Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/258 E. 2022/28 K. 15.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/258
KARAR NO : 2022/28

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Önlenmesi, Durdurulması, Tazminat
DAVA TARİHİ : 30/09/2020
KARAR TARİHİ : 15/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 16/02/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin uzun yıllardır bayan giyim tekstili alanında faaliyet gösteren bir firma olduğunu, tüm marka ve tasarımlarını mevzuatın öngördüğü şekilde TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, müvekkilinin bu bağlamda …….. (8) ve (10) tescil numaralı tasarıma konu ürünlerin münhasıran hak sahibi olduğunu, ancak hal böyle iken, davalı şirketlerin ticari faaliyetlerinin müvekkilinin tescilli tasarımına tecavüz oluşturduğunu, diğer davalı gerçek kişiler ……… ve ………’ün, davalı şirketin müdürleri olması ve haksız fiili bizzat gerçekleştiren kişiler olmaları nedeniyle davaya taraf yapıldıklarını, Mahkememizin ……. D.İş sayılı dosyasında yapılan delil tespiti sonucunda da tecavüzün varlığının tespit edildiğini, davalı tarafından müvekkilinin TPMK nezdinde tescilli tasarımı ile iltibas yaratacak derecede birebir benzeyen ürünleri, müvekkilince herhangi bir hak tanımaksızın ve arada herhangi bir lisans sözleşmesi olmaksızın, haksız ve hukuka yakırı bir şekilde üretildiğini, toptan ve perakende olarak satışının yapıldığını ve davalıların tüm bu eylemlerinin müvekkilinin tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, davalıların müvekkilinin tescilli tasarımından doğan haklarına yönelik tecavüzün tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, şimdilik 1,000,00 TL maddi tazminat ile 100,00 TL itibar ve 20.000,00 TL manevi tazminatın, delil tespiti yapılan 29/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek değişken oranlardaki ticari faizi ile birlikte tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 13/01/2022 tarihli dilekçesi ile, 1.000,00 TL olan maddi tazminat talebini, davalı …… Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi – ……… yönünden 21.600,00 TL ve ………. Tekstil İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi – ……… yönünden 21.600,00 TL olarak ıslah etmiş ve harcını yatırmıştır.
CEVAP ; Davalılar vekili cevap dilekçesi ile, huzurdaki davada müvekkilleri ……… ve ………’ün şahıs olarak sorumlu tutulmasının yasal olarak mümkün olmadığını, bu müvekkilleri yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının tescilli olduğu iddia edilen tasarımını ilgili kanunda açıkça ifada edilen koruma şartlarını sağlamadığını, Mahkeme nezdinde değişik iş dosyasında alınan bilirkişi raporunu kabul etmediklerini, müvekkillerinin moda tasarım uzmanı, tekstil mühendisi veya kıyafet üreticisi olmadığını, perakendeci olduklarını, müvekkillerinin herhangi bir tasarım ihlaline sebebiyet verecek eylem gerçekleştirmediğini, davacı yan ile müvekkilleri arasında haksız rekabet oluşmadığını, bu sebeple de davacının tecavüz ve tazminat taleplerinin haksız ve mesnetsiz olduğunu savunarak, müvekkilleri ……… ve ……… yönünden davanın usulden reddini, diğer müvekkilleri yönünden davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davalıların davacının tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüzün tespitin, önlenmesi, durdurulması, maddi, manevi ve itibar tazminatı ile verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan celp edilen kayıtlardan, …….. tescil numaralı tasarımın, 30/01/2020 tarihinden itibaren 5 yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Dosya arasına alınan ve işbu davaya dayanak yapılan Mahkememizin …….. Değişik İş sayılı dosyasında bilirkişi vasıtasıyla mahallinde yapılan delil tespiti sonucu alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak, “Tespit talebinde bulunana ait ……. nolu tasarım tescil formunda yer alan 8 ve 10 nolu modellerin …….. Hazır Giyim San.ve Dış Tic.Ltd.Şti adına 30/01/2020 tarihinde tescil edildiğini, karşı tarafın……. Cad. …….. Sk. No:….. Merter/İSTANBUL adresinde bulunan toptan satış mağazasında 8 nolu tasarım modeline benzer farklı renklerde toplam 56 adet ürün bulunduğunu, 10 nolu tasarım modeline benzer farklı renklerde toplam 194 adet ürün bulunduğunu, her iki nolu tasarım modeli ile davalı firmanın toptan satış mağazasında bulunan model karşılaştırıldığında, işbu tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından birebir aynı olduğu, davalı tarafından davacı firmanın kendi ortalanma algıdaki tüketici kitlesince iltibasa ve aldatmaya yol açacak şekilde tescilli tasarım görsellerinin taklit yolu ile üretilmesi ile piyasaya sunulduğunu, karşı tarafın…… Mah. ….. Cad. No:…….. Bağcılar/İSTANBUL adresinde 10 nolu tasarım modeline benzer farklı renklerde toplam 22 adet ürün bulunduğunu, ancak 10 nolu tasarım modeli ile davalı firmanın perakende satış mağazasında bulunan model karşılaştırıldığında, işbu tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından birbirinden farklı olduğunu, her iki nolu tasarım modeli ile davacı vekilinin daha önce davalı firmanın perakende satış mağazasından alıp dosyaya sunduğu model karşılaştırıldığında, işbu tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından birebir aynı olduğu, davalı tarafından davacı firmanın kendi ortalanma algıdaki tüketici kitlesince iltibasa ve aldatmaya yol açacak şekilde tescilli tasarım görsellerinin taklit yolu ile üretilmesi ile piyasaya sunulduğu belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada davanın esası ile ilgili bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti 24/09/2021 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalılar ……… ve ………’ün dosya münderecatından tespit edilen
şahsen herhangi bir kullanımlarının bulunmadığı, ilgili şahısların yetkilisi oldukları
şirketlerin yaptığı kullanımlar nedeni ile şahsen tasarıma tecavüz fiillerini işlediklerinden bahsedilemeyeceği,
diğer davalılardan ………. Tekstil İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin tespit ve dava konusu edilmiş olan ürünlerin üreticisi, davalılardan ……… Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin ise ilgili ürünlerin satışını yapan bayi olarak ticari
faaliyetlerini sürdürmekte oldukları ve mahkememizin …… D.İş dosyası ile tespit edilen kullanımlarının, davacı yan tasarım hakkına tecavüz teşkil eder mahiyette olduğu, davalıların davacı yan ile haksız rekabet teşkil eder herhangi bir faaliyetinin tespit edilemediği, mahkeme tarafından, dava konusu tasarımlar yönünden tecavüzün varlığına karar
verilmesi halinde, davacı tarafın dava konusu tasarımlara ait satış tutarı, ortalama piyasa
şartları ve üretim süreçleri dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre, yoksun kaldığı muhtemel kazanç tutarı, davalı …… Tekstil yönünden 21.600,00 TL, diğer davalı ……… Tekstil yönünden 21.600,00 TL olmak üzere toplam 43.200,00 TL olarak hesap edildiği,
davacı tarafın maddi tazminat talebinin, Borçlar Kanununun 50. ve 51. maddelerine göre
belirlenmesi hususunun Mahkemenin takdirinde olduğu, davalı yan tarafından gerçekleştirilen eylemler, davacı yan tasarım hakkına tecavüz teşkil
etmekle birlikte, davacı yan kalite ve güven imajına zarar verecek boyutta olduğunun dosya münderecatından anlaşılamadığı, bu meyanda davacı yan lehine itibar tazminatı
şartları meydana gelmediği belirtilmiş ve taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazı üzerine, dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olmakla, heyet tarafından hazırlanan 12/01/2022 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, kök raporlarında yer verilen görüşlerin değiştirilmesini gerektiren herhangi bir durumun olmadığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller birlikte değerlendirildiğinde; …….. tescil nolu tasarımın davacı adına tescilli olduğu, davalı şirketlere ait iş yerlerinde yapılan tespit de (8) ve (10) nolu tasarım tescili koruma kapsamında ürünlerin satışa arz edildiğinin tespit edildiği, davalılardan ………. Tekstil İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin tespit ve dava konusu edilmiş olan ürünlerin üreticisi, davalılardan ……… Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin ise ilgili ürünlerin satışını yapan bayi olarak ticari faaliyetlerini sürdürmekte oldukları, ticaret sicil kayıtları ve davalı tarafın vekaletnamesine ekli imza sirkülerine göre davalı ………’ün diğer davalı ……… Tekstil Limited Şirketinin ortağı ve yetkili müdürü olduğu, davalı ………’ın ise davalı …… Tekstil Limited Şirketinin ortağı ve yetkili müdürü olduğu anlaşılmıştır. Buna göre, davalıların eylemleri davacının tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinden davacının tüm davalılara yönelik tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüze ilişkin talebi yönünden davası kabul edilmiştir.
Davalı vekili gerçek kişi davalıların sorumluluğu bulunmadığını iddia ile bu davalılar yönünden davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddi gerektiğini savunmuş ise de Türk Medeni Kanunu’nun 50/3. maddesi uyarınca bir tüzel kişinin organları, haksız fiilden dolayı ayrıca kişisel olarak sorumludurlar. 6102 sayılı TTK’nın 623.maddesi uyarınca da limited şirket, müdür tarafından yönetilir ve temsil olunur. Dosyada mevcut vekaletname ekindeki imza sirkülerinden davalı ………’ün diğer davalı ……… Tekstil Limited Şirketinin ortağı ve yetkili müdürü olduğu, davalı ………’ın ise davalı ……… Tekstil Limited Şirketinin ortağı ve yetkili müdürü olduğu, davalı şirketleri tek başına temsile yetkili oldukları anlaşıldığından yukarıda anılan TMK’nın 50/3. maddesi uyarınca bu davalıların da dava konusu tescavüz eylemlerinden kişisel olarak sorumlu olduğu sonucuna varılmış, davalı savunmasına itibar edilmemiştir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 20.02.2013 tarih, 2013/13935 E.,2014/3089 K. Sayılı ilamı da aynı yöndedir)
Davacının tazminat talepleri yönünden yapılan değerlendirmede; avalılardan ………. Tekstil İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin tespit ve dava konusu edilmiş olan ürünlerin üreticisi, davalılardan ……… Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin ise ilgili ürünlerin satışını yapan bayi olarak ticari faaliyetlerini sürdürmekte oldukları, dosya kapsamı deliller ve taraf beyanlarından anlaşılmıştır. Yüksek Yargıtay …….. Hukuk Dairesi’nin ……. Esas, ….. Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere taklit tasarımlı malların satıcıları yönünden, men ve ref sorumluluğu ile tazminat sorumluluklarını birbirinden ayırmak gerekir. Taklit tasarımlı malların üreticileri kural olarak gerek men ve ref, gerekse tazminat sorumluluğu yönünden sorumlu olduklarının kabulü gerekirken, bu malları başkasından satın alarak kendileri satışa arz edenlerin men ve ref sorumlulukları yönünden kusurlu olup olmadıklarına bakılmazken, tazminat talepleri yönünden sorumlulukları kusur esasına dayalıdır. Taklit tasarımlı malların satıcısı yönünden tasarım hakkına tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminata hükmedilebilmesi için; satıcının bu malların taklit olduğunu bilerek satması ve bu hususu bilebilecek durumda olması gerekir. Somut olayımızda davalılardan ……… Tekstil Limited Şirketi dava konusu ürünleri diğer davalı şirketten toptan alıp perakende satmakla ve ürünlerde davalı ……… Şirketine ait marka bulunmakla, ürünlerin davacı tasarımı koruma kapsamında olduğunu bilmesi mümkün görülmediğinden davacının davalılar ……… ve ……… Tekstil Limited Şirketi yönünden davacının tazminat talebinin reddi gerekmiştir.
Davacının davalılar ……… ve ……… Tekstil Limited Şirketine yönelik tazminat taleplerine gelince, dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporuna göre davacının isteyebileceği maddi tazminat tutarının 21.6000,00 TL olduğu anlaşılmakla davacının maddi tazminat talebinin bu tutar yönünden kabulü gerekmiştir. Davalıların eylemi aynı zamanda davacının tasarımdan doğan manevi haklarını da ihlal ettiğinden, ihlalin niteliği, süresi, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek 10.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Davacı ayrıca itibar tazminatı da istemiş ise de, olayda SMK 150/2 koşulları oluşmadığından itibar tazminatı talebi reddedilmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE,
2-Davalıların davacı adına tescilli ……… tescil nolu (8) ve (10) nolu tasarımlardan doğan haklarına tecavüzünün tespitine, durdurulmasına, önlenmesine,
3-Toplam 21.600,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın, haksız eylem tarihi olan 29/07/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’dan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının itibar tazminatına dair talebi ile davalılar ……… Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ………’e yönelik tazminat taleplerinin REDDİNE,
5-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan trajı en yüksek bir gazete ile ilanına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 2.158,59 TL ilam harcından, 360,34 TL peşin ve 719,00 TL ıslah harcının toplamı 1.079,34 TL harcın mahsubu ile, 1.079,25 TL bakiye karar harcının davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’dan müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’dan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’dan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalılar ……… Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ………’e verilmesine,
11-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalılar ……… Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ………’e verilmesine,
12-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen itibar tazminat davası nedeniyle hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’a verilmesine,
13-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru, 360,34 TL peşin ve 719,00 TL ıslah harcının toplamı 1.133,74 TL harç giderinin, 141,72 TL.’sinin, davalılar ……… Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ………’den, 992,02 TL.’sinin davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’dan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
14-Davacı tarafından yapılan 186,00 TL tebligat-tezkere masrafı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve Mahkememizin …… D.İş sayılı dosyasında yapılan 1.063,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 4.249,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 1.593,38 TL’siden, 199,17 TL’sinin davalılar ……… Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile ………’den, 1.394,21 TL.’sinin davalılar ………. Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı ………’dan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
15-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
16-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.15/02/2022

Katip …….
e-imzalıdır

Hakim ……..
e-imzalıdır