Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/124 E. 2021/153 K. 29.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/124
KARAR NO : 2021/153

DAVA : FSEK – Tazminat
DAVA TARİHİ : 30/12/2019
KARAR TARİHİ : 29/06/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/06/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin tasarladığı “……… ” logosunun, davalıların inşaat projesinin reklam panolarında izinsiz bir şekilde kullanıldığını, eser üzerinde izinsiz olarak değişiklik yaptıklarını ve bu durumun müvekkilinin manevi haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, FSEK’in 70/1 maddesi gereği ihlalin geniş kapsamlı olmasından dolayı 300.000,00 TL manevi tazminatın, Mahkemece tespit edilecek haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı ………. İnşaat ve Yatırım A.Ş.vekili cevap dilekçesi ile, davacı tarafın delil listesinde metro logosu eser sahipliğini kanıtlar nitelikte bir belgeye rastlanılmadığını, diğer metro logosunun ……… A.Ş adına tescilli olduğunu ve bu nedenle logo üzerindeki hak sahipliğinin ……… A.Ş’ye ait olduğunu, müvekkili şirketinin iddia olunduğu şekilde bir haksız kullanımının söz konusu olmadığını, dava konusu logo ile herhangi bir benzerliğinin bulunmadığını, davacı tarafın hak sahibi olduğunu ve manevi bir zarara uğradığını ispatlayamadığını savunarak, müvekkili aleyhine açılan davanın reddini talep etmiştir.

Davalı ………. Dönüşüm Yapı Endüstrisi Sanayi ve Ticaret A.Ş vekili cevap dilekçesi ile, davacı yan dilekçesinde, söz konusu projenin “………. ve …….. İş Otaklığı” olduğunu ileri sürmüş ise de, adı geçen projenin ………. İnşaat ve Yatırım A.Ş.’nin taahhüdündeki bir iş olduğunu, müvekkilinin söz konusu projede bir iş ortaklığının bulunmadığını, bu hususun müvekkili tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’na da yazılı olarak bildirildiğini, bunun yanında davacı tarafın manevi zararını geçerli somut deliller ile ispat edemediğini, davacının zararını somut deliller ile ispat edememiş olmasının da, işbu manevi tazminat davasının zenginleşme amacıyla açıldığının bir göstergesi olduğunu ve müvekkiline yöneltilen iddialarının asılsız olduğunu savunarak, müvekkili aleyhine açılan davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin 31/12/2019 Tarih, …….. Esas ve ………. Karar sayılı kararı ile, “Arabulucuya müracaat edilmeden davanın açılması nedeniyle davacının davasının dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine” dair verilen karar, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ………. Hukuk Dairesi’nin 16/03/2020 Tarih, …….. Esas ve …….. Karar Sayılı ilamı ile, “Mahkemece sunulmadığı için görülme ve bilinme şansı olmayan arabuluculuk tutanağının yokluğundan bahisle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiş ise de ; istinaf dilekçesi ekinde bulunan ve dava tarihinden önceki tarihte tutanağa bağlandığı anlaşılan arabuluculuk faaliyetine ilişkin son tutanak sunulmuş olmakla; davacı yanın istinaf başvurusunun kabulüne” karar verilerek dosya iade edilmiş olduğundan, davacı yanın talepleri yönünden Mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
Dava, davacının eser sahibi olduğu logonun, davalılar tarafından izinsiz kullanılması ve üzerinden değişiklik yapılması nedeniyle manevi tazminat talepli olup, taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 10/03/2021 havale tarihli raporlarında sonuç olarak, ……… San.ve Tic.A.Ş adına tescilli ……… numaralı ve metro “…….. ” logosunu içerir marka tesciliyle, davalı tarafa ait olduğu iddia edilen kullanım arasında genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, söz konusu logonun/tasarımın, sahibinin hususiyetini taşıyan bir sonuç olarak da değerlendirildiğini ve bu meyanda FSEK md.1/B (hususiyet taşıyan) ve FSEK md.4 anlamında (estetik değeri de haiz) eser niteliğinde olduğunu, yine dosya kapsamında yapılan incelemeler neticesinde de, davacının eseri meydana getiren kişi olduğu sonucuna varılmasının FSEK md.11 ve FSEK md.12 hükümlerine uygun olduğunu, manevi hakların, mali hakların devredildiği durumlarda dahi eser sahibinde kalmaya devam ettiğini, davacının eserine yapılan değişikliklere izin verdiğini gösteren bir bilgi ve belgenin tespit edilemediğini, yapılan değişikliklerin eserin mahiyet ve hususiyetini bozan değişiklikler olduğunu, dolayısıyla somut olayda FSEK md.16 düzenlenen eser üzerindeki değişiklik yapılmasını önleme yetkisinin ihlal edildiği sonucuna varılabileceğini, manevi hak ihlali nedeniyle hükmedilecek manevi tazminat miktarının tayini husunun Mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
5846 Sayılı Kanunu’nun 4. Maddesi ile, estetik değere sahip olan; yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller, gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen eserler, kaligrafi, serigrafi, heykeller, kabartmalar ve oymalar, mimarlık eserleri, el işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları, fotoğrafik eserler ve slaytlar, grafik eserler, karikatür eserleri ile her türlü tiplemelerin güzel sanat eseri olarak nitelendirildiği ve krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel model ve resim olarak kullanılmasının, düşünce ve sanat eseri olma sıfatlarını etkilemeyeceği belirtilmiştir.
Aynı kanunun 1/B maddesinde ise, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar ve sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerinin eser olarak tanımlamıştır. Kanunun 13 ve müteakip maddelerinde eser sahibinin hakları belirtilmiş, manevi haklar başlıklı bölümdeki 14. madde de, bir eserin umuma arz edilip edilmemesini, yayınlanma zamanını ve tarzını münhasıran eser sahibinin tayin edeceğini, 16. madde de eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamayacağı, eser sahibi kayıtsız ve şartsız olarak yazılı izin vermiş olsa bile şeref ve itibarını zedeleyen veya eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü değiştirmeleri men edebileceği, men etme yetkisinden bu hususta sözleşme yapılmış olsa bile vazgeçmenin hükümsüz olduğu belirtilmiştir.
Yargılamanın devamında davacının vefatı nedeniyle ibraz edilen veraset ilamına göre ………’nın davacının tek yasal mirasçısı olduğu anlaşılmış, davacı vekili ve mirasçıdan vekaletname ibrazı ile davaya devam edeceklerini bildirmiştir. Dava konusu logunun kullanıldığı inşaat projesinin kimin sorumluluğunda olduğuna dair Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yazılan yazıya verilen cevapta projenin davalı ………. İnşaat ve Yatırım Anonim Şirketi’nin sorumluluğunda olduğu, diğer davalının projedeki ortaklıktan çekildiği bildirilmiştir. Bildirilen davalı tanığı dinlenilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporuna göre; , ……… San.ve Tic.A.Ş adına tescilli ……… numaralı ve metro ” ……….. ” logosunu içerir marka tesciliyle, davalı ………. A.Ş tarafından bir süreliğine inşaat projesi tanıtımında kullanılan grafik tasarımı arasında genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, söz konusu logonun/tasarımın, sahibinin hususiyetini taşıyan FSEK md.1/B (hususiyet taşıyan) ve FSEK md.4 anlamında (estetik değeri de haiz) eser niteliğinde olduğu, yine dosya kapsamında yapılan incelemeler neticesinde de, davacının FSEK md.11 ve FSEK md.12 hükümleri anlamında eseri meydana getiren kişi olduğu, manevi hakların, mali hakların devredildiği durumlarda dahi eser sahibinde kalmaya devam ettiğinden , davacının eserine yapılan değişikliklere izin verdiğini gösteren bir bilgi ve belgenin tespit edilemediği, yapılan değişikliklerin eserin mahiyet ve hususiyetini bozan değişiklikler olduğu, dolayısıyla somut olayda FSEK md.16 düzenlenen eser üzerindeki değişiklik yapılmasını önleme yetkisinin ihlal edildiği ve manevi hak ihlali nedeniyle manevi tazminat koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır. Buna göre eserin niteliği, kullanım süresi, sonradan kullanıma son verilmesi, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek davacının davalı ………. İnşaat ve Yatırım A.Ş.’ye yönelik davasının kısmen kabulüne, 20.000,00 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair tazminat talebi ile ilan talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının davalı ……. Dönüşüm Yapı Endüstrisi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine yönelik davasının ise, TOKİ Başkanlığından gelen yazı cevabına göre bu şirketin dava konusu eserin tanıtımında kullanıldığı inşaat projesinden daha önce çekildiği ve tazminata neden olaya bir katkısının bulunmadığı anlaşılmakla, bu davalı yönünden davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davalı ……. Dönüşüm Yapı Endüstrisi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine yönelik davasının pasif husumet yokluğu sebebiyle REDDİNE,
2-Davacının davalı ………. İnşaat ve Yatırım A.Ş.’ye yönelik davasının KISMEN KABULÜNE, 20.000,00 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair tazminat talebi ile ilan talebinin REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 5.123,25 TL harçtan, alınması gereken 1.366,20 TL harcın mahsubu ile, fazla alınan 3.757,05 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalı ………. İnşaat ve Yatırım Anonim Şirketinden alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalı ………. İnşaat ve Yatırım Anonim Şirketine verilmesine,
6-Red sebebine göre , karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalı ……. Dönüşüm Yapı Endüstrisi Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvuru harcı ile, 5.123,25 TL peşin harçtan, iade olunan 3.757,05 TL harcın mahsubu ile, kalan 1.410,60 TL harç giderinin, davalı ………. İnşaat ve Yatırım A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan, 235,00 TL tebligat-tezkere masrafı ve 2.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.235,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre hesaplanan, 149,00 TL’sinin, davalı ………. İnşaat ve Yatırım Anonim Şirketinden alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
9-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgililerine iadesine,
10-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Davacı vekili ile davalı ………. A.Ş. vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.29/06/2021

Katip ………
e-imzalıdır

Hakim …….
e-imzalıdır