Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/420
KARAR NO : 2022/114

DAVA : Faydalı Model Belgesine Tecavüzün Önlenmesi, Tazminat
DAVA TARİHİ : 05/10/2018
KARŞI DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 28/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/04/2022

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin “……” markası ile hava ve su kontrol ekipman hizmetleri alanında tanınmış bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin tescilli markası olan “……” markası ile “…..” buluş başlıklı …… tescil nolu faydalı model belgesinin tescilini aldığını, buluşun üretimini, kullanımını ve satışının ülke genelinde on yıl süre ile müvekkili şirkete tanındığını, ancak hal böyle iken davalının, müvekkili şirket adına tescilli faydalı model belgesine konu ürünler ile birebir benzer nitelikte ürünleri, müvekkili ile özdeşleşmiş biçimde ve renkte imal ettirip satışını yaparak haksız kazanç elde ettiğini, bu durum üzerine müvekkili şirket tarafından davalıya noter kanalı aracılığıyla ihlal teşkil eden eylemleri sonlandırması talepli ihtarname keşide edildiğini, ancak davalının eylemlerine devam ettiğini ve davalının bu eylemleri sonucu müvekkilinin faydalı model belgesinden doğan haklarının ihlal edildiğini iddia ederek, müvekkilinin faydalı model belgesine yönelik tecavüzün önlenmesini, şimdilik 5.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın, 25/04/2018 tarihli ihtarname tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA : Davalı/karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, müvekkilinin davacı adına tescilli faydalı model belgesine konu ürünlerin üretim ve satışını yaptığı iddiasının haksız ve gerçek dışı olduğunu, müvekkili şirketin beş yollu çekvalf üretimi yapmadığını, müvekkilinin 2015 yılında kısa bir süre altı yollu çeklvaf üretimi yaptığını, ancak aynı sene altı yollu çeklvaf üretimini de durdurduğunu, davacı tarafın piyasada yılardır kullanılan çekvalf sistemini yeni bir ürünmüş gibi tescil ettirerek haksız kazanç elde etmeye çalıştığını ve söz konusu üründe herhangi bir yeni geliştirme yapmayarak koruma sağlamaya çalıştığını iddia ederek, müvekkili aleyhine açılan asıl davanın reddini ve davacı karşı davalı adına tescilli …… tescil numaralı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve karşı dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, faydalı model belgesine tecavüzün önlenmesi, maddi ve manevi tazminat ile verilecek hüküm özetinin ilanı, karşı dava ise, davacı karşı davalı adına tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, … tescil nolu “…..” buluş başlıklı faydalı model belgesinin, 21/04/2017 tarihinden itibaren 10 yıl müddetle davacı adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 141 Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 10/01/2017 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 551,554,555 ve 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler yürürlükten kaldırılmıştır. 6769 sayılı Kanun geçici 1.maddesinin 4.bendi uyarınca bu kanunun yayımı tarihi itibariyle önceki mevzuat hükümlerine göre verilmiş olan patent ve faydalı modellerinin hükümsüzlük iddialarıyla ilgili değerlendirmenin verildikleri tarihteki mevzuat hükümlerine göre, hak ihlali ile ilgili değerlendirmelerin ise 6769 sayılı kanun hükümlerine göre yapılacağı ifade edilmiştir. Buna göre dava konusu faydalı modelin hükümsüzlüğü ile ilgili olarak 551 sayılı KHK’nın 165. Maddesi uyarınca inceleme ve değerlendirme yapılmıştır.
Davacının ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesi açısından, dosya bilişim uzmanı bilirkişiye tevdi edilmiş olup, bilirkişi tarafından hazırlanan 15/11/2018 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalıya ait olduğu bildirilen tespit konusu www…….con alan adı altındaki internet sitesinin erişime açık ve yayında olduğu, internet sitesi içinde ürünler bölümünden bahsi geçen “…..” isimli ürünlerin bulunduğu belirtilmiştir.

Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra iddia ve savunmaların değerlendirilmesi açısından dosyada bilirkişi incelemesine karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 11/09/2020 havale tarihli raporda sonuç olarak, dava dosyası ile birlikte verilen numune üzerinden yapılan ihlal incelemesinde, ürünün
…. referanslı faydalı modelin koruma kapsamında kaldığı, ….. referanslı faydalı modelin hükümsüzlüğü ile ilgili olarak faydalı
modelin bağımsız isteminde yer alan tüm unsurlarının davalı/karşı davacı tarafından
sunulan kanıtlarda gösterilmediği ve bilirkişi heyeti tarafından bağımsız istemde yer alan tüm unsurların bu dokümanlarda gözlemlenmediği, davalının 2018 yılı ticari defterlerinin usulüne göre uygun tutulduğu, davacının talebi olan SMK 151/2-b kapsamında davalının ihtarname tarihi ile
dava tarihi arasındaki “……” satışları üzerinden faaliyet karının
1.401,45 TL olduğu belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora itirazı üzerine, itirazları karşılar mahiyette önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş olup, heyet tarafından hazırlanan 23/03/2021 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, bilirkişi heyetinin ihlal ve hükümsüzlük ile ilgili önceki raporundaki görüşünde değişiklik
olmadığı, ürün resimleri üzerinden ihlal değerlendirmesi yapılamadığı, ihlal değerlendirmesinin yapılabilmesi için katalogda yer alan ürünün kesit fotoğrafının gerektiği, bu yüzden dosyada mevcut ihtar ve dava tarihi esas alınarak hesaplama
yapıldığı, bilirkişi heyetinin tazminat hesaplaması noktasında kök rapordaki görüşünü
belirtilen nedenle koruduğunu, ayırca Mahkemece 2016 yılı başlangıç alınarak
hesap yapılması noktasında bir karar verilmesi durumunda ilgili dönemi kapsar
hesaplama yapılacağı belirtilmiştir.
Davalı-karşı davacı vekilinin bilirkişi ek raporuna itirazı üzerine dosyada yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş olup, dosya kapsamı deliller, taraf beyanları ve önceki raporlar değerlendirilerek ve özellikle hükümsüzlük davası yönünden yerleşik Yargıtay uygulaması gereği resen araştırma ilkesi geçerli olduğundan, öncelikle karşı dava yönünden davacı adına tescilli faydalı model belgesinin başvuru tarihinde yürürlükte bulunan KHK hükümleri gözetilerek yeni olup olmadığı ve hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı, asıl dava yönünden de davalının davacının bu faydalı modelden doğan haklarına tecavüzü olup olmadığına ilişkin rapor tanzimi istenilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu ikinci bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 11/10/2021 havale tarihli raporda sonuç olarak, …. nolu “ …… ” buluş başlıklı faydalı
model belgesinin 1 nolu isteminin, …… nolu “…… ” buluş başlıklı faydalı model tarifnamesi ile karşılaştırılması sonucunda,
…… nolu faydalı model belgesinin 1 nolu isteminin başvuru tarihi itibariyle
yenilik vasfına haiz olmadığı,
….. nolu “…..” buluş başlıklı faydalı
model belgesinin, başvuru tarihi itibariyle yenilik vasfına haiz olmadığı ve davalı/karşı davacı ürünü olan çek valfin, …. nolu “…..” buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma
kapsamında olduğu belirtilmiştir.
En son rapor tanzim eden heyet arasında patent uzmanı makine mühendisleri bulunduğundan, dosyanın en son rapor tanzim eden bilirkişi heyetine tevdi ile, ibraz edilecek ….. nolu faydalı modele ilişkin delil, belgeler ve kesitlerini de değerlendirir, keza itirazları karşılar, ayrıca önceki raporlara katılmama gerekçelerini açıklar denetime elverişli ek rapor tanzimi istenilmiş olup, heyet tarafından hazırlanan 15/03/2022 havale tarihli raporda sonuç olarak,
…… nolu “……” buluş başlıklı faydalı
model belgesinin (1) nolu isteminin, ….. nolu “….” buluş başlıklı faydalı model tarifnamesi ile karşılaştırılması sonucunda,
…… nolu faydalı model belgesinin 1 nolu isteminin başvuru tarihi itibariyle
yenilik vasfına haiz olmadığı,
….. nolu “……” buluş başlıklı faydalı
model belgesinin, başvuru tarihi itibariyle yenilik vasfına haiz olmadığı, davalı/karşı davacı ürünü olan çekvalfin, ….. nolu “……” buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma
kapsamında olduğu ve davalı/karşı davacı tarafından dava dosyasına sunulmuş olan iki delil ürünün birbiri
ile aynı teknik özelliklerde oldukları belirtilmiştir. Bu rapor dosya kapsamı ile uyumlu ve yeterli görüldüğünden itibar edilmiştir.
Öncelikle hükümsüzlüğe ilişkin karşı dava yönünden yapılan değerlendirmede davacı karşı davalı adına tescilli …… tescil nolu faydalı model belgesi bir adet bağımsız istemden ibaret olup yenilik kırıcı olarak bildirilen ….. tescil nolu faydalı model istemleriyle yapılan karşılaştırmaya göre başvuru tarihi itibariyle yenilik vasfını (buluş basamağı) taşımadığı anlaşılmakla 551 sayılı KHK 129.maddesi uyarınca karşı davanın kabulüyle hükümsüzlüğe karar vermek gerekmiştir.
Asıl dava yönünden yapılan değerlendirmede ise, dayanak faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olmakla ve hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından dolayısıyla patent haklarına tecavüz veya haksız rekabetten söz edilemeyeceğinden asıl davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 256,17 TL harçtan, 80,70 TL ilam harcının mahsubu ile, 175,47 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 13/2 maddesi gereğince, reddedilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 5.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi davası nedeniyle hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN ;
1-Davalının karşı davasının KABULÜNE, davacı karşı davalı adına tescilli ……. tescil nolu faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 80,70 TL ilam harcından peşin alınan harcın mahsubuna, 44,80 TL bakiye karar harcının, davacı/karşı davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 7.375,00 TL vekalet ücretinin, davacı/karşı davalıdan alınarak davalı/karşı davacıya verilmesine,
4-Davalı/karşı davacı tarafından yapılan 71,80 TL dava ilk masrafı, 275,40 TL tebligat – tezkere masrafı ve 4.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam, 4.847,20 TL yargılama giderinin, davacı/karşı davalıdan alınarak, davalı/karşı davacıya verilmesine,
C-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesien,
D-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/04/2022

Katip …… Hakim ……
e-imzalıdır e-imzalıdır