Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/246 E. 2022/157 K. 16.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/246
KARAR NO : 2022/157

DAVA : Faydalı Model Belgesi ve Tasarıma Tecavüz ve Haksız
Rekabetin Tespiti, Men’i, Ref’i
DAVA TARİHİ : 19/10/2021
KARAR TARİHİ : 16/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/06/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin 2005 yılında başlayan ar-ge çalışmaları ve 2007 yılında oluşturulan döner robotu ile birlikte 2014 yılından bu yana ……. Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tüzel kişiliği altında faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin döner robotu üretimi, pazarlaması ve satışı altında gösterdiği faaliyetleri sonucunda, tam otomatik döner robotu buluşunu gerçekleştirdiğini ve bu buluşu TPMK nezdinde …… sayılı faydalı model belgesi ile kendi adına tescil ettirdiğini, müvekkilinin tam otomatik döner robotu ürününe ek olarak yapmış olduğu döner kalıbı tasarımını da yine kurum nezdinde ……. sayı ile kendi adına tescil ettirdiğini, mahkememizin …… Değişik İş sayılı dosyasında davalının adresinde yapılan keşif sonucu, adresteki otomatik döner robotu ve döner kalıbı ürününe dair kullanımların tespit edildiğini ve davalının söz konusu eylemlerinin müvekkilinin faydalı model ve tasarımdan doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğini iddia ederek, davalı yan faaliyetlerinin, müvekkilinin tescilli faydalı model belgesinden ve tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitini, men’ini, ref’ini, tecavüz oluşturan ürünlere gümrük müdürlükleri, davalı adresleri ve bulundukları her yerde el konulmasını, el konulan ürünler üzerinde müvekkiline mülkiyet hakkı tanınmasını ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.

Davanın esasına ilişkin her ne kadar bir cevap dilekçesi ibraz etmemiş ise de, davalı vekili 06/06/2022 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi ile, aldırılan bilirkişi raporunda değişik iş dosyasındaki incelemelerle yetinildiğini, keşif sırasında müvekkili firmada hiçbir döner kesme makinesi bulunmadığı gibi değişik iş dosyasında da müvekkili firmada sadece döner kesme makinesi parçası bulunduğu ve onun üzerinde bir inceleme yapıldığını, sadece döner kesme makine parçası üzerinde yapılan inceleme ile ürünlerin benzer olup olmadığına bilirkişilerce karar verilemeyeceğini, davacı firma ile müvekkili firmada bulunan ürünler arasında benzerlik olduğuna dair yetersiz ve hatalı bilirkişi raporundaki tespitleri kabul etmediklerini ve davacının davasını ispatlayamadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının faydalı model ve tasarım belgesinden doğan haklarına tecavüzün tespiti, men’i, ref’i, tecavüz teşkil eden ürünlere el konulması, bu ürünler üzerinde davacıya mülkiyet hakkı tanınması ve hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, …… numaralı “…….. ” buluş başlıklı faydalı model belgesi ile ……. tescil numaralı tasarım tescil belgesinin davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6769 sayılı SMK’nın 141. Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Davaya dayanak yapılan ve dosya arasına alınan Mahkememizin …… Değişik İş sayılı dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda sonuç olarak, tasarım karşılaştırması neticesinde; tespit isteyene ait …….. numaralı tasarım ile aleyhine tespit istenen iş yerinde bulunan
ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar
bulunduğu, tespit edilen farklılıkların küçük ayrıntıdan ziyade ürünlere ayırt edicilik kazandırdığı, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları,
tespit isteyene ait …….. numaralı tasarım ile aleyhine tespit istenen iş yerinde bulunan
ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar
bulunduğu, tespit edilen farklılıkların küçük ayrıntıdan ziyade ürünlere ayırt edicilik kazandırdığı, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, tespit isteyene ait ……. numaralı tasarım ile aleyhine tespit istenen iş yerinde bulunan
ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcıüzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar
bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları,
faydalı model yönünden yapılan inceleme neticesinde; tespit talep edene ait ……. nolu faydalı model belgesinin koruma altında olan tüm teknik
unsurların tespit mahallinde tespiti yapılan ürünlerin bünyesinde bulunması nedeniyle söz
konusu ürünlerin ……. nolu faydalı model belgesi kapsamında kaldığı belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 16/05/2022 havale tarihli raporda sonuç olarak, davacı tarafa ait …… numaralı tasarım ile davalı tarafa ait adreste tespit edilen
ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar
bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları,
dosya kapsamında yapılan incelemede, dosyada bulunan değişik iş dosyasında
görevlendirme kapsamında 30.03.2021 tarihinde keşif mahallinde yapılan keşif sonunda
düzenlenen tutanakta dosyaya konu otomatik döner kesme makinalarına ait kaynak
kodların, aleyhinde tespit talep edilen şirket tarafından muvaffakiyetleri olmadıkları
nedeniyle dosyaya sunulmadığının belirtildiği, davalının 06.05.2022 tarihli dilekçesinde
ise söz konusu yazılımı “…….” isimli
firmadan satın aldığının belirtildiği, yazılımın içeriğini davalı şirkette bulunmadığının belirttiği,
davalıya ait programın kodlarının dosyaya sunulamayacağı beyanı nedeniyle yazılımlar üzerinde incelemelerin gerçekleştirilemediği,
davalının adresinde 13/05/2022 tarihinde yapılan incelemede, dava konusu ……. numaralı faydalı model belgesine konu olan döner kesme robotunun mevcut olmadığı, beyana göre değişik iş dosyasında yapılan keşif işlemi sonrasında herhangi bir imalat yapılmamış olduğu
belirtilmiştir. Değişik iş dosyasında tespit yapıldıktan sonra davalı tarafça dava konusu ürünün parçalanması nedeniyle çalıştırılmak suretiyle faydalı model koruma kapsamında olup olmadığı değerlendirme yapılamamış ise de, Mahkememizin ……. Değişik İş sayılı dosyasında uzman kişilerden aldırılan bilirkişi raporu ile yetinilmek zorunda kalınmıştır.
Dosya kapsamı deliller, TPMK kayıtları ve mahkememiz değişik iş dosyası ile bu dosyadan alınan bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; Davacıya ait …… (1) numaralı tasarım ile davalıya ait iş yerinde bulunan
ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar
bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları,
faydalı model yönünden yapılan inceleme neticesinde, davacıya ait …… nolu faydalı model belgesinin koruma altında olan tüm teknik
unsurların davalı iş yerinde tespiti yapılan ürünlerin bünyesinde bulunması nedeniyle söz
konusu ürünlerin ……. nolu faydalı model belgesi kapsamında kaldığı anlaşılmakla, davalının bu eylemi davacının tasarım ve faydalı model tescilinden doğan haklarına ihlal teşkil ettiğinden davacının davasının kabulüne, davalının davacı adına tescilli ……) tescil nolu endüstriyel tasarım ve …… tescil nolu faydalı model koruma kapsamında ürün üretip, piyasaya arz etmesinin davacının tasarım ve faydalı model tescilinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, bu eylemlerin men’ine ve ref’ine, tecavüz oluşturan ürünlere gümrük müdürlükleri ve bulundukları her yerde el konulmasına, el konulan ürünler üzerinde davacıya mülkiyet hakkı tanınmasına karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli ……. tescil nolu endüstriyel tasarım ve ……. tescil nolu faydalı model koruma kapsamında ürün üretip, piyasaya arz etmesinin davacının tasarım ve faydalı model tescilinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, bu eylemlerin men’ine ve ref’ine, tecavüz oluşturan ürünlere gümrük müdürlükleri ve bulundukları her yerde el konulmasına, el konulan ürünler üzerinde davacıya mülkiyet hakkı tanınmasına,
2-Karar kesinleştiğinde masrafı davalıya ait olmak üzere hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan en yüksek üç gazetenin birinde ilanına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 80,70 TL ilam harcından, 59,30 TL peşin harcın mahsubu ile, 21,40 TL bakiye karar harcının, davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen faydalı model belgesinden doğan haklara tecavüz davası yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen tasarımdan doğan haklara tecavüz davası yönünden hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 118,60 TL dava ilk masrafı, 128,50 TL tebligat-tezkere, 4.500,00 TL bilirkişi ücreti ve Mahkememizin ……. D.İş sayılı dosyasında yapılan 5.137,10 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 9.884,20 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatırına iadesine,
8-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.16/06/2022

Katip …..
e-imzalıdır

Hakim ……
e-imzalıdır