Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/406 E. 2020/44 K. 11.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/406
KARAR NO : 2020/44

DAVA : Marka, Tasarım ve Eserden Doğan Haklara Tecavüz ve Haksız
Rekabetin Tespiti, Men ve Ref’i, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 25/09/2018
KARAR TARİHİ : 11/02/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 18/02/2020

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin “….” markasının, tasarım hakkının, iş ürünlerinin ve eserlerinin sahibi olduğunu, davalı yanın müvekkili markalarını, tasarımlarını, iş ürünlerini ve eserlerini hukuka aykırı bir şekilde taklit olarak ürettiğini, satışını yaptığını ve gümrük işlemlerine tabi tuttuğunu, Ambarlı Gümrük Müdürlüğü’nün …. sayılı durdurma kararına konu davalı şirket adına işlem gören …., …, …., …. ve …. sayılı beyannamelerde yer alan “….” karakterini havi ürünlerin tespit edildiğini ve Mahkememizin … D.İş sayılı dosyası kapsamında söz konusu ürünlerin muhafazası hakkında ihtiyati tedbir kararı verildiğini, davalı yanın müvekkilinin lisans verdiği kişilerden biri olmadığı gibi, gümrükte tedbir kararı verilen ürünlerin orijinal oyuncaklar da olmadığını ve davalının müvekkilinin herhangi bir izni olmaksızın müvekkiline ait marka, tasarım ve eserden kaynaklanan haklarını kullanmasının müvekkili haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ederek, davalı şirketin müvekkili adına TPMK nezdinde tescilli veya başvuru halindeki “….” esas unsurlu markaları, tasarımları ve telif hakları aleyhinde yarattığı tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin tespitini, men ve ref’ini, tecavüz teşkil eden ürünlerden, tabelalardan, her türlü tanıtım evrakı ve ticari evraklardan silinmesini, silinmesi mümkün olmayanların imhasını, her türlü internet mecralarından kaldırılmasını kaldırılması mümkün olmadığı takdirde erişimin engellenmesini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın, tespit tarihinden işleyecek ticari faizi ile birlikte, 10.000,00 TL manevi tazminatın, tespit tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 28/10/2019 tarihli dilekçesi ile, maddi tazminat talebini 30.000,00 TL olarak ıslah etmiş ve ıslah harcını yatırmıştır.
Dava dilekçesi, tensip tutanağı ve ön inceleme duruşma gün ve saatinin davalıya tebliğine ilişkin çıkartılan davetiyenin yapılamadan iade edildiği, bunun üzerine İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünden davalının tebliğe yarar açık adresinin sorulduğu ve aynı adresin bildirilmesi üzerine, Tebligat Kanunu’nun 35. Maddesine göre davalıya tebligat yapıldığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davalının davacı adına tescilli “….” esas unsurlu marka, tasarım ve eserden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti, men’i ve ref’i, Gümrük Müdürlüğünde el konulan ürünlerin imhası, maddi ve manevi tazminatın davalıdan tahsili ile verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 29/1-b ve c maddeleri ile, marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmek, markayı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerini kullanmak suretiyle markanın taklit edildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde, tecavüz yoluyla kullanılan markayı taşıyan ürünleri satmak, dağıtmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, ihraç etmek, ticari amaçla elde bulundurmak veya bu ürüne dair sözleşme yapmak için öneride bulunmanın marka hakkına tecavüz oluşturduğu belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
5846 sayılı kanunun 4 maddesi estetik değere sahip olan güzel sanat eserlerinin eser niteliğinde kabul etmiş ve ayrıca eserin tanımlandığı 1/B maddesinde ise sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar ve sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerinin eser olarak tanımlamıştır.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan davaya konu tasarım ve marka kayıtları celbedilmiş, ilgili Gümrük Müdürlüğünden işlem dosyası ve gümrükte el konulan ürün örnekleri getirtildikten ve davacı vekilince deliller sunulduktan sonra, dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 12/04/2019 tarihli raporda sonuç olarak, “….” çizgi film karakterinin-tiplemesinin, toplumun ilgili kesiminde (çocuklar ve ebeveynleri) yaygın olarak bilinen-benimsenen bir tipleme olup, ismini taşıyan çizgi filmden bağımsız bir nitelik kazandığı, böyle olunca da FSEK m.4/b.8’de geçen “her türlü tiplemeler” kapsamında tipleme eser olarak kabul edilerek, çizgi filmden ayrı bir eser olarak da korunabileceği, davacının, 28. sınıfta oyuncak emtiasında tescilli …. tescil no.lu markasında, …. çizgi filminin ana karakteri olan …’ya şekil unsuru olarak yer verildiği, Ambarlı Gümrük Müdürlüğü tarafından gönderilen ürünlerde “….” ibaresine rastlanmadığı, fakat davalı ürünlerinde markada yer alan …. figürünün benzerinin kullanıldığının tespit edildiği, …. karakterini konu alan …. numaralı oyuncak-maskot tasarım tescili ile Gümrük Müdürlüğü’nün gönderdiği oyuncak ürünleri arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yaratılan genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıklarının tespit edildiği, dava konusu ürünlerin imha edilmeksizin ihlalin giderilmesinin mümkün olup olmadığı konusunda, ele geçen ürünlerin bizzat ….’nın ihlale sebep olacak derecede benzerinin uygulandığı oyuncaklar olup, bu ürünlerin niteliği gereği şekillerinin değiştirilmesi yoluyla ihlalin giderilmesinin mümkün görünmediği; davacının kendisine söz konusu emtialar üzerinde mülkiyet hakkı tanınmasını da talep etmediği, davacının, maddi tazminatın hangi seçeneğe göre hesaplanacağı konusunda tercih hakkını bildirmediği, bu nedenle maddi tazminat hesaplamasının yapılamadığı belirtilmiştir.
Davacı tarafça maddi tazminat tercihini bildirdikten ve emsal lisans sözleşmelerini sunduktan sonra maddi tazminat hesaplamasının yapılabilmesi için aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 10/09/2019 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, Ambarlı Gümrü Müdürlüğü’nün 31.08.2018 tarihli ve …. sayılı yazısı ile karşı taraf adına işlem görmekte olan beyannamelerde yer alan “….” karakterini havi ürünlerin davacı şirkete ait orijinal/lisanslı ürünler olmayıp, davacının fikri ve sınai haklarını ihlal eder nitelikte olduğu, davacının Maddi Tazminat talebinde yoksun kalınan karının, SMK 151/2-c “Sınai Mülkiyet Hakkına tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması halinde ödemesi gereken Lisans bedeli” Emsal Lisans sözleşmesinin 4.2. maddesinde “Garanti” bedeli olarak 30.000,00 TL olduğu belirtilmiştir.
Buna göre, davalının herhangi bir hakkı olmadan davacının hak sahibi olduğu marka, tasarım ve eserin benzerini oluşturan ürünlerin gümrükte yakalandığı, bu eylemi ile davacı adına tescilli “….” esas unsurlu marka, tasarım ve eserden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin sabit olduğu anlaşılmakla, davacının davasının kısmen kabulüne, davalının davacı adına tescilli “….” esas unsurlu marka, tasarım ve eserden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, men’ine ve ref’ine, bu meyanda Ambarlı Gümrük Müdürlüğünün ….. sayılı durdurma kararına konu davalı şirket adına işlem gören …., …, …., …., …. ve … sayılı beyannamelerde yer alan “….” karakterini havi ürünlere el konularak imhasına, hoplam 30.000,00 TL maddi tazminatın tespit tarihi olan 31/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte, toplam 10.000,00 TL manevi tazminatın ise, 31/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan karşılanmak suretiyle hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan tirajı en yüksek bir gazetede ilanına karar vermek gerekmiştir.
Davalının gümrükte yakalanan ürünler dışında başkaca bir kullanımı tespit edilemediğinden, davacının tecavüz teşkil eden tabelalardan, her türlü tanıtım evrakı ve ticari evraklardan silinmesi, her türlü internet mecralarından kaldırılması ve erişimin engellenmesi talepleri yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli “…” esas unsurlu marka, tasarım ve eserden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, men’ine ve ref’ine, bu meyanda Ambarlı Gümrük Müdürlüğünün …. sayılı durdurma kararına konu davalı şirket adına işlem gören …., …., …., …., …. ve …. sayılı beyannamelerde yer alan “…” karakterini havi ürünlere el konularak imhasına,
Toplam 30.000,00 TL maddi tazminatın tespit tarihi olan 31/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte, toplam 10.000,00 TL manevi tazminatın ise, 31/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan karşılanmak suretiyle hüküm özetinin ülke çapında yayınlanan tirajı en yüksek bir gazetede ilanına,
Davacının sair taleplerinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 2.732,40 TL ilam harcından, 35,90 TL peşin ve 690,00 TL ıslah harcının mahsubu ile, 2.006,50 TL bakiye karar harcının, davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL peşin, 35,90 TL başvuru ve 690,00 TL ıslah olmak üzere toplam 761,80 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 198,40 TL tebligat-tezkere, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti ve Mahkememizin …. D.İş sayılı dosyasında yapılan 95,00 TL masraf olmak üzere toplam 2.393,40 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 1.914,72 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
8-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Davacı vekilinin yüzene karşı, davalının yokluğunda verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.11/02/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır