Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/324
KARAR NO : 2021/226

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması,
Önlenmesi, Durdurulması, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 27/11/2020
KARAR TARİHİ : 26/10/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 26/10/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin 1965 yılında …….. Dikim Evi olarak kurulduğunu, Türkiye genelinde birçok otel, hastane ve medikal sektöre bu anlamda hizmet verdiğini, yurt içi ve yurt dışında ihracatlar yaptığını, müvekkilinin aynı zamanda çeşitli AR-GE çalışmaları yaptırarak yeni ve tamamen özgün tasarımları oluşturduğunu ve kendi adına tescillediğini, müvekkili firmanın kutu tasarımını ……. (1) numaralı tasarım tescil belgesi ile tescil ettirdiğini, ancak hal böyle iken davalı tarafından, “…….” markası altında üretip piyasaya sunduğu ürünler ile müvekkili ürünleri arasında belirgin derecede benzer olduğunu, bunun üzerine müvekkili tarafından davalıya müvekkiline ait tasarımdan doğan hakların ihlal edildiği ve haksız eylemin sona erdirilmesi amacıyla ihtarname keşide edildiğini, davalının bu ihtara karşı yanlışlığın düzeltileceğini ve ihtara konu kutu ambalajını kullanmayacaklarını bildirdiğini, ancak buna rağmen davaya konu ambalajlı ürünlerin davalı tarafından satılmaya devam edildiğini, Mahkememizin ……….Değişik İş sayılı dosyasından aldırılan bilirkişi raporu ile de söz konusu durumun tespit edildiğini, davalının bu eylemlerinin müvekkilinin tescilli tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiğini ve maddi ve manevi zararlara uğrattığını iddia ederek, müvekkilinin tescilli tasarımına yönelik tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, giderilmesini, tecavüz teşkil eden ürünlere ve bu ürünlerin üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara ve bu ürünlerin görsellerinin yer aldığı tanıtım vasıtalarına el konularak imhasını, belirsiz alacak davasında harca esas değer olmak üzere 1.000,00 TL maddi tazminatın, dava açıldığı tarihten itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile, 20.000,00 TL manevi tazminatın, dava açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 15/09/2021 tarihli dilekçesi ile, 1.000,00 TL olan maddi tazminat talebini 36.056,16 TL olarak artırıp harcını yatırmıştır.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının açtığı davasında haksız ve mesnetsiz olduğunu, davacı tarafından müvekkiline, davacının tasarım haklarına tecavüz edildiğini iddia ettiği ürünlerin üretim ve satışından vazgeçmesini ve eldeki ürünlerin imha etmesini talep ettiğini, bu taleplerin müvekkili tarafından yerine getirildiğini ve bu durumun davacıya bildirildiğini, davacının herhangi bir zarara uğradığını hiçbir şekilde ispatlayamadığını, müvekkiline gönderilen ihtarname üzerine ürünlerin piyasadan çekildiğini ve üretimini durdurduğunu, piyasadaki mevcut maske kutuları incelendiğinde, tüm kutuların birbirine benzediğini, maskeli ve boneli insan figürü ile sade ve düz bir yazı fontu seçilen maske kutusu, ayırt edici bir tasarımdan ziyade ürünün içeriğine ilişkin bilgi verici nitelikte olduğunu ve müvekkilinin davacının tescilli tasarımına yönelik tecavüz veya haksız rekabet eyleminin bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi, giderilmesi, tecavüz teşkil eden ürünlere ve bu ürünlerin üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, bu ürünlerin görsellerinin yer aldığı tanıtım vasıtalarına el konularak imhası, maddi ve manevi tazminat ile verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Dosya arasına alınan ve işbu davaya dayanak olan Mahkememizin ……….Değişik İş sayılı dosyasında, bilirkişi tarafından internet üzerinde yapılan tespit sonucu hazırlanan raporda sonuç olarak, “tespit isteyen tarafa ait ……. tescil numaralı tasarım ile https://www……..com/……-adet-. …….. adresinde tespit edilen ürün görseli arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerine yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadı ve bu sebep ile benzer olarak algılandıkları” bildirmiştir.
İzmir Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılarak, dosya resen seçilen mali müşavir bilirkişiye tevdi ve mahallinde davalı şirket ticari defterleri inceleme yetkisi de verilerek mahallinde inceleme yaptırılıp, dava konusu ……… tescil nolu ambalaj tasarımı taşıyan ürünlerden, dava tarihi olan 27/11/2020 tarihi ile tescil başvuru tarihi olan 13/03/2020 tarihleri arası dönemle sınırlı olarak, kaç adet ürün satışı yapıldığı ve ne kadar ciro elde edildiği ile ne kadar kar elde edildiğini gösterir rapor tanzimi istenmiş olup, aldırılan bilirkişi raporunda sonuç olarak, davalı vekili tarafından bilirkişi incelemesine sunulan 2020 yılına ait tastikli ticari defterler ve içeriğini yansıtan mali tablolar, muavin hesapları ile birlikte incelendiği ve sunulan belgelerin defterlerde muhasebe usulüne uygun şekilde kayda alındığı, dava konusu ……. tescil nolu tasarımın, olası tecavüzlü dönemde, şirket stok hesaplarında belirleyici şekilde kayıt edilmediği, satış hesaplarının davacının tasarımının benzerine ışık verecek şekilde adet, cins vs şeklinde kayıtlı olmadığı, davalı tarafın tecavüzlü dönem dahilinde, alış ve satış faturaları üzerinde yapılan incelemede, faturaların defterlerinde kayıtlı olduğu ve bu faturaların hesaplamaya esas alınabileceği, davalı tarafın 2020 yılında gerçekleştirdiği satışlarına ait net karlılık oranı dahilinde hakkaniyet ilkesine bağlamında, tecavüzlü döneme ait satışlara uyarlandığında, toplamda 36.056,16 TL net satış karı elde edebileceği belirtilmiştir.
Dosya kapsamı deliller, TPMK kayıtları ve bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu ……. tescil nolu tasarımın davacı adına tescilli olduğu, tacir olan davalının basiretli davranmadığı, bu ambalaj tasarımı ile aynı olacak şekilde kullanıp piyasaya sürdüğü ve böylece davacının tasarım tescilinden doğan haklarını ihlal ettiği gibi, bu eylemin haksız rekabet teşkil ettiği anlaşılmakla, tecavüz ve haksız rekabete dair talep kabul edilmiştir. Mali müşavir bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, dava konusu …… tescil nolu tasarımın, olası tecavüzlü dönemde, şirket stok hesaplarında belirleyici şekilde kayıt edilmediği, satış hesaplarının davacının tasarımının benzerine ışık verecek şekilde adet, cins vs şeklinde kayıtlı olmadığı, raporda belirtilen net kazancın ürüne ilişkin olup, buna dava konusu ambalaj tasarımının katkısının tespitinin tam olarak mümkün olmadığı, dolayısıyla maddi tazminatın TBK 50 ve 51 maddeleri gereği takdiri gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak, tasarımın ambalaj tasarımı olması, ihlalin süresi ve boyutu esas alınarak davacı yararına 5.000,00 TL maddi tazminat takdir edilmiştir. Davalının eylemi aynı zamanda davacının tasarım tescilinden doğan manevi haklarını da ihlal ettiğinden tarafların ekonomik durumu, ihlalin niteliği ve süresi ile, manevi tazminatın amacı gözetilerek davacı yararına 5.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Bu itibarla davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli …… tescil nolu ambalaj tasarımından doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine ; tecavüz teşkil eden davalı tarafa ait ambalajların ve münhasıran bunların üretiminde kullanılan klişelere, üretildikleri satıldıkları , piyasaya sunuldukları ve ticari amaçla bulundurulduğu her yerde toplatılarak el konulmasına ve imhasına ; ihlal teşkil eden görsellerin yer aldığı ve tanıtımlarının yapıldığı davalı tarafa ait broşür, katalog ve tanıtım vasıtalarına el konularak imhasına,
2-TBK 50 – 51 maddeleri uyarınca takdiren 5.000,00 TL maddi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, yine 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair tazminat taleplerinin reddine,
3-Karar kesinleştiğinde masrafı davalıya ait olmak üzere hüküm özetinin günlük bir gazete ile ilanına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 358,63 TL harç ile 599,00 TL tamamlama harcının toplamı olan 957,63 TL harçtan, 683,10 TL ilam harcının mahsubu ile 274,53 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru, 358,63 TL peşin ve 599,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 1.012,03 TL harç giderinden, iade olunan 274,53 TL harcın mahsubu ile, kalan 737,50 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 127,00 TL tebligat – tezkere ücreti ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 1.192,80 TL olmak üzere toplam 2.319,80 TL yargılama giderinden, davanın kabul-red oranına göre hesaplanan 414,25 TL’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
12-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
13-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.26/10/2021

Katip …….
e-imzalıdır

Hakim ……
e-imzalıdır