Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/84
KARAR NO : 2021/202

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi,
Giderilmesi, Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/03/2020
KARAR TARİHİ : 07/10/2021

-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2020/152 ESAS SAYILI DOSYASI-

DAVA : Tasarımın Hükümsüzlüğü, Sicilden Terkin
DAVA TARİHİ : 29/06/2020
KARAR TARİHİ : 07/10/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/10/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin AR-GE çalışmaları yaptırarak yeni ve tamamen özgü tasarımlar oluşturan ve oluşturduğu bu tasarımları kendi adına tescil ettiren bir firma olduğunu, müvekkilinin dava konusu “……” isimli tasarımı TPMK nezdinde …. tescil numarası ile tescil ettirdiğini, ancak hal böyle iken müvekkilinin tescilli tasarımının, müvekkilinden habersiz olarak davalı tarafça kendi markası altında üretiminin ve satışının yapıldığını ve ticari amaçlarla kullanıldığının öğrenildiğini, bunun üzerine davalı işyerinde Kayseri ….. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ….. Değişik İş sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırdıklarını, yapılan bu tespit işleminden sonrasında da davalı tarafın tecavüz eylemlerine son vermediğini, davalı yanın “…..com” isimli internet sitesinde ürünleri teşhir etmeye devam ettiğini ve davalı tarafın işbu eylemlerinin müvekkilinin tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüz oluşturduğunu iddia ederek, müvekkilinin tasarımına yönelik tecavüz ve haksız rekabetinin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, giderilmesini, tecavüz teşkil eden ürünler ile bunların üretiminde kullanılan cihaz, makine gibi araçlara el konularak imhası ile, 10.000,00 TL maddi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile birlikte tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının “……” olarak adlandırdığı ürünü ilk olarak kamuya arz ettiğine ilişkin dosyaya sunduğu 26.10.2017 tarihli faturanın dava konusu ürüne ait olduğunu gösteren bir delilin dosyaya sunulmadığını, Kayseri …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasındaki bilirkişi raporunda da bu faturanın dava konusu ürüne ait olduğunu gösteren bir delilin yada emarenin bulunmadığını, davacının “……” modelinin piyasaya sunulduğu iddia edilen tarihten çok önce başka firmalar tarafından kamuya arz edildiğini, albüm ve broşürlerde yer aldığını, kamuya mal olmuş bir model olduğunu, yerel mahkemece yapılan tespite konu kulp tasarımı ürününün dava dışı farklı bir firmadan aldığını, ayrıca müvekkilinin üretici olmadığını, tedarikçi bir firma olduğunu, davacının tescil belgesinde görülen mobilya ayağını üretmediğini, dava konusu edilen ve “….” olarak adlandırılan tasarımı ……. Kalıp Plast (…..) isimli firmadan satın aldığını, dava dışı firmanın ilgili ürünün kendisi adına …. tescil numarası ile tescilli olduğunu, işyerinde tespit edilen ürünün dava dışı firmanın tescilli ürünü ile birebir aynı olduğunu, davacının tescille koruma altına aldığı ürünle ise sadece benzer olduğunu ve davacı tasarımlarının yeni ve ayırt edici olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVA ; Birleşen Mahkememiz 2020/152 Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı adına …. sayı ile tescilli tasarım tescil belgesinin 4 ve 5 nolu tasarımlara konu mobilya ayağının özgün bir tasarım olmadığını, uzun yıllardır piyasada “aynalı ayak” olarak bilinen ve benzeri görselleri birçok katalogda yayınlanmış olan bir model olduğunu, müvekkili tarafından söz konusu mobilya ayaklarının bir benzerinin….. Kalıp Plast’tan fatura karşılığı satın aldığını ve bu kişi adına kayıtlı …. sayılı tasarım tescil belgesine de konu olduğunu, hal böyle olmasına ve müvekkili firmanın hiçbir surette haksız kazanç elde etmek adına kötü niyet olmamasına rağmen, davalı tarafından müvekkili aleyhinde Mahkememizin …. Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını iddia ederek, davalı adına …. sayı ile tescilli tasarım tescil belgesinin 4 ve 5 nolu tasarımlarının hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkiline ait tasarımların yeni ve ayırt edici olduğunu, dava dışı …. adına tescilli ….. sayılı tasarımın daha sonra kamuya sunulması nedeniyle hükümsüzlük talebinde değerlendirmeye alınamayacağını, dava dışı ….. Plastik adına tescilli …. no.lu tasarımın belirgin derecede farklı olduğunu, ayrıca müvekkilinin ilgili ürünle ilgili çalışmalara dava dışı firmanın tasarım tescil tarihinden daha önce başladığını, dosyaya sunulu 04.06.2018 ve 26.06.2018 tarihli e-posta ve eklerinde bunun görüleceğini, davacının dilekçesinde yer verdiği görseller ve yayınlandıkları tarih açısından netlik olmadığını, aynı durumun iddia edilen kataloglar için de söz konusu olduğunu, 2016 ve 2018 yıllarına ait olduğu belirtilen ….. sayfalarında, ne ürünlerin ne de tarihlerin net olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, davacı tasarımına yönelik tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi, giderilmesi, tecavüz teşkil eden ürünler ve bunların üretiminde kullanılan makinelerin toplatılması, imhası, maddi tazminat ve verilecek hüküm özetinin ilanı, birleşen dava ise, davalı adına olan tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, ….. sayılı “…. (Mobilyalar İçin)” ürün adlı çoklu tasarım tescil belgesinin, 31/12/2018 tarihinden itibaren 5 yıl sür ile davacı/birleşen dosya davalısı ….. Sistemleri San.ve Tic.Ltd.Şti. adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
Davaya dayanak olan Kayseri …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …. Değişik İş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda bilirkişi sonuç olarak, …. sayılı tasarım tescil belgesinin talep eden yararına korumasının devam ettiğini, tasarım hakkının koruma süresi devam ettiğinden, TTK’ya göre basiretli bir tacir gibi davranmak zorunda olan …… Orman Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin, tasarım hakkına tecavüz sayılan fiilleri gerçekleştirdiğini ve haksız rekabet eyleminin mevcut olduğu belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 77 maddesi ile, tasarımın 55. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56. ve 57. maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58. maddenin dördüncü fıkrası ve 64. maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse, hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilebileceği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. bendinde ise, 64. maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi halinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınacağı ve kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şart olacağı hususları belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraflarca deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişi heyetinden rapor ve itirazlar üzerine ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetince hazırlanan rapor ve ek raporda sonuç olarak, Asıl Dosya Yönünden; davacı …. Mobilya’ya ait tescilsiz tasarım ile Kayseri ….Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ……değişik iş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda yer alan davalı tarafın iş yerinde tespit edilen ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığını, bu sebeple benzer olarak algılandıklarını, davacı ……. Mobilya’ya ait …… nolu tasarımlar ile Kayseri ……. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ……… değişik iş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda yer alan davalı tarafın iş yerinde tespit edilen ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğunu, bu sebeple farklı olarak algılandıklarını, davacı ……. Mobilya’ya ait ……. nolu tasarımlar ile Kayseri ……. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ……… değişik İş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda yer alan davalı tarafın iş yerinde tespit edilen ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğunu, bu sebeple farklı olarak algılandıklarını, davacı ……… Mobilya’ya ait …… nolu tasarımlar ile Kayseri ……. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … değişik iş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda yer alan davalı tarafın iş yerinde tespit edilen ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğunu, bu sebeple farklı olarak algılandıklarını, birleşen dosya yönünden; internette gerçekleştirilen resen araştırmada tespit edilen 2014 tarihli ürün ile hükümsüzlüğü istenen …… (4) ve (5) numaralı tasarımlar arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğunu, bu sebeple farklı olarak algılandıklarını, internette gerçekleştirilen re’sen araştırmada tespit edilen 8 Kasım 2017 tarihli ürün ile hükümsüzlüğü istenen ……. (4) ve (5) numaralı tasarımlar arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğunu, bu sebeple farklı olarak algılandıkları belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; asıl dosya yönünden, davacının dayandığı …… (13-14) nolu tescilli tasarımlar ile davalı işyerinde Kayseri ……. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …….. değişik iş sayılı dosyasında yapılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda yer alan davalı tarafın iş yerinde tespit edilen ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, ihlalin söz konusu olmadığı anlaşılmakla, davanın reddi gerekmiştir. Her ne kadar Kayseri ……. Asliye Hukuk Mahkemesinin ……. Değişik iş sayılı dosyasında tasarımlar arasında benzerlik bulunduğu belirtilmiş ise de, bahsi geçen dosyada görev alan bilirkişi tasarım uzmanı olmayıp, hukukçu olduğu anlaşılmakla, görüşüne itibar edilmemiştir. Mahkememizce görevlendirilen uzman bilirkişi raporlarına itibar edilmiştir. Davacı tescilli bu tasarımlar yanında ayrıca “…….” ismini verdiklerini bildirdiği tescilsiz kulp ürünü nedeniyle de talepte bulunmuş ise de, bu ürün çember şeklinde harcı alem olup, eskiden beri var olan bir üründür. Farklılık yaratan sadece kapıya monte aparatı olup, tasarımcının seçenek özgürlüğü dikkate alındığında ayrıntı mahiyetindedir. Kaldı ki, ilk defa Türkiye’de davacı tarafça kamuya sunulduğuna veya ne zamandan beri kamuya sunulduğuna dair kesin ve inandırıcı delil yoktur. Her ne kadar bilirkişi raporunda davalı ürününün bu ürüne benzerliği belirtilmiş ise de, davalının bu ürünü kopyaladığı veya haksız yararlandığına dair bir delil de yoktur. Bu itibarla tescilsiz tasarıma dayalı tecavüz ve haksız rekabet davası da reddedilmiştir.
Birleşen Mahkememizin …… Esas sayılı dosyasında hükümsüzlük davası yönünden yapılan değerlendirmede de; dava konusu tasarım tescilinin tescil başvuru tarihinden önce kamuya sunulduğuna dair gerek taraf delilleri gerekse re’sen yapılan incelemeye göre yenilik kırıcı bir ürün bulunamadığından yeni ve ayırt edici nitelikte olduğu sonuç ve kanaatine varılarak, ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DOSYA YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 170,78 TL harçtan, 59,30 TL ilam harcının mahsubu ile, 111,48 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen tecavüz davası yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen tazminat davası yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 2.000,00 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

B-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2020/152 ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 59,30 TL ilam harcından, 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 4,90 TL bakiye karar harcının, davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
C-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avanslarının ilgililerine iadesine,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.07/10/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır