Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/500 E. 2020/254 K. 13.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/500
KARAR NO : 2020/254

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men ve Ref’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 07/12/2018
KARAR TARİHİ : 13/10/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/11/2020

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesi ile, uzun yıllardır mutfak ve banyo eşyaları tasarladıklarını ve bu eşyaları üreterek satışa sunduklarını, piyasada önder kuruluşlardan biri haline geldiklerini, TPMK nezdinde 06.12.2017 tarih ve …. no ile tescil belgesine bağlanan “… ” isimli çoklu tasarım tesciline sahip olduğunu, davalının, kendilerinin izin ve icazetini almaksızın, söz konusu tescilli tasarımın aynısının veya ayırt edilemeyecek derecede benzerinin imalatını ve her türlü ticaretini yaptığını, taklit ürünlerin piyasada çeşitli firmalara dağıtımını gerçekleştirdiğini, yine piyasada çeşitli firmalardan taklit ürünlerin imalatı için siparişler aldığını ve çeşitli tanıtım vasıtalarında kullandığını, web sitesinde reklam ve satışını gerçekleştirdiğini, tarafların aynı iş kolunda faaliyet gösterdiklerini ve davalının tescilli tasarımın aynısını bilerek ve iltibas yaratmak maksadıyla kullandığını, bahsi geçen ürünün satış sürekliliği olan bir ürün olduğunu, bu tür ürünlerde seçenek özgürlüğünün oldukça geniş olmasına rağmen, davalının tasarım tesciline bu denli yaklaşan üretimlerinin tesadüfi olarak görülemeyeceğini ve ticaret hayatında bunun kopyalama olarak nitelendirilebilmesinin mümkün olduğunu ve bu durumun tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini ve kendilerini maddi zararlara uğrattığını iddia ederek, tasarımdan doğan haklara tecavüz ve haksız rekabetinin tespitini, önlenmesini ve ortadan kaldırılmasını, davalının …. tescil nolu tasarımın aynısını veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin imalat, satış ve her türlü ticari etki yaratacak derecede kullanmasının önlenmesini, katalog ve broşürlerinden çıkarılmasını, tecavüz teşkil eden ürünler ile münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılan kalıplara el konularak imhasını, 15.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, dava konusu plastik ayaklı rafın, müvekkilinin faaliyet alanına giren bir ürün olduğunu, tescil tarihinden çok önce müvekkili ve pek çok firma tarafından üretildiğini, satıldığını, hatta ithalatının yapıldığını, müvekkilinin dava konusu pratik ayaklı rafı uzun yıllardır ürettiğini ve satışını da yaptığını, ürünün toplumda uzun yıllardır bilindiğini ve kullanıldığını, Türkiye’de yaygın olarak şubeleri bulunan zincir marketlerde ve büyük mağaza zincirlerinde uzun yıllardır satışta olan bir ürün olduğunu, pek çok evde de mevcut olduğunu, davacının tescil talep ettiği tarihten çok önce müvekkilinin üretimini yapmakta olduğu ürünün … Marketler Zinciri ve diğer market zincirlerine faturalı satışları olduğu gibi ürünün söz konusu zincir marketlerin haftalık reklam afişlerinde de pek çok kez yer aldığını, davacının yoğun emek ve masraf yaparak yeni ve ayırt edici bir ürün geliştirmediğini, müvekkili tarafından davacı yanın tasarımına bir tecavüz ve haksız kullanımın söz konusu olmadığını, davacının tescil ettirmiş olduğu dava konusu ürünlerin tamamının yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığını ve davacının delil olarak dosyaya sunduğu fotoğraflarda yer alan ürünler ile müvekkilinin üretmiş olduğu ürünlerin birbirine benzemekle birlikte birbirinden farklı olduklarını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, vekillikten istifa etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, sonuçlarının ortadan kaldırılması, maddi tazminat ve verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, …. sayılı “….” ürün adlı tasarım tescil belgesinin, 06/12/2017 tarihinden itibaren 5 yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 26/08/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, davacı tarafa ait 06.12.2017 başvuru tarihli …. tescil numaralı tasarım ile davalı tarafa ait ürün tasarımı arasında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebeple tasarımların benzer/aynı olarak algılandıkları, davacı taraf adına …. tescil nolu çoklu tasarımdan kaynaklanan haklarına davalı tarafa ait ürün tasarımının tecavüz veya haksız rekabetinin bulunduğu, davacı tarafın SMK’nın 151/2-b bendine göre tazminat tutarı “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazanç” üzerinden yapılmasını talep etmesine rağmen, davalının defter, kayıt ve belgelerinin, bahse konu ürün üzerinden net kazancının doğru olarak tespitine imkan verecek derecede ihticaca salih bulunmaması nedeniyle yapılamayacağı belirtilmiştir.
Dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafa adına tescilli 06.12.2017 başvuru tarihli … tescil numaralı tasarım ile davalı tarafça piyasaya sunulan ürün tasarımı arasında, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim açısından belirgin benzerlikler bulunduğu, bu sebeple tasarımların benzer/aynı olarak algılandıkları, bu nedenle davalının davacı adına …. tescil nolu çoklu tasarımdan kaynaklanan haklarına tecavüzünün sabit olduğu gibi, bu eylemin aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiği anlaşılmakla davacının bu hususlara ilişkin davasının kabulü gerekmiştir.
Davacının maddi tazminat talebine gelince ; davacı tarafın SMK’nın 151/2-b bendine göre tazminat tutarı “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazanç” üzerinden yapılmasını talep etmesine rağmen, davalının defter, kayıt ve belgelerinin, bahse konu ürün üzerinden net kazancının doğru olarak tespitine imkan verecek derecede ihticaca salih bulunmaması nedeniyle tespitinin mümkün olmaması karşısında, tasarımın niteliği, ihlalin süresi ve miktarı gözetilerek TBK.nun 50.ve 51. Maddeleri uyarınca talep edilen maddi tazminat tutarı kadri maruf görülerek davacı yararına 15.000,00 TL maddi tazminat takdir edilmiştir. Davacının faiz talebi bulunmadığından faize hükmedilmemiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-a-Davacının davasının KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli …. tescil nolu tasarımdan doğan haklarının tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, önlenmesine ve ortadan kaldırılmasına, bu meyanda davalı tarafça davacı adına olan … tescil nolu tasarımın aynısını veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin imalat, satış ve her türlü ticari etki yaratacak derecede kullanmasının önlenmesine, katalog ve broşürlerinden çıkarılmasına, tecavüz teşkil eden ürünler ile münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılan kalıplara el konularak imhasına,
b-Toplam 15.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınarak hüküm özetinin Türkiye çapında yayınlanan tirajı en yüksek beş gazetenin birinden ilanına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 1.024,65 TL ilam harcından, 256,17 TL peşin harcın mahsubu ile, 768,48 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 292,07 TL dava ilk masrafı, 325,30 TL tebligat-tezkere ve 2.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.817,37 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
5-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Davacı şirket yetkilisinin yüzüne karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.13/10/2020

Katip ….
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır