Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/537
KARAR NO : 2019/446

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 28/12/2018
KARAR TARİHİ : 13/12/2019
Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili firmanın mimarlık ve tasarım alanında faaliyet gösteren saygın bir firma olduğunu, müvekkili firmanın 13/07/2018 tarihindeki tanıtım e-postasına istinaden davalı firmadan geri dönüş yapıldığını ve ….. fuarı için davalı şirket tarafından fuar stand tasarımı ve teklifi talebinde bulunulduğunu, bunun üzerine 18/07/2018 tarihinde davalı firmaya tasarım çalışmasının görselleri ve fiyat teklifi dosyasının yollandığını, davalı şirketin firma-fuar stand işleri yetkilisini …… tarafından telefon ile geri dönüş yapıldığını ve tasarımın beğenildiğini fakat üzerinde birkaç değişiklik istenildiğinin belirtildiğini, firmaya gönderilen son fiyat teklifinin işçilik ve KDV dahil 27.140,00 TL olduğunu, bahse konu son fiyat teklifinden sonra müvekkili şirketi oyalama sürecine geçildiğini ve daha sonra başka bir firmayla anlaşıldığı bilgisi verildiğini, müvekkili şirketin davalı firmadan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 27.140,00 TL maddi tazminat talebinde bulunduklarını, ayrıca şirketin itibarının zedelenmesi ve kendisine ait tasarımın izinsiz kullanılması sonucu ticari saygınlığının zarar görmesi nedeniyle 3.000,00 TL manevi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren yasal gaiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, derdest davada esasa girilmeden önce görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğundan görevsizlik kararı verilmesini, müvekkili firmanın kendi kurumsal kimliğini yansıtan renk ve tasarımları kullanarak yıllardır çeşitli yurt içi ve uluslararası organizasyonlarda özgün tasarımları ile yer alan köklü bir firma olduğunu, çizimlerin sanat eseri olduğnuun kabulünün mümkün olmadığını, maddi ve manevi haklarının ihlal edildiği ispat edilemediğini, davacının FSEK kapsamında manevi tazminat talep edemeyeceğini, müvekkili firmanın davacıya ait fuar çizimlerinin hiçbir suretle kullanılmış olmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ;
Yargılama sırasında deliller toplanmış; davalı tarafından İstanbul ….. Noterliğinin ….. nolu cevabi ihtarnamesi, müvekkili firma çalışanı ile davacı firma arasındaki e-mail yazışmaları dosyaya sunulmuştur.
Dosya davacının hak sahibi olduğunu iddia ettiği fuar tasarımının FSEK anlamında eser olup olmadığı, davacının hak sahibinin olup olmadığı, davalı tarafın herhangi bir hak ihlali eylemi bulunup bulunmadığı, davacı yararına maddi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı ve isteyebileceği tazminat miktarını gösterir rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 08/11/2019 tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporunda özetle; “davacının yaptığı çalışmanın FSEK md.1/B anlamında hususiyet taşıyan ve heyetlerinin mimarlık uzmanı bilirkişisince de FSEK md.2 anlamında ilim ve edebiyat eseri olarak değerlendirilebileceğini, yine davalının kullanmış olduğu tasarımın da FSEK md.1B anlamında hususiyet taşıyan bir çalışma olduğu ve eser olarak değerlendirilebileceği, ne var ki her iki eserin birbirinden farklı olduğu, her iki çalışma bakımından benzerlikler bulunmasının işin mahiyetinden kaynaklanan benzerlikler olacağı ve benzerliklerin olsa olsa esinlenme serbestisi kapsamında değerlendirilebileceği, esinlenme serbestisinin de fikri hak ihlali oluşturmadığı, sahibinin özelliğini/hususiyetini taşımakla kastedilenin; belli bir mimari üslup taşıması, sahibinin yaratıcılığını, teknik bilgi ve becerisini, bağımsız fikri çalışmasını yansıtması olduğu, buradaki bağımsız fikri çalışma veya yaratıcılık mutlak olarak algılanmaması gerektiği, başka eserlerden etkilenme veya yaratıcılık sürecinde faydalanmanın bağımsız fikri çalışma niteliğini bertaraf etmediği sürece ürünün sahibinin özelliğini taşımasına engel teşkil etmeyeceği ve eser niteliğini etkilemeyeceği, stant tasarımını yönlendiren asıl firmanın davalı firma olduğu, stant tasarımındaki renk ve görsel benzerliklerin davalı firmanın kurumsal kimliğini yansıttığı kanısının oluştuğu, bu sebeple davacı firmanın başka bir firmaya çizdirilen ve uygulatılan FSEK kapsamında eser sayılan bu yeni ve uygulanmış tasarım üzerinde herhangi bir hak sahibi olmadığı, davalı tarafın bir hak ihlalinde bulunmadığı, davacı yararına maddi tazminat koşullarının oluşmadığı kanaatine varıldığı, bu itibarla da davalının FSEK anlamında herhangi bir hak ihlali oluştaracak davranışta bulunmadığından; maddi tazminat miktarına ilişkin bir değerlendirmede bulunulmadığı” hususlarını tespit ve rapor etmiştir.
Davacı vekili 28/11/2019 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda benzer kısımlardan hiç bahsedilmediğini, sadece farklılıklar bulmak üzerine çalışıldığını, bilirkişi raporunda çizimde kullanılan duvar görselleriyle grçekte kullanılan görselin aynı olmadığının belirtildiğini, hiçbir zaman aynı olmayacağını, çizimde kullanılan görselin temsili olduğunu, raporda müvekkili lehine olan benzerliklerden bahsedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu, tasarım aşaması daha bitmemiş ve fuarda uygulanan son halin bilgilerinin de davalı firmaya verildiğini, davalı firma tarafından da fiyatta anlaşma sağlanamadığından müvekkili firmanın vermiş olduğu bilgiler doğrultusunda aynı eser başka birine yaptırıldığını, itirazlar doğrultusunda ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Dava fikir ve sanat eserinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talebine yöneliktir.
FSEK md 1/B’ye göre eser, sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleridir. Uzman bilirkişinin tespitlerine göre somut olaya konu mimari tasarım iş bu nitelikleri haiz olması sebebiyle eser vasfındadır.
Eser sahibine bir takım mali (FSEK md 14-19) ve manevi (FSEK md 20-25) haklar bahşeder. Bu hakların ihlali iddiasıyla açılan davada eserden kaynaklı haklara tecavüzün varlığının kabulü için öncelikle davalının davacıya ait eseri onun izni ve rızası olmaksızın kullandığı iddiasının ispatı zaruridir. Bu bağlamda toplanan deliller ışığında alınan bilirkişi raporunda davacının sunduğu proje ile davalının kullandığı fuar standı kıyaslanmış ve eserlerin birbirlerinden bağımsız ve farklı olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır. Mahkememizce eserlerin tüm yön ve detayları ile kıyaslanarak gerekçelendirilen rapor yeterli ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş ve davacının eserinden kaynaklı haklarına tecavüz olmadığı hukuki ve vicdani kanaatiyle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Peşin alınan 514,72 TL harçtan alınması gereken 44,40 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile arda kalan 470,32 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen maddi tazminat talebi yönünden 3.931,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen manevi tazminat talebi yönünden 3.000,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan masrafın üzerinde bırakılmasına,
6-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının taraflara iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/12/2019

Katip …

Hakim …