Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/2 E. 2022/23 K. 10.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/2
KARAR NO : 2022/23

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Ref’İ
DAVA TARİHİ : 06/01/2020
KARAR TARİHİ : 10/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 11/02/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, Avrupa’nın çeşitli kentlerine açılan müvekkili şirket tarafından üretilen ürünlerin 100’den fazla ülkede satışa sunulmakta olduğunu, 1967 yılında “…….” markası altında “…… ” konseptiyle ilk defa piyasaya sürülen yuvarlak çikolataların, 1969 yılında tüketiciler tarafından en çok tercih edilen ürünler arasında yer alması nedeniyle, bu tarihten itibaren müvekkilinin ürün yelpazesine kalıcı olarak dahil edilmiş olduğunu, müvekkil ile özdeşleşmiş kutuların biçimleri ve üzerinde yer alan çizgiler, renkler, kutuların içerisinde yer alan çikolataların ambalaj ve şekilleri ile davalı tarafından kullanılan ürün ve kutular
incelendiğinde, söz konusu kullanımların müvekkili kullanımları ile ayırt edilemeyecek
derecede benzer olduğunun görüldüğünü, bunun üzerine davalıya eylemlerini sonlandırması amacıyla noter aracılığıyla ihtarname keşide edildiğini, davalı tarafından gönderilen cevabi ihtarnamede, “…….” sloganının TPMK nezdinde kendi adına tescilli olduğu ve
kullanılmaya devam edileceği, “…..” ve “……. ” markalı ürün ambalajlarında değişikliğe gidilmeyeceğini, ancak “……” markalı ürün ambalajında
gerekli değişikliğin yapılacağının beyan ettiğini, bu süreçten sonra davalının “……” markalı ürün ambalajlarına ilişkin olarak değişikliğe gidileceğini bildiren taraf ile uzlaşma görüşmelerine başlandığını ve davalı ile “…..” markalı ambalajların yalnızca ambalaj üzerindeki çiçek deseni kaldırılarak değişikliğe gidilmiş olduğunu, davalının söz konusu değişikliğinin genel görünüme bir etkisi olmadığını ve yapılan değişikliğin davalı ambalajının davacı ambalajından uzaklaştırmaya yetmediği belirtilmiş olmasına rağmen herhangi bir yanıt alınamadığını, bu süreç devam ederken müvekkili şirkete ait olan “……” markalı emoji çikolatalarının da benzerinin davalı firma tarafından üretildiğini tespit ettiklerini, davalının “…..”, “…..”, “….. ”, “….” markalı çikolata ambalajı ve ambalaj içindeki çikolata ambalaj tasarımlarının, müvekkilinin haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunu iddia ederek, davalının üretimini yaptığı dava konusu ürünlerin ve eylemlerinin müvekkiline yönelik tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitini, men’ini, ref’ini ve tecavüz teşkil eden ürünlerin toplatılarak imhasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketin 1990 yılında kurulmuş olduğunu, ancak müvekkili şirketin sektördeki ticari faaliyetlerinin 1924 yılına dayandığını, müvekkilinin o yıllarda “….. Fabrikası” adın altına faaliyet göstermiş olduğunu, bugün müvekkili şirketin çikolata kaplı draje çeşitlerinden madlen çikolatalara, spesiyal çikolatalardan tablet çikolatalara kadar çikolatanın hemen her çeşidinden oluşan dev ürün yelpazesiyle “…… ” markası altına ürünlerini dış piyasalarda pek çok ülkeye satarak dünya pazarlarına sunmakta olduğunu, müvekkilin TPMK nezdinde tescilli
olan 150’den fazla markası bulunduğunu, davacı ile müvekkil arasındaki ihtilafın davacının Ankara …… Noterliği vasıtasıyla müvekkiline gönderdiği 02.02.2017 tarihli ihtarname ile başlamış olduğunu, müvekkil tarafından Beyoğlu …… Noterliği vasıtasıyla 28.02.2017 tarih ve …… yevmiye nolu ihtarname ile davacının iddia ve taleplerine usulüne uygun olarak cevap
verilmiş olduğunu, müvekkilin …… nolu “….”, ….. nolu “….. ”,
…… nolu “……. ” ve …… nolu “…….”
markalarının TPMK nezdinde müvekkili adına tescilli markalar olduğunu, müvekkilin in
“……” markalı ürününün ambalaj tasarımındaki silindir şekil, sarı ve altın sarısı
renklerin davacıya verilmiş münhasır unsurlar olmadığını, bunların çikolata ürünlerinin satış ve
dağıtımında sıklıkla kullanılan şekil, renk ve takdim tarzı olduklarını, piyasada aynı takdim
tarzı ile tüketiciye sunulan pek çok ürün bulunduğunu, müvekkilin “……” ve
“……” markalı ürünlerinin ambalaj tasarımlarının renk ve şekil unsurlarının benzerliği ile
ilgili davacı iddialarının hiçbir surette kabul edilemeyeceğini, müvekkilin
“……” markasının tescil ve kullanımının davacının “……” ibareli ….. nolu markasından çok daha önce tescil edildiği ve kullanıldığını, bu nedenle markalar arasında bir benzerlik var ise de bunun davacı lehine yorumlanamayacağını ve bu bakımdan hiçbir surette davacı iddialarının kabul edilmediğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davalının davacıya ait tescilsiz ambalaj tasarımlar nedeniyle davacı adına tescilli …… tescil numaralı tasarımdan doğan haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespiti, men’i, ref’i ile tecavüz teşkil eden ürünlerin imhası taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, …… tescil numaralı tasarımın 17/08/2015 tarihinden itibaren 5 yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 14/07/2021 tarihli raporda sonuç olarak, dava konusu ürün ambalajı muhteviyatlarının yaş grubu gözetmeksizin, büyük küçük her
yaşta insanın severek tükettiği, aynı tüketici grubuna hitap eden ve aynı satış ve pazarlama
noktalarında satışa arz edilen ürünler olduğu, davacı tarafa ait tescilsiz “……” ürün ambalajı ile davalı tarafa ait “…….” ürün ambalajı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin
farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait tescilsiz ürün ambalajı ile davalı tarafa ait “…..”, “…..” isimli ürün ambalajları arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde
yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak
algılandıkları, davacı tarafa ait ….. numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait “……. ” isimli
ürün ambalajı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin
farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları belirtilmiştir.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna itirazı üzerine dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olmakla, heyet tarafından hazırlanan 18/01/2022 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, “Dava konusu ürün ambalajı muhteviyatlarının yaş grubu gözetmeksizin, büyük küçük her
yaşta insanın severek tükettiği, aynı tüketici grubuna hitap eden ve aynı satış ve pazarlama
noktalarında satışa arz edilen ürünler olduğu, davacı tarafa ait tescilsiz “……” ürün ambalajı ile davalı tarafa ait “…… ” ürün
ambalajı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin
farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait tescilsiz ürün ambalajı ile davalı tarafa ait “…..” isimli ürün ambalajları arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak
algılandıkları,
davacı tarafa ait …… numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait “…….” isimli
ürün ambalajı arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin
farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları,
davacı tarafa ait tescilsiz “….” ürün ambalajları ile
davalı tarafa ait “…… ” markalı ürün ambalajları arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı
genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu kanaatine varılmış olmakla, belirtilen ürün
ambalajları yönünden haksız rekabet koşullarının mevcut olmadığı,
davacı taraf adına tescilli olan …. nolu tasarım ambalajı ile davalı tarafa ait
“…..” markalı ürün ambalajı arasında iltibasa sebebiyet verecek benzerliğin
olması ve davalının ambalaj tasarımlarının kullanılması suretiyle bir çıkar elde edilmiş
olması TTK m. 55/1/a/4 uyarınca davacının emeğinden haksız faydalanma olarak haksız rekabet kapsamında değerlendirileceği” belirtilmiştir.
Dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporu ve ek raporu birlikte değerlendirildiğinde; davacı taraf adına tescilli olan ….. nolu tasarım ambalajı ile davalı tarafa ait “……” markalı ürün ambalajı arasında iltibasa sebebiyet verecek benzerliğin
olması nedeniyle davalının bu eylemi davacının tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve davalının bu ambalaj tasarımının kullanılması suretiyle bir çıkar elde edilmiş
olması karşısında TTK m. 55/1/a/4 uyarınca davacının emeğinden haksız faydalanma olarak haksız rekabet teşkil ettiğinden davacının bu tasarımı yönünden davasının kabulü gerekmiştir.
Davacının dayandığı diğer ambalaj tasarımları yönünden, davacı tarafa ait tescilsiz “….” ürün ambalajları ile davalı tarafa ait “……. ” markalı ürün ambalajları arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı
genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, belirtilen ürün
ambalajları yönünden haksız rekabet koşullarının mevcut olmadığı anlaşılmakla davacının bu tasarımlar ve ambalajlar yönünden olan davasının reddi gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalının “…..” isimli ürün ambalajı kullanımının davacı adına tescilli “…….” tescil nolu tasarımlar ve bu tasarımların kullanıldığı ambalaj tasarımından doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, durdurulmasına, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, ihlal teşkil eden davalı tarafa ait “…….” ürününe ait ambalajların bulundukları yerde el konularak imhasına,
2-Davacının sair tescilsiz tasarımlara ilişkin talepleri yönünden davasının REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 80,70 TL ilam harcından, 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 26,30 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davanın kısmen kabulü nedeniyle, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davanın kısmen reddi sebebiyle, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 108,80 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 250,00 TL tebligat-tezkere ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.250,00 TL yargılama giderinin, davanın kısmen kabul-kısmen reddi nedeniyle 812,50 TL’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafından yapılan 3,00 TL yargılama giderinin, davanın kısmen kabul-kısmen reddi nedeniyle hesaplanan 2,25 TL’sinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
10-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.10/02/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır