Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/346 E. 2021/251 K. 18.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/346
KARAR NO : 2021/251

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Tazminat
DAVA TARİHİ : 14/12/2020
KARŞI DAVA : Tasarımın Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA TARİHİ :11/02/2021
KARAR TARİHİ : 18/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 18/11/2021
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin 14.02.2020 tarihinde kendisine ait bir bayan pantolon tasarımını TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, ancak davalının 14.02.2020 tarihli ve ….. tescil numaralı tasarım tescil belgesi içeriğindeki 2.1 nolu tasarımı izinsiz olarak bire bir aynısını üreterek piyasaya sürdüğünü, davalının bu şekilde haksız kazanç elde ettiğini, davalı şirketin toptan çalışan bir şirket olmasından kaynaklı üretim ve satışının da büyük miktarlarda olduğunu, üretilen malların kalitesi düşük olması nedeniyle halk nezdinde yanlış algıya yol açarak zarara uğradığını ve davalı eylemlerinin müvekkilinin tescilli tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ederek, davalı fillerinin müvekkilinin tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 60,00 TL maddi, 60,00 TL yoksun kalınan kazanç ve 100.000,00 TL manevi tazminatın, haksız fil tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP/KARŞI DAVA ; Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, müvekkilinin tescilli tasarımına konu olan ürünler ile davacının tescilli tasarımına ait ürünlerin benzer olmadığını, müvekkilinin kullandığı tasarımın genel görümü, bütünsel etki ve izleniminin, bilgilenmiş kullanıcı gözüyle davacının tescilli tasarımından belirgin şekilde farklı olduğunu, benzer oluğu iddia edilen davacıya ait pantolon tasarımının tescilli olmadığı gibi davacının …. tescil numaralı tasarımının yeni ve ayırt edici olma özelliklerine sahip olmadığını, başka firmalarca üretilen tasarım örnekleriyle dava konusu tasarımın farklı firmalarca yıllardan beri üretildiğini ve kullanıldığını, tasarımların birebir aynı ve anonimleşmiş bir tasarım olduğunu, bu nedenle de davacının dayanak yaptığı tasarımın taklit olduğunu, davacının piyasadaki mevcutlarını taklit ederek kendi adına tescil ettirdiğini iddia ederek, müvekkili aleyhine açılan asıl davanın reddini ve davacı adına olan …… tescil numaralı tasarım belgesinin hükümsüzlüğünü talep ve karşı dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, tasarıma yönelik tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, tazminat, karşı dava ise tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, …… tescil numaralı tasarım tescil belgesinin, 16/10/2020 tarihinden itibaren 5 yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 77 maddesi ile, tasarımın 55. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56. ve 57. maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58. maddenin dördüncü fıkrası ve 64. maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse, hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilebileceği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. bendinde ise, 64. maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi halinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınacağı ve kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şart olacağı hususları belirtilmiştir.
Davacının ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesi amacıyla mahallinde yaptırılan inceleme sonucu hazırlanan bilirkişi raporunda sonuç olarak, “24.12.2020 tarihinde aleyhine tespit istenen taraf …… tabelalı işletmesi … isimli kişiye ait olduğu belirtilen adreste bulunan iş yerinde yapılan incelemede tespit edilen askıda 9 adet, pakette 45 adet olan ürünler ve “……” etiketli satın alınarak dosyaya fişi ile delil olarak sunulan pantolonlar üzerinde yapılan incelemede, adreste sergilenen pantolonların tescilli …… (2) nolu pantolon tasarımı ile karıştırılmaya sebebiyet verecek nitelikte birebir aynı derecede benzer olduğu, ortalama tüketici nezdinde tescilli tasarımla aynı ürün algısı oluşturacak nitelikte benzerliğin var olduğu, bu ürünlerin teşhir standında ve ticari alanlarda satışa hazır halde sergilendiği” belirtilmiştir.

Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesine karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 15/09/2021 tarihli raporda sonuç olarak, hükümsüzlüğe dayanak olarak mahkemeye sunulan 3 parça üründen, 2 sıra nolu ve …. Şahıs firmasına ait sosyal medya hesabı üzerinde yapılan incelemelerde “@……” kullanıcı adı ile tescilsiz olarak 27 Ocak 2018 tarihinde satışa sunulan ürün ile hükümsüzlüğü talep edilen davacı/karşı davalı tarafa ait 14/02/2020 tarihli …… (2) numaralı tasarım tescili arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davacı/karşı davalıya ait tasarımın, tescil tarihi olan 14 Şubat 2020 öncesinde piyasada yer alan ve üretilen bir ürün olduğu, bu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfının bulunmadığı, tescil şartı taşımayan bir ürün görünümünün tescillendiği, haliyle yasanın aradığı anlamda hükümsüzlük şartlarının oluştuğu, hükümsüzlük davasının geçmişe etkisi dikkate alındığında, davalı/karşı davacının kullanımının tasarıma tecavüz teşkil etmeyeceği belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporları da birlikte değerlendirildiğinde; davacının dayandığı 14/02/2020 tarihli …… (2) numaralı tasarım tescilinin tescil tarihi olan 14 Şubat 2020 öncesinde piyasada yer alan ve üretilen bir ürün olduğu, bu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfının bulunmadığı, tescil şartı taşımayan bir ürün görünümünün tescillendiği, haliyle yasanın aradığı anlamda hükümsüzlük şartlarının oluştuğu anlaşılmakla karşı davanın kabulü ile, tasarımın hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
Hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından tasarımdan doğan hakların ihlali söz konusu olmayacağı gibi haksız rekabette de sebep olmayacağından asıl davanın da reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 1.709,80 TL harçtan, 59,30 TL ilam harcının mahsubu ile, 1.650,50 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat talebi yönünden hesaplanan 120,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN ;
1-Karşı davanın KABULÜNE,
-Davacı-karşı davalı adına tescilli …… (2) nolu tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 380,00 TL peşin harçtan, 59,30 TL ilam harcının mahsubu ile, 320,70 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı/karşı davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacı/karşı davalıdan alınarak, davalı/karşı davacıya verilmesine,
4-Davalı/karşı davacı tarafından yapılan 1.500,00 TL yargılama giderinin, davacı/karşı davalıdan alınarak, davalı/karşı davacıya verilmesine,
C-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.18/11/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır