Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/406 E. 2019/1370 K. 12.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/406 Esas
KARAR NO : 2019/1370

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 12/09/2014
KARAR TARİHİ : 12/12/2019
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 03/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;davacı ile davalılardan ….. İnşaat Ltd Şti arasında 30/06/2007 tarihli sözleşme yapıldığını,sözleşme gereğince davacının …. Bankası AŞ … Şubesinin … numaralı çeki keşide tarihi boş olarak davalı …adına 25.500,00 TL üzerinden düzenleyerek ayrıca çekin arkasına teminat çekidir şeklinde şerh düşülerek teminat olarak kendilerine verildiğini ,davacı tarafından işin bitirilip işveren davalıya teslim edildiği,işveren davalının da sözleşmeye göre ödemesi gereken ücretin tamamını ödediğini ancak davalı … Ltd. Şirketine teminat olarak verilen çekin iadesi istenildiğinde bulunamadığının söylendiğini böylece duyulan güven üzerine çekin davalı uhdesinde kaldığını ve unutulduğunu ancak 1,5 yıl sonra çekin muhatap bankaya ibraz edildiğini,çek üzerine keşide tarihi yazılarak ve en üstte yazılı olan “teminat çekidir”îbaresi karalanarak çekin anlaşmalı olarak diğer davalılara ciro edildiğini,çekteki ciro silsilesinin muntazam olmadığını,zira çek lehtarı …olduğundan ilk cironun bu firma tarafından yapılması gerekirken başka bir firmanın cirosunun bulunduğunu beyanla dava konusu çekten dolayı davacının borçlu olmadığının tespiti ile çekin davacıya iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP;Davalı … cevap dilekçesinde özetle; davalılardan … San ve Tic Ltd Şti vekili olduğunu, söz konusu çeki müvekkili şirket adına bankaya ibraz ettiğini, davada taraf sıfatına haiz olmasının mümkün olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı …vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı firmanın edimini gereği gibi yerine getirmemesi ve taahhüt ettiği işteki eksikliklerini yerine getirmemesi nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, çekteki ciro silsilesinin bozuk olduğu iddiasının yersiz olduğunu, keza davacı tarafın başka firmanın kaşesi dediği firmanın bizzat davacı firma olduğunu, teminat iddiasının da davacı tarafından ispatlanması gerektiğini beyanla davanın reddine, davacının %40’dan az olmamak üzere inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … San ve Tic Ltd Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu çeki davalı … Şirketinden olan alacağına karşılık ciro yoluyla aldığını,müvekkilinin üçüncü şahıs olup davacı ile diğer davalı … Şirketi arasındaki ticari ilişkiden bağımsız olduğunu beyanla davanın reddini, davacının %40’tan az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Ticaret sicil kayıtlarında dava konusu çekte geçen … İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. İsimli bir şirket bulunmamakla beraber, davacının bildirdiği ve ticaret sicilinde tespit edilen … İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. İsimli iki adet şirkete dava dilekçesi ve ekeleri tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizin (Yeni mahkeme kurulması ve devirlerden önce Bakırköy …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin) … Esas … Karar sayılı ve 01/04/2011 karar tarihli ilamı ile davalı … hakkındaki davanın HUMK’nun 409. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına; davacının çekte ciro silsilesinin kopuk olduğu yönündeki iddiasının reddine, çekin teminat çeki olduğu iddiasının ispatlamaması nedeniyle de diğer davalılar yönünden davanın reddine; mahkememizce dava konusu çekin takibe konulmaması yönünde verilen tedbir kararı İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında infaz edilmiş olduğundan dava konusu 25.500,00 TL üzerinden hesap edilecek %40 tazminatın davacıdan alınarak davalı alacaklı …. Sanayi ve Tic Ltd Şti ‘ye verilmesine,diğer davalı …nn %40 inkar tazminatının ise adı geçen davalının icra dosyasında takip alacaklısı olmayıp, bilakis takip borçlusu olması nedeniyle tazminat koşulları oluşmadığından reddine dair karar verilmiş, verilen kararın davacı vekilince temyizi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 2012/2432 Esas 2012/4432 Karar sayılı ve 13/06/2012 karar tarihli ilamı ile “…. Davacı ile davalılardan … arasında imzalanan 30.06.2007 tarihli sözleşmenin ödemeler başlıklı 5. maddesinde taşeronun teminat mektubu veya teminat çeki vereceği, bunun karşılığında ödemeler yapacağı kararlaştırılmıştır. Dava konusu çekin arka tarafında sonradan çizilmiş olmakla beraber teminat çeki olduğuna dair yazı bulunmaktadır. Sözleşmenin 5. maddesi hükmü karşısında çek lehtarına verilen ve onun tarafından ciro edilen dava konusu çekin sözleşmenin teminatı olarak verildiğinin kabulü gerekir. Hal böyle olunca, çek lehtarı bakımından çekin teminat işlevinin devam edip etmediği hususunun incelenmesi gerektiğinden sözleşme konusu işin, davacı tarafından iş sahibi davalı lehtara sözleşmeye uygun şekilde yapılıp teslim edilip edilmediği, imalâtta eksik ve ayıplı işlerin mevcut olup olmadığı, eksik ve ayıplı imalât varsa bunların bedelinin tesbiti ve davacıya yapılan ödemelerin dikkate alınarak işin kesin hesabı çıkartılıp, davacının sözleşmeden dolayı davalı şirkete borcu kalmadığının anlaşılması halinde davalı … Ltd.Şti. hakkında davanın kabulü, bir kısım borçlar yani eksik ve kusurlu imalâtlar varsa, bunların miktarınca menfi tespit davası reddedilmeli ve kalan miktar bakımından davanın kabulüne karar verilmelidir. Diğer davalılara gelince; bu kişiler çekte ciranta ve hamil sıfatına haiz olup, davacının çek lehtarına karşı borçlu bulunmadığının saptanması halinde kural olarak iyiniyetli kabul edilmeleri gerekir. Ancak TTK’nın 730. maddesi yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken 599. maddesi uyarınca hamil çeki iktisap ederken çekin bedelsiz kaldığını bile bile borçlunun zararına hareket etmiş ise hamil ve cirantalara karşıda bedelsizlik ileri sürülebilir. Bu hususu ispatlaması bakımından davacı keşidecinin davalılara yemin teklifine hakkı olduğundan bedelsiz çeki iktisap ederken keşidecinin zararına hareket ettikleri hakkında yemin hakkı davacıya hatırlatılıp sonucuna göre davalı ciranta ve hamiller bakımından davacının borçlu olup olmadığına karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar üzerinde durulmadan eksik incelemeyle ve delillerin takdirinde yanılgıya düşülerek davanın reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur…..” gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiş, yukarıda esas sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir. Uyulan bozma ilamında belirtildiği üzere taraflar arasındaki sözleşmenin içeriği ve dava konusu çek üzerindeki teminat kaydı nazara alındığında dava konusu çekin teminat çeki olduğu kabul edilmiştir. Bu durumda dava konusu çekin teminat altına aldığı alacağın varlığı konusunda inceleme yapılması gerekmiştir. Bu amaçla davacı ile davalı … … Şirketi arasındaki sözleşme kapsamında yapılan Adalet bakanlığı UHDİGM aracılığıyla KKTC de bulunan yeni … devlet hastanesine müzekkere yazılarak dava konusu işin yapımı ile ilgili kabul ediş belgelerinin, şayet eksik iş yapılmış ise eksik işlerin neler olduğu, kime ne şekilde ve hangi tarihte tamamlatıldığı ve bundan dolayı kime ne kadar ücret ödendiğine dair tüm bilgi ve belgelerin istenmesine karar verilmiş, istinabe evrakına verilen 09/03/2018 tarihli cevabı yazı ve ekleri incelendiğinde; talep üzerine istinabe talep olunan KKTC Yüksek Mahkemesi’nin talebi ile konu ile ilgili KKTC Sağlık Bakanlığı’nca araştırma yapıldığı ve yüksek mimar …. düzenlediği teknik 29/09/2016 tarihli teknik rapora göre …. Devlet Hastanesi inşaatının müteahhit ….. İnşaat Limited Şirketi’ne yaptırıldığı, yapılan incelemede ihale kapsamı içerisindeki 3 adet giriş saçağı ve 2 adet iç avlu üzerine ek iş olarak proje ve şartnameye göre yaptırılarak bedelinin tamamen ödenmiş olup, idareye teslim edildiği belirtilmiştir. Bu kapsamda dava konusu teminat çekinin teminat altına aldığı işlerin yapılarak teslim edildiği anlaşılmakla teminat çekinin iadesi gerektiğinden davacının davalı … Limited Şirketi’ne karşı menfi tespit talebinin yerinde olduğu anlaşılmıştır. Dava konusu çek ….. İnşaat Limited Şirketi’nce … İnşaat San. Tic. Ltd. Şti’ye ondan da davalı … Limited Şirketi’ne ciro edilmiş olup, Yargıtay bozma ilamında belirtildiği üzere TTK’nın 730. maddesi yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken 599. maddesi uyarınca hamil çeki iktisap ederken çekin bedelsiz kaldığını bile bile borçlunun zararına hareket etmiş ise hamil ve cirantalara karşıda bedelsizlik ileri sürülebileceğinden bu yönüyle inceleme yapılması gerekmektedir.
Davalı … şirketi dava konusu çeki davalı … şirketinden alacağına karşılık aldığını iddia etmektedir. Dava konusu çekte ismi geçen … İnşaat San. Tic. Ltd. Şti’yle ilgili ticaret sicil müdürlüğünden yapılan araştırmada aynı isimde 2 adet şirket tespit edilmiş ve dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilmiştir. Yetkilisi … olan şirket yetkilisi ve daha sonra şirket vekili sundukları beyanlarında çekteki şirket isminin kendi şirket isimleri ile tam uyuşmadığını, imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını, dava konusu çekle bir ilgilerinin bulunmadığını beyan etmişlerdir. Yetkilisi … olan şirket yetkilisi ve daha sonra şirket vekili sundukları beyanlarında, şirketin yıllar önce …. şirketi ile ticari ilişkisi olduğunu fakat dava konusu çekle bir ilgisi bulunmadığını beyan etmişlerdir.
Davalı …… Ltd. Şti. Şirketlerinin ticaret sicil kayıtlarındaki isimlerinde “ve” ibaresinin bulunduğu, çekte görülen şirket isminde “ve” ibaresinin bulunmadığı görülmekle, bu konuda beyanda bulunmak, ayrıca dosyanın geldiği aşama itibariyle … Şirketi yönünden yemin teklifinde bulunup bulunmayacağı hususunda beyanda bulunmak, bulunacaksa yemin metnini sunmak üzere davacı vekiline 2 haftalık kesin süre verilmiş, davacı vekilince sunulan beyan dilekçesinde özetle; “… İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.” unvanlı bir şirket bulunmadığı gibi, ticaret sicil kayıtlarından tespit edilen … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. vekillerinin beyanı ve isticvap işlemlerine göre … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ile diğer davalılar arasında da çekin tedavülünü gerektirir bir ticari ilişki bulunmadığı, bu itibarla, “… İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.” unvanlı bir şirket bulunmadığına göre bu davalı yönünden karar verilmesine yer olmadığına ve … İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. “çekteki ciro sebebiyle” zorunlu davalı olarak gösterildiği nazara alınarak, bu şirketin davalı olarak gösterilmesinde taraflarına ait bir kusur bulunmadığından, yargılama giderleri ile vekalet ücreti ile sorumlu tutulmamamız gerektiğini beyan etmiş, ayrıca davalı …şirketi’ne “… İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.” unvanlı bir tüzel kişinin bulunduğu, çekteki “… İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.” yazısının ve bu şirketi temsilen atılan imzanın söz konusu şirket yetkilisine ait olduğu, kendileri ile … İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.” unvanlı şirket arasında ticari ilişki bulunduğu, çekin, “… İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.” ile aralarındaki bu ticari ilişki nedeniyle kendilerine verildiği, çekin, kendilerine verilmesine neden olan ticari ilişkinin ticari defterlerine kayıtlı olduğu ve bile bile keşideci (davacı) aleyhine hareket etmedikleri” konusunda yemin teklif etmiştir. Sunulan yemin metni ihtaratlı olarak davalıya ve ayrıca temsilcisine tebliğ edilmesine rağmen davalı … şirketi adına kimsenin yapılan yoklamada hazır bulunmadığı görülmekle; … Şirketinin dava konusu çeki iktisapta davacı zararına bile bile hareket etmiş olduğunun ispatlandığı bu duruma davalı …. Şirketi aleyhine açılan davanın da ispatlandığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle; hakkındaki dava takipsiz bırakılan davalı … hakkında açılan davanın açılmamış sayılmasına, dava konusu çekten dolayı davacının davalı … Ltd. Şti. ‘ne ve Davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.ne borçlu olmadığının tespitine, davalılar … İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti. ve … İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti. hakkında açılan davanın açılmamış sayılmasına ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davalı … hakkında açılan davanın açılmamış sayılmasına,
2-Dava konusu …. Banksına ait, keşidecisi … İnşaat ve …. Sanayi Ticaret Limited Şirketi, lehtarı ….. İnşaat Ltd. Şti. olan, 25.500,00 TL bedelli, … çek nolu çekten dolayı davacının davalı … Ltd. Şti. ‘ne ve Davalı …Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.ne borçlu olmadığının tespitine,
3-Davalılar … İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti. ve … İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti. hakkında açılan davanın açılmamış sayılmasına,
4-Alınması gereken 1.741,91-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 344,30-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 1.397,61-TL’nin davalılar ….. İnşaat Ltd. Şti. ile … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 359,90-TL’nin davalılar ….. İnşaat Ltd. Şti. ile …… Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça sarf edilen tebligat ve müzekkere gideri ile bilirkişi sarf gideri olmak üzere toplam 4.125,80-TL ‘nin davalılar ….. İnşaat Ltd. Şti. İle …… Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 3.060,00-TL vekalet ücretinin davalılar ….. İnşaat Ltd. Şti. ile … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacının davalılar … İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti. ve … İnşaat ve San. Tic. Ltd. Şti.’ne karşı dava açılmasında kusuru bulunmamakla vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına,
9-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, diğerlerinin yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.12/12/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır