Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/206 E. 2022/89 K. 29.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/206
KARAR NO : 2022/89

DAVA : FSEK – Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/08/2020
KARAR TARİHİ : 29/03/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/03/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin İsrail bölgesinin önde gelen fotoğraf ajanslarından biri olduğunu, mali hakları müvekkiline ait fotoğrafların ” ….. “, “….. ve “…… ” gibi uluslararası haber sitelerinde yayınlandığını, ancak hal böyle iken davalının, müvekkilinin kullanım, yayın ve pazarlama haklarına sahip olduğu 19 ayrı fotoğrafı, izin almaksızın ve hiçbir bedel ödemeksizin farklı tarihlerde https://www…..com.tr web sitesi aracılığıyla umuma arz ettiğini, mali hakları müvekkiline ait olan 19 ayrı fotoğrafın, davalı tarafça bu şekilde kullanılmış olmasının müvekkilinin FSEK’den doğan hakların ihlal ettiğini iddia ederek, tecavüzün önlenmesi ve kaldırılması için davaya konu fotoğrafların davalıya at haber sitesinden kaldırılmasını, her bir fotoğraf için şimdilik 1.000,00 TL olmak üzere toplam 19.000,00 TL maddi tazminatın, her bir fotoğrafın davalı sitesinde yayınlandığı günden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 10/03/2022 tarihli dilekçesi ile, 19.000,00 TL olan maddi tazminat talebini, 36.000,00 TL olarak ıslah etmiş ve harcını yatırmıştır.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının hak iddia ettiği fotoğrafların hükmi şahıs olarak fiziken yaratmasının söz konusu olmadığını, davacının dava konusu fotoğraflar üzerinde mali hak sahibi de olmadığını, dava konusu fotoğrafların günlük haberlerin konusunu oluşturan siyasi ve sosyal olaylarda, herkes ve her gazeteci tarafından aynı zamanda, aynı açılardan çekilip tam benzerlik arz edebilecek sıradan fotoğraflar olduğunu, davacı tarafça talep edilen bedelin hangi kriterlere dayalı oluğu ve zararın oluştuğunun belirlenmediğini, sıradan bir fotoğraf yayını için istenen tazminat miktarının fahiş olduğunu ve tazminat cezaya dönüştürücü nitelik arz ettiğinden kabulünün mümkün olmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının FSEK’den doğan haklarına tecavüzün önlenmesi, kaldırılması ile maddi tazminat taleplidir.
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 2/3 maddesinde, bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket ve benzerleri, herçeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projelerinin ilim ve edebiyat eseri sayılabileceği belirtilmiştir.
5846 Sayılı Kanunu’nun 4. Maddesi ile, estetik değere sahip olan, yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller, gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen eserler, kaligrafi, serigrafi, heykeller, kabartmalar ve oymalar, mimarlık eserleri, el işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları, fotoğrafik eserler ve slaytlar, grafik eserler, karikatür eserleri ile her türlü tiplemelerin güzel sanat eseri olarak nitelendirildiği ve krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel model ve resim olarak kullanılmasının, düşünce ve sanat eseri olma sıfatlarını etkilemeyeceği belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 16/07/2021 tarihli raporda sonuç olarak, dosyaya davalının izinsiz kullanımı iddiasıyla toplamda 19 adet görselin konu edildiği,
bu 19 adet görselden 18 adet görselin davacı tarafından http://www…….com internet
adresine yüklendiği, söz konusu 18 görselin www…….com.tr adresinde davalı
tarafından kullanımının görüldüğü, 19 adet görselden 19. inceleme konusu olan 1 (bir)
adet görselin davacı internet sitesinde yayınlandığına dair bir delile rastlanmadığı, dava konusu fotoğrafların, “teknik ve ilmi mahiyette” (FSEK m.2/f.3) ya da “estetik
değere sahip” (FSEK m.4/5. bent) olmadıkları için FSEK kapsamında “eser” niteliğini
haiz olmadıkları ve FSEK m.84’e göre TTK’nın haksız rekabet hükümlerine (m.54 vd.)
göre korunabilecekleri,
davalı internet sitesindeki haksız rekabete sebep olan kullanımlar sebebiyle, kullanıma
konu fotoğraflar için fotoğraf başına 2.000 TL talep edilebileceği belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora itirazı üzerine dosya, itirazları karşılar ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, heyet tarafından hazırlanan 07/02/2022 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, dava konusu olan fotoğrafların “eser” niteliğini haiz olmadıklarına yönelik kök raporda
ulaşılan kanaat ve sonuçtan dönülmesini gerektiren bir durum tespit edilemediği, heyetin meslek bilirkişisi üyesinin sektörel bilgi ve tecrübelerine göre fotoğraf başına
2.000,00 TL bedelin uygun bir bedel olacağına dair kök raporda belirtilen tespit ve
değerlendirmeden dönülmesini gerektiren bir durum saptanmadığı, TTK’nın haksız rekabet hükümlerine göre korumada, dava konusu fotoğraflar eser
mahiyetinde olmadıklarından, FSEK m.52’nin tatbiki söz konusu olmayacağını, öte yandan,
dosyaya sunulu ajans yetkilendirme belgelerinde dava konusu fotoğrafları çeken
fotoğrafçıların davacı ajansta istihdam edildikleri tarih aralıkları belirtilerek, kendileri
tarafından ajansa sağlanan görüntülerin pazarlanması ve satışa sunulması hakkına ilişkin
olarak ajansın yetkilendirildiği, ajansın fotoğrafların telif hakkının tek ve münhasır sahibi
olduğu belirtildiği, davacı delillerinin kabul edilemeyeceğine dair davalı beyanının
takdiri mahkemeye ait olduğu, dava konusu fotoğrafların davacı ajansın internet sitesinde
yayınlandıkları tarihlerden önce başka yerlerde başkalarınca yayınlandıkları yönünde bir
bilgi-delil de dosyada bulunmadığı, dolayısıyla kök raporun da doğrultusunda,
fotoğrafların ilk yayınlayanı ve sahibi olduğunun kabulü halinde, davacının haksız rekabet
hükümlerine göre davalı yandan tazminat talep edebileceğinin değerlendirildiği,
kök raporda davacı tarafından sunulan URL ve URL’lere ilişkin ekran görüntülerinin
archive.org üzerinden geçmiş kayıtlarının bulunup bulunmadığına bakılmış, arşiv
sisteminde herhangi bir kayda rastlanılmaması halinde ise davacı tarafından dosyaya
sunulmuş olan deliller ele alınarak değerlendirilemediği, arşiv sisteminde rastlanmayıp da
davacı tarafından dosyaya sunulan görseller kök raporda 1, 3, 5, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15 ve 17
nolu görseller olarak incelendiği, davalının 14 ve 15 nolu inceleme konusu fotoğraflarla ilgili Anadolu Ajansı’na yönelik
beyanının, başka bir deyişle fotoğrafların davacı internet sitesinde yayınlanmadan önce
AA’nın elinde-onun sahipliğinde olduğu hususunun teyidi, tarafımızca kamuya açık
verilerden araştırılarak ulaşılabilecek bir tespit olmadığı,
davalının çalışanlarının oluşturduğu bir kolaj çalışması olduğu belirtilen görselin davalı
web sitesinde 2 ayrı fotoğrafın tek fotoğraf içerisinde birleştirilerek kullanılması suretiyle
kolaj ismi verilen fotoğraf türü olarak yayınlandığı görülse de, bu durumun kök raporda
varılan davalı web sitesinde davacıya ait görselin kullanıldığı yönündeki tespitte, buna bağlı
olarak kök raporda varılan kanaat ve sonuçta değişiklik yapılmasını gerektiren bir husus
olmadığı değerlendirildiği, Mahkemece davacının maddi tazminata hakkı olduğu sonucuna varılırsa; toplam
tutar, davacı tarafından dosyaya sunulan 1, 3, 5, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15 ve 17 nolu görseller
davalı kullanımı olarak kabul edilirse 18 adet fotoğraf için 2.000,00 x 18 = 36.0000,00 TL, kabul
edilmezse 7 adet fotoğraf için 2.000,00 x 7 = 14.000,00 TL olarak hesaplandığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller bilirkişi raporu ve ek raporu birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu fotoğrafların davacı ajansa bağlı fotoğrafçılar tarafından çekilip davacı ajansa verildiği ve mali hakların davacıya ait olduğu, davacının bu fotoğrafların hazırlamasını yaptığı, bilirkişi raporunda denildiği üzere dava konusu fotoğrafların, “teknik ve ilmi mahiyette” (FSEK m.2/f.3) ya da “estetik
değere sahip” (FSEK m.4/5. bent) olmadıkları için FSEK kapsamında “eser” niteliğini
haiz olmadıkları ancak, FSEK m.84 uyarınca TTK’nın haksız rekabet hükümleri (m.54 vd.) kapsamında oldukları, davalı tarafça herhangi bir izin ve bedel ödenmeden ve kaynağı gösterilmeden davacıya ait http://www. ….. com internet adresine yüklü olan bu fotoğraflardan bilirkişi raporunda belirtilen 18 adedinin değişik tarihlerde davalı tarafça kendisine ait www.aksam.com.tr adresinde kullanıldığı anlaşılmıştır. Bilirkişi raporuyla her bir fotoğrafın emsal bedelinin 2.000,00 TL olduğu bildirilmiştir. Yine raporda her bir fotoğrafın davalı tarafça yayın tarihi belirtilmiştir. Buna göre mali hakları davacıya ait olan toplam 18 adet fotoğrafın davalı tarafça izinsiz olarak ticari mahiyetteki internet sitesinde yayınlanmak suretiyle FSEK m.84 ve TTK 54 ve devamı maddeleri uyarınca haksız rekabete neden olduğu davacının isteyebileceği tazminat tutarının her bir fotoğraf için 2.000,00 TL olmak üzere toplam 18 fotoğraf için 36.000,00 TL olduğu anlaşılmakla davacının maddi tazminata dair talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir. Bu tutar tazminatın her bir fotoğraf yönünden yayınlandığı tarihten itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmiştir. Davacı ayrıca tecavüzün önlenmesine ve kaldırılmasına da karar verilmesini talep etmiş ise de, tazminata hükmedilmiş olmakla taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan bu talep yönünden dava reddedilmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, toplam 36.000,00 TL tazminatın 2.000,00 TL’lik kısmına 24/07/2014 tarihinden itibaren 2.000,00 TL’lik kısmına 10/12/2015 tarihinden itibaren 2.000,00 TL’lik kısmına 17/09/2017 tarihinden itibaren 2.000,00 TL’lik kısmına 14/02/2018 tarihinden itibaren 2.000,00 TL’lik kısmına 05/04/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 13/05/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 16/05/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 07/06/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 15/07/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 03/09/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 19/10/2018 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 05/05/2019 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 16/06/2019 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 05/08//2019 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 02/09/2019 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 27/09/2019 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 08/11/2019 tarihinden itibaren, 2.000,00 TL’lik kısmına 12/03/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının tecavüzün önlenmesine ve kaldırılmasına yönelik talebi yönünden davanın reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 2.459,16 TL ilam harcından, 54,40 TL peşin ve 615,00 TL ıslah harcının mahsubu ile, 1.789,76 TL bakiye karar harcının, davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,

4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru, 54,40 peşin ve 615,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 723,80 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 143,00 TL tebligat – tezkere ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.143,00 TL yargılama giderini, kabul-red oranına göre hesaplanan 1.571,50 TL’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
9-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.29/03/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır