Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/178
KARAR NO : 2020/337
DAVA : Faydalı Model ve Patente Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti,
Önlenmesi, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 21/05/2019
KARAR TARİHİ : 15/12/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/01/2021
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin 1997 yılından beri ticari faaliyet gösterdiğini, her türlü orman ürününden yapılacak, başta gıda sanayinde kullanılmak üzere kalıplar, tepsi ve tablalar ile tüm gerekli ihtiyaç malzemelerinin imalatı, alımı, satımı, ithalat ve ihracatını yaptığını, müvekkili şirket ortağı ve Müdürü …….’ın yaptığı jöle tipi yumuşak şekerlerde kullanılan, gıda güvenliğine uygun nişasta baskı kalıbının, müvekkili adına faydalı model olarak …… nolu belge ile tescil edildiğini, ayrıca müvekkilinin …… sayı ile buluşun patentini de aldığını, müvekkilinin patent hakkına dayanarak ürettiği kalıpları yumuşak şeker üreten firmalara pazarladığını, Türkiye’de müvekkili şirket dışında benzer konuda patenti olan bir şirketin mevcut olmadığını, ancak hal böyle iken, davalılardan …… şirketinin müvekkiline ait patentli ürünü izinsiz ürettirdiğini ve sattığını, diğer davalı …… Pres Döküm şirketinin patentli ürünü izinsiz ürettiğini ve davalılar …… Gıda ile …… Gıda’nın izinsiz üretilen ürünü ……’dan bilerek satın alarak haksız rekabet koşulları içinde ve bu kalıplarla ürettikleri yumuşak şeker satışı yaptıklarını, …… Gıda, …… Gıda ve …… Pres Döküm şirketlerinde keşif yapıldığını, davalıların, müvekkilinin faydalı model ve patent haklarını bilen ve bilmesi gereken firmalar olduklarını ve davalı eylemlerinin tecavüz teşkil ettiğini iddia ederek, davalıların üretiminin haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitini ve bu üretimin engellenmesini, üretimde kullanılan makine, cihaz ve kalıplara el konulmasını, şimdilik 10.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın, haksız rekabet neticesinde maddi kazanç sağlamaya başlandığı tarihin tespit edilerek, tespit edilen tarihten itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı …… Gıda İnşaat San.ve Tic.Ltd.Şti vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin davacının sahip olduğunu iddia ettiği faydalı model ya da patentli ürünlere karşı bir müdahalesinin ve tecavüzünün söz konusu olmadığını, davacının faydalı model olabilecek bir buluşunun olmadığını, tüm dünyada olan ve kullanılan kalıp sistemini kendi lehine menfaat temin etmek amacıyla tescil ettirdiğini, müvekkilinin firma sahibi ……. tarafından tasarlanan ve geliştirilip faydalı model olarak tescil edilen …… nolu faydalı modele göre kalıp ürettiğini, davalılardan …… Pres Döküm’ün müvekkili için kalıp üretmediğini, talep halinde yılda bir ya da birkaç defa alüminyum aparatları pres yöntemi ile ürettiğini, bu parçaların davacının iddia ettiği kalıp sistemi ile ilgisinin olmadığını ve müvekkilinin jeli şeker kalıplarının davacının kalıp ve faydalı modeline bir benzerliği olmadığını, yumuşak şeker piyasasında dünyada kullanılan tüm kalıp sistemlerinin yaklaşık olarak aynı benzerlik taşıdığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalılardan …… Pres Döküm San.ve Tic.Ltd.Şti cevap dilekçesi ile, firmalarının ticari faaliyet alanında gıda üretiminde kullanılır şekilde kalıp yapmanın bulunmadığını, davalı …… şirketine yılda bir ya da birkaç kez alüminyum pres ve döküm mamul ürettiğini, bu pres ve döküm mamullerinin davacının kalıpları ile bağlantısının olmadığını, tespit dosyasında kalıp ürettikleri yönünde beyanları olmadığını, yalnızca döküm ve pres mamul yapmakta olup, bu mamulün ne için ve ne şekilde kullanıldığını bilmediğini ve bilmesinin de gerekmediğini, pres mamulün başka parçalarla birleştirilerek çikolata veya şekerleme kalıbı haline getirilmesinin ticari faaliyetleri kapsamında olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı …… Gıda San.ve Tic.A.Ş vekili cevap dilekçesi ile, davaya konu nişasta baskı kalıbı olarak adlandırılan baskı kalıplarının, dünya çapında büyük firmaların jöle üretimi yapan makinalarının alt ekipmanları olduğunu, kırk yılı aşkın süredir tüm dünyada kullanıldığını, ……. firması adına tescilli 1997 tarihli patentin davacı belgelerinin yeniliğini ortadan kaldırdığını, ……. firmasının kalıp levhasının da (üzerinde modellerin bulunduğu delikli ve paslanmaz telli şasenin) davacının ifade ettiği delikli ve üzeri paslanmaz telli şase ile birebir aynı olduğunu, müvekkilinin kullandığı kalıbın aynısı olan ……. firması tarafından üretilen baskı kalıplarına ilişkin fatura ve görselleri dosyaya sunduklarını, müvekkilinin kullanımının farklı teknik olduğunu, davacının faydalı modelinde belirttiği vidalama sisteminin, müvekkilinin kullandığı hiçbir kalıpta yer almadığını ve dava konusu olayda kullanılan teflon çeşidine göre de farklılıkların söz konusu olduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …… Gıda Pazarlama San.ve Tic.A.Ş vekili cevap dilekçesi ile, nihai tüketici olan müvekkiline karşı dava açılamayacağını, davacının aynı buluşa ilişkin daha eski tarihli …… numaralı bir patent başvurusunun daha mevcut olduğunu, yıllık ücreti ödenmediğinden geçersiz hale geldiğini, davacının aynı buluşu üç farklı belgeye konu etmeye çalışarak esasen patenti geçersiz bir buluşu ayakta tutmayı amaçladığını, davacının faydalı modelinin ve patentinin yenilik kriterini haiz olmadığını, bizzat davacının da bunu ikrar eden beyanlarda bulunduğunu, davacının kalıpları ile müvekkilinin adresinde bulunan kalıpların farklı olduğunu, müvekkilinin işyerinde tespit olduğu iddia edilen kalıplar arasında teflon kalıp bulunmadığını, tespit edilenin alçı kalıp olduğunu, bu kalıbın dünya çapında yirmi yıldan beri kullanıldığını, müvekkilinin kullanımının farklı teknik olduğunu ve müvekkilinin davacının faydalı modeline ve patentine ilişkin haklarını bilen veya bilmesi gereken bir firma olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, faydalı model ve patente tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, maddi ve manevi tazminat taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, ……. sayılı “……. ” buluş başlıklı faydalı model belgesinin, 25/03/2011 tarihinden itibaren 10 yıl süre ile davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 141 Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 06/11/2020 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı …… Gıda San.ve Tic.A.Ş yönünden yapılan incelemede; Eskişehir …… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …… D.İş sayılı dosyasına sunulu raporda yapılan incelemenin patent hukuku bakımından geçerli bir inceleme olmayıp, suçlanan kalıplar üzerindeki unsurlar ile patentin ve faydalı modelin koruma kapsamını oluşturan ana istemlerdeki unsurların birebir karşılaştırılmadığı, bir tablo halinde verilmediği, resimler üzerinde işaretlenmediği, bu bakımdan da tecavüz konusunda hüküm kurmak için denetlenebilir ve elverişli bir inceleme olmadığı, özellikle davacıya ait patentin ana isteminde özel bir kompozit malzemenin (“seramik cam kompoziti veya PVA reçine seramik bazlı alçı ve teflon kaplı alüminyum malzeme“) tariflendiği, inceleme adresinde mevcut kalıplara veya resimlerine bakarak herhangi bir teknik laboratuvar sonucu olmadan çıplak gözle bir değerlendirme yapmanın mümkün görünmediği ve neticede, davalı …… Gıda’nın tespit yapılan adresinde yer alan birtakım kalıplar itibari ile davacının ……. nolu faydalı model ve …… nolu patent belgelerinin koruma kapsamında kaldıklarının ispatlanamadığı, davalı …… Gıda Pazarlama San.ve Tic. A.Ş. Yönünden yapılan incelemede; Mahkemenin ……. D.İş sayılı dosyasında, davalıya ait Esenyurt adresinde davacıya ait faydalı model veya patente konu bir ürünün bulunmadığı, bu tespite bağlı olarak bir tecavüz değerlendirmesi yapmanın mümkün olmadığı, Silivri adresindeki değerlendirmede, ……. nolu faydalı model belgesi ile …… sayı ile tescil olunan patentte belirtilen kalıplar ile yapıldığı anlaşılan ürünlerin imalat raflarında bulunduğu iddiasının ispata muhtaç olduğu, Silivri inceleme adresinde davacıların faydalı modeline ve patentine konu bir kalıp tespit edilmemişken, imalat raflarında bulunduğu belirtilen ürünlerden yola çıkarak bir tecavüz değerlendirmesi yapmanın mümkün görünmediği, suçlanan kalıplar üzerindeki unsurlar ile patentin ve faydalı modelin koruma kapsamını oluşturan ana istemlerdeki unsurların birebir karşılaştırılmadığı, bir tablo halinde verilmediği, resimler üzerinde işaretlenmemiş durumda olduğu, Silivri adresinde davacının ….. nolu faydalı model ve ……. sayılı patent belgesinin koruma kapsamında tecavüz incelemesine konu bir kalıba rastlanmadığı, davalı …… Pres Döküm San.ve Tic.Ltd.Şti. Yönünden yapılan incelemede; Mahkemenin ……. D.İş sayılı dosyasında, davalıya ait adreste davacıya ait faydalı modele veya patente konu bir ürünün bulunmadığı, inceleme konusu adreste bir ürün tespit edilmediği için tecavüz değerlendirmesi yapmanın mümkün olmadığı, davalılardan …… Gıda İnşaat San.ve Tic.Ltd.Şti yönünden yapılan incelemede ise; Mahkemenin ……. D. İş sayılı dosyasında, davalıya ait olduğu belirtilen “……. Cad. No:…… B…. Blok D:….. Beylikdüzü İstanbul” adresinin toplu konut sitesi içerisinde yer alan bir daire olduğunun, bina girişinde yer alan ödeme listesinde 39 nolu daire karşısında ……. adlı şahsın isminin bulunduğunun tespit edildiği, davalı yönünden bir ürün tespit edilmediğinden, tecavüz değerlendirmesi yapmanın mümkün olamadığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller ve dosya kapsamı ile uyumlu görülen bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davalıların davacı adına tescilli faydalı model ve patent koruma kapsamında olan herhangi bir ürünlerinin tespit edilemediği, bu haliyle faydalı model ve patentten doğan haklara tecavüz veya haksız rekabetlerinin ispatlanamadığı anlaşılmakla sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 341,55 TL haçtan, 54,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 287,15 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılardan …… Gıda İnşaat San.ve Tic.Ltd.Şti tarafından yapılan 150,00 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak, bu davalıya verilmesine,
7-Davalılardan …… Gıda Pazarlama San.ve Tic.A.Ş tarafından yapılan 95,80 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak, bu davalıya verilmesine,
8-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.15/12/2020
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır