Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/328 E. 2020/248 K. 06.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/328
KARAR NO : 2020/248

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men ve Ref’i, Tazminat
DAVA TARİHİ : 09/07/2018
KARAR TARİHİ : 06/10/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 03/11/2020

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin çiğköfte sektöründe yıllardan beri faaliyet gösterip kendi marka ve özgün tasarımı altında hazırladığı çiğköfteyi üretip satmakta olduğunu, müvekkilinin bu başarısını kendi özgün tasarımına ve üretimine dayandığını, müvekkilinin oluşturduğu özgün tasarımlarını TPMK nezdinde …… ve …… sayılı tasarım tescil belgeleri ile tescil ettirmiş olduğunu, davalı tarafın, müvekkilinin uzun zaman ve emek vererek oluşturduğu bu tasarımları aynı sektörde …… Mah. …… Sk. No:……. Bahçelievler/İstanbul adresinde faaliyete açtığı …. … unvanlı işyerinde taklit ederek satışa arz etmekte olduğunu, bu şekilde kötü niyetli ve haksız olarak kazanç elde ettiğini, davalıya bu eylemlerini sonlandırması için Üsküdar ……. Noterliği’nin 17/04/2018 tarih …… yevmiye numarasıyla ihtarname gönderildiğini, gönderilen ihtarnameye rağmen davalının aynı şekilde faaliyetlerine devam ettiğini, oluşturduğu internet sayfasında da bu tasarımların kendisine ait olduğunu lanse ederek tüketiciyi yanılttığını ve davalı yanın söz konusu eylemlerinin müvekkilinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini ve aynı zamanda müvekkilini maddi ve manevi zararlara uğrattığını iddia ederek, vaki tecavüzün ve haksız rekabetin tespitini, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin önlenmesini, davalı işyerlerinde her türlü doküman ve görsellerin kullanılmasının ve kullandırılmasının önlenmesini, internet dahil olmak üzere haksız rekabet oluşturan eylemlerin sonlandırılmasını, kaldırılmasını, fazlaya dair haklarını saklı tutarak şimdilik 1.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili ön inceleme duruşmasından önce müvekkili adına, tescilli …… tescil nolu tasarım tesciline de dayandıklarını bildirmiştir.

CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin müşterilerine yaptığı sunumun tamamen kızı ……. adına tescilli tasarımlar olduğunu, müvekkilinin davacıya ait bir tasarımı kullanmadığını, müvekkilinin müşterilerine yaptığı sunumdaki tasarım ile davacı tarafın kendisine ait olduğunu iddia ettiği tasarımın asla birbirine benzemediğini, bu iki tasarımın tamamen birbirinden farklı olduğunu, bu durumun internet sayfasındaki sunumlardan da açıkça görülmekte olduğunu, müvekkilinin ticari faaliyetlerini bitirme kararı aldığını, bu nedenle de müvekkilinin ticari işlerini ve işletmesini tasfiye etmekte olduğunu, bu nedenlerle de müvekkilinin herhangi bir tasarımı haksız bir şekilde kullanmış olmasının mümkün olmadığını, davacının kötü niyetli olduğunu ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden eylemlerin sonlandırılması ve maddi-manevi tazminat taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, ……. sayılı “……” ürün adlı tasarım tescil belgesinin, 12/11/2016 tarihinden itibaren,…….. sayılı “…….” ürün adlı tasarım tescil belgesinin, 02/02/2017 tarihinden itibaren 5’er yıl müddetle davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 55/2 maddesi uyarınca birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumları da tasarım hakkı kapsamında korunur. Aynı kanunun 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 04/11/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı tarafın https://www…….com/……/ web sitesi kaynağından alınmış tasarım görsellerinin, 19.04.2018 başvuru tarihli …… numaralı tescille karşılaştırılarak benzer olarak algılandıklarının tespit edildiğinden, davalı kullanımının …… numaralı tescil kapsamında olduğu, davalı kullanımının, bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde yarattığı genel izlenim bakımından davacının 12.11.2016 başvuru tarihli ….. numaralı 1. ve 2. tescilli tasarımlarına ayırt edilemez düzeyde benzerlik arz etmediği ve bu nedenle davacının tescilli tasarımından kaynaklanan haklarına tecavüz oluşturmadığı, davalı kullanımının, bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde yarattığı genel izlenim bakımından davacının 02.02.2017 başvuru tarihli …… numaralı 1. tescilli tasarımı ile ayırt edilemez düzeyde benzerlik arz etmediği ve bu nedenle davacının tescilli tasarımından kaynaklanan haklarına tecavüz oluşturmadığı, davalının 19.04.2018 başvuru tarihli …… numaralı tescilli 6. tasarıma dayanan kullanımının, bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde yarattığı genel izlenim bakımından davacının 09.11.2017 başvuru tarihli ……. numaralı 1. tescilli tasarımı ile ayırt edilemez düzeyde benzerlik arz ettiği ve bu nedenle, davacının tescilli tasarımından kaynaklanan haklarına tecavüz oluşturduğu belirtilmiştir. Olayımızda davacı adına tescilli tasarımların, SMK 55/2 maddesi anlamında tasarım olarak kabul edilmiştir.
Tazminat talebinin değerlendirilmesi açısından, heyete bir mali müşavir bilirkişi de dahil edilerek, aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 27/02/2020 havale tarihli raporda sonuç olarak, davalı kullanımının bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde yarattığı genel izlenim bakımından davacının 12.11.2016 başvuru tarihli …….. numaralı 1. ve 2. tescilli tasarımlarına ve 02.02.2017 başvuru tarihli …… numaralı 1. tescilli tasarımı ile ayırt edilemez düzeyde benzerlik arz etmediği ve bu nedenle, davacının tescilli tasarımından kaynaklanan haklarına tecavüz oluşturmadığı ve bu itibarla kök rapordaki görüşleri değiştirmeyi gerektirecek bir hususun mevcut olmadığı, davalının 19.04.2018 başvuru tarihli …… numaralı tescilli 6. tasarıma dayanan kullanımının, bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde yarattığı genel izlenim bakımından davacının 09.11.2017 başvuru tarihli ……. numaralı 1. tescilli tasarımı ile ayırt edilemez düzeyde benzerlik arz ettiği ve bu nedenle, davacının tescilli tasarımından kaynaklanan haklarına tecavüz oluşturduğu ve bu itibarla kök rapordaki görüşün değiştirilmesini gerektiren bir hususun mevcut olmadığı, davacının basit usul mükellefi olduğu ve davacının maddi tazminat talebi olarak belirlediği SMK’nın 151/2 fıkrasının c bendine göre İstanbul Ticaret Odası davaya konu olan markanın cirosunun % 15’i oranında yapılan hesaplamada yıllık emsal lisans bedelinin 3.448,14 TL olarak hesap edildiği, Mahkemece davacının ihtarname tarihinden sonra hak ihlal süresi olarak kanaat getirmesi durumunda, dava tarihinde kadar 784,10 TL olarak lisans bedelinin hesap edildiği belirtilmiştir.
Dosya kapsamı deliller, Türk Patent kayıtları ve dosya kapsamıyla uyumlu görülen bilirkişi rapor ve ek raporu raporu birlikte değerlendirildiğinde; Davalı tarafın https://www………..com/……/ web sitesi kaynağından alınmış tasarım görselleri ve dayandığı sonraki tarihli …… nolu tasarım tescilinin (6) nolu tasarımın bilgilenmiş kullanıcılar üzerinde yarattığı genel izlenim bakımından davacının önceki tarih olan 09.11.2017 başvuru tarihli ……. numaralı 1. tescilli tasarımı ile ayırt edilemez düzeyde benzerlik arz ettiği görülmekle SMK 155 maddesi ve nazara alındığında davalının ……. (1) nolu tasarım yönünden davacının tasarımdan doğan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetinin mevcut olduğu, sair tasarımlar yönünden ihlal bulunmadığı anlaşılmakla davacının davasının bu tasarım yönünden kısmen kabulü gerekmiştir.
Davacının tazminat taleplerine gelince; davacının tazminat seçeneğine göre bilirkişi raporunda belirtildiği üzere ihlal bakımından kusur şartı olmayıp, tazminat yönünden şart olduğundan en azından ihtarname tebliği ile davalı ihlale son vermediğinden kusurlu kabul edilerek isteyebileceği maddi tazminat tutarını 784,10 TL olduğu anlaşılmakla davacının maddi tazminat talebi bu tutar yönünden kabul edilmiştir. Davalının yukarıda değinilen eylemleri aynı zamanda davacının tasarımdan doğan manevi haklarını da ihlal ettiğinden SMK’nun 149/1-ç maddesi uyarınca tarafların ekonomik durumları tecavüzün niteliği, süresi ve manevi tazminat amacı gözetilerek davacı yararına 1.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Bu itibarla davanın kısmen kabulüne dair, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının kısmen KABULÜNE, davalının davacı adına tescilli …….(1) nolu tasarımdan doğan haklarının tecavüzü ve haksız rekabetinin tespitine, önlenmesine, davalı iş yerinde ve her türlü dökümanında keza internet sitesinde bu tasarımı kullanmasının engellenmesine,
Toplam 784,10 TL maddi ve 1.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 121,87 TL ilam harcından, 102,47 TL peşin harcın mahsubu ile, 19,40 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince manevi tazminat yönünden hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen maddi tasarımlar ve maddi tazminat yönünden hesaplanan 4.910,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 1.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru ve 102,47 TL peşin olmak üzere toplam 138,37 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 149,70 TL tebligat-tezkere ve 4.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.149,70 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 2.312,63 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
9-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
10-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.06/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır