Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/42
KARAR NO : 2020/326
DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 10/02/2014
– BİRLEŞEN İSTANBUL 1.FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNİN
2014/90 ESAS SAYILI DOSYASI –
DAVA : Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 11/02/2014
KARAR TARİHİ : 08/12/2020
KARAR YAZIMA TARİHİ : 08/01/2021
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı taraf vekili dava dilekçesinde özetle, İhracatçısı müvekkili, işvereni ………, yüklenicisi davalı ……Sistemleri A.Ş olan ….. Giydirme Cephe İşleri Sözleşmesinin taraflarca 17.02.2010 tarihinde imzalandığını, Beyoğlu ….. Noterliği’ nin 18.02.2013 tarihli ihtarnamesi ile haklı nedenle temsilci sıfatıyla feshedildiğini, fesihten sonra davalının kötü niyetli olarak 06.06.2013 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde beyana dayalı olarak …… adlı Mimarlık ve Şehircilik Tasarım Projesi’ nin ……. no ile isteğe bağlı kayıt tescil işlemini yaptırdığını, ……. firmasına ait olan taraflar arasında yapılan sözleşme ile projelendirmek amacıyla ….. ya tevdi edilen ve ….. Şirketine sadece montaj ve imalat işlerini yapması için verilen projeyi …..’ nın kendi adına yanıltıcı beyanda bulunarak bakanlık nezdinde …… ismiyle tescil ettirmesinin, sözleşmenin önemli bir kısmının ifa edildikten sonra fikri haklarını bahane ederek işin yapılmasına engel olmasının davalının kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, ……. firmalarının …… adlı mimarlık ve Şehircilik Tasarım Proje eserinin asıl sahibi olduğunu, davalı ……. Yapının söz konusu eserin sahibi olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle, 5846 sayılı FSEK göre …… adlı Mimarlık ve Şehircilik Tasarım ve Projesinin ….. kayıt tescil numaralı eserin müvekkili adına Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde tescil edildiğini, ayrıca endüstriyel tasarım olarak tescil ettirdiklerini, dava dışı …… tarafından ……. Projesinin tasarımı, dizaynı, planlanması, imalat, yapımı vs. Nedeniyle müvekkil şirketin sözleşme hükümlerine göre yapılması gerektiği halde yapılmayan ödemeler olduğunu, ….. mimari projesi ile müvekkilinin alüminyum giydirme dış cephe projesinin farklı olduğunu savunarak davanın reddini, karşı dava olarak davacı karşı davalı tarafından müvekkilinin ……. Projesinin aynısını yaptığını, müvekkiline ait manevi ve mali haklarına tecavüz edildiğini, müvekkilinin tescilli ……. adlı Mimarlık ve Şehircilik Tasarım ve Projesine yönelik tecavüzün ref’ini ve men’ini karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen İstanbul …. FSHHM’nin …… Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı tarafça gerçekleştirilen fiillerin haksız rakabet oluşturduğunun tespiti, haksız rekabetin men’i, davalı tarafın web sayfasında referanslar kısmında yer alan …… isimli projenin kaldırılması ve aynı web sayfasının ana sayfasında hüküm özetinin yayınlanması, davalı tarafından gerçekleştirilen haksız rekabet oluşturan fiiller nedeniyle vekil eden uhdesinde vuku bulmuş zarar ve zıyanın tam anlamıyla hesap edilmesinin davanın ilerleyen aşamalarında mümkün olacağından şimdilik 100.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın davalı tarafından vekil edene ödenmesi, gideri davalı tarafından karşılanmak üzere, hüküm ilan edilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacı ile ……. ve davalı arasında bir sözleşme yapıldığını, müvekkilinin bu işin asıl sahibi …… ile bütün bu sözleşmelerden önce bu davaya konu olan projeyi yaptığını ve …… ya teslim ettiğini ve diğer sözleşmelerin daha sonra yapıldığını ve daha sonrada alüminyum dış cephe işinin yapım işinin davalı tarafa verildiğini müvekkilinin dış cephe uygulamasını yaptığını ancak daha sonra sözleşmenin asıl olarak fesih edildiğini bu konuda Ankara Ticaret Mahkemesinde dava açıldığını, dış cephede kullanılan tasarımlarında kendisine ait olduğundan bunları eser ve tasarım olarak tescil ettirdiğini, davacının bunların iptali için Bakırköyde ve Çatalcada davalar açtığını Çatalca’daki davanın da görevsizlikle Bakırköy Mahkemesine geldiğini, o davaların bu davadan önce açıldığını karşı dava olarakta davacıya karşı tecavüzün önlenmesi davasını açtığını savunmuştur.
