Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/86
KARAR NO : 2019/375

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Maddi-Manevi Tazminat
KARŞI DAVA : Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 23/05/2017
KARŞI DAVA TARİHİ : 28/06/2017
KARAR TARİHİ : 12/11/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/12/2019

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacılar vekili dava dilekçesi ile, müvekkillerinden …. ve Tic.Ltd. Şti.’nin TPE nezdinde ….. sayı ve tescilli bulunan ve bayanlar için bir tür başörtüsü olan boneye ilişkin endüstriyel tasarım modellerinin hak sahibi olduğunu, diğer müvekkili …’nın ise bu tescilli tasarımların tasarımcısı ve aynı zamanda davacı şirketin ortağı olduğunu, müvekkili şirketin sektörün önde gelen firmalarından olduğunu ve tasarımların oldukça büyük talep gördüğünü, davalı … grubunun söz konusu bone modelini kendileri için üretilmesini talep ettiğini, ancak davalının sipariş görüşmeleri yaparken, diğer yandan ….. sayılı tescildeki … numaralı bone tasarımının aynısını kopyalayarak satışa sunduğunu, bu durumun ….. A.Ş.’nin franchise işletmesi olan ….. …. mağazasında Mahkememizin ….. D.İş sayılı dosyasından yapılan inceleme neticesinde tespit edildiğini, müüvekkili tasararımında bulunan özellikler sayesinde özgün bir ürün olduğunu, piyasada yüzlerce bone tasarımının bulunduğunu, ….. sayılı tescildeki ….. nolu bone tasarımının da yıllardır “…..” modeli adı altında tescilden önce piyasaya arz edildiğini, bonedunyasi.com sitesinde 2011 yılında satışa sunulduğu iddia edilen….. bağlamalı bonenin de bizzat müvekkili tarafından üretilen ve piyasaya sürülen …. Tekstil etiketli ve davaya konu çapraz bone olduğunu, davalı yanın dilekçelerinde bone tasarımı için görüşme yapıkları hususunu kabul ettiklerini, karşı tarafin dilekçesindeki kabulü, yazışmalar ve sözleşme taslaklarıyla tasarımın özgün olduğu ve müvekkiline ait olduğunun davalı tarafından da kabul edildiğini ve davalıların söz konusu fiillerinin müvekkilinin tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet de oluşturduğunu iddia ederek, tasarıma vaki tecavüzün tespiti ve durdurulmasını, tasarımın hak sahibi …. Tekstil açısından şimdilik 1.000,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın, tasarımcı … yönünden ise şimdilik 1.000,00 TL maddi ve 5.000,00TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işletilecek ticari avans ve fazileriyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA ; Davalılardan ….. Holding A.Ş ve ….. Tekstil ve Hazır Giyim Sanayi İşletmeleri A.Ş vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile, davacı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığını, Amerikalı ünlü oyuncu …. ‘ın başrollerinde yer aldığı ….. ABD yapımı “…..” isimli filmde bu boneyi kullandığını, ünlü Fransız Gazeteci …..’ın yaşadığı dönem boyunca aralıklarla bu boneyi kullandığını, ünlü oyuncu …..’in de dönem dönem bu boneyi kullandığını ve 2013 tarihli….. haber içeriğinde bone kullanımının fotoğraflandığını, …. isimli dizide de 2008 yılında …..’nın canlandırdığı ….. karakterinin, söz konusu boneyi türban takarak kullandığını, www…….com alan adlı internet sitesinde arşiv kayıtları incelendiğinde de, 2011 yılında bu modelin hali hazırda mevcut olduğunun görüleceğini,…. com alan adlı internet sitesinde 2011 yılında … bone adı altında satışa sunulduğunu, müvekkili …..’nun da sözü edilen tasarımları davacılardan daha ewel kullanmaya ve 1970’lerden itibaren satışa arz etmeye başladığını, bu ürünün ….. markasıyla özdeşleştirilen bir bone-türban tasarımı olduğunu, bu ürünün yeni ve ayırt edici olmayan şimdiye kadar birçok tasarımcı, oyuncu ve artistin kullandığı harcıalem bir ürün olduğunu iddia ederek, asıl davanın reddini ve davacı/karşı davalı adına ….. sayılı tasırımın hükümsüzülüğünü talep ve karşı dava etmiştir.
Diger davalı …..Pazarlama San.ve Tic.A.Ş vekili cevap dilekçesi ile, müvekkilinin diğer Davalı …’nun bayisi olarak faaliyet gösterdiğini, aralarındaki baylik sözleşmesi gereği kendilerine gönderilen ürünleri mağazalarında sergilediklerini, bu ürünlerin tüm ….. mağazalarında ve internette de sergilenmekte olduğunu, bu ürünlerin imalatçısı veya tedarikçisi olmadıklarını, ….. tarafından gönderilen orijinal ürünlerin kendilerince sorgulanmasının beklenemeyeceğini, davacı ile …..’nun yaptığı görüşmelerden haberdar olmadıklarını, yapılan delil tespiti ve tedbir sırasında müşterilerin mağazayı terketmesinden dolayı mağdur olduklarını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, markaya tecavüzün tespiti, durdurulması, maddi-manevi tazminat, karşı dava ise, davacı/karşı davalı adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğü taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan gelen kayıtlardan, ….. sayılı “….. ” ürün adlı tasarım tescil belgesinin, 27/05/2014 tarihinden itibaren 5 yıl süre ile davacı ….ve Tic.Ltd.Şti adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK’nın 77 maddesi ile, tasarımın 55. maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56. ve 57. maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58. maddenin dördüncü fıkrası ve 64. maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetle yapıldığı ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği ispat edilmişse, hak sahipliğinin başka kişiye veya kişilere ait olduğu ispat edilmişse, sonradan kamuya açıklanan aynı veya benzer nitelikteki bir tasarımın başvuru tarihi, tescilli bir tasarımın başvuru tarihinden önce ise tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilebileceği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. bendinde ise, 64. maddenin altıncı fıkrasının (b) ve (ç) bentleri ile fikri mülkiyet haklarının yetkisiz kullanımı gerekçesiyle tasarımın bir kısmına ilişkin hükümsüzlük talebinin kabul edilmesi halinde, o kısmın tescili hükümsüz kılınacağı ve kısmi hükümsüzlük sonucunda tescilin devamı için, kalan kısmın koruma şartlarını sağlaması ve tasarım kimliğini muhafaza etmesi şart olacağı hususları belirtilmiştir.
6769 Sayılı SMK’nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Mahkememizin ….. D.İş sayılı dosyası dosya arasına alınmı, taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti hazırlamış oldukları 28/02/2019 tarihli raporda sonuç olarak, Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde Davacı …. ve Tic.Ltd.Şti adına 02-03 Lokarno sınıflarında 27/05/2014 tarihli ….. numaralı endüstriyel tasarım tescili ile davalı ürünü arasında, tasarıma farklılık kazandıran özellik yönünden tüketiciyi yanıltacak ölçüde benzerliklerin bulunduğu, ….. numaralı endüstriyel tasarıma konu ürünün 3 yıl kadar önce kamuya sunulduğundan, tasarımın yenilik unsuru taşımadığı, davalılar tarafından dava konusu boneler meşru bir emek sarfedilmeden hazır olarak alınmış ve kopyalanarak piyasaya sürülmüş ise, bu durumda haksız rekabetin varlığından bahsedilebileceği, ancak bu konudaki nihai takdirin mahkemede olduğu belirtilmiştir.
Dosya kapsamı, deliller, alınan bilirkişi raporu ve yukarıda değinilen yasal düzenlemeler topluca değerlendirildiğinde, öncelikle hükümsüzlüğe ilişkin karşı dava yönünden değerlendirme yapılması gerekmekte olup, her ne kadar davacı tasarımı ile davalılara ait ürünler arasında, tasarıma farklılık kazandıran özellik yönünden benzerliklerin bulunduğu ve ürünlere ait kalıpların oluşturulma yöntemlerinin aynı olması dolayısıyla, her iki tasarımın aynı olduğu algısı oluşmakta ise de, davacıya ait tescilli tasarımın Mart 2011 tarihinde internet siteleri üzerinden umuma sunulduğu, tescil başvurusunun ise 27/05/2014 tarihinde yapıldığı, bu durumda davacı adına ….. sayı ile tescilli tasarıma konu ürünün 3 yıl kadar önce kamuya sunulduğundan, yenilik unsuru taşımadığı anlaşılmakla, karşı davanın kabulü ile, davacı/karşı davalı adına ….. sayı ile tescilli tasarımın hükümsüzlüğüne karar vermek gerekmiştir.
Asıl dava yönünden yapılan değerlendirmede ise, karşı davada davacı/karşı davalı adına tescilli tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olup, hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından ve bu haliyle de davacının tasarıma dayalı herhangi bir hak kaybına uğraması söz konusu olmadığı gibi, haksız rekabet de gerçekleşmediğinden, asıl davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 204,93 TL harçtan, 44,40 TL ilam harcının mahsubu ile, 160,53 TL fazla harcın, karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacılara iadesine,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacılardan alınarak davalılara verilmesine,
4-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat yönünden hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacılardan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalılardan …..Pazarlama San.ve Tic.A.Ş tarafından yapılan 11,00 TL yargılama giderinin, davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN :
1-Davalılar ….. Holding A.ş ve ….. Tekstil ve Hazır Giyim San. İşletmeleri A.ş’nin karşı davasının KABULÜNE, davacı-karşı davalı adına tescilli ….. nolu tasarımın hükümsüzlüğüne,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan, 44,40 TL ilam harcından, 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile, 13,00 TL bakiye karar harcının davacı/karşı davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihininde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 3.931,00 TL vekalet ücretinin, davacı-k.davalılardan alınarak, davalı-k.davacılara verilmesine,
4-Davalı-k.davacılar tarafından yapılan 31,40 TL karşı dava harç gideri, 32,20 TL tebligat-tezkere ve 1.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.263,60 TL yargılama giderinin, davacı-k.davalılardan alınarak, davalı-k.davacılara verilmesine,
C-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
D-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere, açıkça okunup anlatıldı.12/11/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır