Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/419 E. 2020/145 K. 10.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/419 Esas
KARAR NO : 2020/145

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabet Nedeniyle Tazminat
DAVA TARİHİ : 05/10/2018
KARŞI DAVA : Tasarım Hükümsüzlüğü
KARŞI DAVA TARİHİ : 13/11/2018
KARAR TARİHİ : 10/07/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan ana davada Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabet Nedeniyle Tazminat ve karşı davada Tasarım Hükümsüzlüğü talebine yönelik davada yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 1988 yılında kurulan mobilya sektöründe önemli bir güç haline gelmekte olduğunu, davaya konu tasarımların, müvekkili şirketin ……. ve …… no ile tescilli ve ….. no ile tescilli markalarının olduğunu, davalı tarafın sınai mülkiyet kanunu uyarınca tasarım hakkı müvekkiline ait olan TPE nezdinde ……. ve …… no ile tescilli, ….. nolu tasarımların aynı/ayırt edilemeyecek derecede benzer ürünleri üreterek ve piyasaya sürerek müvekkili şirketin tasarım hakkına tecavüz etmek suretiyle haksız kazanç sağlamakta olduğunu, müvekkiline ait tasarıma konu ürünlerin birebir aynısını üreten ve satışını gerçekleştiren davalı, bu yol ile ticari alanda faaliyet göstermekte olduğunu, davalı tarafın, müvekkilinin büyük bir çaba ve yılların verdiği emek ile oluşturduğu tasarıma konu ürünlerinin ayırt edilemeyecek derecede benzer ürünlerini üretmek/ kullanmak suretiyle taklit etmekte ve böylelikle haksız rekabete yol açarak haksız kazanç elde ettiğini bu nedenle tasarım hakkına vaki tecavüzün tespiti, tecavüz fiillerinin durdurulmasını, tecavüzün giderilmesi ve fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL maddi, 10.000,00 TL manevi zararın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tazminini, masrafı davalıdan karşılanmak üzere mahkeme kararının Türkiye çapında yayın yapan tirajı yüksek bir gazete kamuya ilan yoluyla duyurulmasını, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA : Davalı vekilinin cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin merkezi Adana’da olsa da Türkiye ve Dünya çapında satış ve pazarlama ağına sahip olan bir şirket olduğunu, davacının, müvekkili tasarım tecavüz eylemi ile itham eden kötü niyetli yaklaşımının sırf TPE nezdinde tescil edilmiş olmaya dayanmak suretiyle gerek müvekkili için gerekse de piyasadaki diğer üreticiler için haksız rekabet teşkil etmekte olup, bizatihi davacı şirket tarafnıdan ……. ve ….. nolu tasarım ve ….. nolu tasarımların piyasaya daha önce başka tasarımcılar tarafından unuluş ve üretimi yapılan, kamuya mal olmuş ve anonim nitelik kazanmış harcıalem olma özelliğini haiz masa ayaklarına tecavüz eylemi gerçekleştirilmiş ve daha önceki tarihlerde kamuya arz olunan tasarımlardan hiçbir farklı yönü ve ayırt edici özelliği olmadığı halde tescile bağlandığını, hükümsüzlüğü talep olunan ….. tescil numaralı 2. Sıradaki tasarım tescil tarihinden çok önce müvekkili tarafından 2012 yılı kataloğunda sayfa 17’de “……” adı ile yer almış ve kamuya sunulduğunu, ancak müvekkilinin 2012 yılı kataloğuna alınmasından da önce 03.06.2004 tarihli başvuru ile …… numarası ile tescil olunan tasarımın başvuru tarihi ile davalı tarafın tescil başvuru tarihi arasında 11 yıl gibi uzun bir tarih aralığının mevcut olduğunu, karşı davalı adına tescilli hükümsüzlük davasına konu ….. nolu tescil belgesinin 1. Sırasındaki tasarım ve …… nolu tescil belgesinin 2. Sırasındaki tasarımlar müvekkilişirketin 2013 yılına ait kalaoğunda kamuya daha önce sunulduğunu, hükümsüzlüğü istenen …… nou tescil belgesinin tasarımı ise müvekkilinin 2012 yılı kataloğunun 17. Sayfasında kamuya karşı davalıdan önce sunulduğunu, hükümsüz kılınması istenen ……. nolu tescil belgesi ile tescile bağlanan masa ağı tasarımına aynılık derecesinde benzer asa ayağı tasarımların ise müvekkiline ait 2005 ve 2006 yılı kataloglarında kamuya karşı daha önce sunulduğunu, …… ve ….. tescil numaralı masa ayaklarınnı daha önce kamuya sunulan masa ayaklarından farkı oladığına ve harcı alem olduğuna dair örnek tasarımların sunulduğu iddia ederek ası dava yönünden haksız davanın tüm taleplerin esastan reddine, karşı dava yönünden ise davanın kabulü ile ……. nolu tasarımın, …… no ile tescilli 2. Sırada yer alan tasarımın, ….. nolu tescil belgesinin 1. Ve 2. Sırada yer alan tasarımların SMK 56/1 ve 56/4 vs. Maddelerindeki yenilik ve ayırdediciik şartlarını taşımaması nedeniyle hükümsüzlüğüne ve TPMK sicilden terkinine, karar kesinleştikten sonra bir suretinin infaz için TPMK’ya gönderilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yargılama sırasında deliler toplanmış; Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davaya konu tasarım tescil belgeleri ile ilgili dosya evrakları celp edilmiştir.
Mahkememizce dosya tensip ile birlikte bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi 09/05/2019 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli raporunda özetle; “davacıya ait ….. tescil nolu tasarımın siyah metal parçaların birleşiminden oluştuğu, sağ ve sol yan parçaların ortasının boşluk olduğu yine aynı şekilde üst parçanında orta kısmının boşluklu bir yapısı olduğunun tespit edildiğini, davacıya ait …..-2 tescil nolu tasarımın, davalı firmaya ait “…… ” isimli ürün ve ilgili …… ayıtlarındaki tasarımlar bakımından incelendiğine, aralarında ayırt edilemeyecek seviyede benzerlikler bulunduğunun tespit edildiğini, davalıya ait tasarım ile davacının “…… ” isimli ürünü arasında benzerlik belirlenmediğini, ayrıca davacıya ait bu tasarımların davalının ortağı …..’e ait …… nolu tasarım ile de benzerlik taşımadığını, davalı tarafından ……. nolu tasarım, …..-1 ve ……-2 nolu tasarımlara emsal gösterilen ürünlerin davaya konu tasarım ile karşılaştırılması sonucunda bu ürünlerin …… tarafından farklı tarihlerde tescil edilen tasarımlar ile benzerlik taşımadığı belirlendiğini, …..-2 nolu tasarıma emsal gösterilen ürünlerin daha 2004 ve 2006 tarihlerinde tescil aldıkları ve …… Büro Mobilya San.ve Tic. Ltd. Şti. Firmasının tasarımları ile birebir aynı olduğu tespit edildiğini, dosyada davalının davaya konu olan …..-2 nolu tasarımının harcıalem olduğuna dair iddiasını ispatlayan verilere rastlandığı için davalının bu iddiasının bir dayanağı olduğu” hususlarını tespit ve rapor etmiştir.
Davacı vekili 27/05/2019 havale tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda karşı davalarında gösterdikleri delillerin bir kısmının doğru irdelenmeden tespitler yapıldığını, hazırlanan raporu bu yönden kabul etmediklerini, bilirkişinin tespitlerinin berrak olmayıp yuvarlama beyanlarla benzerlik araştırması kanaati bildirdiği izlenimi uyandırdığını, raporun sonuç bölümünde her iki tarafın da karşı davacı ve davalı olma sıfatları göz ardı edilerek taraf ismi belirtilmeden kanaat belirtilmesinin usule aykırı olduğunu, davacı tasarımlarının hükümsüz kılınmasını gerektirecek emsallerin en başında …..-1 sayılı tasarımla ……-2 nolu tasarımın ayırt edilemeyecek kadar benzer, hatta renk dışında aynı olduğu iddiaları rapor içeriğinde ve sonuç kısmında tartışılmadığını, …..-1 tescil nolu ve ……-2 nolu tasarımın harcı alem olduğu iddialarına yönelik tetkik etmediğini, rapora bu yönüyle itiraz ettiklerini, 2013 yılı kataloğundaki müvekkil kullanımı bilirkişinin raporunda göz ardı edildiği gibi hükümsüzlüğü talep olunan ve özde birbiri ile aynı olan davacı/karşı davalı yan adına tescilli …..-1 ve ……-2 nolu her iki tasarım için de müvekkilinin 2013 yılı kataloğunda yer alan ve yukarıda görseli tekraren verilen ….. masa ayağı tasarımı harcı alem iddialarını destekler hükümsüzlük sebebi iken bu deliline itiraz olunan rapor içeriğinde yer verilmediğini, rapora bu yönü ile de itiraz ettiklerini, bilirkişi raporunda 1998 yılında …… nezdinde tescil edilen ……. nolu tasarım ile ……. nolu tasarım benzerliği irdelenmeyerek sadece sonuç bölümünün c fıkrasında denetime elverişsiz şekilde bir genelleme ile sunulan tüm emsaller yok sayılmak suretiyle irdelenmeksizin ve benzerlik tetkik sağlıklı bir şekilde yapılmaksızın …… tarafından farklı tarihlerde tescil edilen tasarımlar ile benzerlik taşımadıklarının söylenmesi ile yetinilmesi taraflarınca kabul edilemez nitelikte tespit olduğunu, açıklanan nedenlerle bilirkişiden ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili 24/05/2019 tarihli dilekçesi ile, bilirkişinin raporunun eksik, hatalı ve hükme esas alınabilecek bir rapor olmadığını, makine mühendisi bilirkişisi tarafından inceleme yapılırken dava konusu tasarımların sadece dosyadaki evraklar üzerindeki görselleri üzerinde inceleme yapıldığını, bilirkişi tarafından sadece evraklar üzerindeki görseller üzerinden hazırlanan bilirkişi raporunun taraflarınca kabulünün mümkün olmadığını, söz konusu tasarımların yerinde inceleme yapılarak bilirkişi raporunun oluşturulmasının gerektiğini, bir masayı oluşturan parçaların görselliğinin parçaların teknik detaylarının tarif edilmesi ile farklılık kazandığını, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında ticaret ve rekabet hukuku anlamında da uyuşmazlık bulunduğunu, bu sebeple yeniden inceleme yapılmak üzere alanlarında uzman bilirkişilerin olduğu bir heyete dosyanın tevdini talep etmiştir.
Dosya, davalının davacı yana ait tescilli tasarımlara tecavüzünün ve haksız rekabetinin bulunup bulunmadığı, karşı dava yönünden davacı yana ait tescilli tasarımlarının hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında rapor tanzim etmek üzere bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Bilirkişiler 13/01/2020 havale tarihli raporlarında özetle; “davacı/karşı davalı tarafa ait ……. numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 10/11/2006 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davacı/karşı davalı tarafa ait …..-1 ve 2 numaralı tasarım tescillerinin başvuru tarihi olan 12/12/2015 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, davacı/karşı davalı tarafa ait …… numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 15/12/2016 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı, davacı (karşı davalı) …… Büro Mobilya San.ve Tic. Ltd. Şti.’nin ibraz edilen ticari defterlerinin ilgili kanun hükümlerine göre uygun tutulduğu, davacı tarafından dava dosyasına ibraz edilen faturaların muhasebe kayıtlarında yer aldığı, dava konusu ürünlerin dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre içerisindeki toplam satışları içerisindeki payının büyük olduğu ve yoğun ciddi bir şekilde kullanımı olduğu” hususların tespit ve rapor etmişlerdir.
Dosya mahkememize sunulan heyet raporunun karşı davaya konu ……-2 tescil numaralı tasarım yönünden değerlendirme yapılmadığı ve sonuç kısmında yer almadığı anlaşıldığından bu eksikliğin giderilmesi ve davacı vekilinin itirazlarının değerlendirilmesi için ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişiler 08/06/2020 havale tarihli ayrıntılı ve gerekçeli ek raporlarında özetle; “davacı/karşı davalı tarafa ait ……-2 numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 15/012/2016 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Ana dava; davalının davacı yana ait tescilli tasarımlara tecavüzünün ve haksız rekabetinin bulunup bulunmadığı, karşı dava; davacı yana ait tescilli tasarımlarının hükümsüzlük koşullarının oluşup oluşmadığına yöneliktir.
Taraflarca sunulan tüm deliller, alınan bilirkişi raporu, heyet raporu ve ek rapor ile tüm dosya kapsamı karşısında; davacının tecavüz iddialarına dayanak ve hükümsüzlük talep edilen tasarımlarının yeni ve ayırt edici vasıflarına sahip olmadığı; bu yönden alınan ve hükme dayanak yapılan heyet raporunda gerekçeli ve yeterli inceleme ile yeniliği ortadan kaldıran önceki tarihli ürünlerin tespitinin yapıldığı, kaldıki önceki tarihli raporda ….. nolu tasarımın harcıalem olduğunu ispatlayan verileri rastlandığının tespit olunduğu, bu açıdan raporların birbirini desteklediği, ancak 9.05.2019 tarihli raporun marka ve patent vekili bir makina mühendisi tek bir bilirkişi tarafından düzenlendiği, heyet raporunu düzenleyen bilirkişilerin uzmanlık alanlarının somut olay açısından daha uygun olduğu ve taraflarca sunulmuş tüm delillerin değerlendirildiği, bu itibarla hükme esas alınması gerektiği anlaşıldığından karşı davanın kabulü ile yenilik ve ayırdedicilik vasıfları bulunmayan tasarımların hükümsüzlüğüne; hükümsüzlük sonucu söz konusu tasarımlara bağlı haklar hiç doğmamış kabul edileceğinden bu tasarımlara tecavüz iddiasıyla açılan asıl davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
ANA DAVADA;
1-Davacının davasının REDDİNE,
*Peşin alınan 341,55 TL harçtan alınması gereken 54,40 TL harçtan 287,15 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
*Davalı-karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen maddi tazminat talebi yönünden hesaplanan 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
*Davalı-karşı davacı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen manevi tazminat talebi yönünden hesaplanan 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
*Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
KARŞI DAVADA;
2-Karşı davanın KABULÜ ile; ……., ……-2, …..-1,2 nolu tasarımların hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
*Alınması gereken 54,40 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
*Karşı davacı-davalı kendisini vekille temsil ettirmekle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 4.910,00 TL ücret takdirine, bu ücretin karşı davalıdan alınarak karşı davacıya verilmesine,
*Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.10/07/2020

Katip …
¸

Hakim …
¸