Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/68 E. 2022/162 K. 23.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/68
KARAR NO : 2022/162

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi, Tazminat
DAVA TARİHİ : 01/03/2021
KARAR TARİHİ : 23/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/06/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin uzun yıllardır bayan giyim tekstili alanında faaliyet gösteren bir firma olduğunu, tüm marka ve tasarımlarını mevzuatın öngördüğü şekilde TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, müvekkilinin bu anlamda TPMK nezdinde ……. sayı ile tescilli tasarımın sahibi olduğunu, müvekkili adına ……. sayı ile tescilli ürünlerin davalı tarafından taklit edildiğini, bu kullanımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıkların bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, davalı tarafından müvekkilinin TPMK nezdinde tescilli tasarımı ile iltibas yaratacak derecede benzer ürünlerinin müvekkili tarafından kendisine herhangi bir hak tanınmaksızın kullanıldığını, bu hususların tespiti için mahkememizin ….. Değişik İş sayılı dosyasında delil tespiti ikame edildiğini ve davalıların söz konusu kullanımlarının müvekkilinin tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüz ve haksız fiili oluşturduğunu iddia ederek, müvekkili adına tescilli tasarıma yönelik tecavüzün tespitini, önlenmesini, durdurulmasını, ihlal teşkil eden ürünlere el konularak imhasını, …….. tescil numaralı tasarım yönünden şimdilik 1.000,00 TL maddi, 100,00 TL itibar ve 15.000,00 TL manevi tazminat, …….. tescil numaralı tasarım yönünden şimdilik 1.000,00 TL maddi, 100,00 TL itibar ve 15.000,00 TL manevi tazminatın, delil tespitinin yapıldığı 09/11/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 02/04/2022 tarihli dilekçesi ile, …… tescil numaralı tasarım yönünden olan 1.000,00 TL maddi tazminat talebini 74.222,00 TL’ye, ……. tescil numaralı tasarım yönünden olan 1.000,00 TL maddi tazminat talebini ise 5.075,00 TL tutarında ıslah etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketin yıllardır hazır giyim ve konfeksiyon meslek grubu ana kategorisinde nace kodu sektöründe belli bir çizgisi ve itibarı olan bir firma olduğunu, müvekkili şirketin faaliyetlerini bu çerçevede yürüttüğünü, mahkememizin …….. D.İş sayılı dosyasında yapılan delil tespiti işlemi sırasında dava konusu tasarımlara konu ürünlerin müvekkili şirketin adresinde bulunamadığını, davacı yanın zararı olmamasına rağmen tazminat talep etmesinin haksız olduğunu, soyut ve delilsiz iddialara dayandığını, müvekkiline ait herhangi bir ürün olmadığını ve bu nedenle de müvekkilinin bir kusuru bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davalıların davacının tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüzün tespiti, önlenmesi, durdurulması, maddi, manevi ve itibar tazminatı ile verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan celp edilen kayıtlardan, ……. tescil numaralı tasarımın, 11/08/2020 tarihinden itibaren 5 yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Dosya arasına alınan ve işbu davaya dayanak yapılan Mahkememizin ……. Değişik İş sayılı dosyasında bilirkişi vasıtasıyla mahallinde yapılan delil tespiti sonucu alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak, “Tespit isteyen tarafa ait ……. numaralı tasarım ile aleyhine tespit istenene ait …….. hesabında bulunan ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları” belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti 23/12/2021 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı kullanımının davacıya ait ……. sıra numaralı
tescilli tasarımlara SMK 81/1 a uyarınca tecavüz niteliği arz ettiği,
davacı ve davalı tarafa ait dava konusu ürünler numune olarak dosyada yer
almadığından, itibar tazminatı noktasındaki hususların değerlendirilmesinin
mümkün olmadığı ve mevcut delil durumuna göre takdirin mahkemeye ait olduğu,

davacı tarafından ibraz edilen lisans sözleşmesinin hayata geçtiği,
davacının talebi olan SMK 151-2/c kapsamında hak ihlal süresine göre talep
edebileceği tazminat tutarının ……. nolu tasarıma ait 12 nolu tasarım
için 34.362,66 TL + KdV ve 25 nolu tasarım için 34.362,66 TL + KdV olduğu, davacının diğer talebi olan …….. nolu tasarıma ait 2 ve 27 nolu tasarımlar
için SMK 151-2/a kapsamında davacı ile davalı fatura ve defter açıklamalarında
dava konusu tasarımları ayırt edici bir ibare olmadığından tespit ve hesaplama
yapılamadığı belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora itirazları nedeniyle, taraf vekillerinin itirazlarını karşılar ve davaya konu bir modelden asgari olarak bir seferde kaç adet üretim yapılacağı da değerlendirir ve maddi tazminatı hesaplar mahiyette önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 16/03/2022 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, …….. sıra numaralı tasarımlar ile davalının instagram
hesabındaki ürünler arasında yapılan karşılaştırma ve ulaşılan sonuçlar
hususunda işbu tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından benzer olduğu, ortalama piyasa şartlarına göre bir ürünün piyasada satışa sunulabilmesi için
üretim planlamasında asgari seri üretimin 50 kat kumaş, 5 ayrı beden, 2 farklı
renk pastal serim şeklinde çalışılması gerektiği, bu şekilde öngörülen hesapla
toplam üretimin 50x5x2=500 adet olduğu, davacıya ait ……. sıra numaralı tasarımların her biri için
davalının ortalama toplam üretim adedinin 500’er adet olacağının
söylenebileceği,
davacının SMK 151-2-a kapsamında …… nolu tasarımlar
için toplamda 5.075,00 TL tazminat tutarı talep edebileceği,
kök raporda davacının talebi olan SMK 151-2/c kapsamında hak ihlal süresine
göre talep edebileceği tazminat tutarının ……. nolu tasarıma ait 12 nolu
tasarım için 34.362,66 TL + KDV ve 25 nolu tasarım için 34.362,66 TL + KDV
olduğu belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporu ile ek raporu birlikte değerlendirildiğinde; Dosyadaki vekaletname ve imza sirkülerine göre davalı ………’nun davalı şirketin ortağı ve yönetim kurulu başkanı olduğu şirket tarafından davacı adına tescilli …… tescil nolu tasarım koruma kapsamında ürün üretip, piyasaya arz edildiği, bu eylemin davacının bu tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiği anlaşılmıştır. Davalı vekili, gerçek kişi davalı ………’ya husumet düşmeyeceğini iddia etmiş ise de, , TMK 50/3. maddesi uyarınca tüzel kişinin organlarının kusurlarından dolayı ayrıca kişisel olarak sorumlu olduğu, davalı bu kişinin diğer davalı şirketi tek başına temsile yetkili yönetim kurulu başkanı olduğu anlaşıldığından dava konusu tecavüz eylemlerinden kişisel olarak sorumlu olduğundan bu savunmaya itibar edilmemiştir. Buna göre davalıların bu eylemi davacının tasarım tescillerinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, ihlal teşkil eden ürünlere el konularak imhasına karar vermek gerekmiştir.
Davacının tazminat talepleri yönünden yapılan değerlendirmede; Davalı taraf davacı taraf ile aynı sektörde ve yakın yerde faaliyette bulunup, tasarım tescili kurum tarafından ilan edildiğinden dolayısıyla tescilden haberdar olduğunun kabulü ile kusur koşulunun gerçekleşmiş olduğunun kabulü gerekmiştir. Davacının belirlediği tazminat seçeneğine göre taraf ticari defterleri üzerinde inceleme yapan bilirkişi rapor ve ek raporuna göre dört adet tasarım tescili bakımından istenebilecek maddi tazminat tutarının 12 ve 25 nolu tasarımlar yönünden 68.725,32 TL 2 ve 27 nolu tasarımlar için 5.075,00 TL olmak üzere toplam 73.800,32 TL olduğundan davacının maddi tazminat talebi bu tutar üzerinden kabul edilmiştir. Davacının manevi tazminat talebi yönünden yapılan değerlendirmede; Davalıların yukarıda değinilen eylemi aynı zamanda davacının tasarım tescilinden doğan manevi haklarını da ihlal ettiğinden ihlalin niteliği, süresi, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek davacı yararına 12.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Davacı vekili ayrıca itibar tazminatı talep etmiş ise de, tasarım tescili yönünden itibarın zedelendiği ispatlanamadığından bu talep yönünden dava reddedilmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalıların davacı adına tescilli ……. tescil nolu tasarım koruma kapsamında ürün üretip, piyasaya arz etmelerinin davacının bu tasarım tescillerinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, ihlal teşkil eden ürünlere el konularak imhasına,
2-Toplam 73.800,32 TL maddi ve 12.000,00 TL manevi tazminatın, tespit tarihi olan 09/11/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, itibar tazminatı ve fazlaya dair manevi tazminat taleplerinin reddine,
3-Karar kesinleştiğinde masrafı davalılara ait olmak üzere hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan trajı yüksek bir gazete ile ilanına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 5.861,019 TL ilam harcından, 549,90 TL peşin ve 1.320,04 TL ıslah harcının mahsubu ile 3.991,079 TL bakiye karar harcının, davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat talebi yönünden hesaplanan 10.394,04 TL vekalet ücretinin, davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat talebi yönünden hesaplanan 5.496,68 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen itibar tazminatı talebi yönünden hesaplanan 200,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru, 549,90 TL peşin ve 1.320,04 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.929,24 TL harç giderinin, davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
12-Davacı tarafından yapılan 142,00 TL tebligat-tezkere masrafı, 5.000,00 TL bilirkişi ücreti ve Mahkememizin ……. D.İş sayılı dosyasında yapılan 1.204,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 6.346,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 3.680,68 TL’sinin, davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
13-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
14-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.23/06/2022

Katip ……
e-imzalıdır

Hakim …….
e-imzalıdır