Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2020/104 E. 2021/142 K. 22.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/104
KARAR NO : 2021/142

DAVA : FSEK Tecavüzün Tespiti, Men’i, Ref’i Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 19/03/2020
KARAR TARİHİ : 22/06/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/06/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin yarattığı eserleri/tasarımları www…….com adrsenide, kendisine ait hesapta satışa sunduğunu, davalı tarafın müvekkilinin izni ve bilgisi dışında, müvekkiline ait iki adet eseri hukuka aykırı olarak aldığını ve tekstil ürünlerinde kullandığını, müvekkilinin eserden doğan haklarını ihlal ettiğini, müvekkilinin bir tasarımcı olduğunu, yarattığı eserlerin üçüncü şahıslarca alınması halinde müvekkiline anlaşma gereğince ödeme yapıldığını, davalı yanın bu anlaşmaya aykırı şekilde müvekkiline ait 3 adet eseri, müvekkilinin hakkı olan ödemeyi yapmadan sistemden indirdiğini ve hukuka aykırı şekilde kullandığını, bu haliyle davalının eseri kullanma hakkı olmadan kullanmış olması nedeniyle müvekkilinin FSEK’den doğan haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, davalı fiillerinin eserden doğan haklara tecavüzünün tespitini, men’ini, ref’ini ve bu kapsamda ihlale konu ürünlerin toplatılarak internet ortamından kaldırılmasını, belirsiz alacak olmak kaydıyla 1.500,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın ihlalin tespit edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsilini, hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 16/02/2021 tarihli dilekçesi ile, 1.500,00 TL olan maddi tazminat talebini 12.313,00 TL olarak ıslah edip, harcını yatırmıştır.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilini şirketinin ürettiği mallardaki dizayn, bünyesinde istihdam ettirdiği işin uzman kişiler tarafından meydana getirildiğini, kesinlikle başkasına ait fikir-eser ve özgün fotoğrafların kullanılmadığını, davacının dilekçesinde bahsettiği mallardaki dizaynda müvekkilinin çalışanları tarafından oluşturulduğunu, müvekkilinin davaya konu modellerin üretimine geçmediğini, bu modellerin satışını gerçekleştirmediğini, müvekkilinin davacıya ait resimleri kullanmadığını, davacının harcıalem özelliğine sahip resim ve emojilerden hak sahipliği iddia etmesinin hukuken mümkün olmadığını savunarak, müvekkilin aleyhine açılan davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının hak sahibi olduğu eserden doğan haklarına tecavüzün tespiti, men’i, ref’i, ihlale konu ürünlerin toplatılarak internet ortamından kaldırılması, maddi ve manevi tazminat ile hüküm özetinin ilanı taleplidir.
5846 Sayılı Kanunu’nun 4. Maddesi ile, estetik değere sahip olan; Yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller, gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen eserler, kaligrafi, serigrafi, heykeller, kabartmalar ve oymalar, mimarlık eserleri, el işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri ile tekstil, moda tasarımları, fotoğrafik eserler ve slaytlar, grafik eserler, karikatür eserleri ile her türlü tiplemelerin güzel sanat eseri olarak nitelendirildiği ve krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel model ve resim olarak kullanılmasının, düşünce ve sanat eseri olma sıfatlarını etkilemeyeceği belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 04/12/2020 havale tarihli raporlarında sonuç olarak, dava dilekçesinde belirtilen www ……. com isimli internet sitesindeki numaralandırma sistemine göre “ ……. ” ve “ ……. ” referans numaralı olmak üzere 3 adet grafik tasarımın, hak sahipliği (….. ) “…… ” olduğu, davacı yana ait olarak belirtilen 3 farklı grafik tasarımın, davacıya ait olarak belirtilen “…… ” isimli …… internet mağazasında 13 farklı üründe kullanıldığı, www…… com üzerinde davacı tarafa ait “……. ”, “…..” ve“…..” referans numaraları ile kayıtlı görseller ile davalı tarafa ait ürünler üzerinde yer alan görsellerin ayniyet derecesinde benzer olduğu, dosya kapsamı içindeki bilgi ve belgeler ile heyet görüşü değerlendirildiğinde, söz konusu grafik tasarımların eser vasfına haiz olduğu, www……. com sitesi kendi işleyiş prensiplerinin açıklandığı lisanslama konulu makalesinden edinilen bilgide; 1 (BİR) adet grafik tasarımın 1 (bir) ürün türünde “Genişletilmiş Lisans” ücretinin 99 USD olduğunun belirtildiği, buna göre; dosyaya konu 3 (üç) adet grafik tasarım ve 2 (iki) adet ürün türü olduğu nazara alındığında, 6 (altı) kez 99 USD olmak üzere 594,00 USD değerinde “Genişletilmiş Lisans” satın alınması gerekliliği doğduğu, bu çerçevede söz konusu grafik tasarımların emsal telif bedelinin 594,00 USD olduğu, FSEK 68 çerçevesinde 3 katı bedel talebindeki takdirin Mahkemenin yetkisinde olduğu belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; www……. com isimli internet sitesindeki numaralandırma sistemine göre “ …… ”, “…… ” ve “…… ” referans numaralı olmak üzere 3 adet grafik tasarımın FSEK 4/6 maddesi kapsamında güzel sanat eseri niteliğinde olduğu ve davacının bu eserler üzerinde davacının hak sahibi olduğu, davalı tarafta herhangi bir telif ve bedel ödenmeden kendisine ait ürünler üzerinde kullanılarak satışa arz edildiği, tasarımların emsal telif bedelinin 594 USD olup davacı talebinin FSEK 68 maddesi uyarınca üç kat tazminata ilişkin bulunduğu, buna göre istenebilecek tazminat tutarının 594×3=1.782,00 USD olup, dava tarihi olan 19/03/2020 günü için geçerli Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası dolar efektif satış değerinin 6,5369 olup, TL karşılığının (1.782×6,5369=11.648,75 TL) olduğu anlaşılmakla, davacının mali haklar tazminatına dair talebi yönünden davanın bu tutar yönünden kısmen kabulü gerekmiştir. Davalı tarafça gerçekleştirilen kullanım sırasında izin alınmadan ve eser sahibi olan davacının adı belirtilmeden kullanılmak suretiyle davacının manevi haklarının da ihlal edildiği anlaşılmakla, ihlal edilen manevi hakların niteliği, ihlalin gerçekleşme biçimi, tarafların sosyal ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek davacı yararına 5.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Fazlaya dair tazminat talebi reddedilmiştir.
Davacının tecavüzün men’i ve ref’i ile ilana ilişkin talebi yönünden ise, Yüksek Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 04/06/2018 tarih ve 2016/11693 Esas- 2018/4232 Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere FSEK 68 maddesi kapsamında mali haklar tazminatının davalıdan tahsiline karar verildiğine göre aynı madde hükmü gereğince taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğu dikkate alındığında, FSEK’e dayalı tecavüzün men’i ve ref’i istenemeyeceğinden, keza hükmün niteliği gereği ilanın gerek olmadığından davacının bu yöndeki taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davacının hak sahibi olduğu www. …….com sitesi üzerinde …… ve ……. referans numaraları ile kayıtlı grafik tasarım eserlerini davalının satışa arz ettiği ürünlerde kullanması şeklindeki eylemiyle davacının eserden doğan haklarına tecavüzünün tespitine,
-Toplam 11.648,75 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davacının fazlaya dair talepleri yönünden davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 1.137,27 TL ilam harcından, 196,40 TL peşin ve 300,00 TL ıslah harcının mahsubu ile, 640,87 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine

5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat talebi yönünden hesaplanan 664,55 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru, 196,40 TL peşin ve 300,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 550,80 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yapılan 127,00 TL tebligat-tezkere masrafı ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam. 3.127,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre hesaplanan, 2.333,19 TL’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
10-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının üzerinde bırakılmasına,
11-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.22/06/2021

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır