Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/332
KARAR NO : 2020/327
DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması,
Önlenmesi, Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 12/07/2018
KARAR TARİHİ : 08/12/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/12/2020
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin 1992 yılından bu yana “…….” ve “…….” markalarını yaratarak hızla büyümeye devam ettiğini, aralarında ……. ve …… gibi ünlü tasarımcıların da bulunduğu tasarım ekibiyle ürünlerini yurtiçinde 120, dünya genelinde 45 satış noktası ile tüketicilere ulaştırdıklarını, davalılardan …’nın 01/11/1998 tarihinde müvekkilinde çalışmaya başladığını, 31/08/2017 tarihinde kıdem tazminatını alarak işten ayrıldığını, bu süreçte müvekkilinin ticari sırlarına vakıf olduğunu, söz konusu ticari sırları kullanarak ve kullandırtarak hukuka aykırı menfaat elde ettiğini, davalı …’nın, diğer davalı …….Moda Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.’nde işe başlayarak, müvekkilinin ticari sırlarını birlikte kullanarak haksız kazanç elde ettiklerini, davalı …’nın, müvekkili şirketin müşteri portföyünü, müşteri verilerini, müşteri ilişkilerine dair bilgileri, müvekkili şirketin tasarımlarını işten ayrılmasının akabinde diğer davalı …….Moda ile paylaştığını, müvekkilin indaha fazla zarara uğramamak ve hukuki menfaatlerini korumak adına, davalı …’ya karşı İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesinde maddi manevi tazminat istemli dava açıldığını ve Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğunu, müvekkilinin tasarım haklarına tecavüzde bulunulduğunu, söz konusu durumun noter aracılığıyla tespitinin yapıldığını, davaya konu tescilsiz tasarım ile davalı şirket ürününün ayırt edilemeyecek kadar benzediğini, davalı şirketin söz konusu ürünü yalnızca kopyalamakla kalmadığını, müvekkili olan şirketin sırlarına vakıf olan … aracılığıyla, bu ticari sırlardan haksız rekabet oluşturacak şekilde menfaat sağlamaya çalıştığını, müvekkili tasarımının 15 Ağustos 2017 tarihinde kamuya sunulduğunu ve davalıların söz konusu eylemlerinin müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ederek, tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, 80.000,00 TL maddi, 15.000,00 TL manevi ve 15.000,00 TL itibar tazminatının davalı şirketten tahsilini ve müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin neticesi olan manevi durumun kaldırılması amacıyla davalı …’dan alınmak üzere 90.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili … vekili cevap dilekçesi ile, pek çok ünlü markanın aynı veya benzer nitelikteki ürünleri satışa sunduğunu, davalı şirketin ürünü olan pantolon ile davacı şirketin ürünüyle aynı özellikte olmadığını, ……. dahil pek çok ünlü marka, söz konusu klasik pantolon modelini aynı şekilde veya benzer şekillerde satışa sunduğunu, davacının kendi tasarımı olduğunu iddia ettiği ürünle ilgili olarak başka bir markanın görselini kullandığını, davacı şiketin …….’nın veya ürünü kendisinden önce piyasaya sunan diğer kişilerin tasarım hakkına tecavüz ettiği ve haksız rekabete yol açtığını, davacının kötü niyetli olduğunu, davacı şirketin müvekkili ile işçilik alacağı nedeniyle yaşadığı anlaşmazlık sonucu bu davayı kötü niyetli olarak ve hiçbir mesnede dayanmaksızın, hak arama hürriyetine mani olma saikiyle ikame ettiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalı …….Moda Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin hiçbir imalatının olmadığını, müvekkilinin davacının tasarımı olan bir ürünü satmadığını, davacının tasarımını yaptığı ürünün piyasada satılan binlerce model siyah kadın pantolonundan biri olup, bir bakışta diğer ürünlerden ayırt edilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafından dosyaya sunulan numuneler üzerinde yapılan incelemede, davacının ürünü ile müvekkilinin sattığı fatura karşılığı alınmış ürün arasında iltibas yaratacak hiçbir benzerlik bulunmadığını, davacı şirketin kendi tasarımı olduğunu iddia ettiği tasarım ve modelin de gerçekte kendi tasarımı olmayıp, uluslararası düzeyde faaliyet gösteren bir İspanyol firmanın tasarımı olduğunu ve bu hususun araştırılması gerektiğini, davacının işbu davayı açmaktaki amacının, diğer davalının işçilik haklarını istemesinden dolayı kendisini baskı altına almak ve müvekkiline açılan dava ile haksız kazanç elde etme gayesi olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi, maddi ve manevi tazminat ile verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 55 maddesi uyarınca “Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Ürün, bilgisayar programları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalaj gibi nesneleri, birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri ifade eder. Birleşik ürün, sökülüp takılma yoluyla değiştirilebilen veya yenilenebilen parçalardan oluşan üründür. Tasarım; bu Kanun hükümleri uyarınca tescil edilmiş olması hâlinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde ise tescilsiz tasarım olarak korunur.”
Aynı kanunun 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 17/11/2020 havale tarihli raporda sonuç olarak, davacı yanın tescilli herhangi bir dayanak tasarımı olmadığı gibi, davacı yanın davaya mesnet tasarımları ilk olarak kendisinin kamuya arz ettiği, ilgili tasarımların “tescilsiz tasarım” olarak kendilerine koruma sağlayacağı yönündeki iddiaların da dosya arasında yer alan sair kişi ya da firmaların davacı yanın ilk kullanım tarihi olarak bildirdiği 15.08.2017 tarihinden önce var olan kullanımları nedeni ile yerinde olmadığı, davacı yanın herhangi bir tescilli ya da tescilsiz tasarım hakkı sahibi olmaması karşısında, davalı yanların davacı yana ait tasarıma tecavüz ya da davacı yan ile haksız rekabet teşkil eder bir eylem içerisinde bulunduğundan bahsedilemeyeceği belirtilmiştir.
Buna göre davacının davaya dayanak yaptığı tasarımının tescilli olmadığı, davacı yanın davaya mesnet tasarımları ilk olarak kendisinin kamuya arz ettiği, ilgili tasarımların “tescilsiz tasarım” olarak kendilerine koruma sağlayacağı yönündeki iddiaların da dosya arasında yer alan sair kişi ya da firmaların davacı yanın ilk kullanım tarihi olarak bildirdiği 15.08.2017 tarihinden önce var olan kullanımları nedeni ile SMK’nın 55/son maddesinde düzenlenen tescilsiz tasarım olarak da davacıya herhangi bir koruma sağlamayacağı, yani davacı yanın herhangi bir tescilli ya da tescilsiz tasarım hakkı sahibi olmaması karşısında, davalı yanların davacı yana ait tasarıma tecavüz ya da davacı yan ile haksız rekabet teşkil eder bir eylem içerisinde bulunduğundan bahsedilemeyeceğinden sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 3.415,50 TL harçtan, 54,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 3.361,10 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin reddi yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tazminat yönünden hesaplanan 11.200,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılardan …….Moda Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti’ye verilmesine,
5-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılardan …….Moda Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti’ye verilmesine,
6-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen itibar tazminatı yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılardan ……. Moda Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti’ye verilmesine,
7-Davalılardan … yönünden ayrı olarak manevi tazminat talep edildiğinden, karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince bu davalı yönünden reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılardan …’ya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerine bırakılmasına,
9-Davalılardan … tarafından yapılan 8,00 TL yargılama giderinin, davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
10-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
11-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup usulen anlatıldı.08/12/2020
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır