme ile karşılaştırılarak fazla ödeme olup olmadığı ya da kalan iş bedelinin belirlenmesi gerektiği kabul edilmektedir.
Buna göre bilirkişi raporunda yapılan bu hukuki değerlendirmeye itibar edilmemiş, bilirkişi raporunda sözleşme kapsamında yapılan proje hizmetlerinin fiziksel tamamlanma oranı %61.10 olduğu tespit edildiğinden, bu orana göre yapılan hesaplamaya ve yapılan diğer teknik değerlendirmelere itibar edilmiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller hep birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında davacı yüklenicinin üstlendiği edimin idari binanın iç mimari ve cephe giydirme konsept projelerinin, elektrik ve mekanik tesisat uygulama projelerinin teknik şartnamede verilen şartlara uygun olarak hazırlanarak işverene onaylatılması olduğu, itibar edilen bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere, sözleşme kapsamında yapılan proje hizmetlerinin fiziksel tamamlanma oranının %61.10 olduğu, buna göre davacının hak ettiği sözleşme bedelinin 57.678,40TL (KDV li) olduğu, yapılan 30.000,00 TL’lik ödeme nedeniyle davacının talep edebileceği iş tutarının 27.678,40 TL (KDV li) olduğu anlaşılmakla davanını kısmen kabulüne yönelik aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçeye istinaden,
1- Davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine, Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasında davacının yaptığı takibe davalının itirazının 27.678,40 TL yönünden iptaline, takibin bu miktar üzerinden ve takip tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davacı tarafın icra inkar tazminat talebinin alacak likit olmadığından reddine,
3-Karar ve ilam harcının 1.890,71 TL’ye ikmali ile 1.117,71 TL bakiye harcın davalıdan hazineye irat kaydına, davacı tarafından yatırılmış olan 773,00 TL peşin harcının mahsubuna,
4- Davacı tarafından yatırılan 25,20 TL BVH, 773,00 TL peşin harç olmak üzere toplam 798,20 TL TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 158,70 TL davetiye ve müzekkere gideri ile 1.740 TL TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.898,70 TL yargılama giderinin kabul-red oranına göre hesaplanan 821,07 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 79 TL yargılama giderinin red oranına göre hesaplanan 44,83 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
7- Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre takdir olunan 3.321,41 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre takdir olunan 4.345,91 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra mahkemece kendiliğinden, davacı ve karşı davacı tarafından yatırılmış olan gider avanslarıının kullanılmayan kısmının davacı ve karşı davacıya iadesine, bu kararın tebliğ giderinin iade edilecek avanstan karşılanmasına,
Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı 08/03/2018

Katip …
E-imzalı

Hakim …
E-imzalı