Mahkememizin 01/12/2016 Tarih, …… Esas ve ……. Karar sayılı kararı ile, “Asıl dava yönünden davacı tarafın davasının kısmen kabul kısmen reddi ile Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğünde tescil edilen …… adlı mimarlık ve şehircilik tasarımı (06.06.2013 …… tescil nolu) projenin davalının hak sahibi olduğu işleme eser niteliğinde olup, eser sahipliğine yönelik talebin reddine ancak projesinin ……. ana projesinin bağlantısı ortaya konulmadan ana projesinin adının ve hak sahibinin kim olduğu belirtilmeden ……. olarak tescil edilmesinin ihlal olduğunun tespitine, karşı dava yönünden davalı karşı davacıya ait tasarımların kullanımı ispat edilmemiş olup yerinde olmayan karşı davanın reddine, birleşen İstanbul ….. FSHHM ……. sayılı talep ve dava yönünden davalı tarafın işleme eser ve endüstriyel tasarım hak sahibi olup, buna yönelik şikayet ve delil tespiti ve hukuki haklarını kullanması Anayasal hak koruması altında olup, ispat edilemeyen tüm talepler yönünden birleşen dava dosyasındaki taleplerin reddine” dair verilen karar, taraf vekillerinin istinaf talebi üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …… Hukuk Dairesi’nin 30/12/2019 Tarih, …… Esas ve ……Karar sayılı ilamı ile, “Öncelikle ilk derece mahkemesince asıl ve birleşen davanın davalısının asıl davaya yönelik husumet itirazı üzerinde durularak, birleşen dava yönünden asıl ve birleşen davanın davacısının birleşen davadaki ileri sürülen hususların haksız rekabet oluşturduğu gözetilerek ve birleşen davada tazminat taleplerinin de bulunduğu dikkate alınarak, bu konuda yargılamaya kaldığı yerden devam edilmesi için HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca dosyanın ilk derece Mahkemesine iadesine karar vermek gerekmiştir. Dairemizin bu kabulü doğrultusunda asıl ve birleşen davanın davacısının asıl davaya yönelik asıl ve birleşen davanın davalısının ise karşı davaya yönelik istinaf istemlerinin bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir” gerekçesi ile kaldırılarak Mahkememize iade olunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi ilamı doğrultusunda, birleşen dosyadaki dava yönünden davalı eylemlerinin haksız rekabet oluşturduğunun kabulü ihtimalinde, dava tarihinden geriye doğru üç yıllık dönemle sınırlı olmak kaydıyla, birleşen dosya davacısı …… A.Ş.’nin isteyebileceği tazminat tutarını gösterir rapor düzenlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş ve dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 30/09/2020 havale tarihli raporda sonuç olarak, asıl ve birleşen dosyaların davalısının 06.06.2013 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde beyana dayalı olarak ……. no ile kayıt-tescilini yaptırdığı …… adlı Mimarlık ve Şehircilik Tasarım Projesi’nin ana projenin bağlantısını ortaya koymadan, ana projenin adı ve hak sahibinin kim olduğunu belirtmeden …… olarak tescil ettirmesinin iltibas teşkil ettiğinin, bu itibarla ihlal olduğunun Mahkemece kabul edildiği, ……Sistemleri Tic.A.Ş.’nin davacı tarafta yer aldığı karşı davaya ve dava konusu başkaca hak arama süreçlerine de konu ettiği tasarımların Kültür Bakanlığı nezdinde kayıt-tescil ettirdiği proje ile ilgili tasarımlar olup, karşı davacının bunlara dayanarak başvurduğu hukuki yollardan olumlu sonuç alamadığı ve asıl ve birleşen davaların davalısının, Kültür Bakanlığı nezdinde kayıt-tescil ettirdiği projeye ve TPMK nezdinde kayıtlı tasarımlara dayanarak asıl ve birleşen davaların davacısı …’ye ve/veya bu şirketin mal tedarikçilerine gönderdiği ihtarnameler, takipsizlikle sonuçlanan savcılık şikayetleri ve arama ve el koyma talepleri, yaptırdığı delil tespitleri dolayısıyla haksız rekabete sebep olduğunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi …… Hukuk Dairesi’nin 30.12.2019 Tarih ve ……. E., …… K. sayılı kararında kabul edildiği, tüm bunlar dikkate alındığında ve şayet Mahkemece davalı eylemlerinin haksız rekabet teşkil edip tazminat sonucunu doğurduğu yönünde karar tesis edilirse, öncelikle davacı, ihtarnameler, delil tespitleri ve savcılık şikayetleri dolayısıyla ödediği gider, masraf vb. tutarları uğradığı zarar kapsamında davalıdan talep edebileceği, ancak davalı ihlalinin davacının kazancına etkisinin tarafınca tespitinin mümkün olmadığı, birleşen dava tarihinden geriye doğru üç yıllık süre ile sınırlı olmak kaydıyla davacı ……..’nin hak kazandığı tazminat tutarı net olarak belirlenemediği, sadece tarafların kurumlar vergisi beyannamelerinden hareketle; davacı ……..’nin 2011 yılı faaliyet karının 14.456.743,84 TL, 2012 yılı faaliyet karının 38.179.127,25 TL, 2013 yılı faaliyet karının 24.320.844,67 TL olduğu, 2012 yılında 2011 yılına göre 23.722.383,41 TL %164,09 oranında faaliyet karlılığının arttığı ve 2013 yılında 2012 yılına göre 13.858.282,58 TL %36,29 oranında faaliyet karlılığının azaldığı ve davalı …… Sistemleri Tic. A.Ş.’nin 2011 yılı faaliyet karının 4.094.734,76 TL, 2012 yılı faaliyet karının 4.566.855,41 TL, 2013 yılı faaliyet karının 1.922.863,63 TL olduğu, 2012 yılında 2011 yılına göre 472.120,65 TL %11,52 oranında faaliyet karlılığının arttığı ve 2013 yılında 2012 yılına göre 2.643.991,78 TL %57,89 oranında faaliyet karlılığının azaldığının tespit edildiği ve bu nedenle, Türk Borçlar Kanunu’nun 50 ve 51. maddeleri gereği maddi tazminat tutarının Mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Dosya kapsamı deliller, bilirkişi raporları ve İstanbul BAM ……Hukuk Dairesi’nin kararı birlikte değerlendirildiğinde; davalı şirketin gerçekte hak sahibi olmadığı dava dışı yabancı şirkete ait “……” isimli mimarlık ve şehircilik tasarım projesini hak sahibiymişcesine T.C. Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde 06/06/2013 tarih ve …… tescil-kayıt numarası ile isteğe bağlı tescil ettirerek bu projeyi gerekçe göstererek davacı aleyhinde hukuki girişimlerde bulunduğu, bu haliyle sahibi olmadığı eseri adına tescil ettirip davacıya karşı ileri sürmesi TTK anlamında haksız rekabet teşkil ettiğinden FSEK 83/3 maddesi anlamında davacının aktif dava ehliyetinin varlığı ve işbu davayı açmakta hukuki yararının varlığı kabul edilmiştir. Bu itibarla asıl dava yönünden davacının davasının kabulüne, davalının T.C. Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde 06/06/2013 tarih ve …… tescil-kayıt numarası ile isteğe bağlı tescil ettirdiği “……” isimli mimarlık ve şehircilik tasarım projesinin hak sahibi olmadığının, yine aynı kayıt tescil belgesinde “……” ismini kullanmasının haksız olduğunun tespitine karar vermek gerekmiştir. Karşı dava yönünden ise bilirkişi raporlarında belirtildiği üzere davacı karşı davalının kullanımının tescil edilen bu projeden farklı olduğu gibi davalı karşı davacının hak sahibi olmaması karşısında karşı davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen İstanbul ….. Fshhm’nin ….. Esas Sayılı Dosyası Yönünden ise İstanbul BAM ……. Hukuk Dairesi’nin ……. Esas …… Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere davalının hak sahibi olmadığı bir eseri dayanak göstererek davacı hakkında girişimlerde bulunması, davacı ile iş ilişkisinde olan üçüncü kişi şirketlere çektiği ihtarnameler ve yazdığı yazılar ile kötülemesi karşısında davalının bu eylemlerinin yasal şikayet hakkını aşıp TTK 54 ve devamı maddeleri anlamında haksız rekabet teşkil ettiği sonuç ve kanaatine varılmıştır. Davalının gerçek hak sahibi olmadığı “……” isimli mimarlık ve şehircilik tasarım projesini adına tescil ettirip bu projeye dayalı olarak davacı ve üçüncü kişilere yönelik girişimlerde bulunması eyleminin haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, men’ine karar vermek gerekmiştir. Bilirkişi raporunda değinildiği üzere maddi zararın miktarının tam olarak tespiti mümkün olmadığından TBK 50 ve 51.maddeleri uyarınca haksız rekabetin niteliği, tarafların ekonomik durumu, işin boyutu gözetilerek davacı yararına 50.000,00 TL maddi tazminat takdir edilmiştir. Yine davalının bu eylemleri, davalıyı üçüncü kişiler yönünden hak sahibi olmadığı projeden yararlanan olarak gösterip kötülemesi karşısında TBK 58 maddesi anlamında davacının manevi haklarını da ihlal ettiği anlaşılmakla, haksız eylemin niteliği, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek davacı yararına 50.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Bu itibarla davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının KABULÜNE, davalının T.C. Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde 06/06/2013 tarih ve …… tescil-kayıt numarası ile isteğe bağlı tescil ettirdiği “……” isimli mimarlık ve şehircilik tasarım projesinin hak sahibi olmadığının, yine aynı kayıt tescil belgesinde “……” ismini kullanmasının haksız olduğunun tespitine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 54,40 TL ilam harcından, 25,20 TL peşin harcın mahsubu ile, 29,20 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 50,40 TL dava ilk masrafı, 1.616,80 TL tebligat-tezkere ve 7.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.167,20 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davalının karşı davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 54,40 TL ilam harcından, 25,20 TL peşin harcın mahsubu ile, 29,20 TL bakiye karar harcının davalı/karşı davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalı/karşı davacıdan alınarak, davacı/karşı davalıya verilmesine,
4-Davalı/karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
C-BİRLEŞEN İSTANBUL …. FSHHM’NİN …… ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, Davalının gerçek hak sahibi olmadığı “……” isimli mimarlık ve şehircilik tasarım projesini adına tescil ettirip bu projeye dayalı olarak davacı ve üçüncü kişilere yönelik girişimlerde bulunması eyleminin haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, men’ine,
Takdiren 50.000 TL maddi ve 50.000 TL manevi tazminatın ilk haksız fiil (şikayet tarihi olan) 22/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin masrafı davalıdan alınarak ülke çapında yayınlanan bir gazetede ilanına,
Davacının fazlaya dair taleplerinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 6.831,00 TL ilam harcından, 3.415,50 TL peşin harcın mahsubu ile, 3.415,50 TL bakiye karar harcının, davalıdan tahsili ile hazine irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat yönünden hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 25,20 TL başvuru ve 3.415,50 TL peşin olmak üzere toplam 3.440,70 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 701,50 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 280,60 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
E-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.08/12/2020
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır