Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/68 E. 2019/406 K. 28.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/68
KARAR NO : 2019/406

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Önlenmesi,
Durdurulması, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 12/02/2018

– BİRLEŞEN İSTANBUL 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ’NİN 2018/185
ESAS SAYILI DOSYASI –

DAVA : Tasırımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 27/03/2018
KARAR TARİHİ : 28/11/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 26/12/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin TPMK nezdinde “…….”, “……..” ve “Şekil + …… ” markalarının tescilli sahibi olduğunu, müvekkilinin ayrıca 02-07 ……. sınıfında 25/02/2013 tarih ve …….. tescil numarası ile tescilli davaya konu ürünlerinin tasarımında tescilli münhasır hak sahibi olduğunu, davalı tarafından müvekkilin Türk Patent nezdinde tescilli tasarımı ile iltibas yaratacak derecede birebir benzeyen ürünlerin, müvekkili tarafından kendisine herhangi bir hak tanınmaksızın veya arada herhangi bir lisans sözleşmesi olmaksızın haksız ve hukuka aykırı bir şekilde üretilmekte ve satmakta olduğunu, davalı tarafın işbu eylemlerinin, müvekkillerinin tescilli tasarımından doğan sınai hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini ve bu durumun Mahkememizin …….. D.İş sayılı dosyasından alınan rapor ile de tespit edildiğini iddia ederek, markaya tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, önlenmesini, durdurulmasını, fazlaya dair haklarını saklı tutarak şimdilik 10.000.00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini, ürünlerin imhasını ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin ürünlerini kendi tescilli tasarımına istinaden üretmekte olup, aynı zamanda yine tescilli tasarımı nedeniyle sattığını, 20.01.2011 başvuru tarihli …….. tescil numaralı tasarım müvekkilleri şirketin yetkilisi …….. adına tescilli olduğunu, davaya konu ürünün piyasada tek tipte üretildiğini, emsal ürünlerden de görüleceği üzere dava konusu ürün sadece davacı tarafından üretilen ürünlerden ibaret olmadığını, davacı tarafın tasarımlarının görünüş itibariyle kamuya mal olmuş ürünler olduğunu, ürünlerin uzun yıllardan beri piyasada üretilmekte, satışı ve ticareti yapılmakta olduğunu ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen İstanbul ……. FSHHM’Nin ……. Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin kurulduğu 2004 yılından bu yana uluslararası kalite standartlarına uygun olarak üretim yaptığını ve ürettiği ürünlerin Bulgaristan ve orta doğu başta olmak üzere ihracatını yaptığını, müvekkili şirketin yetkilisi olan…….’nin hazihazırda 20/01/2011 başvuru tarihli …….. tescil numaralı tasarım sahibi olduğunu, davalının ise 25/02/2013 tarih ve …….. tesci numarası ile “…….” başlıklı tasarımını tescil ettirdiğini, ancak davalı tasarımlarının yeni ve ayırt edici nitelik kriterlerini taşımadığını iddia ederek, davalı adına …….. sayı ile tescilli tasarımın hükümsüzlüğünü ve sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, durdurulması, maddi ve manevi tazminat, birleşen dava ise, tasarımı hükümsüzlüğü taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, …….. sayılı “…….” ürün adlı tasırımın, ilk defa 25/02/2013 tarihinde davacı adına tescil edildiği ve 25/02/2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5 yıl süre ile yenilendiği, …….. sayılı “…….” ve “……. Parçası” ürün adlı tasarım tescil belgesinin, ilk defa 20/01/2011 tarihinde birleşen dosya davacısı şirket yetkilisi adına tescil edildiği ve 20/01/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5 yıl süre ile yenilendiği anlaşılmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 07/02/2019 tarihli raporda sonuç olarak, asıl davada davacı adına tescilli …….. numaralı tasarım tescili ile Davalı-birleşen dosya davacısına ait ürünler arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, …….. numaralı tasarım locarno sınıflandırmasında farklı başlıklı alanlara sahip oldukları, birleşen dava yönünden yapılan değerlendirmede ise, asıl dosay davacısı adına tescilli …….. numaralı tasarım tescili ile hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan 30 Ekim 2003 tarihli …….. numaralı patent görseli arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde, istemler kısmında da belirgin farklılıklar bulunmadığı ve bu sebep ile benzer olarak algılandıkları belirtilmiştir.
Rapora itirazlar nedeniyle aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 31/07/2019 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, asıl dava yönünden yapılan değerlendirmede, davacı adına tescilli …….. numaralı tasarım tescili ile davalı birleşen dosya davacısına ait ürünler arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, …….. tescil nolu tasarıma ilişkin kullanma hak ve yetkisi olduğunu, ancak başvuru sahibi……. olarak göründüğü, dosyasında herhangi bir lisans, devir işlemi gözükmediği, …….’nin ……. Kağıt firma yetkilisi gözükmekte iken, davaya gerekçe sunduğu, …….. tescil nolu tasarım ile Davalı ……. Kağıt firması arasında, herhangi bir yazılı lisans sözleşmesi, devir sözleşmesinin görülmediğini ve davada 6769 sayılı, SMK’nın 70. ve 75. Maddelerince gerekçe olmayacağı, haksız rekabet değerlendirmesinin heyetlerinin uzmanlık alanı dışında olması sebebi ile yapılamadığı, birleşen dava yönünden yapılan değerlendirmede ise, davalı birleşen dosya davacısı adına tescilli olan …….. numaralı tasarım tescili ile resen yapılan araştırmalar sonucunda bulunan 06.02.2011 ve 19.02.2012 tarihli görseller, 30 Ekim 2003 tarihli, US …….. nolu patent görselleri arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, değerlendirilmenin 6769 sayılı SMK’nın 56. maddesinin 4 üncü fıkrası kapsamında yapıldığı, tasarımın daha önceden kamuya sunulduğu ve …….. tescil nolu tasarımın yeni olmadığı ve hükümsüzlük hallerini taşıdığı davalı birleşen dosya davacısı adına tescilli …….. numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 25.02.2013 tarihinden önce kamuya sunulması sebebi ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 77 maddesi ile, tasarımın 55. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56. ve 57. maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58. maddenin dördüncü fıkrası ve 64. maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse, hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilebileceği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. bendinde ise, 64. maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi halinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınacağı ve kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şart olacağı hususları belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Dosya kapsamı, deliller, alınan bilirkişi raporu ve yukarıda değinilen yasal düzenlemeler topluca değerlendirildiğinde, öncelikle hükümsüzlüğe ilişkin birleşen dava yönünden değerlendirme yapılması gerekmekte olup, davalı birleşen dosya davacısı adına tescilli olan …….. numaralı tasarım tescili ile resen yapılan araştırmalar sonucunda bulunan 06.02.2011 ve 19.02.2012 tarihli görseller, 30 Ekim 2003 tarihli, US …….. nolu patent görselleri arasında kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davalı birleşen dosya davacısı adına tescilli …….. numaralı tasarım tescilinin, başvuru tarihi olan 25.02.2013 tarihinden önce kamuya sunulması sebebi ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı anlaşılmakla, birleşen davanın kabulü ile, davalı adına tescilli …….. tescil nolu tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesi gerekmiştir.
Asıl dava yönünden yapılan değerlendirmede ise; birleşen davada davalı asıl dosya davacısı adına tescilli tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olmakla, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından ve bu haliyle de davacının tasarıma dayalı herhangi bir hak kaybına uğraması söz konusu olmadığı gibi, haksız rekabet de gerçekleşmediğinden, asıl davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Asıl dosyada davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 1.024,65 TL peşin harçtan, 44,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 980,25 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 1.050,00 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
B-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN :
1-Birleşen İstanbul ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin ……. esas sayılı dosyasında davacının davasının KABULÜNE, davalı adına tescilli …….. tescil nolu tasarımın HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE, sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 44,40 TL ilam harcından, 35,90 TL peşin harcın mahsubu ile, 8,50 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 71,80 TL dava ilk masrafı ve 34,50 TL tebilgat-tezkere masrafı olmak üzere toplam 106,30 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
C-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
D-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.28/11/2019

Katip …….
e-imzalıdır

Hakim ……
e-imzalıdır