Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/517 Esas
KARAR NO : 2021/11

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/12/2018
KARAR TARİHİ : 20/01/2021
K.YAZILDIĞI TARİH : 28/01/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan şirketin 21/12/1994 yılından beri ofis, fuar, sergi, mağaza gibi alanlarda müşterilerine yaratıcı mekan çözümleri sunduğunu; mekan ve sergileme sistemleri tasarladığını; müvekkili şirketin, dava dışı …… Şirketi ile imzaladıkları münhasır lisans sözleşmesi ile ….. konstrüksiyon sistemlerine ilişkin profil birleşim elemanlarının (konnektör ve profillerin) üretimi ve pazarlanması hususlarında münhasıran yetkili kılındığını; ….. konstrüksiyon sisteminin özel kesitte tasarlanmış profiller, konnektörler(bağlayıcılar) ve gergiler yardımı ile birbirlerine bağlanarak oluşturulan bir profil birleşim sistemi olduğunu; bu lisans sözleşmesi çerçevesinde söz konusu materyallere ilişkin sınai mülkiyet hakkı ihlallerine karşı dava açma hususunda münhasıran müvekkilin yetkilendirildiğini; dava dışı …… Şirketinin kendisine ait konstrüksiyon sistemi tasarımlarının Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescili için 25/05/2000 tarihinde başvuruda bulunduğu; bunları ……. tescil numarası ile tescil ettirdiği; ancak bu tasarımların sürelerinin dolduğunu; bana karşılık davalının 26/03/2018 tarihli başvurusu ile stand bağlantı küresi tasarımını kendi adına …… sayılı tasarım olarak tescil ettirdiğini; …… sayılı tasarım tescil belgesinde 4 adet görselin yer aldığını; ancak davalının bu tescilli tasarımının ayırt edici ve yenilik şartını taşımadığını; zira bu tasarımın dava dışı …… Şirketi adına daha önceden ……. no ile tescil edilmiş olan çoklu tasarım(özellikle 4 ve 8 nolu tasarımlar) ile benzer olduğunu; davalının TPMK nezdine ….. sayı ile tescilli stand bağlantı küresi tasarımın yenilik ve ayırt edicilik şartlarını karşılamadığını belirterek, dava neticesi kesinleşinceye dek davalı adına tescilli ……. sayılı tasarımın üçüncü kişilere devrinin önlenmesi anlamında sicil kaydına teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasına, tasarım belgesinin hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi hususlarını iddia ve talep etmişlerdir.
CEVAP : Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı taraf ile dava dışı …… Şirketi arasında yapılan lisans sözleşmesinin sona erdiğini; bu sebeple davacının söz konusu tasarım üzerinde koruma talep hakkının bulunmadığını; dava dışı şirkete ait tasarımın tescil süresi geçtiğini; ülkemizde artık tescil kaydı bulunmayan bir tasarıma ilişkin olarak imzalanan lisans sözleşmesine dayanılarak davacının hak talebinde bulunamayacağını; davalının tescilli tasarımının yenilim ve ayırt edicilik vasfına sahip olduğunu; davalının tescilli tasarımının, dava dışı …… Şirketi adına tescil edilen tasarımdan farklı olduğunu belirterek, davalı adına TPMK nezinde tescilli bulunan ….. nolu tasarım aleyhine açılan hükümsüzlük davasının reddine ve tedbir kararının kaldırılmasına, iş bu gerekçelerle, söz konusu huzurdaki davanın reddi ile masraf ve ücreti vekaletin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yargılama sırasında tüm deliller toplanmış: Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davaya konu tasarım tescil belgeleri ile ilgili dosya evrakları celp edilmiştir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller ve taraf iddiaları ışığında dosya davalı adına tescilli ……. sayılı tasarımının yeni ve ayırt edici niteliklere sahip olup olmadığı, dava dışı şirkete ait ….. tasarım ile aynı yada benzer olup olmadığı, bu bağlamda hükümsüzlük koşullarının somut olayda oluşup oluşmadıkları hususlarında rapor tanzim etmek üzere dosya bir tasarım uzmanı, bir sektör(stand kurulumunda kullanılan parçalar konusunda uzman) ve bir sınai mülkiyet uzmanı bilirkişi heyetine tevdi olunmuş, bilirkişi heyetinin düzenlemiş olduğu 23/03/2020 havale tarihli raporunda özetle; “Davacının işbu hükümsüzlük davasını açmada SMK m.78/f.1 açısından hukuki menfaatinin bulunduğunu, tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan 25/05/2000 başvuru tarihli, ……. başvuru numaralı ve ……. tescil numaralı tasarım ile hükümsüzlüğü talep edilen 26/03/2018 başvuru tarihli, ……. tescil numaralı tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davalı şirket adına Türk Patent nezdinde ……. sayı ile tescil edilmiş tasarımın başvuru tarihli olan 26/03/2018 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik şartlarına sahip olmadığı” hususlarını bildirmiştir.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde özetle; raporun içeriğinde seçenek özgürlüğü kavramı hakkında yalnızca genel değerlendirmelerin yapılmış olduğunu, bu hali ile , seçenek özgürlüğü konusunda yapılan değerlendirmenin kendilerine göre soyut bir değerlendirme olduğunu, bilirkişilerin müvekkilinin tasarımı hakkında yeni ve ayrıtedicilik ile ilgili değerlendirmelerini olağan bir tüketici gözüyle değil, bu işten anlayan bir kişi gözüyle değerlendirmesi ve bilgilenmiş kullanıcı olarak adlandırdıkları bu kişinin gözüne çarpacak farklılıklar üzerinden değerlendirme yapması gerektiğini, itirazları doğrultusunda müvekkili şirkete ait tasarımın; ayırt edicilik ve yenilik unsurlarının, bilgilenmiş kullanıcı ve seçenek özgürlüğü kavramları ile bir bütün olarak değerlendirilmesini, itirazlarının değerlendirilmesi için ek rapor alınmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davalı adına tescilli ……. sayılı tasarımının yeni ve ayırt edici niteliklere sahip olup olmadığı, dava dışı şirkete ait ……. tasarım ile aynı yada benzer olup olmadığı, bu bağlamda hükümsüzlük koşullarının somut olayda oluşup oluşmadığına yöneliktir.
SMK’nun 55.md’sine göre tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Burada kanun koyucu patent ve faydalı modelden farklı olarak fonksiyona değil, görünüme koruma bahsetmiştir. Bu nedenle yenilik ve ayırdedicilik iddiaları da ürünün “görünümü” nazara alınarak değerlendirilmelidir.
6769 sayılı SMK’nun 78.md’sine göre tasarımın hükümsüzlüğü (2.fıkrada sayılan haller dışında) menfaati olanlar tarafından istenebilir. Somut olayda SMK’nun 78. md’sinin 2.fıkrasında belirlenmiş olan hallerden biri bulunmamaktadır. Bu durumda 1.fıkra hükmüne göre yapılan değerlendirmede kanun koyucu tarafından hakimin taktir hakkı çerçevesinde değerlendirilecek şekilde konulmuş olan “menfaati olanlar” kavramı somut olaya uygulandığında aynı sektörlerde ticari işlerini yürütmekte olan taraflardan, davacının; davalıya ait tescilin hükümsüz hale gelmesinde hukuki yarar ve menfaatinin olacağı açıktır. Bu durumda davalının itirazları gibi davanın hukuki yarar yokluğundan reddi cihetine gidilmemiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; somut olayda mahkememizce özellikle tartışılması gereken husus davalıya ait tescilli tasarım ile davacıya ait daha önce kamuya arz edilen ürünlerin benzer olup olmadıkları, bu bağlamda davalı adına tescilli tasarımın “yeni” ve “ayırd edici” özelliklere sahip olup olmadığıdır. Tasarımda önemli olan teknik ve bilimsel yönden ziyade, görünüm, şekil, doku ve ergonomi gibi özelliklerdir ve temel itibariyle koruma bu “görünüm” için değerlendirilmektedir. Bu “dış” görünüşün hukuki korumadan yararlanması için yeni ve ayırd edici özelliklere sahip olması gerekmektedir.
Davaya konu olayda mahkememizce alınan 23/03/2020 havale tarihli raporda; tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda hükümsüzlüğe dayanak olarak sunulan 25/05/2000 başvuru tarihli, ….. başvuru numaralı ve …… tescil numaralı tasarım ile hükümsüzlüğü talep edilen 26/03/2018 başvuru tarihli, ……. tescil numaralı tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, davalı şirket adına Türk Patent nezdinde …… sayı ile tescil edilmiş tasarımın başvuru tarihli olan 26/03/2018 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik şartlarına sahip olmadığı görüşlerine mahkememizce de aynen iştirak edilmiş, yenilik ve ayırt edicilik vasfı taşımayan tasarımın hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ ile;
2-Davalı adına tescilli …… tescil numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne, karar kesinleştiğinde sicilden terkinine,
3-Alınması gereken 59,30 TL harçtan, peşin yatırılan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 5.900,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davalıdan alınarak davacıya verilesine,
5-Davacı tarafından bu dava nedeniyle yapılan 35,90 TL başvuru harcı, 35,90 TL peşin harç, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 160,00 TL tebligat/posta masrafı olmak üzere toplam 3.231,8‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/01/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır