Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/237 E. 2022/111 K. 26.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/237
KARAR NO : 2022/111

DAVA : FSEK – Tecavüzün Ref’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 05/10/2021
KARAR TARİHİ : 26/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/04/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile,
müvekkilinin haber ajansı
olarak faaliyet gösterdiğini, ülke çapında ve yurt dışında yaygın ağı ile elde edilen
haberleri, görüntü ve fotoğrafları, abonesi ve/veya müşterisi olan yayıncı ve yayımcı kişi ve
kuruluşlara bedeli karşılığında satmakta olduğunu, müvekkilinin
www……..com.tr internet sitesi yoluyla haberleri abonelerine ulaştırdığını, adresin ayrıntılı
içeriğinin sadece üyelere (abonelere) açık olduğunu, abonelerin tek kullanımlık şifrelerle siteye bağlanıp haberlerin ayrıntılarını ve görüntüleri/fotoğrafları kopyalayabilecekleri alanlara
girdiklerini, sitenin detaylı içeriğine abone olmadan izinsiz olarak yasal yolla girebilmenin
mümkün olmadığını, ancak hal böyle iken, ……..com sahibi ve genel yayın yönetmeni olan davalının, https://www…….com/…… linkinde yayınlanan (İHA şifresiz link:
https://www…….com.tr/……. haber ve fotoğrafları müvekkilinin internet sitesinden şifre
kırmak veya çeşitli usullerle almak yahut abone olan başka bir internet sitesinden kopyalamak
suretiyle izinsiz alarak kaynağını dahi belirtmeksizin internet sitesinde yayınladığını, davalı tarafından müvekkilinin adının davalının internet sitesinde rızası hilafına yayınlanmaması müvekkilinin müşterileri ve aboneleri tarafından olumsuz baskılara maruz bırakıldığını ve ticari itibarının zedelendiğini iddia ederek, davalının sahibi olduğu internet sitesinde devam eden tecavüzün ref’ini, davalının sahibi olduğu internet sitesinde yapılan ihlaller için ayrı ayrı olmak üzere şimdilik toplamda 200,00 TL maddi tazminat ile 15.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davacı vekili 25/02/2022 tarihli dilekçesi ile, 200,00 TL olan maddi tazminat talebini 9.000,00 TL tutarında ıslah ederek, harcını yatırmıştır.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile,
müvekkilinin ……..com
internet sitesinin genel yayın yönetmeni olduğunu, internet ortamında yayınlanan bir yayın
nedeniyle kişilik haklarının ihlali sebebine dayalı tazminat talep edilecekse Basın Kanunu’nun
uygulanacağını, Basın Kanunu’nun 13. maddesinde, sorumlular arasında genel yayın yönetmenini saymadığı için
müvekkili yönünden husumet eksikliğinden davanın reddi gerektiğini, söz konusu haber ve
fotoğrafların, ne FSEK kapsamında eser, ne de TTK kapsamında haksız rekabet hükümleri
kapsamında korunan ürünler olduğunu, asla kabul anlamına gelmemek kaydıyla, kullanımın
genel hükümler çerçevesinde haksız fiil olarak değerlendirilebileceğini, bu durumda da dava
açmak için Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkili olacağından, Mahkemenin görevsizliğinin
ve yetkisizliğinin söz konusu olacağını, dava konusu apaçık bir şekilde sıradan çekilmiş
fotoğrafların FSEK’te sayılan eser grubuna girmediğini, sahibinin hususiyetini de taşımadığını, özgün olmadıklarını, eser sayılmayan bir ürünün haksız rekabete göre değerlendirilmesinin de
mümkün olmadığını, birçok yerde kullanılmış olan davaya konu fotoğrafların anonimleştiğini, ülkenin önemli futbol kulüplerinde ve Milli Takımımızda uzun süreler görev almış tanınan bir
futbolcu ile ilgili haberlerin, kısa sürede yayılan ve kamuoyunun yoğun ilgisine mazhar haberler olduğunu, anılan haber ve fotoğrafların kime ait olduğunu ve mahrecini bilmenin imkansız
olduğunu ve davacı tarafın zarara uğradığı beyanının soyut olup ispatı gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının FSEK’ten doğan haklarına tecavüzün ref’i, ile maddi ve manevi tazminat taleplidir.
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 2/3 maddesinde, bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket ve benzerleri, herçeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projelerinin ilim ve edebiyat eseri sayılabileceği belirtilmiştir.
5846 Sayılı Kanunu’nun 4. Maddesi ile, estetik değere sahip olan, yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller, gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen eserler, kaligrafi, serigrafi, heykeller, kabartmalar ve oymalar, mimarlık eserleri, el işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları, fotoğrafik eserler ve slaytlar, grafik eserler, karikatür eserleri ile her türlü tiplemelerin güzel sanat eseri olarak nitelendirildiği ve krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel model ve resim olarak kullanılmasının, düşünce ve sanat eseri olma sıfatlarını etkilemeyeceği belirtilmiştir.
Yine aynı Kanunun 84.maddesi ile “Bir işareti, resim veya sesi, bunları nakle yarıyan bir alet üzerine tesbit eden veya ticari maksatlarla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı işaretin, resmin veya sesin 3 üncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayımlanmasını menedebilir. Tevacüz eden tacir olmasa bile birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler hakkında haksız rekabete mütaallik hükümler uygulanır. Eser mahiyetinde olmıyan her nevi fotoğraflar, benzer usullerle tesbit edilen resimler ve sinema mahsulleri hakkında da bu madde hükmü uygulanır.” şeklinde yasal düzenleme yapılmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 25/02/2022 havale tarihli raporlarında sonuç olarak, davalıya ait olarak belirtilen www………com alan adının Bilgi Teknolojileri ve
İletişim Kurumu üzerinden yapılan …….. sorgusunda, söz konusu alan adının davalı …….. adına 15.06.2006 tarihinde tescil ettirildiği, aynı zamanda
https://www………com/…… adresli künye sayfasında davalı “……..” ismi www………com alan adlı web sitesinin genel yayın yönetmeni olarak belirtilmiş
olmasından, söz konusu www………com alan adının davalı “……..” tarafından işletildiği,
davacı internet sitesinde kullanılan ve USB bellek içeriğinde “……..” ve
…… isimli 2 (iki) adet fotoğrafın sunulduğu, yapılan incelemede davalı web
sitesinde bu görsellerin kullanıldığı, kullanılan görsele ilişkin olarak davacının fotoğraflar
üzerinde hak sahibi olduğu, dava konusu haber ve fotoğrafların FSEK kapsamında “eser” niteliğini haiz olmayıp,
korumanın haksız rekabete ilişkin hükümler uyarınca sağlanabileceği, ilk yayınlayanın davacı olduğu kabul edildiğinde, davacının dava konusu haksız kullanım sebebiyle davalı taraftan talep edebileceği bedelin 9.000,00 TL olabileceği belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının üzerinde hak sahibi olduğu dava konusu haber ve fotoğrafların FSEK kapsamında “eser” niteliğini haiz olmadığı, davalıya ait www………com isimli web
sitesinde bu görsellerin herhangi bir izin alınmadan ve bedel ödenmeden kullanıldığı, dava konusu haber ve fotoğrafların FSEK kapsamında “eser” niteliğini haiz olmamaları nedeniyle FSEK 84. maddesi delaletiyle TTK’nun 56. maddesi uyarınca hukuka aykırılık bulunduğundan dava konusu iki adet fotoğraf ve haber için emsallerine göre davacının isteyebileceği maddi tazminat tutarının 9.000,00 TL olduğu anlaşılmakla, davacının maddi tazminat talebinin bu tutar yönünden kabulü gerekmiştir.
Davacının manevi tazminat talebine gelince, fotoğrafların eser niteliği bulunmadığı gibi davacı şirket fotoğrafları çeken kişi mahiyetinde değildir. Dolayısıyla FSEK’den kaynaklı manevi tazminat koşulları bulunmamaktadır. Yine TMK 25/2 maddesi kaynaklı kişisel haklara saldırı mahiyetinde manevi tazminat koşulları da oluşmamıştır. FSEK 84 maddesinde de belirttiği ve TTK’nın haksız rekabete ilişkin hükümleri uyarınca da manevi tazminat koşulları oluşmamıştır. Zira TTK’nın 56/1-e maddesi gereğince “Haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, meslekî itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimse Türk Borçlar Kanununun 58 inci maddesinde öngörülen şartların varlığında manevi tazminat verilmesini isteyebilir.” Görüldüğü üzere haksız rekabet nedeniyle manevi tazminat takdiri için TBK’nın 58.maddesindeki koşulların gerçeklemesi gerekir. TBK’nın 58.maddesi ise “kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir.” Şeklinde olup, görüldüğü üzere manevi tazminatın takdiri için kişilik hakkının zedelenmiş olması gerekir. Mali hakları kendisine ait olan fotoğrafların izinsiz yayınlanması kişilik haklarına saldırı teşkil etmeyeceğinden ve kişilik hakkının zedelendiğinden bahsedilemeyeceğinden manevi tazminatın koşulları oluşmamıştır. Bu itibarla davacının manevi tazminat talebi reddedilmiştir. Yine maddi tazminata hükmedilmiş ve fotoğrafların bedelinin tahsiline karar verilmiş olmakla, keza dava konusu fotoğrafların eser vasfı olmadığı görülmekle davacının tecavüzün ref’i ve ilana dair talebi reddedilmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, toplam 9.000,00 TL maddi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talepler yönünden davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 614,79 TL ilam harcından, 259,58 TL peşin harç ve 150,29 TL ıslah harcının mahsubu ile, 204,92 TL bakiye karar harcının, davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru, 259,58 TL peşin ve 150,29 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 469,17 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

6-Davacı tarafından yapılan 79,00 TL tebligat – tezkere masrafı ve 4.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.579,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 1.511,07 TL’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
8-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2022

Katip ……
e-imzalıdır

Hakim ……
e-imzalıdır