Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/101
KARAR NO : 2020/220

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men ve Ref’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 15/03/2019
KARAR TARİHİ : 25/09/2020

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketinin 1970 yılından bu yana büro ve ofis mobilyaları sektöründe faaliyet gösterdiğini, tüm tasarımları gibi “……” isimli ahşap masa ve dolap tasarımı müvekkili tarafından …… tescil numarası ile tescil edildiğini, davalı şirket tarafından ilgili sayfa nüshasını sunduğu katalogların 161. Sayfasında ve 31. Sayfasında endüstriyel tasarımı müvekkili şirket adına tescillenmiş tasarılar ile birebir aynı nitelikte “……..” ismiyle tasarımların tanıtıldığının görüldüğünü, müvekkili tescilli ürünüyle birebir aynı olduğu ve birim fiyatının 6.700 TL ye satıldığını, müvekkilinin tasarımına tecavüz mahiyetindeki davranışlara üretiminin, satışının, tanıtımının ve her türlü kullanımının derhal sonlandırılmasını, Beyoğlu …… Noterliği ……. yevmiye ve 06 Mart 2018 tarihli ihtarnamesiyle talep edilmişse de bugüne dek haksız eylemlerine son vermediğini belirtmiş ve davalının müvekkilinin tasarım hakkına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespitine, tecavüz ve haksız rekabetin durdurulmasına, tecavüz ve haksız rekabetin önlenmesine, 6769 sayılı sınai mülkiyet kanunu 151. Maddesine göre hesaplama yapılmak suretiyle çıkacak bedelden şimdilik 1.000 TL maddi tazminatın haksız fiilin tespit edildiği (delil tespitin yapıldığı) 15.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 20.000 TL manevi tazminatın haksız fiilin tespit edildiği 15.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, delil tespiti masrafı olarak 1.050 TL ‘nin 15.01.2019 dan itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, tecavüz ve haksız rekabet fiiline neden olan ürünlere el koyulmasına depolama-sundurma ücretinin davalıya yüklenmesine, davalı aleyhine verilecek mahkeme kararının masrafı davalılara ait olmak üzere kamuya duyurulması için ülke çapındaki televizyon kanallarından ve gazetelerden birer tanesinde yayınlanmasına, yargılama giderleri ve her bir talepleri için ayrı ayrı olmak üzere vekalet ücretlerinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP; Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket merkezi ve fabrikası Ankara’da bulunan iki kuşak geriye giden geçmişi ile mobilya sektöründe uzun yıllardır faaliyet gösteren bir şirket olduğunu, davacı tarafın davaya konu tasarımlarının tasarım tarihi itibariyle tescile şayan tasarımlar olmayıp; davacı tarafından yapılan başvurulardan önce başkaları tarafından kamuya sunulmuş, üretilmiş, mobilya-ofis firmaları internet sitelerinden yayınlanmış herkesçe bilinen ve üretilen “harcı alem” tasarımlar olduğunu, davacının iyi niyet içinde “yenilik” ve “ayırt edicilik” vasıflarını haiz olarak tasarlamış olduğu tasarımlar olmadığı, söz konusu tasarımların özellikle yurt dışı firmaları tarafından daha önceden üretilip, fuarlarda sergilenmiş, internet sayfalarında görselleri yayınlanmış tasarımlar olduğunu, davacının tescil edilmemesi gereken bir tasarımı kötü niyetle ülkemizde tasarım tescilinin incelemesiz yapılması durumundan yararlanarak sektördeki rakiplerine karşı haksız rekabet ve koruma elde etmeye çalıştığını, bu durumun ise kötü niyet ve açıkça kanuna aykırı olduğundan hukuken korunmayacağını, öte yandan müvekkili şirket nezdinde tespit edilen ürün ile tescilli tasarım olduğu iddia olunan ürünler arasında tam bir benzerlik söz konusu olmadığını, bir karışma ve karıştırılma ihtimali de mevcut olmadığını belirtmiş ve tüm dava ve talepleri saklı tutarak davacının haksız ve kötü niyetli taleplerinin tamamının ayrı ayrı reddine, tüm talepler açısından yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yargılama sırasında deliller toplanmış; Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davaya konu tasarım tescil belgeleri ile ilgili dosya evrakları celp edilmiştir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller ve taraf iddiaları ışığında dosya davacıya ait tescilli tasarımlara davalının tecavüzünün ve haksız rekabetinin olup olmadığı, tazminat koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususlarında rapor tanzim etmek üzere, tasarım uzmanı, bir sektör(mobilya) ve bir SMM’den oluşacak bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, bilirkişiler düzenlemiş oldukları 17/02/2020 havale tarihli raporlarında özetle; “Davacı tarafa ait ……. numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davacı tarafa ait …… numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıklarını, davacının ibraz edilen ticari defterlerinin ilgili kanun hükümlerine göre uygun tutulduğu ve mali tablolarında yer alan bilgilerin ticari defterlerine işlendiği tespit edilmiş olduğunu, davacının maddi tazminat talebi olarak belirlediği SMK md. 151/2 fıkrasının c bendine göre İstanbul Ticaret Odası davaya konu olan markanın cirosunun %15’i oranında yapılan hesaplamada …… numaralı tasarım tescili ……. masa grubu yönünden 10.867,46 TL yıllık emsal lisans bedeli olarak hesap edildiğini, …… numaralı tasarım tescili ……. dolap grubu yönünden 7.848,64 TL yıllık emsal lisans bedeli olarak hesap edildiği” hususlarını bildirmişlerdir.
Davacı vekili 17/04/2020 tarihli dilekçesi ile 1.000,00 TL’lik maddi tazminat talebini 18.716,10 TL’ye ıslah ettikleri görülmüştür.
Dava, Tasarıma tecavüzünün ve haksız rekabetinin olup olmadığı ve tazminat taleplerine yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle tecavüz iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
Bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı gözünde oluşturduğu genel izlenim ile bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların birlikte dikkate alınması gerekir. Kıyaslanan tasarımlar arasında sadece küçük ayrıntılarda farklılık varsa tasarımların aynı olduğu kabul edilir. Yine bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenim arasında genel bir farklılık varsa tasarım ayırd edici niteliğe sahip demektir. Burada, tasarım alanında, özellikle dikkat edilmesi gereker husus korumanın, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklere hasredilmesidir. Tasarım hakkı ürün ve eşyaların teknik işlevini değil, dış görünümünü konu etmektedir.
Dosyanın tevdi edildiği bilirkişi raporunda, davacıya ait ….. tescil numaralı tasarım ile davalının ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izleminde belirgin farklılıklar bulunmadığı ve bu sebeple benzer olarak algılandıkları belirtilmiş olup mahkemece de rapora aynen iştirak edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, mevcut delil durumu, alınan bilirkişi raporu ve yukarıda değinilen yasal düzenlemeler topluca değerlendirildiğinde; davacıya ait …… numaralı tasarım ile davalı ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izleminde belirgin farklılıklar bulunmadığı ve bu sebeple benzer olarak algılandıkları, böylelikle davalı eylemlerinin davacının tasarımdan doğan haklarına tecavüzde bulunduğu gibi, aynı zamanda TTK’nın 54 ve devamı maddeleri uyarınca haksız rekabet de teşkil ettiği anlaşılmakla, davalının davacı adına …… sayı ile tescilli tasarımdan doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına ve önlenmesine, bilirkişi raporuna göre istenebilecek maddi tazminat tutarının 10.867,46 TL olduğu, davalının bu eyleminin aynı zamanda davacının tasarımdan kaynaklanan manevi haklarını da ihal ettiği anlaşılmakla, ihlalin niteliği, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacına göre 10.000,00 TL manevi tazminat uygun olduğundan davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Alınan bilirkişi raporu ile davacı tarafa ait …… numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları görüşlerine mahkememizce de iştirak edilmiş, böylelikle tecavüz ve haksız rekabet olgusunun oluşmadığı anlaşılmakla …… tescil numaralı tasarım yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE;
2-Davalının davacıya ait …… tescil numaralı tasarımından doğan haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine,
3-…… tescil numaralı tasarım yönünden davanın REDDİNE,
4-10.867,46 TL maddi 10.000,00 TL manevi tazminatın 15.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 1.425,46 TL ilam harcından, 376,57 TL peşin ve 302,55 TL ıslah harcının mahsubu ile, 746,34 TL bakiye karar harcının, davlıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davanın kısmen reddi sebebiyle, karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-Davacı tarafından yapılan 376,57 TL peşin, 44,40 TL başvuru ve 302,55 TL ıslah olmak üzere toplam 723,52 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 96,90 TL tebligat-tezkere, 2.400,00 TL bilirkişi ücreti ve 799,50 TL tespit dosyası masrafı olmak üzere toplam 3.296,40 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 2.060,25 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
12-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
13-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/09/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır