Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2019/208 E. 2021/111 K. 22.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/208
KARAR NO : 2021/111

DAVA : Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men’i, Ref’i, Maddi
ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 17/06/2019
KARAR TARİHİ : 22/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/04/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin ….. tescil numaralı “…..” markanın ve tasarımın sahibi olduğunu, söz konusu marka ve tasarımı yapılan …..’nun günümüzde evlilik kurumunda fazlaca rağbet gören ve devamlı surette gelişen bir sektör olduğunu, hızla büyüyen ve artan talep karşısında müvekkiline ait tasarımın birçok kişi veya kişilerce taklit edildiğini, müvekkilinin haklarını ihlal edecek şekilde haksız olarak kullanıldığını, bu yolla davalı yanın haksız kazanç elde edildiğini, Mahkememizin ….. D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu ile, davalıya ait iş yerinde müvekkiline ait tasarımın birebir aynısının izinsiz bir şekilde üretilerek satışa sunulduğu ve iş yerinde bulunan ürün adedinin 104 adet 3’lü kutu olduğunun tespit edildiğini, davalı tarafın fiillerinin müvekkilinin tescilli tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğini iddia ederek, müvekkilinin tescilli tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, giderilmesini, ihlal teşkil eden ürünlere el konularak imhasını, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL maddi, 1.000,00 TL manevi ve 1.000,00 TL itibar tazminatının, haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, TPMK nezdinde tescilli ….. “….. ” ibareli ve smokin kutu adlı marka tescili ile satışa sunulan matbaa ürünü hediye kutuları, kimsenin tekeline alınamayacağını, söz konusu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik özelliği olmadığını, davacıya ait ….. numaralı tasarımın yenilik vasfını taşımadığını, yapılan web taramaları neticesinde, gerek TPMK’da yer alan tescilli ürünler, gerekse aktif ticari alanda bulunan ürünlerin gerçekliği ile sabit olduğunu, dolayısıyla davaya konu tasarımın tescil tarihi olan 28/10/2017 tarihinden önce de birçok yerde satışa arz edilerek kamuya sunulduğunu, bu anlamda kimsenin tekeline alınmayacağını, anonim bir ürün olduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davalının davacı adına ….. sayı ile tescilli tasarıma tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti, önlenmesi, durdurulması, maddi, manevi ve itibar tazminatı ile hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, ….. sayılı ” ….. ” ürün adlı tasarım tescil belgesinin, 28/10/2017 tarihinden itibaren 5 yıl süre ile, …. sayılı “….. +şekil” ibareli markanın, 16 ve 35. Sınıflarda 28/10/2017 tarihinden itibaren 10 yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
Davaya dayanak Mahkememizin ….. Değişik iş sayılı dosyasında yapılan tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak, “Aleyhinde tespit istenen …. tabelalı ve …’a ait işyerinde yapılan keşifte, smokin görünümündeki karton kutudan 3’lü set (büyük, orta ve küçük boyutta olacak şekilde iç içe konulmuş) halde 104 adet setin bulunduğu vetespit edilen bu karton kutularda, tespit isteyenin tescilli markasının şekil unsurunun ve aynı şekil unsurunu ihtiva eden tescilli tasarımının neredeyse aynen ve birebir kullanıldığı” belirtmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 11/11/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, davacı yana ait ….. kod numaralı ve …… Sınıflandırması’nda 09-03 sınıfında yer alan ” ….. ile davalının yaptığı kullanımların ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu, ürünleri meydana getiren detayların şekil ve biçimlerinin neredeyse aynı olduğu, davalının yanın, davacıya ait ….. kod numaralı ve …. Sınıflandırmasında 09-03 sınıfında yer alan…. tasarımı ile genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerde ürünleri piyasaya sunduğu ve bilgilenmiş kullanıcı nezdinde farklılık oluşturmadığı, davalı yanın bu mütecaviz fiilleri nedeniyle davacı yanın tasarım hakkına karşı tecavüz gerçekleştirdiği, davacının dava dışı …. Matbaacılık Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinden dava konusu tasarıma ait birim karlılığı tespit edilemediğinden ve davalı tarafından defterlerinin ibraz edilmediğinden, 151-2-a kapsamında tazminat hesabı yapılamadığı belirtmişlerdir.
Taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazı üzerine dosya önceki heyete tevdi edilmiş olup, bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 15/02/2021 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, davacı tarafa ait ….. numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 28/10/2017 tarihinden önce kamuya sunulduğunu gösteren denetlenebilir bir bilgiye ulaşılamadığı, davalının ibraz edilen defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, ürünlerin satıldığı dava dışı …. Matbaacılık’ın kuruluş tarihi olan 03.10.2018 tarihinden, dava tarihi olan 17.06.2019 tarihleri arasında davacının 640.473,67 TL net satış hasılatı karşılığında 88.371,06 TL brüt satış karı elde ettiği, davalının ise 45.215,18 TL satış hasılatı karşılığında 15.071,73 TL brüt satış karı elde ettiği, ancak dava konusu ürünlerin davacının ve davalının satışlarındaki payının hesap edilemediği, kök ve ek raporda da belirtildiği üzere davacının SMK 151-2-a talebi doğrultusunda hesaplama yapılabilmesi için gerekli olan bilgilerin ticari defter ve kayıtları üzerinden tespiti yapılamadığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller, tespit değişik iş dosyası ve bu dosyamızda alınan bilirkişi raporlarına göre ; davacı yana ait ….. kod numaralı ve …. ’nda 09-03 sınıfında yer alan “…….” isimli tasarım ile davalının yaptığı kullanımların ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu, ürünleri meydana getiren detayların şekil ve biçimlerinin neredeyse aynı olduğu, davalının yanın, davacıya ait ….. kod numaralı ve …… Sınıflandırmasında 09-03 sınıfında yer alan…. tasarımı ile genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerde ürünleri piyasaya sunduğu ve bilgilenmiş kullanıcı nezdinde farklılık oluşturmadığı, davalı yanın bu mütecaviz fiilleri nedeniyle davacı yanın tasarım hakkına karşı tecavüz gerçekleştirdiği ve bu eylemin aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiği anlaşılmakla davalının davacı adına tescilli ….. tescil nolu tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine, bu meyanda ihlal teşkil eden ürünlere el konularak imhasına karar vermek gerekmiştir.
Davacının tazminat talebine gelince ; bilirkişi raporunda değinildiği üzere taraf ticari defterlerinde ürün bazlı bir kayıt bulunmadığı, bu nedenle davalının ihlal teşkil eden ürünlerden kaç adet sattığı ve davacının tazminat seçeneğine göre ne kadar kar elde ettiği tespit edilememiştir. Bu durumda ; ihlalin niteliği, süresi ve tarafların ticari işletmelerinin boyutu dikkate alınarak TTK 50 ve 51 maddeleri uyarınca davacı yararına 1.000,00 TL maddi tazminat takdir edilmiştir. Davalının yukarıda değinilen eylemleri davacının tasarımdan doğan manevi haklarını da ihlal ettiğinden ihlalin süresi, niteliği ve tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı dikkate alınarak davacı yararına 1.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Uyuşmazlık tasarımdan doğmakta olup, davalı ürününün kötü üretim olduğuna dair bir delil bulunmadığından koşulları oluşmadığından davacı yararına itibar tazminatı takdir edilmemiştir. Davalı vekili, dayanak tasarımın harcı alem olduğunu iddia etmiş ise de, davaya dayanak tasarımın davacı adına tescilli olduğu sürece davacıya koruma sağlayacağından, bu tasarımın iptal edilmediği ve davacının tescilde kötüniyetli olduğu ispatlanmadığı sürece harcı alem olmasının da varılan sonucu değiştirmeyeceğinden (YHGK 2013/11-209 E-2013/399 K.) bu savunmaya itibar edilmeyerek davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere ;
1
-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli ….. tescil nolu tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve giderilmesine, bu meyanda ihlal teşkil eden ürünlere el konularak imhasına,
Toplam 1.000,00 TL maddi ve 1.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan 21/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının itibar tazminatına yönelik talebinin reddine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınarak hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan bir gazete ile ilanına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 59,30 TL ilam harcından, 51,24 TL peşin harcın mahsubu ile, 8,05 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen itibar tazminatı yönünden hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 51,24 TL peşin ve 44,40 TL başvuru olmak üzere toplam 95,64 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 118,70 TL tebligat-tezkere masrafı ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 918,60 TL tespit gideri olmak üzere toplam 4.037,30 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 3.028,00 TL’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, Açıkça okunup usulen anlatıldı.22/04/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır