Emsal Mahkeme Kararı Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2018/287 E. 2019/184 K. 16.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/287
KARAR NO : 2019/184

DAVA : FSEK-Tazminat
DAVA TARİHİ : 26/11/2012
KARAR TARİHİ : 16/05/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/06/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin 2010 yılında yapım şirketiyle aralarında yazılı bir sözleşme bulunmaksızın yaptıkları sözlü anlaşma uyarınca, davalının televizyonda yayınlanan reklam filminde oyunculuk yaptığını, 13.500,00 TL ücret aldığını, müvekkilinin yaptırdığı 2012 tarihli Ankara ve Tekirdağ Sulh Hukuk Mahkemelerine ait delil tespiti dosyalarında, davalı şirketin müvekkilinden izin almadan Türkiye’deki tüm şubelerinde davacının rol aldığı reklam filmini ve reklam filminden elde edilen fotoğrafları duvara asarak umuma arz edildiği hususunun tespit edildiğini, reklam piyasasındaki yaygın uygulamaya göre, yazılı sözleşmelerde birinci yıldan sonraki yılların ücretlerinin ayrı ayrı belirtilmesi gerektiğini iddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile belirlenecek tazminat miktarının üç kat fazlası için şimdilik 13.500,00 TL’nin ve 3.000,00 TL manevi tazminatın 13.06.2010 tarihinden itibaren avans faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, taraflar arasındaki sözlü sözleşmenin üzerinden üç sene geçtikten sonra tazminat talep edilmesinin hakkın kötüye kullanılması kapsamında kaldığını, davacının herhangi bir zarara uğramadığını, sözleşmenin geçerlilik süresinin bir yıl olduğu iddiasının gerçeklikten uzak olduğunu ve davacının fotoğraflarının yayınlanmasında hukuka aykırılık bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Bakırköy ……. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 08/12/2014 tarih ……. Esas ve ……… Karar sayılı “Davanın kabulüne, davalı şirketin davacıdan izin almaksızın, davacının daha önce (2010 yılında) oynadığı reklam filmdeki fotoğrafını mağazalarında duvara asarak kullanmasının 5846 sayılı FSEK 86 maddesi ve MK.’nın 24. maddesi hükümlerine aykırılık teşkil ettiği anlaşılmakla, Ankara ……Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …… D.İş sayılı dosyasında tespit edilen ihlal nedeniyle 6.750,00 TL maddi tazminatın 09/03/2012 tespit tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının oynadığı reklam filminin izinsiz olarak 2012 yılında davalıya ait mağazalarda yayınlanmasının 5846 sayılı FSEK 80.maddesi çerçevesinde davacının icracı sanatçı olmasından kaynaklanan mali haklarının ihlali olduğu anlaşılmakla, Tekirdağ …… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ……D.İş sayılı dosyasında tespit edilen ihlal nedeniyle 6.750,00 TL maddi tazminatın 06/03/2012 tespit tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminat isteminin kabulüne, 3.000,00 TL’nin 06/03/2012 ilk tespit tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine” dair verilen karar, davalı vekilinin temyizi üzerine, Yargıtay …….. Hukuk Dairesi’nin 04/05/2016 tarih, …… Esas, ,…… Karar sayılı ilamı ile, “Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve davacının icracı sanatçı olarak yer aldığı reklam filmindeki görüntüsünün reklam amaçlı fotoğraf olarak ticari amaçla sergilenmesi eyleminin aynı zamanda 5846 sayılı FSEK’in 84’inci maddesine de aykırılık oluşturmasına göre, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. Ancak, uyuşmazlık konusu reklam filminde davacı icracı sanatçı olarak yer almış olup, icranın tespitini gerçekleştiren dava dışı film yapımcısı şirket ile davalı arasındaki 01.03.2010 tarihli sözleşmenin 12/2-c maddesi uyarınca reklam filminin mali hakları davalı şirkete devredilmiştir. Bahsi geçen sözleşmenin 17. maddesi de mali hakların devri 1 yıl olarak belirlenmekle birlikte; önceden fesih bildiriminde bulunumadığı takdirde sözleşme süresinin aynı koşullarla 1 er yıl müddetle uzayacağı kararlaştırılmış ve uyuşmazlık tarihi itibariyle sözleşmenin sona erdiği hususu iddia ve ispat edilememiştir. Bu durumda, davacı uyuşmazlık konusu reklam filminde 5846 sayılı FSEK’in 80’inci maddesi uyarınca icracı sanatçı olarak hak sahibi olduğu gibi, aynı madde uyarınca dava dışı reklam filmi yapımcısı şirketin de tespiti gerçekleşen yapım üzerinde icracı sanatçıdan devraldığı mali haklarla birlikte mutlak ve bağımsız “film yapması” hak sahipliği mevcuttur. O halde, hak sahibinin izni ile reklam fiminin davalı tarafça umuma iletimi eyleminin mali hak tecavüzü olarak nitelendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak, 5846 sayılı FSEK’in 80/2-2 fıkrası uyarınca “Fonogramlara tespit edilmiş icraların ve filmlerin, her ne suretle olursa olsun umuma iletilmesi halinde, bunları kullananlar, eser sahiplerinin yanısıra, icracı sanatçılara ve yapımcılara veya ilgili alan meslek birliklerine de bu kullanımlara ilişkin uygun bir bedeli ödemekle yükümlüdürler” Her ne kadar mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda dava konusu reklam filmi için icracı sanatçı tarafından verilen iznin 1 yıl ile sınırlı olması gerektiği görüşü açıklanmışsa da reklam filminin meydana getirilmesi sonucunda 5846 sayılı FSEK’in 48 maddesine göre film yapımcısına mali hak kullanım devri gerçekleşeceğinden, aralarında yazılı sözleşme olmasa dahi icracı sanatçının mali hakları kullanma yetkisini reklam filmi yapımcısına 1 yıllık süreyle devrettiği hususunu ispat külfeti davacıda olduğundan bilirkişi raporundaki soyut nitelikteki bu görüşe itibar edilemez. O halde, mahkemece reklam filmine yönelik uyuşmazlığın 5846 sayılı FSEK’in 80/2-2 maddesi çerçevesinde tartışılması gerekirken eylem mali hak tecavüzü oluşturduğundan bahisle FSEK’in 68’inci maddesi uyarınca tazminat takdiri doğru görülmediğinden kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir” gerekçesi ile bozularak, Bakırköy ……. FSHHM’nin kapatılması nedeniyle dosya Mahkememize iade olunmakla, Mahkememizce bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozma ilamında belirtilen hususlar doğrultusunda dosyada daha önce rapor hazırlayan bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş ve bilirkişi heyeti hazırlamış olduğu 04/04/2019 havale tarihli raporda sonuç olarak, 01/03/2010 tarihli sözleşmede davacının reklam filmindeki görüntüsünün reklam amaçlı fotoğraf olarak ticari amaçla sergilenmesi hakkı davalıya verilmediğinden, daha önceki raporlarda da ayrıntılı belirtildiği üzere, 6.750,00 TL tazminatın davacıya verilmesi gerektiği, reklam filminin bir yıllık süreden sonra sözleşmede belirtilen Tv’de kullanımı haricinde başka bir mecra olan mağaza içerisinde gösterimi söz konusu olmakla, bu kullanımın da sözleşmenin 9. Maddesinde, kullanım mecrasının Tv ile sınırlı olması ve yine bir yıl sonra sona erdiğindeki kullanımlarda davalının oyunculuk ücreti ödeyeceğine ilişkin kararlaştırma dikkate alındığında, davacının FSEK 80/2-2 gereğince, 6.750,00 TL talep edebileceği, ancak bozma ilamı çerçevesinde kullanımın sözleşmesel bir kullanım olduğu dikkate alındığında, FSEK 68’deki 3 katı tazminat talebinin söz konusu olamayacağı ve davacının manevi tazminat talebinin Mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi raporu, dosya kapsamı ile uyumlu ve yeterli olduğundan itibar edilmiştir.
Buna göre, bilirkişi raporunda değinildiği üzere, 01/03/2010 tarihli sözleşmede davacının reklam filmindeki görüntüsünün reklam amaçlı fotoğraf olarak ticari amaçla sergilenmesi hakkı davalıya verilmediğinden, daha önceki raporlarda da ayrıntılı belirtildiği üzere, 6.750,00 TL tazminatın davacıya verilmesi gerektiği, reklam filminin bir yıllık süreden sonra sözleşmede belirtilen Tv’de kullanımı haricinde başka bir mecra olan mağaza içerisinde gösterimi söz konusu olmakla, bu kullanımın da sözleşmenin 9. Maddesinde, kullanım mecrasının Tv ile sınırlı olması ve yine bir yıl sonra sona erdiğindeki kullanımlarda davalının oyunculuk ücreti ödeyeceğine ilişkin kararlaştırma dikkate alındığında, davacının FSEK 80/2-2 gereğince, 6.750,00 TL talep edebileceği ve böylece davacının FSEK 80/2 maddesi kapsamında isteyebileceği maddi tazminat tutarının toplam 13.500,00 TL olduğu anlaşılmakla, davacının sözleşmeye aykırılık nedeniyle isteyebileceği tazminat tutarı 13.500,00 TL olup, bu tutarın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermek gerekmiştir.
Davacının manevi tazminat talebine gelince, yukarıda değinildiği üzere, taraflar arasındaki uyuşmazlık haksız fiil mahiyetinde olmayıp, sözleşmeye aykırılık olarak değerlendirilmiştir. TBK 114/2 maddesi uyarınca, haksız fiil sorumluluğuna ilişkin hükümler, kıyas yoluyla sözleşmeye aykırılık hallerinde de uygulanır. Yerleşik içtihatlara göre, sözleşmeye aykırı davranışın varlığı manevi tazminat isteminin kabulü için tek başına yeterli olmayıp, aykırılığın niteliğinden veya özel hal ve şartlar nedeniyle aynı zamanda davacının kişilik haklarının TMK anlamında zedelenmesi ve bu nedenle de TBK 49 maddesi anlamında haksız bir eylem olarak nitelendirilmesi gerekir. Olayımızda, davacının reklam filmindeki görüntülerinin ayrıca başka reklam mecralarında da kullanılması davacının kişilik haklarını zedeler nitelikte değildir. Bu itibarla koşulları oluşmadığından, manevi tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 13.500,00 TL maddi tazminatın dava tarihi olan 26.11.2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dayalı taleplerin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 922,19 TL ilam harcından, peşin alınan 245,05 TL harçtan mahsubu ile, 677,14 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına, bozmadan önce ilk karar nedeniyle hesaplanan 882,06 TL harç davalıdan tahsil edilmişse, karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davalıya iadesine,

3-Davacı tarafından yapılan 245,05 TL peşin ve 21,15 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 266,20 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat üzerinden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 357,85 TL tebligat-tezkere ve 1.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.157,85 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre, 1.765,55 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan 160,00 TL giderin, davanın kabul-red oranına göre 29,09 TL.’sinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
6-Talep halinde kararın taraf vekillerine tebliğine,
7-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Yargıtay’a temyiz kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.16/05/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır