Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/80
KARAR NO : 2020/318
DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü, Sicilden Terkin
DAVA TARİHİ : 27/02/2019
– BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2019/296 ESAS SAYILI DOSYASI –
DAVA : Tasarım ve Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 18/09/2019
– BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2019/311 ESAS SAYILI DOSYASI –
DAVA : Faydalı Model ve Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetinin Tespiti,
Men ve Ref’i
DAVA TARİHİ : 03/10/2019
KARAR TARİHİ : 26/11/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/12/2020
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı ……… adına ………. sayı ile tescilli “………” başlıklı faydalı modelin, uzun yıllardan beri kullanılan, yurt içinde ve dışında tescilli olan bir ürün olduğunu, ayrıca istemlerinin hiçbirinin açık ve net olmayıp, hangi teknik soruna hangi teknik yeniliğin getirildiğinin belli olmadığını, bu nedenle hükümsüz kılınması gerektiğini ve müvekkilinin işbu davayı açmakta hukuki yararının bulunduğunu, zira aynı sektörde farklı gelişmelere ilişkin ……….. nolu patent başvurusunun bulunduğunu iddia ederek, davalı adına tescilli ………. tescil nolu faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının işbu davayı açmakta hukuki menfaatinin bulunmadığını, müvekkilinin “………” buluşunun yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik unsurlarına sahip olduğunu, tescil edilen istemlerde detayları ifade edilen biçimde klasik sepetlerden bağımsız sağa ve sola yatabilen sap mekanizması ile birlikte taşınması kolay ve kullanışlı hale getirildiğini, faydalı model tescilinin yenilik unsuruna sahip olup olmadığının görseller üzerinden incelenemeyeceğini, dosyaya sunulu internet sitesi içeriklerinin kamuya arzı ve kamuya arz tarihini ispat edecek nitelikte kesin deliller olmadığını, söz konusu görsellerden istemler ile koruma altındaki teknik bilgi ve ayrıntılara ulaşılmasının olanaksız olduğunu, 19.11.2010 tarihli Çin patentinin başvurusundan önce müvekkilinin kamuya arzının gerçekleştiğini, rüçhan hakkı sebebiyle korumanın doğduğunu, dosyaya sunulu yabancı patentler ile müvekkilinin faydalı modelinin birbirinden farklı olduğunu, bu yabancı patentlerin yenilik giderici delil olarak kabul edilemeyeceklerini ve davacının iddiasını “………” ve “………” üzerinden alınan görüntülerle değil manipülasyona açık olmayan delillerle ispatlaması gerektiğini, davacının iddiasının somut ve şüpheye yer vermeyecek somut delillerle ispat edilemediğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen Mahkememizin ……… Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı adına ……….. sayılı “………” başlıklı tasarımın ve yine davalı adına ………. sayı ile tescilli aynı isimli faydalı model belgesinin yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına sahip olmadığını, buna rağmen davalının bu tescillerine dayanarak söz konusu ürünün müvekkili mağazalarından satıldığından bahisle asılsız iddialarla haksız ve hukuka aykırı tespit davası ikame ettiğini iddia ederek, davalı adına ……….. sayılı “………” başlıklı tasarımın ve yine davalı adına ………. sayı ile tescilli aynı isimli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, iddia edilenin dava konusu “………” buluşunun yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik unsurlarına sahip olduğunu ve sağladığı avantaj sayesinde tescil edildiği tarihten bu yana piyasada yoğun ilgi gören bir buluş olduğunu, ayrıca dosyaya sunulan internet sitesi görsellerinin müvekkili adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğü iddiasına mesnet teşkil edecek nitelikte deliller olamayacağını ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkememizin ………. Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin TPMK nezdinde tescilli bulunan “………” başlıklı ………. numaralı faydalı modelin ve ayrıca “………” başlıklı ……….. numaralı endüstriyel tasarımın maliki olduğunu, müvekkilinin maliki olduğu bu çantanın taklidi olan ürünün …….. Tekstil ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından üretilip ……… tarafından satılmaya başlandığını öğrendiğini, davalıların ürettiği “………” ürününün müvekkilinin “………” başlıklı ………. numaralı faydalı modeli ve ……….. numaralı endüstriyel tasarımına tecavüz edip etmediği hususunda Bakırköy …… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……… değişik iş dosyası ile delil tespiti yaptırıldığını ve alınan bilirkişi raporu ile davalıların tecavüz eylemlerinin sübuta erdiğini, tüm bu nedenlerle SMK ve TTK hükümleri uyarınca davalıların müvekkiline ait faydalı model ve endüstriyel tasarım tesciline SMK’dan kaynaklanan haklarına tecavüzlerinin ve haksız rekabet eylemlerinin ref’ine, men’ine, durdurulmasına, kaldırılmasına ve yasaklanmasına, taklit ürünlere ve bunları üretmeye yarayan kalıp, makine ve techizata el konularak her türlü masrafı davalı taraftan alınarak imhasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ……… A.Ş.vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketin Sancaktepe ilçesinde bulunduğunu, dolayısıyla adli yargı yetkisi bakımından İstanbul Anadolu Adliyesi Mahkemelerine bağlı olduğunu, taraflarınca davacı adına TPMK nezdinde tescil edilen ve fakat 6769 sayılı SMK anlamında yenilik ve ayırt edicilik kriterlerine haiz olmayan faydalı model belgesinin ve tasarımın hükümsüzlüğü talepli olarak ikame edilen davanın Bakırköy ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……… esas sayılı dosyası ile görülmeye başlandığını, faydalı model ve tasarımın belgelerinin hükümsüzlüğü talepli dava kesinleştiği takdirde işbu davanın mesnetsiz kalacağını, bu nedenle bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini, davacı yanın faydalı model belgesine sahip buluşu ile tasarım tesciline konu tasarımın yenilki özelliğinden yoksun olduğunu ve hükümsüzlüğüne karar verilmesinin gerektiğini, davalı tarafın basiretli bir iş adamı gibi davranma yükümlülüğü olduğunu, davalı tarafın bu yükümlülükleri çerçevesinde aynı ticaret dalında faaliyet gösteren tedbirli, öngörülü bir tacirden beklenen özeni göstermesinin gerekli olduğunun kabul edilmesinin gerektiğini, davaya konu faydalı model ile tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerine haiz olmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …….. Tekstil ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili 19/11/2019 havale tarihli dilekçesi ile, müvekkillerinin ……… firmasına satış yapmış olduğu ürün ile alakalı dosya hakkında 6100 Sayılı Kanunun 57.mdsi kapsamınca dava arkadaşlığı bakımından ……. ve ……… Gıda ve Tekstil San. Tic. Ltd.Şti’nin taraf olarak kabulünü, müvekkiline ait ……….. kod numaralı başvuru için taraflarınca şekli uygun olduğuna dair yazı gelmiş olup, araştırma ücretinin de ödendiğini, dolayısı ile sonrasına ilişkin noksan ve/veya yazı gelmediğini, müvekkilinin başvurusunun devam ettiğini, karşı tarafa ait endüstriyel tasarımın 554 sayılı KHK’nın 6.maddesi anlamında yenilik ve ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığını, aynı unsurları ve görselliği taşıyan pek çok tasarımın yurt içinde ve yurtdışında önceden beri değişik firmalarca kullanıldığını, söz konusu tasarımdan daha eski tarihli tasarım tescillerinin bulunduğunu, söz konusu tasarımın üretim tekniğinin sonucu olduğunu, göz önüne alınarak karşı tarafa ait “………” başlıklı ……….. endüstriyel tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne ve sicilinden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava konusu, davalı ……… adına ………. sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü, sicilden terkini, birleşen Mahkememizin ……… Esas sayılı dosyasında dava konusu, davalı ……… adına olan ………. tescil nolu faydalı model tescilinin ve ……….. tescil nolu tasarım tescilinin hükümsüzlüğü ve sicilden terkini, birleşen Mahkememizin ……… Esas sayılı dosyasındaki dava konusu ise, faydalı model ve tasarıma tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti, men ve ref’i taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın geçici 1.maddesi 2.fıkrası uyarınca patent ve faydalı modellerin hükümsüz kılınmasında, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümleri uygulanır. Aynı maddenin 4.fıkrası uyarınca ise önceki mevzuat hükümlerine göre verilmiş patent ve faydalı modeller için 99,138 ve 144.maddeleri ile 113.maddenin 5.fıkrası ve 121.maddenin 8.fıkrası hariç olmak üzere SMK hükümleri uygulanır. Bu itibarla faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü yönünden 551 Sayılı KHK’nın 156 ve 165’inci maddeleri uygulanacaktır. Tasarım hükümsüzlüğü yönünden ise 6769 Sayılı SMK’nın hükümleri uygulanacaktır. SMK’nın 77 maddesi ile, tasarımın 55. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56. ve 57. maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58. maddenin dördüncü fıkrası ve 64. maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse, hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilebileceği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. bendinde ise, 64. maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi halinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınacağı ve kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şart olacağı hususları belirtilmiştir.
Dava konusu tasarım ve faydalı model sahibi davalı vekili davacıların dava açmakta hukuki yararı bulunmadıkları ve sıfatları bulunmadığını savunmuş ise de, gerek bu tasarım ve faydalı modele dayalı olarak aleyhlerine dava açılmış olması, gerekse davacıların aynı alanda ticaret faaliyetinde bulunmaları karşısında ilgili sıfatı ile taraf sıfatlarının varlığı ve hukuki yararlarının varlığı kabul edilerek bu savunmaya itibar edilmemiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 19/10/2020 tarihli raporda sonuç olarak, hükümsüzlüğü talep edilen ……….. numaralı tasarım tescilinin, başvuru tarihi olan 03.05.2011 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, yine TR ………. tescil numaralı faydalı modelin bilirkişi raporunda bulunan 11.01.2008 tarihli fotoğrafta yer alan ürün karşısında yenilik kriterine sahip olmadığı belirtilmiştir.
Buna göre asıl dosya yönünden; dava konusu TR ………. tescil numaralı faydalı modelin tescil başvuru tarihinden önce bağımsız isteminin tüm unsurlarını içerir şekilde kamuya sunulduğu ve bu haliyle faydalı modelin 551 Sayılı KHK’nın 156 maddesi anlamında yeni olmadığı ve 165 maddesi anlamında hükümsüzlük koşullarının oluştuğu anlaşılmakla davanın kabulü ile faydalı modelin hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
Birleşen mahkememizin ………. Esas sayılı dosyası yönünden ise ; yukarıda değinildiği üzere faydalı model belgesi yönünden hükümsüzlük koşulları oluşmuştur. Keza bu dosyada dava konusu olan ……….. tescil nolu tasarım yönünden ise, başvuru tarihi olan 03.05.2011 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı anlaşılmakla davanın kabulü ile dava konusu faydalı model ve tasarımın hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
Birleşen mahkememizin ……… Esas sayılı dosyası yönünden ise; yukarıda değinildiği üzere davacının dayandığı faydalı model ve tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olmakla, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından ve bu haliyle haksız rekabetten de bahsedilemeyeceğinden davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl dosya yönünden davacının davasının KABULÜNE, davalı adına tescilli ………. tescil nolu faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 54,40 TL ilam harcından, 44,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 10,00 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 88,80 TL dava ilk masrafı ve 200,00 TL tebligat-tezkere masrafı olmak üzere toplam 288,00 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN ……… ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Birleşen mahkememizin ……… Esas sayılı dosyasında davacının davasının KABULÜNE, davalı adına olan ………. tescil nolu faydalı model tescilinin ve davalı adına olan ……….. tescil nolu tasarım tescilinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 54,40 TL ilam harcından, 44,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 10,00 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 88,80 TL dava ilk masrafı, 306,10 TL tebligat-tezkere ve 3.000,000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.394,90 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN ……… ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN :
1-Birleşen mahkememizin ……… Esas sayılı dosyasında davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 54,40 TL ilam harcından, 44,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 10,00 TL bakiye karar harcının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
E-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.26/11/2020
Katip ……..
e-imzalıdır
Hakim ……..
e-imzalıdır