Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/440 E. 2021/297 K. 28.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/440
KARAR NO : 2021/297

DAVA : FSEK – Tecavüzün Tespiti, Men ve Refi’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 19/10/2018
KARAR TARİHİ : 28/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/12/2021

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin eser sahibi ……… Film Yapım Dağıtım ve Reklamcılık A.Ş. ile yapılan “Yayın Hakkı Lisans Sözleşmesi” ile 38 adet filmin hak sahipliğini 17/12/2015 tarihinde devraldığını, müvekkilinin bu sözleşme uyarınca münhasır lisans hakkı sahibi olduğunu, sözleşme kapsamında hakları devralınan filmlerin sadece ……. lisans hakları gayrı münhasır olarak lisanslandığını, bunun dışındaki alanlardaki lisans haklarının müvekkiline verildiğini, davalı …….. Medya’nın bu filmlerden 8 tanesini sahibi olduğu ……. isimli kanalında müvekkilinden lisans almadan izinsiz olarak bir seneyi aşkın süredir yayınlanmakta olduğunu, “…….” isimli filmlerin davalı tarafa ait kanalda 21/09/2017 tarihinden günümüze kadar yüzlerce kez gösterilmiş olduğunu, davalı tarafa bu yöndeki ihlallerini sonlandırması için noter aracılığıyla 06/09/2018 tarihinde ihtarname gönderildiğini, ancak davalının bu ihtara sessiz kaldığını ve davalının tüm bu eylemlerinin müvekkilinin mali haklarını ihlal ettiğini iddia ederek, davalı şirketin müvekkilinin izni ve lisansı olmadan yayınlanan filmlerden elde edilen haksız kazançların ve tecavüzün tespitini, men’ini, ref’ini, mali hakların ihlali nedeniyle 5.000,00 TL maddi tazminatın, FSEK’in 68. maddesi gereği üç katı tutarında hesaplanacak olan karşılığın, ihtar tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 10/12/2018 tarihli dilekçesi ile, ……. kanalına ilişkin yapılan araştırma esnasında başlangıçta davalı gösterilen …… A.Ş internet siteside markalarımız sekmesinde yer aldığı anlaşılan kanalın sahibi olduğu düşünülen ana şirket ile aynı adreste bulunan …….. Ajans A.Ş.’nin yayın lisans hakkı sahibi olduğunu, bu durumun henüz dilekçeler teatisi aşamasında fark edildiğini beyan ederek, lisans hakkı sahibi ……… Ajans A.Ş.’nin davalı olarak davaya dahil edilmesini talep etmesi üzerine, her iki şirketin grup şirketi olup aynı adreste faaliyet göstermeleri, …… A.Ş’nin internet sitesinde sahibi olduğu markalar kısmında ……. markasını göstermesi karşısında Mahkememizin 09/01/2019 tarihli kararı ile, davacının talebinin kabul edilebilir yanılgıya dayanması gerekçesiyle, HMK’nun 124. maddesi uyarınca taraf değişikliği talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekili 18/11/2021 tarihli dilekçesi ile, “……’” ve ““……” isimli filmler yönünden 5.000 TL olan maddi tazminat taleplerini 1.873.048 TL olarak artırıp, ıslah edilen kısım yönünden ıslah tarihinden, kalan kısım yönünden ihtar tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP ; Davalı …… Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile, davacı tarafça dava konusu filmlerin izinsiz yayınlandığı iddia edilen ……. isimli televizyon kanalının yayın lisans hakkı sahibinin müvekkilinin olmadığını, müvekkilinin yazılı basın sektöründe faaliyette bulunduğunu, bu televizyon yayıncılığı alanında bir faaliyeti ve televizyon yayın lisans hakkı bulunmadığını savunarak, müvekkili aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP ; Davalı …….. Ajans A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile, davacı ile ……… Film arasında akdedilen sözleşmede, davacıya ….. açık kanal şifresiz kanal ile ilgili yayın haklarının münhasır olarak devredildiğini, …… lisans haklarının da gayri münhasır devredildiğini, sözleşmede uydu yayın lisans hakkının davacıya devredilmeyip, lisans veren ……… Film uhdesinde kaldığını, “……. ” isimli filmin müvekkilince yayınlandığı iddiasının doğru olmadığını, müvekkilinin “…….” adı altında yayınladığı filmin “……” isimli film olduğunu ve davacının dava konusu filmlerin yüzlerce kez gösterildiği iddiasının gerçek olmadığını savunarak, müvekkili aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP ; İhbar olunan ……. Görüntü Sistemleri Paz.San.ve Tic.A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin ……… Film ile akdetmiş olduğu lisans sözleşmesi kapsamında dava konusu filmlerin uydu yayın hakları da dahil olmak üzere sair mali hakların sahibi olduğunu, bu kapsamda davalı yan ile lisans sözleşmesi akdedildiğini, davacı yanın mali hak sahibi olmadığını, huzurdaki davada davaya konu ettiği tüm ispattan ve mesnetten yoksun iddiaların reddedilmesi gerektiğini savunarak, davacının davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının eserden doğan haklarına tecavüzün tespiti, men’i, ref’i, ihlale konu ürünlerin toplatılması, internet ortamından kaldırılması, mali hakların ihlali nedeniyle FSEK 68. maddesi tazminat ve verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir. Taraf delilleri toplanmış, RTÜK ve Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nden ilgili kayıt ve belgeler getirtilerek incelenmiş, bilirkişi incelemesi yapılmıştır. Bilirkişi heyeti rapor ve ek raporlarını ibraz etmiştir.
Davalı vekilinin talebi üzerine, ……. Film Yapım Dağıtım ve Reklamcılık A.Ş ile …… İletişim Sistemleri Sist.Elek.San.Tic.A.Ş’ye dava ihbar edilmiştir.
5846 sayılı kanunun 4 maddesi ile estetik değere sahip olan güzel sanat eserleri belirtilmiş, 1/B maddesinde ise sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar ve sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri eser olarak tanımlamıştır. Kanunun 13 ve müteakip maddelerinde eser sahibinin hakları belirtilmiş ve manevi haklar başlıklı bölümdeki 14. madde de, bir eserin umuma arz edilip edilmemesini, yayınlanma zamanını ve tarzını münhasıran eser sahibinin tayin edeceği belirtilmiştir.
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 25. Maddesi ile, bir eserin aslını veya çoğaltılmış nüshalarını, radyo-televizyon, uydu ve kablo gibi telli veya telsiz yayın yapan kuruluşlar vasıtasıyla veya dijital iletim de dahil olmak üzere işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla yayınlanması ve yayınlanan eserlerin bu kuruluşların yayınlarından alınarak başka yayın kuruluşları tarafından yeniden yayınlanması suretiyle umuma iletilmesi hakkı munhasıran eser sahibine ait olduğu, eser sahibinin, eserinin aslı ya da çoğaltılmış nüshalarının telli veya telsiz araçlarla satışı veya diğer biçimlerde umuma dağıtılmasına veya sunulmasına ve gerçek kişilerin seçtikleri yer ve zamanda eserine erişimini sağlamak suretiyle umuma iletimine izin vermek veya yasaklamak hakkına da sahip olduğu ve bu madde ile düzenlenen umuma iletim yoluyla eserlerin dağıtım ve sunumu eser sahibinin yayma hakkını ihlal etmeyeceği belirtilmiştir.
Yine aynı kanunun 68. maddesi ile, izin alınmamış eser sahibinin sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya emsal veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın en çok üç kat fazlasını isteyebileceği belirtilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 14/12/2020 havale tarihli raporlarında sonuç olarak, davacının davaya konu filmlerin münhasır lisans sahibi olduğunun tespiti için Kültür Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğünden davaya konu filmlere ilişkin tüm eser işletme belgeleri ile ekindeki sözleşme, muvafakatname ve sair belgelerin ibrazının gerektiği, işbu belgelerin celbinde sonra lisans veren ……… Film şirketinin filmler üzerinde mali hak sahipliğinin tespiti halinde davacının 17.12.2015 tarihli sözleşme çerçevesinde sözleşme ekindeki filmlerin yine sözleşme ekinde belirtilen tarihler arasındaki …….. yayını hususunda münhasır lisans hakkı sahibi olacağı ve işbu davayı açma yetkisini haiz olabileceği, aksı halde aktif dava ehliyetinin bulunamayacağı, davacının münhasır lisans sahibi olduğu ihtimalinde, ……. kanalının …….. uydusu üzerinden yayın yapan açık kanal olduğu, şifreli yayın yapmadığı dikkate alındığında, takdiri Mahkemeye ait olmak kaydıyla davacıdan izin almaksızın filmleri yayınlayamacağı ve izinsiz yayımların davacının FSEK 25 çerçevesinde iletim hakkının ihlali sayılabileceği, dosyadaki bilgi ve belgeler, RTÜK kayıtları ile davalı ikrarı doğrultusunda, davalının yayınladığı filmlerin, ……. ” olduğunun kabulü halinde, her bir film için 10.000 USD’den 8 film için 80.000 USD telif bedelinin talep edilebileceği ve bu bedelin FSEK 68. maddesi çerçevesinde 3 katı talebinin Mahkemeye ait olacağı belirtilmiştir.
Raporda belirtilen belgeler yönünden gerekli yazışmalar yapılarak, cevabi yazılar ve taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilmesi için , dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, heyet tarafından hazırlanan 25/05/2021 havale tarihli raporda sonuç olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları genel Müdürlüğü’nden celbedilen 16.2.2021 tarihli İthal Sinema Eserterine İlişkin Kayıt Tescil Belgeleri ve eki sözleşmeler incelendiğinde, …….” filmlerinin, davacıya lisans veren dava dışı ……… Film yapım Dağıtımcılık ve Reklamcılık A.Ş adına kayıtlı olduğu, bu filmler yönünden davacının dava dışı ……… şirketi arasındaki sözleşme doğrultusunda lisans hakkını elde ettiği, buna mukabil 02.06.2008 tarihli kayıt tescil belgesi ve eklerine göre “….. isimli filmin ise ……. Sistemleri Elektronik San.ve Tic.AŞ. adma kayıtlı olduğundan ve ……… Film ile ilgili olarak herhangi bir kayda rastlanmadığından, bu filme ilişkin davacının lisans sahipliğini ispat edemediği, kalan diğer iki film olan “……” ve “……” isimli filmlerle ilgili herhangi bir kayda ise rastlanmadığı, davacının münhasır lisans sahibi olduğu ihtimalinde, ……. kanalının …….. uydusu üzerinden yayın yapan açık kanal olduğu şifresiz yayın yaptığı dikkate alındığında, takdiri mahkemeye ait olmak kaydıyla davacıdan izin almaksızın filmleri yayınlayamayacağı ve izinsiz yayımların davacının FSEK 25 çerçevesinde iletim hakkının ihlali sayılabileceği, dosyadaki bilgi ve belgeler, RTÜK kayıtları ile davalı ikrarı doğrultusunda ve ……… Filmin devre yetkili olduğu filmler de dikkate alınarak, davalının yayınladığı filmlerin, …….” olduğunun kabulü halinde, her bir film için emsal sözleşmelere dayanan 10.000 USD’den 5 film için 50.000 USD telif bedelinin talep edilebileceği bu bedelin FSEK 68 çerçevesinde 3 katı talebinin Mahkemeye ait olacağı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı deliller, taraf beyanları ve bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; “…….” filmlerinin, davacıya lisans veren dava dışı ……… Film yapım Dağıtımcılık ve Reklamcılık A.Ş adına kayıtlı olduğu, bu filmler yönünden davacının dava dışı ……… şirketi arasındaki 17.12.2015 tarihli sözleşme doğrultusunda lisans hakkını elde ettiği, ibraz edilen yayın akışı ve davalının kabulüne göre, bu filmlerin davalı şirket tarafından işletilen ……. kanalında yayınlandığı, davacıdan izin almaksızın filmleri yayınlayamayacağı ve izinsiz yayımların davacının FSEK 25 çerçevesinde iletim hakkının ihlali niteliğinde olduğu, emsali lisans sözleşmelerine göre her bir film için 10.000 USD olmak üzere beş film için istenebilecek telif bedelinin 50.000 USD olduğu anlaşılmıştır. Davalı ve ihbar olunan ……… Görüntü Sistemleri Paz.San.ve Tic.A.Ş vekili bu filmlerin yayın haklarının hak sahibi olan ……… Film A.Ş ile ihbar olunan ……… Görüntü Sistemleri Paz.San.ve Tic.A.Ş arasında düzenlenen lisans sözleşmesi kapsamında …….. A.Ş’ye devrolunduğunu iddia etmişler ise de, dayandıkları lisans sözleşmesi 22/02/2016 tarihli olup, davacı lehine olan sözleşmeden sonraki tarihlidir. Bu haliyle, hakkın davacıya devrinden sonra ikinci kere devri söz konusu olmayacağından davalı ve ihbar olunan vekillerinin bu yöndeki savunmalarına itibar edilmemiştir.
Buna göre, davacının isteyebileceği telif bedeli beş film için 50.000 USD olup, FSEK 68. maddesi ile, izin alınmamış eser sahibinin sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya emsal veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın en çok üç kat fazlasını isteyebileceği belirtilmiştir. Yasa metninden de anlaşılacağı üzere, bu madde kapsamında üç kat fazlasının her zaman verilmesi mutlak değildir. Dosya kapsamına göre, davalı şirketin işlettiği kanalda dava konusu filmlerin kaç defa yayınlandığının tam olarak tespit edilemediği, şirketin işlettiği kanalın izlenirlik durumu ve ekonomik durumu dikkate alındığında, mahkememizce FSEK 68 kapsamında iki kat tazminat yani, 50.000 x 2 = 100.000 USD tazminat dosya kapsamına uygun görülmüştür. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası resmi internet sitesi üzerinden yayınlanan döviz kuruna göre dava tarihi olan 18/10/2018 tarihi itibariyle Amerikan Doları efektif satış kuru 5,5682 olup, bunun TL karşılığı 100.000 USD x 5,5682 = 556.820,00 TL yönünden davacının tazminat talebinin kabulü gerekmiştir. Davacının ıslah dilekçesindeki talebi gözetilerek ilk dava dilekçesinde belirtilen 5.000,00 TL yönünden dava tarihi olan 18/10/2018 tarihinden itibaren bakiye 551.820,00 TL yönünden ıslah tarihi olan 18/11/2021 tarihinden itibaren davanın niteliği ve tarafların sıfatına göre avans faizine hükmedilmiştir. Fazlaya dair tazminat talebi ispatlanamadığından reddedilmiştir. Yerleşik Yargıtay İçtihatları gereği davacı vekili FSEK 68 maddesi anlamında tazminat talep ettiğinden ve böylece taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan, davacının ayrıca tecavüzün ref’i ve men’i talepleri yönünden dava reddedilmiştir. Davacının HMK’nun 124 maddesi gereği hasım değişikliği talebi kabul edildiğinden, davalı ……. Anonim Şirketi yönünden hüküm oluşturularak, başlangıçta davalı gösterilen …… Yatırım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin HMK 124 maddesi gereği davada taraf olmaktan çıkarılmasına karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı …… Yatırım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin HMK 124 maddesi gereği davada TARAF OLMAKTAN ÇIKARILMASINA,
2-Davacının davalı …….. Ajans Anonim Şirketine yönelik davasının KISMEN KABULÜNE, davacının hak sahibi olduğu “…… ” filmleri nedeniyle toplam 556.820,00 TL telif tazminatının, 5.000,00 TL’lik kısmına dava tarihi olan 18/10/2018 tarihinden itibaren, bakiye 551.820,00 TL’sine ıslah tarihi olan 18/11/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talepler yönünden davanın REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 38.036,37 TL ilam harcından, peşin yatırılan 85,39 TL harç ve 31.987,00 TL ıslah harcının toplamı 32.072,39 TL harcın mahsubu ile 5.963,98 TL bakiye karar harcının, davalı …….. Ajans Anonim Şirketi’nden tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat talebi nedeniyle hesaplanan 44.891,00 TL vekalet ücretinin, davalı …….. Ajans Anonim Şirketin’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 13/3. Maddesi gereğince, reddedilen maddi tazminat kısmı yönünden hesaplanan 44.891,00 TL vekalet ücreti ile, reddedilen tecavüzün men ve ref’i yönünden 7.375,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalı …….. Ajans Anonim Şirketi’ne verilmesine,
6-Davada taraf olmaktan çıkartılan …… Yatırım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru, 85,39 TL peşin ve 31.987,00 TL ıslah harcının toplamı 32.108,29 TL harç giderinin, davalı …….. Ajans Anonim Şirketin’den alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 530,00 TL tebligat-tezkere masrafı ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.530,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 1.049,39 TL’sinin, davalı …….. Ajans Anonim Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı …….. Ajans Anonim Şirketi tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 35,5 TL’sinin, davacıdan alınarak davalı …….. Ajans Anonim Şirketi’ne verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
10-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2021
Katip …….
e-imzalıdır

Hakim …….
e-imzalıdır