Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/288 E. 2019/452 K. 17.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/288
KARAR NO : 2019/452

DAVA : Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Men ve Ref’i,
Maddi-Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/07/2018
KARAR TARİHİ : 17/12/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/01/2020

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin, tesettür giyim, eşarp, ferace ve aksesuar alanında özgün tasarımları ile gerek sosyal medyada gerekse kendi marka çatısı altında adını duyurmuş ve tanınmış bir marka haline geldiğini, müvekkili şirketin, Başakşehir İstanbul’da bulunan mağaza başta olmak üzere, 4 farklı adreste bulunan mağazalarında, bayilik vermiş olduğu mağazalarda ve internet üzerinden yine kendi marka adı altında ürünlerinin satışını gerçekleştirdiğini, müvekkili şirketin, eşarp stil ve bağlama tekniklerinde yenilik ve özgünlük yaratarak “…..” adını vermiş olduğu ürünleri tasarlamış olup, gerçekleştirmiş olduğu tasarımları ….. ve …..sayılı tasarım tescil belgeleri ile TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, davalının müvekkilinin izni olmaksızın, müvekkilinin kendi tasarımı olan ürünü taklit etmek suretiyle imal edip, ürünlerin üzerine “…..” etiketini yapıştırarak satışını yaptığını, davalının kendisine ait @…. 3 kullanıcı isimli Instagram hesabında taklit ürünlerin resimlerini kendi ürünü gibi paylaştığını ve bu taklit ürünlerin satıldığı bayilerin isimlerini ve adreslerini de yayınladığını, davalının taklit suretiyle üretmiş olduğu ürünler ile müvekkilinin tasarımı olan ürünlerinin birbirinden ayırt edilemez olduğunu, dolayısıyla davalının tasarımı müvekkiline ait olan ürünün aynısını üreterek ayırt edicilik unsurunu ihlal ettiğini ve haksız kazanç sağladığını ve davalı yan fiillerinin müvekkili haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ederek, davalının üretiminin tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitini, üretimin engellenmesini, üretimde kullanılan makine, kalıp ve cihazlara el konulmasını, iktibas ve iltibas suretiyle üretilen taklit ürünlerin imhasını, davalının haksız eylemi nedeniyle müvekkilinin uğramış olduğu zarara karşılık şimdilik 10.000 TL maddi, müvekkili şirketin ticari itibarının zedelenmesi sebebiyle uğramış olduğu manevi zararın karşılığı olarak 10.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek olan ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin Türkiye’de pek çok kişi tarafından tanınan ve sevilen bir sosyal medya fenomeni olduğunu, muhafazakar modanın öncülerinden olduğunu, özellikle tasarladığı bonelerle türbanlı hanımların ilgisini fazlasıyla çektiğini ve kadın giyim üzerine çalıştığını, müvekkilinin yapmış olduğu tasarımların tamamen kendisine özgü olup, çok büyük kitlelere hitap ettiğini, işini özenle yapan bir kişi olduğu için tüm tasarımlarını tescil ettirdiğini, söz konusu tescilin Büyükçekmece ….. Noterliği’nin …. yevmiye nolu beyannamesi ile ortada olduğunu, somut olayda müvekkilinin herhangi bir taklide mahal verecek davranışta bulunmadığını tam aksine ürettiği her şeyin kendisine ait tasarımlardan oluştuğunu ve davacının zarara uğraması gibi bir durumun söz konusu olmadığını, tam aksine zarara uğrayanın ve ürünleri taklit edilenin müvekkili olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, engellenmesi, üretimde kullanılan makine, kalıp ve cihazlara el konulması, ürünlerin imhası, maddi-manevi tazminat ve verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
6102 Sayılı TTKnın 54. Maddesi ile, haksız rekabete ilişkin bu kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. 55. Maddesinin 4. fıkrasında ise, iyi niyetle bağdaşmayan, haksız rekabete ilişkin eylemlere örnek olarak, başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak gösterilmiş ve haksız rekabet halleri hüküm altına alınmıştır.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 04/04/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, dosyaya davacı tarafından sunulan delil listesinde yer alan ve davalıya ait @…_3 kullanıcı isimli instagram hesabı görüntüleri ve ….. Tekstil Butik ve ….. ile ….. isimli vergi mükelleflerinden satın alınan toplam 3 adet ürün ile TPMK nezdinde … adına tescilli …..nolu bone tasarımı üzerinden yapılan incelemelerde, ürünlerin önden birbiri üzerine yapılan verev görüntü tasarımı, üstten birleştirmede kullanılan büzgü ve arkada kullanılan kurdela/fiyonk detayı açısından tescilli tasarımla benzer olduğu, fakat tescilli tasarımda yer alan şal kısmının ürünlerde kullanılmadığı tespit edilmiş olup, tescilli tasarım ile davalı ürünlerinin-tasarımlarının bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı-yarattığı genel izlenimin farklı olduğu belirtilmiştir.
Davacı vekilinin rapora itirazları nedeniyle bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 30/07/2019 havale tarihli ek raporda sonuç olarak, davalı ürünlerinin davacının ….. ve …..tescil nolu tasarımları ile bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimin farklı olduğu, Mahkeme tarafından davalı tarafın kullanımlarının haksız rekabat olduğuna karar verilmesi halinde, davacı tarafın lisans bedeli talebi ve İTO’nun genel kabul görmüş görüşü doğrultusunda, talep edebileceği yıllık lisans bedelinin 41.551,54 TL. olarak hesap edildiği, dava konusu tasarıma yönelik hak ihlali süresinin tespit edilemediği, Mahkeme, davacı tarafından dava dosyasına sunulan yazar kasa fişinde görünen 20.03.2018 tarihini hak ihlali başlangıcı olarak kabul etmesi halinde, dava tarihine kadar geçen 106 günlük süre için davacı tarafın talep edebileceği lisans bedelinin 12.067,022 TL. olarak hesap edildiği, davacı tarafın maddi tazminat talebinin Borçlar Kanununun 50. ve 51. Maddelerine göre belirlenmesi hususunun ise Mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, deliller, yukarıda değinilen yasal düzenleme ve alınan bilirkişi ve ek bilirkişi raporu topluca değerlendirildiğinde, her ne kadar davalıya ait ürünlerin önden birbiri üzerine yapılan verev görüntü tasarımı ile üstten birleştirmede kullanılan büzgü ve arkada kullanılan kurdela/fiyonk detayı açısından davacıya ait tescilli tasarımlara benzer ise de, tescilli tasarımda yer alan şal kısmının ürünlerde kullanılmadığı ve davalı ürünlerinin davacının ….. ve …..tescil nolu tasarımları ile bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenimde farklı olduğu ve benzerlik oluşturmadığı anlaşılmakla ve bu tür ürünler yönünden tasarımcının fazla seçenek özgürlüğünün bulunmaması da göz önünde bulundurulduğunda, davalı yan ürünlerinin davacı ürünlerine tecavüz teşkil etmediği ve bu durumda da haksız rekabetten de söz edilemeyeceği anlaşılmakla, davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 341,55 TL harçtan, 44,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 297,15 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
7-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.17/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır