Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/1 Esas
KARAR NO : 2020/236
DAVA : Marka (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 04/01/2019
KARAR TARİHİ : 02/10/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Tecavüzün Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin TPMK nezdinde 28.sınıftaki oyunlar ve oyuncaklar kategorisi altında yer alan mallar üzerinde tescilli …… sayılı markalarının sahibi olduğunu, davalının “…….” markalı oyun kartlarının ve ambalajlarının müvekkilinin yaratıcısı ve tüm haklarının sahibi olduğu ve aynı zamanda FSEK koruması altında olan “…….” oyun kartlarının tasarımının değiştirilerek çoğaltılması suretiyle eser sahipliği haklarına yaratılan tecavüzün ve ……. markalı oyun kartlarının ticari sunumuna, ambalaj ve kart tasarımlarına, oyun talimatları kitapçığına iltibas suretiyle yaratılan haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ile sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, davalının TPMK nezdinde tescilli 03/03/2014 tarih ve ……. sayılı tasarımının müvekkilinin tanınmış ……. oyun kartları ambalaj ve kart tasarımları ile benzer olması ve bu itibarla yenilik ve ayırt edicilikten yoksun olması ile SMK m.77/1(a) uyarınca müvekkiline ait marka haklarının yetkisiz bir şekilde kullanımı içerdiğinden kötüniyetli bir tescil olması sebepleriyle hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, dava sonunda verilecek hükmün kesinleşmesini müteakip masrafları davalıdan alınarak Türkiye çapında yayınlanan tirajı en yüksek olan üç gazeteden birinde yayınlanmasına, masraf, yargılama gideri ve vekalet ücreti ile ürünlerin imhası ile ilgili diğer masrafların imha sürecine kadar geçecek süreçte ortaya çıkacak her türlü masrafın davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin TPMK nezdinde tescilli …… tescil numaralı markasının bulunduğunu, müvekkilinin marka tescilinden kaynaklanan hakkını kullanmakta olup, müvekkilinin kullanımının hukuka uygun olmakla tecavüz veya haksız rekabet oluşturmadığını, davacının üzerinde hak iddia ettiği oyunun halk arasında pis 7’li olarak bilinen anonim olmuş bir oyun olduğunu, müvekkiline ait ürünün bu oyunun kuralları gereği belli renk, şekil ve dizaynı teknik zorunluluk gereği içermek durumunda olduğunu, halka mal olmuş pis 7’li oyunu ve oyun kuralları münhasıran davacıya ait bir ürün gibi korunamayacağını, taraf ürünlerinin karıştırılma tehlikesinin bulunmadığını, müvekkilinin dava konusu edilen ürün üzerinde kendisine ait “…….” markasını kullanmakta ve internet sitesini de ……com.tr olarak belirtmekte olduğunu, müvekkilinin karışıklık yaratmaya elverişli önlemler aldığını, dava konusu ürünün davacı ürününden belirgin farklılıklar içerdiği gibi müvekkilinin farklı bir marka ve işletme adıyla faaliyetini sürdürdüğünü, ürünlerine de kendi markasının basıldığını, bu durumda tüketicinin farklı bir firmanın ürünü ile karşı karşıya kaldığını bilmemesinin mümkün olmadığını, davacının A.B.D.’de eser olarak kayıtlı olduğunu iddia ettiği ürün ambalajı görselinin eser niteliği olmadığı, davacının eserden kaynaklanan hak iddiasında bulunamayacağını, her ne kadar davacının ambalaj görseli bakımından eser iddiası kabul edilmese de bu eser kaydının yurtdışında dava dışı “…….” firması adına kayıtlı olup davacının eserden kaynaklanan hakkının söz konusu olmadığını, esere ilişkin talepler yönünden aktif dava ehliyeti bulunmadığından dava şartı yokluğundan reddinin gerektiğini, müvekkilinin dava konusu edilen tasarımının yeni ve ayırt edici olduğunu, müvekkilinin oyun kartları ile davacı oyun kartları tasarım olarak birbirinden farklı olduğunu, davacının iddia ettiği eser belgesinin sadece ürün ambalaj görseline ilişkin olup, oyun kartlarının görselleri üzerinde eser kaydı veya tasarım tescilinin olmadığını, bu nedenle davacı oyun kartlarının tasarımını ilk ne zaman kullandığını ispatla yükümlü olduğunu, açıklanan tüm nedenlerle davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davacı adına tescilli markaların ve davalı adına tescili tasarım belgeleri celp olunmuştur.
Dosyanın deliller, taraf beyanları ve taraflar arasındaki önceki dosyalarda gözetilmek suretiyle Taraflar arasındaki uyuşmazlığın davalının “…….” markasını kullandığı ürünlerinde gerek ambalaj gerekse ürün kartlarının tasarımı gerekse oyun kuralları bakımından davacı “…….” markalı ürünlerine ve bu ürünlerin tanıtımlarında kullanılan malzemelerine iltibas teşkil edip etmediği, bu kullanımın davacının mali ve manevi haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil edip etmediği, davacının oyun ve kuralları yönünden hak sahibi olup olmadığı; ayrıca davalı adına olan ……. sayılı tasarım tescilinin davacı ve başkaca kişilere ait tasarımlar nedeniyle yeni ve ayırt edici niteliği olup olmadığı, hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı yönünden rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 12/09/2019 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporlarında; “davacının ambalaj tasarımlarının estetik niteliği, renklerin birbiriyle uyumu, ambalajın ürün şekli ile birlikte yarattığı ahenk nedeniyle davaya konu ambalaj ve kart tasarımlarının FSEK 4/6 hükmü gereğince grafik eser yani güzel sanat eseri olduğu, dosyada mübrez ABT Telif Hakları Ofisinin 14 Mayıs 1993 tarihli tescil belgeleri ile davacının TPMK nezdinde tescilli markalarındaki şekil unsurlarının davacı adına kayıtlı olduğu dikkate alındığında davacının davaya konu ……. markalı ambalaj tasarım ve kartlarının FSEK 18 hükmü çerçevesinde mali hak sahibi olduğu, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü istenen ……. numaralı tasarım ile davacıya ait hükümsüzlüğe dayanak olarak gösterilen tasarımlar arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, davacının tasarımının iltibasa yol açar şekilde kullanımının TTK’nın 55/1-a-4 bendi çerçevesinde haksız rekabete sebebiyet vereceği, ayrıca davacının ambalaj tasarımı FSEK 4 anlamında güzel sanat eseri olduğundan ambalaj tasarımının izinsiz olarak taklit edilmesi nedeniyle davacının mali haklarından FSEK 22 anlamında çoğaltma hakkının ihlal edildiği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili rapora karşı beyan dilekçesi ile, Taraflar arasındaki tasarımların üzerlerindeki çizim ve renk seçimleriyle bütünlüklü olarak değerlendirilmesi gerekirken, bilirkişilerin sadece kartların ana hatlarını/konturlarını karşılaştırmasının doğru olmadığını, fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanıldığı ispatlarınsa tasarım hükümsüz kılınacaktır ve davaya konu tescilli tasarımın müvekkilinin önceki tarihli ……. markalarından doğan haklarını ihlal ettiğinden tescilin hükümsüz kılınmasının gerektiğini, bilirkişilerin raporlarında yer alan davalının tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik unsurlarına yönelik yorumları haricindeki incelemelerin haklı ve somut gerekçelere dayandırıldığı ve dava dilekçelerindeki taleplerinin tümünü destekler nitelikte olduğunun görüldüğünü, bu itibarla davalının faaliyetlerinin müvekkilinin eser sahipliğinden doğan haklarına karşı tecavüz ile müvekkili aleyhine haksız rekabet teşkil ettiği ve davalının kötüniyetle yapılmış olan ……. sayılı tasarım tescilinin hükümsüz kılınması gerektiğinin bilirkişi raporu marifetiyle tasdik edilmiş olup haklı davalarının kabulünün gerektiğini beyan etmiştir.
Davalı vekili rapora karşı beyan dilekçesi ile, bilirkişilerin dosyadaki uyuşmazlığı tam olarak anlayamadığını, müvekkili tarafından kullanılmayan ve davaya konu olmayan başka bir ürün görselinin karşılaştırmaya esas alınmasının önemli bir hata olup bu halde raporun hükme esas teşkil edemeyeceğini, bilirkişilerin hukuki konuda mütalaada bulunamayacağını, davacının ABD’de eser olarak kayıtlı olduğunu iddia ettiği ürün ambalajı görselinin eser niteliği olmadığını, daacının eserden kaynaklanan hak iddiasında bulunamayacağını, kaldı ki davaya mesnet gösterilen eserin davacı adına kayıtlı olmadığından davacının bu yönde dava ehliyetinin olmadığını, eksik ve hatalı incelemeye dayanan bilirkişi raporu denetime elverişli olmadığından ayrı bir bilirkişi heyetinden yeniden bilirkişi raporu alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce 31/10/2019 tarihli ara karar ile; haksız rekabet iddiaları değerlendirilirken oyun kurallarının anonim olduğu yönündeki iddialarının irdelenmediği, kötüniyet hususu değerlendirilirken hükümsüzlüğe konu davalı tasarımlarının davacıya ait tasarımların farklı olarak algılandıklarının tespiti ile davalının davacının ……. markalı tasarım ve kartlarına yönelik kötüniyetli tescil yaptırdığı tespitinin yarattığı çelişkinin giderilmediği anlaşıldığından bu hususlarda ek rapor tanzimi için dosyanın bilirkişiye tevdine karar verilmiş, bilirkişiler 04/03/2020 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli ek raporlarında; “davacının ambalaj tasarımlarının estetik niteliği, renklerin birbiriyle uyumu, ambalajın ürün şekli ile birlikte yarattığı ahenk nedeniyle davaya konu ambalaj ve kart tasarımlarının FSEK 4/6 hükmü gereğince grafik eser yani güzel sanat eseri olduğu, dosyada mübrez ABT Telif Hakları Ofisinin 14 Mayıs 1993 tarihli tescil belgeleri ile davacının TPMK nezdinde tescilli markalarındaki şekil unsurlarının davacı adına kayıtlı olduğu dikkate alındığında davacının davaya konu ……. markalı ambalaj tasarım ve kartlarının FSEK 18 hükmü çerçevesinde mali hak sahibi olduğu, davalı tarafa ait hükümsüzlüğü istenen ……. numaralı tasarım ile davacıya ait hükümsüzlüğe dayanak olarak gösterilen tasarımlar arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, davacının tasarımının iltibasa yol açar şekilde kullanımının TTK’nın 55/1-a-4 bendi çerçevesinde haksız rekabete sebebiyet vereceği, ayrıca davacının ambalaj tasarımı FSEK 4 anlamında güzel sanat eseri olduğundan ambalaj tasarımının izinsiz olarak taklit edilmesi nedeniyle davacının mali haklarından FSEK 22 anlamında çoğaltma hakkının ihlal edildiği” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Mahkemece alınan ek bilirkişi raporunun kök raporun tekrarı mahiyetinde olduğunu, kök raporda vardıkları sonucu ek raporda da aynen tekrar ettiklerini, davanın konusunun müvekkilinin ……. markalı oyun kartları olduğunu, bilirkişilerce müvekkiline ait dava konusu ……. markalı tasarım ve kartlarının tasarımında yenilik unsuru mevcut olup ürünün yenilik unsuru bulunduğu yönü ile aynı görüşte olduklarını, aleyhe olan kötüniyetli tescil başvurusunda bulunulduğu yönündeki hususlara itiraz etme gereğinin doğduğunu, davacının tasarımının iltibasa yol açar şekilde kullanımının olduğu kanaati ile haksız rekabete sebebiyet vereceği yönündeki tespitinin yerinde olmadığını, eksik ve hatalı incelemeye dayanan kök bilirkişi raporu ile kök raporun tekrarı mahiyetindeki ek bilirkişi raporu denetime elverişli olmadığından ayrı bir bilirkişi heyetinden yeniden bilirkişi raporu alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; davalının davacıya ait eser vasfına sahip eserden kaynaklı haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespiti ile davalı adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; FSEK’in 15. Maddesi, eseri, sahibinin adı veya müstear adı ile yahut adsız olarak, umuma arzetme veya yayımlama hususunda karar vermek salahiyeti münhasıran eser sahibine ait olduğu, bir güzel sanat eserinden çoğaltma ile elde edilen kopyalarla bir işlenmenin aslı veya çoğaltılmış nüshaları üzerinde asıl eser sahibinin ad veya alametinin, kararlaştırılan veya adet olan şekilde belirtilmesi ve vücuda getirilen eserin bir kopya veya işlenme olduğunun açıkça gösterilmesinin şart olduğu belirtilmiştir.
FSEK’in 22. Maddesi ile, bir eserin aslını veya kopyalarını, herhangi bir şekil veya yöntemle, tamamen veya kısmen, doğrudan veya dolaylı, geçici veya sürekli olarak çoğaltma hakkı münhasıran eser sahibine aittir.
Dava; marka sahipliği, eser sahipliği, oyun kurallarında hak sahipliği iddialarına dayalı tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, sonuçlarının ortadan kaldırılması ve, davalıya ait ……. tescil numaralı tasarımın yenilik ve ayırd edicilik vasfına haiz olmaması ile davacıya ait “…….” markasına tecavüz oluşturması ve kötüniyet nedenlerine dayalı hükümsüzlük taleplerine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporları karşısında davalı yana ait …… tescil numaralı tasarımın yenilik ve ayırd edicilik vasıflarının bulunduğu, hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan tasarımlar ile aralarında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunduğu ve hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı anlaşılmıştır.
Davacının oyun kuralları yönünden hak sahipliği iddiasının ise; söz konusu oyun kurallarının tüm Dünya’da öteden beri bilinen iskambil oyununun kuralları olduğu anlaşıldığından; ispatlanamadığı kanaatine varılmıştır.
Davacının, davalının ambalaj tasarımının marka haklarına tecavüz oluşturmadığı, zira genel görünümde davalı tasarımının davacı markasını içermediği ve çağrıştırmadığı alınan gerekçeli rapor ile sabit olmuştur. Bu nedenle markaya tecavüz yönünden de davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının FSEK kapsamındaki iddia ve talepleri yönünden ise; davacının ambalaj ve kart tasarımının grafik eser vasfında olduğu, davacının bu eser üzerinde FSEK 18 maddesi anlamında mali hak sahibi olduğu ve davalının kullanımlarının güzel sanat eseri vasfındaki grafik eserin izinsiz olarak taklit edilmesi kabul edileceği ve aynı zamanda haksız rekabet oluşturacağı anlaşılmıştır. Bu nedenle FSEK kapsamındaki grafik eserdeki mali hak sahipliğinden kaynaklı hakları ihlal edilen davacının bu yönden davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
-Davalının davacıya ait grafik eser vasfına sahip eserden kaynaklı haklarına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespitine, önlenmesine, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına,
-Tecavüz ve haksız rekabet oluşturan 12/09/2019 havale tarihli bilirkişi raporunda görselleri yer alan ürünlerin üretiminin, satış ve dağıtımının gümrük bölgesine girmesinin, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasının, ithal ve ihracının, satışa sunulmasının önlenmesine, bu ürünlerin tanıtımında kullanılan her türlü basılı evraka, ticari evraka ve tecavüz ve haksız rekabet oluşturan ürünlere el konularak hüküm kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınmak suretiyle imhasına,
-Davacının sair taleplerinin reddine,
-Davalı adına tescilli ……. sayılı tasarımın hükümsüzlüğü talebinin reddine,
-Hüküm özetinin masrafı davalıdan karşılanmak suretiyle Türkiye çapında yayın yapan tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde ilanına,
2-Alınması gereken 54,40 TL harçtan peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 10,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen talep yönünden 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen talep yönünden 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından bu dava nedeniyle 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 200,00 TL tebligat/posta masrafı olmak üzere toplam 3.200,00 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre 1.600,00 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvuru harcı, 44,40 TL peşin harç olmak üzere toplam 88,80 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.02/10/2020
Katip …
¸
Hakim …
¸