Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/230
KARAR NO : 2019/391

DAVA : FSEK-Tazminat
DAVA TARİHİ : 21/05/2018
KARAR TARİHİ : 26/11/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/12/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin …… Metro amblemini çizen, tanınmış bir grafik tasarımcısı, ressam ve reklamcı olduğunu ve aynı zamanda grafik resim, illüstrasyon, desen ve karikatür çalışmaları da yapan çok yönlü bir sanatçı olduğunu, müvekkilinin 2009 yılında dava dışı bir merdiven firması için en küçüğü 1-2 metre, en büyüğü 15-20 metre olan devasa boyutlardaki alüminyum merdiven fotoğrafları çektiğini ve kendi çektiği bu fotoğrafları üzerinde photoshop işçiliği yaparak çeşitli rötuş teknikleriyle ham fotoğrafları grafik tasarım literatüründe foto-realistik illüstarsyon denilen şekle sokarak grafik görsel haline getirdiğini, müvekkilinin söz konusu görseleri yaratıcı konsept ve kompozisyonla birleştirerek merdiven firması için katalog tasarımı yaptığını, müvekkilinin kendi bulduğu reklamcılık fikirlerini tasarıma yansıtarak, söz konusu ürünü grafik eser haline getirdiğini, ayrıca müvekkilinni ” ….” sloganını da kendi bularak söz konusu kataloğa yazdığını, ancak hal böyle iken, müvekkkilinin bir yakınının haber vermesi çzerine, müvekkilinin kendi tasarladığı grafik eser ve içeriğindeki görsellerle davalı firmanın bir katalog bastırdığını öğrendiğini, davalının müvekkilinin ürettiği görselleri izinsiz kullanmakla kalmayıp, orijinal kataloğun kapağındaki merdiveni aya dayalı olarak kompoze etme fikrini de kullanarak, kendisinin ay yerine merdiveni güneşe dayalı olarak kullandığını, davalının ayrıca müvekkilinin sloganını da aynı fikir konseptinde olmak üzere beraber ifadelerle kullandığını ve davalı tarafın bastırdığı katalogda müvekkiline ait toplamda 40 adte foto-realistik merdiven illüstrasyonu ve kapaktaki grafik tasarım dahil olmak üzere bütün olarak grafik eserleri izinsiz kullandığını, davalının bu eyleminin müvekkilinin FSEK’in 22 ve 23. Maddeleri kapsamındaki haklarını ihlal ettiğini ve ayrıca müvekkilinin adının orijinal kataloğun arka kapağında belirtilmesine rağmen, davalı kataloğunda adının belirtilmemesinin müvekkilinin FSEK 15. Maddesinde belirtilen isim hakkını ihlal ettiğini iddia ederek, huzurdaki davanın HMK’nın 107. Maddesi gereğince belirsiz alacak davası olarak tespitini, FSEK 70/1 gereği manevi tazminat haklarını saklı tutarak, müvekkilinin mali haklarının ihlali sebebiyle FSEK 68. Maddesi uyarınca asgari miktar olarak şimdilik 5.000,00 TL’nin üç katının, Mahkemece belirlenecek haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 30/10/2019 tarihli dilekçesi ile, 5.00,00 TL olan tazminat talebini 45.000,00 TL olarak ıslah etmiş ve ıslah harcını dosyaya yatırmıştır.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davaya konu katalogların müvekkilinin 12 yıl önce siparişini verdiği ve hiçbir zaman kullanılmayan kataloglar olduğunu, müvekkilinin söz konusu katalogları, tasarımsal olarak kendi üretimine yönelik özgüsel çalışma olmaması sebebiyle beğenmediğini, müvekkilinin bu durum karşısında ilgili tasarım ve yayın kurumu ile tüm baağlarını bitirdiğini ve müvekkilinin söz konusu katalogları hiçbir zaman kullanmadığını ve kullanılmasına da izin vermediğini, davacının bu kataloglar sebebi ile herhangi bir zarar görmediğini ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacıya ait ve eser niteliği bulunan illüstrasyon çiziminin, davalı yanca kataloglarında izinsiz kullanılması nedeniyle tazminatın tahsili ve verilecek hüküm özetinin ilanı taleplidir.
FSEK’in 2/3. Maddesi, bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket v ilim ve edebiyat eseri sayılabileceği, FSEK’in 15. Maddesi, eseri, sahibinin adı veya müstear adı ile yahut adsız olarak, umuma arzetme veya yayımlama hususunda karar vermek salahiyeti munhasıran eser sahibine ait olduğu, bir güzel sanat eserinden çoğaltma ile elde edilen kopyelerle bir işlenmenin aslı veya çoğaltılmış nüshaları üzerinde asıl eser sahibinin ad veya alametinin, kararlaştırılan veya adet olan şekilde belirtilmesi ve vücuda getirilen eserin bir kopya veya işlenme olduğunun açıkça gösterilmesinin şart olduğu, FSEK’in 68. Maddesinde ise, izin alınmamış eser sahibinin sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya emsal veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın en çok üç kat fazlasını isteyebileceği belirtilmiştir.
FSEK’in 22. Maddesi ile, bir eserin aslını veya kopyalarını, herhangi bir şekil veya yöntemle, tamamen veya kısmen, doğrudan veya dolaylı, geçici veya sürekli olarak çoğaltma hakkı münhasıran eser sahibine aittir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi hazırlamış olduuğu 25/10/2019 tarihli raporda sonuç olarak, dava konusu olan foto-realistik illustrasyonların 2009-2010 yıllarında davacı tarafından hazırlandığı ve davacının FSEK 11. Maddesi gereği eser sahibi olduğu, hazırlanan foto-realistic illustrasyonların hazırlayanın hususiyetini yansıttığı, ayırt edici özelliklere sahip olduğu, estetik değer taşıyan bir grafik eser olup FSEK 4/6 maddesi kapsamında güzel sanat eseri sayılacağı, davacının foto-realistik illüstrasyonlarının birebir, izinsiz ve herhangi bir anlaşmaya dayanmadan davalının kataloğunda kullanılmasının davacının mali ve manevi haklarının ihlal edildiği, yükseltme ve indirme takdiri mahkemeye ait olmak üzere rayiç bedelin 15.000,00 TL olarak tespit edilebileceği ve FSEK 68 çerçevesinde belirlenen rayiç bedelin en çok 3 katına kadar davacının isteyebileceği belirtilmiştir.
Buna göre, davacının FSEK 11. Maddesi gereği eser sahibi olduğu, hazırlanan foto-realistic illustrasyonların hazırlayanın hususiyetini yansıtan, ayırt edici özelliklere sahip, estetik değer taşıyan bir grafik eser olup FSEK 4/6 maddesi kapsamında güzel sanat eseri sayılan foto-realistik illüstrasyonlarının birebir, izinsiz ve herhangi bir anlaşmaya dayanmadan davalının kataloğunda kullanılmasının (15/06/2013-21/12/2014 tarihleri arası internet sitesinde kullanıldığı) davacının eserden kaynaklanan mali haklarını ihlal ettiği, bu durumun en son 15/16/2013 tarihinde tespit edildiği, dava tarihine göre Yargıtay içtihatları gereği sözleşmelere ilişkin 10 yıllık zaman aşımı süresi söz konusu olduğundan, talebin zaman aşımına uğramadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar bilirkişi raporunda, rayiç bedelin 15.000,00 TL olduğu belirtilmiş ise de, ihlalin niteliği, kullanıldığı yer ve zaman dikkate alınarak, TBK 50 maddesi uyarınca 10.000,00 TL olarak takdir edilmiştir. FSEK 68 çerçevesinde rayiç bedelin 3 katı tazminat istenmesi mümkün olduğundan, davacının davası 30.000,00 TL üzerinden kabul edilmiştir. Uyuşmazlığın niteliği ve davacının sıfatına göre, yasal faize hükmedilmiştir. Telif tazminatına hükmedilmiş ve taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulmuş ve ihlal sona ermiş olmakla, davacının ilan talebi reddedilmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 30.000,00 TL tazminatın 15.06.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair taleplerin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 2.049,30 TL ilam harcından, 85,39 TL peşin ve 685,39 TL ıslah harcının mahsubu ile, 1.278,91 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın kısmen reddi sebebiyle, karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 85,39 TL peşin ve 685,39 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 770,78 TL harç giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 152,50 TL tebligat-tezkere ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.152,50 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 768,37 TL.’sinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan 367,00 TL yargılama giderinin, davanın kabul-red oranına göre 122,32 TL.’sinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
8-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.26/11/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır